.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Στερεάς Ελλάδας
Νομός : Φθιώτιδας

Νομός Φθιώτιδας Δήμος Δομοκού

- Δήμος Δομοκού --

Η Μελιταία είναι ορεινό χωριό της Στερεάς Ελλάδας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας.[1][2]

Γεωγραφία - Ιστορία

Η Μελιταία βρίσκεται προς τα βόρεια όρια με την Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας σε απόσταση 21 χλμ. ΝΑ. από τον Δομοκό (έδρα του δήμου), 31 χλμ. Β. από την Λαμία και 53 χλμ. Ν. από τα Φάρσαλα. Είναι κτισμένη στους βόρειους πρόποδες του όρους Όθρυς σε υψόμετρο 540 μέτρα[3], ανάμεσα στα χωριά Μακρολίβαδο (Δ.) Καρυές (Β.-ΒΔ.) και Φιλιαδώνα (ΒΑ.). Ως οικισμός υπάρχει από τα χρόνια της τουρκοκρατίας και προϋπήρξε του 1640 αφού αναφέρεται ως Αβαρίτσα στην πρόθεση των αφιερωτών της Ιεράς Μονής της Ρεντίνας, στο φύλλο 25α μαζί με τους οικισμούς Δραμάλα, Λευθεροχώρι και Παλαμά καθώς και στα φύλλα 25β - 26α όπου υπάρχουν γραφές μεταγενέστερες της πρώτης.[2]

Αξιοθέατα

Νοτιοανατολικά του χωριού είναι ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας πόλης της Αχαΐας Φθιώτιδας Μελιταίας ή Μελίτειας ή Μελιτέας, όπου υπάρχουν ερείπια ακρόπολης και τείχους.[4] Η πόλη βρισκόταν σε ιδιαίτερα σημαντική και στρατηγική τοποθεσία, καθώς βρισκόταν πάνω στη μια από τις δύο κύριες οδικές αρτηρίες που οδηγούσαν από τη Θεσσαλία στη Στερεά και αντίστροφα. Ο Friedrich Stählin την περιγράφει "ως μια ισχυρή πόλη της Αχαΐας Φθιώτιδας, καλά οχυρωμένη, πλησίον του μυθικού ποταμού Ενιπέα, που έκοβε τα δικά της νομίσματα, έστελνε σχεδόν σε μόνιμη βάση τον ένα από τους δύο ιερομνήμονες που εκπροσωπούσαν την Αχαΐα Φθιώτιδα στη Δελφική Αμφικτιονία από τον 4ο έως και τον 2ο αι. π.Χ.". Ο γεωγράφος Στράβων αναφέρει, ότι αρχικά ονομαζόταν Πύρρα και ότι οι πρώτοι που κάτοικοι εγκαταστάθηκαν σε αυτή προέρχονται την πόλη «Ελλάδα», η οποία βρισκόταν 10 στάδια (1.850 μέτρα περίπου) πέρα από τον ποταμό Ενιπέα ενώ στην αγορά της υπήρχε ο τάφος του ήρωα Έλλην, ο οποίος σύμφωνα με τη μυθολογία θεωρείται γενάρχης όλων των Ελλήνων, γιος του Δευκαλίωνα και της Πύρρας.[5]

Στην ίδια περιοχή είναι ο ναός της Αγίας Τριάδος που έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για το καθολικό παλιάς μονής το οποίο χρονολογείται στον 17ο αιώνα και είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος με εσωτερικό διάκοσμο επιχρισμένο, αλλά διακρίνονται ίχνη τοιχογραφιών στο υπέρθυρο της εισόδου και στην κόγχη της προθέσεως.[6] Το μοναστήρι κτίσθηκε την περίοδο της Τουρκοκρατίας και έχουν χρησιμοποιηθεί υλικά από το τείχος της αρχαίας πόλης. Κειμήλια αποτελούν ένας τετράγωνος ογκόλιθος πάνω στην οποία στηρίζεται η Αγία Τράπεζα και περιέχει χαραγμένο το κείμενο της συνθήκης μεταξύ Μελιταίων και Πηρέων του 3ου π.Χ. αιώνος.[7]

Αρχαία Μελιταία

Διοικητικά

Αναφέρεται επίσημα το 1883 με την παλιά της ονομασία Αβαρίτσα στο ΦΕΚ 126Α - 02/04/1883 να ορίζεται έδρα του δήμου Μελιταίας. Το 1915 με το ΦΕΚ 89Α - 04/03/1915 μετονομάστηκε σε Μελιταία.[8] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης αποτελεί την τοπική κοινότητα Μελιταίας που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Δομοκού του Δήμου Δομοκού και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 216 κατοίκους.[9]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Η αρχαία Μελιταία - Ιστορικό Πλαίσιο
Το ιερό της Εννοδίας στη Μελιταία της Αχαΐας Φθιώτιδας από την ιστοσελίδα https://ir.lib.uth.gr/

Παραπομπές

Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 307, τομ. 21.
«Σύντομο Ιστορικό Μελιταίας | Δήμος Δομοκού». www.domokos.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2021.
«ΜΕΛΙΤΑΙΑ (Χωριό) ΔΟΜΟΚΟΣ - GTP». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2021.
«ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2021.
«Μελιταία - Arcgaeological Atlas of Thessaly». atlasthessalias.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2021.
«ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2021.
«Ἁγίας Τριάδος Μελιταίας | Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδος». www.imfth.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2021.
«Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2021.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10633 (σελ. 159 του pdf)

Δημοτική Ενότητα Δομοκού
Τοπική Κοινότητα Αχλαδέας
Αχλαδέα, η
Τοπική Κοινότητα Βουζίου
Βούζι, το
Τοπική Κοινότητα Γερακλίου
Γερακλί, το
Τοπική Κοινότητα Δομοκού
Δομοκός, ο
Τοπική Κοινότητα Καρυών
Καρυαί, αι
Τοπική Κοινότητα Λεύκας
Λεύκα, η
Τοπική Κοινότητα Μακρολιβάδου
Μακρολίβαδο, το
Τοπική Κοινότητα Μαντασιάς
Μαντασιά, η
Τοπική Κοινότητα Μελιταίας
Μελιταία, η
Τοπική Κοινότητα Νέας Μακρίσης
Νέα Μάκριση, η
Τοπική Κοινότητα Νεοχωρίου
Νεοχώρι, το
Τοπική Κοινότητα Παλαμά
Νέος Παλαμάς, ο
Παλαμάς, ο
Τοπική Κοινότητα Πετρωτού
Πετρωτό, το
Τοπική Κοινότητα Πολυδενδρίου
Πολυδένδρι, το
Τοπική Κοινότητα Πουρναρίου
Πουρνάρι, το
Σταθμός Δομοκού, ο
Τοπική Κοινότητα Φυλιαδώνος
Φυλιαδών, η

Νομός Φθιώτιδας: Δήμος, Κοινότητα

Παύλιανης | Τυμφρηστού

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης Διοικητική διαίρεση νομού Φθιώτιδας

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

Μελιταία Φθιώτιδας

.