.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Στερεάς Ελλάδας
Νομός : Φωκίδας

Νομός Φωκίδας

Λιδωρίκι Φωκίδος

Το Λιδωρίκι είναι ένα παραδοσιακό και γραφικό κεφαλοχώρι του Nομού Φωκίδας και πρωτεύουσα του Δήμου Δωρίδος.

Ως ονομασία Λιδωρίκι, αναφέρεται για πρώτη φορά στους επισκοπικούς καταλόγους της εποχής του Λέοντα ΣΤ΄ του Σοφού (886-912 μ.Χ.). Ίχνη αρχαίων οικισμών βρίσκονται στο Παλιοχώρι, στα Καλτεζιά και στον Τραγουδάκη, όπου εντοπίζονται οι παλαιές θέσεις κατοίκισης.

Υπήρξε και έδρα του τέως Δήμου Λιδωρικίου, έως το 2010. Ο πληθυσμός του, σύμφωνα με την Απογραφή του 2011, είναι 875 κάτοικοι.

Είναι χτισμένο στους πρόποδες της Γκιώνας πάνω από τον ποταμό Μόρνο. Δεκαπέντε χιλιόμετρα από το Λιδωρίκι, βρίσκεται το φράγμα της λίμνης του ποταμού Μόρνου, που δημιουργήθηκε για την ύδρευση της Αθήνας - Αττικής κ.λ.π. και ακριβώς κάτω από το Λιδωρίκι διέρχεται η μεγαλύτερη σήραγγα της Ελλάδας (μήκους 16,5 χλμ.), που διατρυπά τον όγκο της Γκιώνας και εξέρχεται πάνω από το φρούριο της Άμφισσας, από την οποία διέρχεται το κανάλι μεταφοράς του νερού.

Το Λιδωρίκι αποτελεί διοικητικό καθώς και συγκοινωνιακό κέντρο της ορεινής Δωρίδας. Έχει Λύκειο, Κέντρο Υγείας, δημόσιες αρχές και εμπορικά καταστήματα, ενώ εξυπηρετεί 56 χωριά της περιοχής.

Υπήρξε ανέκαθεν κέντρο κάθε επαναστατικής εξέγερσης, ενώ κατά την Τουρκοκρατία, καταστράφηκε αρκετές φορές από τους Τούρκους. Κέντρο δράσης του Αθανασίου Διάκου, Σκαλτσοδήμου, Σιαφάκα, Οδ. Ανδρούτσου, Γ. Καραϊσκάκη κ.ά. οπλαρχηγών. Σε σπίτι που υπήρχε στη συνοικία Βαρούσι, φυλακίσθηκε ο Αθανάσιος Διάκος από τους Τούρκους, απ' όπου δραπέτευσε και έγινε στη συνέχεια ο γνωστός οπλαρχηγός.

Το 1943 λεηλατήθηκε από τους Ιταλούς, ενώ την 29/30-8-1944 πυρπολήθηκε ολοσχερώς από τους Γερμανούς, λόγος για τον οποίον χαρακτηρίσθηκε μαρτυρική κωμόπολη. Το 1949 υπήρξε το επίκεντρο φονικών μαχών του εμφύλιου πολέμου.

Το Λιδωρίκι είναι κτηνοτροφικό κυρίως κέντρο και οι κάτοικοί του, όσοι απέμειναν από τη μετανάστευση, ασχολούνται με την κτηνοτροφία, παράγοντας εξαιρετικής ποιότητας τυροκομικά προϊόντα και κρέατα.

Ως αξιοθέατα διαθέτει τον Άγιο Γεώργιο, την Παναγία Ζωοδόχου Πηγής, αλλά και το Αρχαιολογικό και Λαογραφικό Μουσείο. Επίσης το φράγμα και τη λίμνη του Μόρνου. Το φρούριο και τα υπολείμματα της αρχαίας Καλλίπολης που καταστράφηκε το 279 π.Χ. από τους Γαλάτες, (ό,τι δηλαδή διασώθηκε από τα νερά της λίμνης Μόρνου). Την τεράστια πηγή (βελούχι) του Καλλίου, τη μονή και το σπήλαιο της Αρσαλής και τον σχεδόν κάθετο γκρεμό της Γκιώνας (1.100 μ.), η "Πλάκα", ονομαστό αναρριχητικό πεδίο με αρνητική κλίση, που βρίσκονται κοντά στο χωριό Συκιά.

Αξιοθέατα είναι επίσης και τα περισσότερα χωριά του, όπως οι Καρούτες (όπου την 5/8/1944 υπέστησαν πανωλεθρία από τις αντιστασιακές δυνάμεις 250 κατακτητές Γερμανοί), το Κροκύλειο (η ιδιαίτερη πατρίδα του Στρατηγού Γιάννη Μακρυγιάννη), οι Πενταγιοί (η πατρίδα της Μαρίας της Πενταγιώτισσας), η Αρτοτίνα (η πατρίδα του Αθανασίου Διάκου) κ.ά., χωριά που είναι και πολύ ιστορικά και πολύ γραφικά και βρίσκονται κοντά σε πυκνά δάση και ποταμάκια.

---

Ο Δήμος Λιδωρικίου βρίσκεται στο Νομό Φωκίδας με πληθυσμό 4.225 κατοίκους. Η έκταση που καταλαμβάνει είναι 409.577.000 τ.μ. και είναι ο πρώτος δήμος σε έκταση στη Φωκίδα περιλαμβάνοντας 17 διαμερίσματα.

Λιδωρίκη Ασημώ

Λιδωρίκης Αθανάσιος
Λιδωρίκης Αλέκος
Λιδωρίκης Αναγνώστης
Λιδωρίκης Αναστάσιος
Λιδωρίκης Μιλτιάδης

Μαρτυρικά χωριά και πόλεις της Ελλάδας

Νομός Φωκίδας : Δήμος

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Φωκίδας

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License