.
Περιφέρεια : Κρήτης
Νομός : Ηρακλείου
Η Μάρθα (κάτοικοι 293 το 2001) είναι χωριό της επαρχίας Βιάννου και έδρα ομώνυμου τοπικού διαμερίσματος του δήμου Βιάννου, στο Νομό Ηρακλείου. Βρίσκεται στους πρόποδες της νοτιοδυτικής πλαγιάς του υψώματος Κούπα της Δίκτης, στα 5 χιλιόμετρα μετά την Έμπαρο. Η απόστασή της είναι 54 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο, απ' όπου νέος δρόμος οδηγεί δυτικά προς Πύργο και εν συνεχεία στους Αγίους Δέκα. Από τη Μάρθα ο δρόμος συνεχίζει προς νότο και σε 5,5 χιλιόμετρα διασταύρωση δεξιά οδηγεί[1] στον Όρμο Κερατόκαμπου. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την παραγωγή λαδιού, δημητριακών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Το χωριό αποτελείται από δύο συνοικισμούς, την Πέρα Μάρθα ή Μικρή ή Ευαγγελισμού και την Πόδε Μάρθα ή Μεγάλη ή Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος. Στον οικισμό λειτουργεί Δημοτικό σχολείο και δραστηριοποιείται πολιτιστικός σύλλογος.
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό αναφέρεται στις βενετικές απογραφές , χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρχε από πριν σε παλαιότερες εποχές.
Σύμφωνα με μία άποψη, το όνομα του χωριού οφείλεται στην καλόγρια της Μονής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου που υπήρχε στην περιοχή. Άλλη εκδοχή κάνει λόγο για κάποια αρχόντισσα ονόματι Μάρθα, της οποίας το αρχοντικό βρισκόταν κοντά στο μοναστήρι. Σήμερα σώζονται ερείπια από αυτό το αρχοντικό.
