.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Κεντρική Μακεδονία
Νομός : Σερρών

Νομός Σερρών

-- Δήμος Ροδολίβους --

Το Μικρό Σούλι είναι ένα χωριό στους πρόποδες του Παγγαίου, «σκαρφαλωμένο» σ' ένα μεγάλο βράχο, που Θυμίζει έντονα το Σούλι της Ηπείρου. Εξάλλου τη σημερινή του ονομασία, την οποία απέκτησε το 1924 την οφείλει σ’ αυτή την μορφολογική του ομοιότητα με το ιστορικό Σούλι, αλλά και στη γενναιότητα με την οποία πολέμησαν οι Μακεδονομάχοι του χωριού, κατά το Μακεδονικό Αγώνα (1904 — 1908). Λέγεται μάλιστα ότι το όνομα αυτό το έδωσε στο χωριό ο Μητροπολίτης Δράμας και αργότερα Σμύρνης Χρυσόστομος, όταν βρέθηκε εκεί το 1909, για να παρακολουθήσει μια θεατρική παράσταση που δόθηκε από κατοίκους του χωριού.

View Larger Map

Ιστορία

Σύμφωνα με το βιβλίο του Αστέριου Γούσιου “Η κατά Παγγαίον χώρα”, το Μικρό Σούλι στο τέλος του 19ου αιώνα διέθετε Δημοτικό Σχολείο και Νηπιοπαρθεναγωγείο, στα οποία φοιτούσαν 70 αγόρια και 45 κορίτσια. Παλιότερα το χωριό λεγόταν Σέμαλτο. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η ονομασία αυτή προέρχεται από το αρχαίο ρήμα «άλλομαι» που σημαίνει πηδώ, κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι η ονομασία Σέμαλτο προέρχεται από τις λατινικές λέξεις Σεμ και Άλτο που σημαίνουν Ημί και Λόφος αντίστοιχα, δηλαδή ημίψηλος λόφος. Πιθανότερο όλων όμως είναι η ονομασία αυτή να προέρχεται από το Σεμάλτιον όρος, που είναι το Παγγαίο.

Λίγα χιλιόμετρα δυτικά του σημερινού χωριού, στο λόφο «Ζαβαρνίκια», μαρτυρούνται τα ίχνη (πολυάριθμα όστρακα αγγείων κ.ά.) αρχαίου οικισμού, ο οποίος βρισκόταν πάνω στην Εγνατία οδό, όπως εικάζεται από την ανεύρεση εδώ ενός ρωμαϊκού μιλιαρίου.[1] Στο διπλανό πάλι λόφο της «Αγίας Μαρίνας» διαπιστώθηκε η ύπαρξη προϊστορικού οικισμού της ύστερης νεολιθικής και πρώιμης εποχής του Χαλκού. Αυτό σημαίνει ότι η περιοχή των δύο αυτών λόφων κατοικήθηκε συνεχώς από τα προϊστορικά ως τα βυζαντινά χρόνια, όπως μαρτυρούν και τα ερείπια παλαιοχριστιανικών βασιλικών.[2]
O άγιος Χρυσόστομος, ως μητροπολίτης Δράμας, Φιλίππων και Ζιχνών την περίοδο 1902-1910, ο οποίος έδωσε το όνομα Μικρό Σούλι στο χωριό.

Αναφορές στο Μικρό Σούλι υπάρχουν σε έγγραφα της Βυζαντινής περιόδου που βρέθηκαν στο Άγιον Όρος (στο οποίο ανήκε). Πιο συγκεκριμένα, μνημονεύονται οι δύο γειτονικοί οικισμοί, το Σέμαλτον και τα Ζαβαρνίκια. Στα Ζαβαρνίκια υπάρχουν και διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση τα ερείπια των τούρκικων λουτρών, ότι απέμεινε δηλαδή από το χωριό που υπήρχε εκεί την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Το Μικρό Σούλι απελευθερώθηκε στις 24 Οκτώβρη του 1912, όπως άλλωστε και τα υπόλοιπα παγγαιοχώρια, από τον καπετάν Τσάρα.

Το Μάιο του 1913 το χωριό πέφτει στα χέρια των Βουλγάρων. Οι κάτοικοί του μαζί με τους κατοίκους της Παλαιοκώμη, της Αμφίπολης και των Λακοβικίων, φεύγουν από το χωριό για να εγκατασταθούν στη Βουρβουρού Χαλκιδικής. Εκεί όμως τους βρίσκει επιδημία χολέρας, με αποτέλεσμα πάνω από 110 άνθρωποι να πεθάνουν εκεί, ενώ οι υπόλοιποι αναγκάστηκαν να ξαναγυρίσουν πίσω στο χωριό. Οι κακουχίες όμως των Μικροσουλιωτών δεν τελειώνουν εδώ, αφού αμέσως σχεδόν με την επιστροφή τους ξεσπάει ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος. Οι Βούλγαροι στέλνουν πολλούς κατοίκους ομήρους στην Βουλγαρία, όπου και πεθαίνουν οι περισσότεροι από αυτούς. Ακόμη οι Βούλγαροι καταστρέφουν ολοσχερώς το χωριό και χρησιμοποιούν τα απομεινάρια των σπιτιών σαν οικοδομικά υλικά για να φτιάξουν τα οχυρωματικά τους έργα.

Η εκκλησία του χωριού, η οποία χτίστηκε το 1835, ήταν το μοναδικό κτίσμα του χωριού που έμεινε ανέπαφο. Όμως κι αυτή γκρεμίστηκε από βόμβα, που έπεσε στο χωριό κατά την διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων. Κατά τη διάρκεια του Ά Παγκοσμίου πολέμου, οι ξένες δυνάμεις κατοχής υποχρέωσαν τους κατοίκους του Μ. Σουλίου, αλλά και των γύρω χωριών να κατασκευάσουν το δρόμο που οδηγεί σε μια περιοχή του Παγγαίου που ονομάζεται «Κανόνι». Εκεί, με καταναγκαστική δουλειά των κατοίκων της περιοχής, κατασκευάστηκε φρούριο, προκειμένου να ελέγχουν οι ξένες δυνάμεις ολόκληρο τον Στρυμονικό κόλπο.

Όσοι κάτοικοι επέζησαν από τους πολέμους και τις κακουχίες αναγκάστηκαν να ζήσουν σ' ένα χωριό κατεστραμμένο και ερειπωμένο. Στεγάστηκαν λοιπόν αρχικά σε παράγκες και ασχολήθηκαν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Το κράτος έχτισε δύο μεγάλες αποθήκες για να αποθηκεύουν οι κάτοικοι τα αγροτικά τους προϊόντα. Αργότερα οι αποθήκες αυτές χρησιμοποιήθηκαν σαν δημοτικό σχολείο η μία και σαν κοινοτικό κατάστημα η άλλη. Το 1923 οι αρχές του χωριού μαζί με τον ιερέα αλλά και πολλούς κατοίκους, πήγαν στην Βουρβουρού Χαλκιδικής και αφού ξέθαψαν τους νεκρούς συγχωριανούς τους, πήραν τα κόκαλά τους και τα έφεραν πίσω στο χωριό.

Το 1931 η κυβέρνηση βοήθησε οικονομικά τους κατοίκους του χωριού κι έχτισαν σπίτια για να κατοικήσουν. Στα χρόνια που ακολούθησαν, το Μικρό Σούλι, παρόλο που πάντοτε ήταν ένα κατά βάση αγροτικό χωριό ανέπτυξε σημαντική πολιτιστική δραστηριότητα. Ακουστά σ' όλη την περιοχή ήταν τα γλέντια των κατοίκων του, οι παρελάσεις καρναβαλικών αρμάτων τις Αποκριές, οι συναυλίες που έδινε η μπάντα του χωριού, αλλά και οι θεατρικές παραστάσεις που ανέβαζαν οι σύλλογοι του Μικρού Σουλίου. Τα τελευταία χρόνια το Μικρό Σούλι, όπως άλλωστε και όλα τα χωριά του Παγγαίου, ακολούθησε μια φθίνουσα πορεία με συνεχή μείωση του πληθυσμού του.
Βραχογραφίες

Από ένα βαθύ πέπλο μυστηρίου εξακολουθούν να καλύπτονται τα “ακιδογραφήματα” ή “βραχογραφίες” που συναντάμε στις πλαγιές του Παγγαίου, πάνω από το Μικρό Σούλι και το Ροδολίβος, δηλαδή κάποια σχεδιάσματα ζωγραφισμένα επάνω στο σκληρό γρανίτη ή το σκληρό ασβεστόλιθο. Πράγματι οι βραχογραφίες αυτές παρατηρήθηκαν και μελετήθηκαν για πρώτη φορά από τον καθηγη.τή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Νικόλαο Μουτσόπουλο, ο οποίος όμως δεν ήταν αρχαιολόγος, στο Νότιο και Νοτιοδυτικό Παγγαίο το 1966. Από τότε όμως και μετά, δεν έχει γίνει ενδελεχής επιστημονική έρευνα, οπότε δεν μπορούμε με βεβαιότητα να μιλήσουμε για την προέλευσή τους. Με τις βραχογραφίες ασχολήθηκε και ο Ροδολιβινός Πώργος Βογιατζής, ο οποίος έχει γράψει και ένα βιβλίο σχετικό με αυτές. Οι βραχογραφίες είναι απεικονίσεις, κυρίως ειδών της πανίδας που υπήρχε στην περιοχή, αλλά και ανθρώπινων μορφών. Στο Παγγαίο όλες οι βραχογραφίες, έχουν την ίδια μορφή, πράγμα που σημαίνει ότι φτιάχτηκαν από τον ίδιο λαό και μάλιστα με μια τεχνική (της διάνοιξης οπών πάνω στον σκληρό βράχο, που στο τέλος ενώνονται μεταξύ τους και σχηματίζουν γραμμές), την οποία τεχνική χρησιμοποιούν μέχρι και σήμερα ακόμη οι κτηνοτρόφοι του Παγγαίου, για να χαράζουν τα ονόματά τους στους βράχους. Η χρονολόγηση των χαραγμάτων αυτών βέβαια είναι ακόμη πιο δύσκολη, αφού όπως είπαμε δεν έχουν μελετηθεί από αρχαιολόγους. Πάντως γίνεται γενικά δεκτό από όσους ασχολήθηκαν με τις βραχογραφίες, ότι οι παλιότερες ανάγονται στην όψιμη εποχή του χαλκού (γύρω δηλαδή στην 3η χιλιετία π.Χ.), ενώ οι νεώτερες φθάνουν μέχρι και τους πρώτους Χριστιανικούς χρόνους.

Διοικητική ιστορία

Το χωριό είχε αναγνωριστεί ως Κοινότητα Σεμάλτου στις 04/01/1920 και στις 30/08/1927 μετονομάστηκε στο όνομα Κοινότητα Μικρού Σουλίου. Με την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας, η κοινότητα ενσωματώθηκε στον Δήμο Ροδολίβους.[3] Με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης ο Δήμος Ροδολίβους εντάχθηκε στον νέο δήμο Αμφίπολης και το Μικρό Σούλι είναι τοπική κοινότητα αυτού του Δήμου.

Παραπομπές

D. C. Samsaris, La vallée du Bas-Strymon á l’ époque impériale (Contribution épigraphique á la topographie, l’ onomastique, l’ histoire et aux cultes de la province romaine de Macédoine), Δωδώνη 18(1989), τεύχ. 1, σ.2900, αρ. 142-143
Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών), σ. 181

«Διοικητικές μεταβολές / ΟΤΑ, Κοινότητα Σεμάλτου Νομού Σερρών». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 2011-02-05.

Πηγές

Ιστορικά στοιχεία:Λεύκωμα δήμου Ροδολίβους 2006(Συγγραφικη Εργασία:Γιάννης Στρατής,Αρχείο Εγγραφών:Γιάννης Ε.Στρατής,Επιμέλεια Έκδοσης:Γιαννης Στρατης
Φωτογραφίες από το πρόσφατο παρελθόν:Λεύκωμα δήμου Ροδολίβους 2006(Συγγραφικη Εργασία:Γιάννης Στρατής,Αρχείο Εγγραφών:Γιάννης Ε.Στρατής,Επιμέλεια Έκδοσης:Γιαννης Στρατης

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Αεροφωτογραφίες του Μικρού Σουλίου, Αερολέσχη Σερρών

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΡΟΔΟΛΙΒΟΥΣ
Δημοτική Κοινότητα Ροδολίβους
Ροδολίβος, το
Τοπική Κοινότητα Δομίρου
Δόμιρος, ο
Τοπική Κοινότητα Μικρού Σουλίου
Μικρό Σούλι, το

Νομός Σερρών: Δήμος, Κοινότητα

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Σερρών

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

Μικρό Σούλι Σερρών

.