.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Δυτικής Ελλάδας
Νομός : Αιτωλοακαρνανίας

Νομός Αιτωλοακαρνανίας

Το Μενίδι είναι παραθαλάσσιος οικισμός στη βορειοανατολική πλευρά του Αμβρακικού κόλπου και ανήκει στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας. Ο πληθυσμός σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ήταν 1.055 κάτοικοι.

Από 1999 μέχρι 2010 υπήρχε ο δήμος Μενιδίου και αποτελούνταν από τις πρώην κοινότητες Μενιδίου και Φλωριάδας. Από 2011, με το πρόγραμμα Καλλικράτης, ο Δήμος Μενιδίου αποτελεί Δημοτική Ενότητα του Δήμου Αμφιλοχίας. Περισσότερες πληροφορίες (στα Αγγλικά)
Μενίδι Αιτωλοακαρνανίας
παραλία Μενιδίου

View Larger Map

Ιστορία

Αρχαία ιστορία.

Τα πρώτα σημάδια ζωής ανακαλύπτουμε πριν από 4000 χρόνια και αυτό το μαρτυρούν τα υπολείμματα αρχαίων τειχών που βρίσκονται στο Παλιόκαστρο και στην Καστριώτισσα, οικισμοί του Δήμου σήμερα.

Η περιοχή εντάσσεται, κατά την αρχαιότητα, στα όρια του Αμφιλοχικού Άργους και ανήκε στην Αιτωλική συμπολιτεία και συνόρευε με τους αρχαίους Αμβρακιώτες (σημερινοί Αρτινοί).

Οι ιστορικοί διαφωνούν ως προς την τοποθεσία των αρχαίων πόλεων στην περιοχή, καθώς δεν έχουν γίνει εκτεταμένες ανασκαφές, με αποτέλεσμα την ύπαρξη πολλών θεωριών - αντιφατικών συνήθως μεταξύ τους – για το τι επικρατούσε κατά την αρχαιότητα.

Ο ιστορικός Ταξ. Βλαχοδήμος – Λεπενιώτης αναφέρει τα εξής : “Ιδομένη, πολίχνη του Αμφιλοχικού Άργους, βρισκόταν επί του όρους Θυάμου (Μακρυνόρος ή Σπάρτον όρος )”. Κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου οι κάτοικοι βρίσκονται στο πλευρό των Αθηναίων και των Ακαρνάνων. Μάλιστα αναφέρουν οι ιστορικοί, στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το Παλιόκαστρο, έλαβε χώρα μεγάλη μάχη μεταξύ Ακαρνανών- έχοντας τη βοήθεια των Αθηναίων- και των Αμβρακιωτών με ήττα των δεύτερων (426 – 425 π.Χ.)

Πάντως η ακριβής τοποθεσία της Ιδομένης παραμένει ακαθόριστη. Επίσης ένας άλλος ιστορικός, ο Hewzey που περιπάτησε τη Φλωριάδα, κατά το 19ο αιώνα, αναφέρει πολλές λεπτομέρειες και εντάσσει τρεις πόλεις κατά την αρχαιότητα, μία στην Καστριώτισσα και την άλλη στο Παλιόκαστρο.

Κατά την διάρκεια των ρωμαϊκών χρόνων η ευρύτερη περιοχή ανήκε στην Ήπειρο.

Μεταξύ του 3ου αιώνα μ.Χ. (Βυζαντινή εποχή) οι κάτοικοι θα υποστούν μεγάλες καταστροφές από τις ορδές των Γότθων , Βανδάλων που έκαναν συχνά επιδρομές στην ευρύτερη περιοχή του Βάλτου.

Μετά την κατάληψη της Κων/πολης από τους Φράγκους (1204) όλη η επαρχία Βάλτου ανήκει στο Δεσποτάτο της Ηπείρου που είχε πρωτεύουσα την Άρτα. Και αυτή την περίοδο γνώρισε αρκετές καταστροφές κυρίως από τις επιδρομές των Σέρβων του Στέφανου Δουσάν που βρίσκονταν σε διαρκή πόλεμο με το Δεσποτάτο της Ηπείρου.

Μενίδι (*)

Περίπου το 1400 μ.Χ. , αναφέρουν οι ιστορικοί , μια κωμόπολη γνωρίζει μεγάλη άνθιση (πιθανολογείται ότι ήταν το Παλιοχώρι). Η κωμόπολη είχε χτιστεί στα ερείπια μιας αρχαίας πολιτείας και αναφέρεται ότι κατά την διάρκεια των γιορτών οι κάτοικοι συγκεντρώνονται στην πλατεία του χωριού- πιθανολογείται ότι βρισκόταν στο σημερινό Αγ. Λουκά- ντυμένοι στα φλουριά και γίνονταν ορατοί από τα απέναντι χωριά. Οι θρύλοι αναφέρουν ότι από την περίπτωση αυτή πήρε το όνομα της η Φλωριάδα. Στην ευρύτερη περιοχή της Φλωριάδας (πολιτεία δηλ. με τα πολλά φλουριά) διατηρούνται από την εποχή εκείνη αλλά και από πολύ αργότερα σημαντικά εκκλησιαστικά μνημεία και ναοί. Πνευματικά κέντρα της περιοχής κατά τους αιώνες αυτούς, αλλά και αργότερα, απετέλεσαν τα διάφορα μοναστήρια που βρίσκονται σκορπισμένα μέσα στα απόκρημνα δάση του Μακρυνόρους. Τα πιο σημαντικά ήταν η μονή Ρέθα, καθώς και οι μονές Συγγενών και Δρυμοναρίου στην περιοχή της Φλωριάδας.

Τουρκοκρατία

Από το 1449 η ευρύτερη περιοχή αποτέλεσε σαντζάκι της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Κατά την διάρκεια του Οθωμανικού ζυγού δραστηριοποιούνται αρματωλοί και κλέφτες, τα κατορθώματα των οποίων έχουν γίνει θρύλος. Η περιοχή δεν θα γνωρίσει στενά τον τουρκικό ζυγό εξαιτίας της ύπαρξης των κλεφταρματωλών.

Νικόλαος ΒασιλάκηςΚατά τη διάρκεια της επανάστασης η ανάμειξη των κατοίκων του Βάλτου, σ’ αυτήν, ήταν ζωηρή. Η περιοχή του Βάλτου ήταν από τις πρώτες που κήρυξαν την έναρξη του αγώνα για την ελευθερία.

Ονομαστή θα μείνει η μάχη που διεξήχθη στα στενά του Μακρυνόρους, στη θέση Παλιοκούλια – Λαγκάδα (ονόματα αγωνιστών*) εναντίον των τουρκικών στρατευμάτων του Ισμαήλ που είχαν σταλεί κατά διαταγή του Χουρσίτ, πασά των Ιωαννίνων, να καταπνίξουν την επανάσταση στο Μεσολόγγι. Έγινε σκληρή μάχη, η οποία έληξε με βαριές απώλειες από την πλευρά των Τούρκων εξαναγκάζοντάς τους να γυρίσουν πίσω άπρακτοι και να καθυστερήσει έτσι η προσπάθεια κατάπνιξης της εξέγερσης. Η μάχη αυτή συνέβαλλε ως ένα μικρό λιθαράκι στο οικοδόμημα της επανάστασης.

Νεότεροι χρόνοι

Από το 1831 η περιοχή ανήκει στο Ελληνικό κράτος και αποτέλεσε καταφύγιο για πολλούς κατοίκους γειτονικών χωριών που βρίσκονταν ακόμη υπό Τουρκική κατοχή. Έκτοτε οι δεσμοί αυτών των χωριών ισχυροποιήθηκαν και διαρκούν ως σήμερα. Όμως, σ’ αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί ότι η περιοχή παρουσιάζεται χαρτογραφημένη σε διάφορους βενετσιάνικους χάρτες του 17ου αιώνα και αναφέρεται ως Minidi. Επιπλέον περιηγητές του 19ου αιώνα αναφέρουν το Μενίδι ως επίνειο της Άρτας. Για παράδειγμα ο γνωστός σε όλους για τις προσπάθειές του για την αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων, Δημήτριος Βικέλας αναφέρει στο έργο του “Από Νικοπόλεως εις Ολυμπίαν” το οποίο εκδόθηκε το έτος 1886 τα εξής : “Από Βόνιτσαν μετέβημεν κατ’ ευθείαν εις Μενίδι, εις τον μυχόν του κόλπου. Το Μενίδι είναι το επίνειον της Άρτης. Άλλοτε η συγκοινωνία εγένετο δια της Σαλαώρας ή της Κύπραινας, οπόθεν ο δρόμος είναι τεσσάρων περίπου ωρών, ενώ δια της νέας οδού, από Μενίδι, μεταβαίνει τις εφ’ αμάξης εις Άρταν εντός δύο ωρών. Η οδός, δεν είναι περίφημος, άλλ’ οπωσδήποτε είναι αμαξιτή. Γίνεται λόγος περί βελτιώσεώς της, πρόκειται δε να κατασκευασθή και άλλη οδός ήτις από Άρταν διευθυνόμενη προς βορράν και διασχίζουσα την ελευθερωθείσαν στενήν λωρίδα της Ηπείρου, θα συνενωθεί δια των στενών της Πίνδου, με το σύμπλεγμα των Θεσσαλικών οδών. Προ δεκαπέντε περίπου ετών το Μενίδι τούτο ήτο η φωλέα της ληστείας. Τις ετόλμα τότε να προσορμισθή εκεί άνευ στρατιωτικής συνοδείας ; Τα δάση και αι φάραγγες των πέριξ ορέων ήσαν τα κρησφύγετα ενόπλων συμμοριών, οι δε λησταί εύρισκον πρόχειρον καταφύγιον εις την γείτονα επικράτειαν (Τουρκική) οπότε τους εστενοχώρει η καταδίωξις των Ελληνικών αποσπασμάτων. Τούτο ήτο κληρονομία του παρελθόντος. Εις τα άβατα ταύτα όρη οφείλεται η επί Τουρκοκρατίας ύπαρξις των κλεφτών, οίτινες μόνοι εξεπροσώπευσαν διαρκώς την ένοπλον κατά της τυραννίας διαμαρτύρησιν και διετήρησαν το πολεμικόν της Ελληνικής φυλής πνεύμα κατά την μακράν διάρκειαν της δουλείας”.

Επιπλέον στις αρχές του 20ου αιώνα ο συγγραφέας Σπυρίδωνας Παγανέλης στο έργο του “Πάρεργα φύλλα - Από του Σαρωνικού εις τον Αμπρακικόν - Η Άρτα- Τα Τζουμέρκα” (1905) αναφέρει σχετικά με το Μενίδι : “Κατά μέτωπον, λευκόν σημείον, παρά την χλοεράν ακτήν, δεικνύει το Μενίδι, εγγύς δε λόφοι σύνδενδροι, υπό του κύματος βρεχόμενοι, άγουσι προς το ιστορικόν Μακρυνόρος… Αποβαίνει δυσνόητον τίνος ένεκα, αντί του γραφικού και επιχαρίτου Μενιδίου, προεκρίθη η δυσώνυμος Κόπραινα, ως επίνειον της Άρτης, και του όλου τμήματος της ελευθερωθείσης ηπειρωτικής γης… Και εν τούτοις, το μόλις ημίσειαν ώραν απέχον γραφικώτατον και υγιέστατον Μενίδιον, παρωράθη ως επίνειον, αντί τούτου δε κατεστάθη λιμήν της ελευθέρας Ηπείρου η Κόπραινα, εις ην αναγκαστικώς οφείλουσι ν’ αποβιβάζωνται οι σταθεροί της επαρχίας Άρτης, και της πόλεως κάτοικοι, και οι εκτάκτως επισκεπτόμενοι αυτήν”.

Κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής οι περιοχές επλήγησαν σημαντικά από την Γερμανική θηριωδία με αποτέλεσμα να καταστραφούν πολλοί οικισμοί. Οι κάτοικοι συμμετείχαν ενεργά στην Εθνική αντίσταση και από τα χωριά του Βάλτου ξεκινούσαν οι αντάρτικες ομάδες για να πλήξουν καίρια τον εχθρό - δυνάστη. Τρανή απόδειξη της ενεργό συμμετοχής στην Αντίσταση, η καταστροφή της ιταλικής μεραρχίας Brenero, στο όρος Μακρυνόρος και στη θέση Κατσούλη από τις δυνάμεις του Ναπολέοντα Ζέρβα. Ήδη στο χώρο που διεξήχθη η μάχη έχει στηθεί ηρώο για να τιμήσουν την ηρωική δράση.

Το 1945 οικοδομείται η έδρα του δήμου, το Μενίδι, σε μια περιοχή όπου κατοικούσαν μερικές οικογένειες ψαράδων, στο μυχό του Αμβρακικού κόλπου απέναντι από τον όρμο της Κόπραινας. Οι πρώτοι που κατοίκησαν ήταν κάτοικοι των γύρω οικισμών που είχαν υποστεί σημαντικές ζημιές κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής.

Το 1955 συνενώθηκαν οι κοινότητες Βαλμάδας και Λαγκάδας και δημιουργήθηκε η κοινότητα Μενιδίου. Το 1998, με το πρόγραμμα "Καποδίστριας", ενώθηκαν οι κοινότητες Μενιδίου και Φλωριάδας και σχηματίστηκε ο δήμος Μενιδίου. Για πρώτη φορά οι εκλογές για δήμαρχο έγιναν τον Οκτώβριο του 1998.

Μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο η ανάπτυξη του Μενιδίου είναι ραγδαία, και από ένα μικρό ψαράδικο χωριό αποτελεί σήμερα ένα τουριστικό θέρετρο, με πλήθος εγχώριων και αλλοδαπών επισκεπτών.

Το Μενίδι υποστηρίζεται ότι πήρε την ονομασία του από τις πολλές μενίδες, μικρά ψαράκια που βρίσκονταν στην περιοχή εν αφθονία.
Διοκητική Διαίρεση

Η Δημοτική Ενότητα Μενιδίου αποτελούταν από δυο Τοπικές Κοινότητες:

Μενιδίου (Μενίδι, Ελαιοχώρι, Θεριακήσι, Κατσούλη, Λαγκάδα, Συκούλα)
Φλωριάδας (Φλωριάδα, Ελαιόφυτο, Καθαροβούνι, Καστριώτισσα, Παλιά Φλωριάδα, Παλιόκαστρο, Χρυσοπηγή, Χρυσοράχη)

T.δ. Μενιδίου [1.624]

το Μενίδιον [1.055]
το Ελαιοχώριον [45]
το Θεριακήσιον [171]
το Κατσούλι [48]
η Λαγκάδα [122]
η Συκούλα [183]

Στοιχεία Επικοινωνίας

Διοικητικά, Εισπράξεις (2681360020, 2681360040, ΦΑΞ 2681360090, email: de.menidi@gmail.com)
ΚΕΠ (2681360060, 2681360061, ΦΑΞ 2681360062, email: d.menidiou@kep.gov.gr)

Νομός Αιτωλοακαρνανίας: Δήμος

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Αιτωλοακαρνανίας

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License