Λουτρά Ελευθερών Καβάλας

Περιφέρεια : Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Νομός : Καβάλας

-- Δήμος Ορφανού--

Τα Λουτρά Ελευθερών είναι χωριό του Δήμου Παγγαίου της περιφερειακής ενότητας Καβάλας, στην περιφέρεια Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, είναι ακατοίκητα. Τα Λουτρά Ελευθερών βρίσκονται 45 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Καβάλας, στην κοιλάδα του Μαρμαρά, περίπου 1,5 χιλιόμετρα πριν τις εκβολές του στη θάλασσα.[1] Τα Λουτρά Ελευθερών υπάγονταν στην κοινότητα Ακροποτάμου και με το πρόγραμμα Καποδίστριας εντάχθηκαν στον δήμο Ορφανού.[2]

Ιαματικές πηγές

Οι ιαματικές πηγές της περιοχής είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Πιθανώς εδώ βρισκόταν η αρχαία πόλη (θασιακό εμπόριο) Απολλωνία, που η ονομασία της σχετίζεται με ιαματικές πηγές.[3]

Τα νερά των πηγών έχουν χλωριονατριούχα σύσταση με παρουσία υδρόθειου και έχουν θερμοκρασία 37 με 41,5°C. Η συνολική επιφανειακή παροχή τους εκτιμάται σε περίπου 267 κυβικά μέτρα την ώρα, η οποία μπορεί να αυξηθεί. Τα νερά τους θεωρούνται κατάλληλα για μυοσκελετικές παθήσεις, δερματοπάθειες, παθήσεις του κυκλοφορικού, εισπνευσιοθεραπεία σε άσθμα κλπ.[4]

Σήμερα στα λουτρά σώζονται 31 κτίρια. Το παλαιότερο από τα σωζόμενα κτίρια είναι ένα οθωμανικό λουτρό των τελών του 18ου αιώνα. Η περιοχή μετατράπηκε σε λουτρόπολη όταν το 1908-1910 ο καπνέμπορος Ζάχος Ζάχου ανέλαβε την εκμετάλλευσή τους από το οθωμανικό δημόσιο. Τον σχεδιασμό της ανέλαβε ο αρχιτέκτονας Αριστοτέλης Ζάχος. Τα κτίρια που αποδίδονται σε αυτόν είναι τα ξενοδοχεία «Αμφίπολις» και «Παγγαίο» και το ισόγειο του κτιρίου του εστιατορίου. Λόγω της μεγάλης απόστασης της λουτρόπολης από κάποιο οικισμό σε αυτή κτίστηκαν διάφορα καταστήματα, όπως φούρνος και παντοπωλείο. Κτίρια στη λουτρόπολη συνέχισαν να κτίζονται σε όλον τον 20ό αιώνα, σχηματίζοντας ένα μικρό οικισμό, ο οποίος όμως σήμερα έχει εγκαταλειφθεί.[1] 21 δασικά στρέμματα περίπου έχουν αποχαρακτηριστεί για να ανοικοδομηθεί νέο θεραπευτήριο και εγκαταστάσεις διαμονής και εστίασης συνολικής δυναμικότητας 400 περίπου κλινών.[4]
Άλλα αξιοθέατα

Σε λοφίσκο κοντά στην θάλασσα, στο δρόμο προς Νέα Πέραμο, βρίσκεται τετράπλευρος βυζαντινός πύργος, γνωστός ως Πύργος της Απολλωνίας, ο οποίος χρονολογείται από τον 13ο - 14ο μ. Χ. αιώνα και σώζεται σε μεγάλο ύψος. Περιβάλλεται από μικρό οχυρωματικό περίβολο και άλλα οικοδομήματα.[5][6]
Παραπομπές

«Λουτρά Ελευθερών». Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Καβάλας. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2017.
«Λουτρά Ελευθερών (Καβάλας)». Διοικητικές μεταβολές οικισμών. ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2017.
[1] Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών), σ. 156-157. ISBN 960-7265-16-5
«Ιαματικές Πηγές Καβάλας». Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2017.
«Φωλιά». Δήμος Παγγαίου. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2017.
Σταυρούλα Δαδάκη. «Πύργος Απολλωνίας». Υπουργείο Πολιτισμού. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2017.

Δημοτική Ενότητα Ορφανού
Τοπική Κοινότητα Ακροποτάμου
Ακροπόταμος, ο
Λουτρά Ελευθερών, τα
Τοπική Κοινότητα Γαληψού
Γαληψός, η
Τοπική Κοινότητα Καριανής
Βρύση, η
Καριανή, η
Τοπική Κοινότητα Ορφανίου
Μέγας Αλέξανδρος, ο
Ορφάνιο, το
Τοπική Κοινότητα Οφρυνίου
Οφρύνιο, το
Παραλία Οφρυνίου, η
Τοπική Κοινότητα Ποδοχωρίου
Κοκκινοχώρι, το
Ποδοχώρι, το