.
-- Δήμος Τριγώνου --
Ο Κριός είναι οικισμός του Δημοτικού Διαμερίσματος Δικαίων του Δήμου Ορεστιάδας του Νομού Έβρου.
Προέλευση του οικισμού
Στον Κριό ήρθαν Έλληνες πρόσφυγες από το Ορτακτσί της Αδριανούπολης. Έτσι, ενώ το Ortakci το 1877 αριθμούσε 450 κατοίκους, το 1922 έφτασε περίπου τους 1.000 κατοίκους. Όμως η τύχη και η μοίρα των κατοίκων του, συνδέθηκε με αυτήν της Μικράς Ασίας και την Καταστροφή της Σμύρνης. Τον Οκτώβριο του 1922 αναγκάστηκαν οι κάτοικοι να εγκαταλείψουν τα πάτρια εδάφη τους και να διαμοιραστούν στα τέσσερα χωριά, Μεσοκώμη Σερρών, Μεσοχώρι Κομοτηνής, Βάλτο και Κριό Έβρου.
Ο οικισμός Κριός προϋπήρχε με την τουρκική ονομασία Kujunli που σημαίνει στην τουρκική γλώσσα βοσκότοπος αιγοπροβάτων ή κάποια σχετική έννοια με πρόβατο, εξ ου και Κριός. Στην απογραφή του 1922 εκ μέρους της τουρκικής διοίκησης, το χωριό είχε 64 κατοίκους όλοι τους Οθωμανοί και δεν αναφέρεται κανένας Χριστιανός.
Όταν οι κάτοικοι ήρθαν από το Ορτακτσί και εγκαταστάθηκαν εκεί το 1923, προσπάθησαν να δώσουν νέα πνοή και προοπτική στον τόπο. Η επιλογή εγκατάστασης έγινε με κριτήριο τα πλούσια εδάφη της περιοχής και τις πολλές πηγές νερού που υπήρχαν, δέκα στον αριθμό. Ακόμη σήμερα (2010) οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής έρχονται και προμηθεύονται πόσιμο νερό. Με τις απογραφές που έγιναν κατά διαφορετικές περιόδους, η δημογραφική εξέλιξη των κατοίκων του χωριού διαμορφώνονταν ως εξής: Εν έτει 1928 οι κάτοικοι ανέρχονταν σε 161, το 1940 σε 221,το 1951 σε 193, το 1961 σε 261,το 1971 σε 199, το 1981 σε 117, το 1991 σε 116 και το 2001 σε 53 κατοίκους.
Ο αριθμός των κατοίκων επηρεαζόταν κυρίως από την εξωτερική μετανάστευση προς τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης.
Μαρτυρίες για την παράδοση
Να πως περιγράφει στο βιβλίο της η Δώρα Στράτου "Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί" τους κατοίκους του Κριού. "Κρυός Ορεστειάδος. Είναι ένα χωριουδάκι, που είναι γιομάτο χορευταράδες, άνδρες και γυναίκες. Είχαμε αγοράσει κάτι ενδυμασίες απλές, καθημερινές, και αυτός που μας έφερε μας είπε ότι έχουν ωραίους εντυπωσιακούς χορούς, σε εκείνο το χωριό, και χορεύουνε νέοι και γέροι. Αμέσως στείλαμε απεσταλμένο να βρει και να μας φέρει δυο-τρεις ηλικιωμένους άνδρες και γυναίκες για να δούμε τους χορούς τους. Είχαμε θρακιώτικα όργανα και ειδικούς οργανοπαίκτες. Μετά μερικές ημέρες, εκείνος που πήγε για να συμφωνήσει, γύρισε λίγο διστακτικός:"βρήκα ένα - δυο άντρες και γυναίκες, μού´παν εκεί πως είναι οι καλύτεροι, αλλά δεν εγγυώμαι τίποτα. Μου φάνηκε πολύ χονδρός και βαρύς ο ένας". Δεν πειράζει, λέμε, θα δούμε τι γίνεται. Είδαμε. Αλλά τέτοιος χορευτής σαν τον ηλικιωμένο Μπαρμπα-Γιώργη (πρόκειται για τον Γεώργιο Στεφ. Δομπαζά), δεν ξαναβγαίνει δεύτερος! Σαν δελφίνι χόρευε με ένα κέφι δε, ούτε σε νιο δεν το βρίσκει κανείς! Μια μέρα αφού κάναμε εντατική πρόβα, του λέω: "Μπαρμπα-Γιώργη, με συγχωρείς γι' αυτό, αλλά μπορείς να ξαναχορέψεις αυτόν τον χορό, γιατί δεν τον πιάσανε ακόμα σωστά", "Μπράβο, γιατί όχι" και τον βλέπω κάτι να λέει κι άρχισαν όλοι να γελάνε! Μετά πολλά μου είπαν: ο Μπαρμπα-Γιώργης είπε "τι λέει ετούτη. Τζάμπα μουσικά όργανα και με παρακαλάει κιόλας"; Αργότερα μάθαμε ότι σε κείνο το χωριό δεν πλησιάζουνε τα μουσικά όργανα, γιατί είναι πολλοί χορευταράδες και δεν ξέρουν τι θα πει "τέλος"!
Ο Άλκης Ράφτης στο βιβλίο του "Εγκυκλοπαίδεια του ελληνικού χορού", καταγράφει πέντε χορούς του Κριού. Ίσιος, ζωναράδικος χορός στη Βόρεια Θράκη, Κριός Ορεστιάδας. Κεριά,χορός με κεριά, κινά, χορός της νύφης με κεριά, Κριός Ορεστιάδας. Κουτσός, χορός στη Δυτική Θράκη - Κριός Ορεστιάδας. Παϊντούσκα, χορός στη Θράκη - Κριός Ορεστιάδας. Τριπάτη ή Τρίπατη ή Τριπότ, χορός στη Θράκη - Κριός Ορεστιάδας.
Οι εκκλησίες
Η πρώτη εκκλησία ήταν αφιερωμένη, όπως και αυτή του Ορτακτσί, στον Άγιο Γεώργιο και η νεώτερη που χτίστηκε αργότερα, τιμά την μνήμη των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού.
Η μνήμη τους τιμάται την 1η Ιουλίου και την 1η Νοεμβρίου, όπου γιορτάζει και η εκκλησία του χωριού.
Δημοτικό Σχολείο Κριού 1982
Τα επίθετα των κατοίκων
Στον Κριό συναντά κανείς τα κάτωθι επίθετα: Αλαβάντας, Αμπράσης, Βράτζιας, Γκαγιάς, Γκεζέρης, Δομπαζάς, Δομπάζης, Ευαγγελόπουλος Καραχρήστος, Μάλαμας, Μαντζιουράς, Μπαμπαχμίδης, Μπεντέζης, Νικολακάκης, Παταλέτης,Ραλούσης,Σίσκος, Στογιαννίδης, Στοϊκίδης,Τσακίρης,Τσαλάστρας,Χαντζής, Χατζής, Χατζίδης, Χατζόπουλος.
Αρχαιολογικά ευρήματα
Στα όρια του χωριού υπάρχουν και είναι χαρακτηρισμένοι από την Αρχαιολογική Υπηρεσία Θράκης τρεις επιτύμβιοι τάφοι. Ο ένας είναι στην τοποθεσία Σημάδι πάνω από τις βρύσες, ο άλλος λίγο έξω από το χωριό στον παλιό δρόμο και στην διασταύρωση Δίκαια - Διλόφου και ο άλλος κοντά στα μνήματα, πάνω στην κορυφή της τούμπας, τοποθεσία "μαύρα χώματα" ή "καρα τουπράκι".
Πηγές
http://www.trigono.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=60&Itemid=85[νεκρός σύνδεσμος]
Δημοτική Ενότητα Τριγώνου |
---|
Τοπική Κοινότητα Άρζου |
Άρζος, ο |
Καναδάς, ο |
Τοπική Κοινότητα Δικαίων |
Δίκαια, τα |
Δίλοφος, ο |
Κριός, ο |
Πάλλη, η |
Τοπική Κοινότητα Ελαίας |
Ελαία, η |
Τοπική Κοινότητα Θεραπειό |
Θεραπειό, το |
Τοπική Κοινότητα Κομάρων |
Κόμαρα, τα |
Τοπική Κοινότητα Μαρασίων |
Μαράσια, τα |
Τοπική Κοινότητα Μηλέα |
Μηλέα, η |
Τοπική Κοινότητα Ορμενίου |
Ορμένιο, το |
Τοπική Κοινότητα Πενταλόφου |
Πεντάλοφος, ο |
Τοπική Κοινότητα Πετρωτών |
Πετρωτά, τα |
Τοπική Κοινότητα Πλάτης |
Πλάτη, η |
Τοπική Κοινότητα Πτελέας |
Πτελέα, η |
Τοπική Κοινότητα Σπηλαίου |
Σπήλαιο, το |
Νομός Έβρου : Δήμος Αλεξανδρούπολης | Βύσσας | Διδυμοτείχου | Κυπρίνου | Μεταξάδων | Ορεστιάδος | Ορφέα | Σαμοθράκης | Σουφλίου | Τραϊανούπολης | Τριγώνου | Τυχερού | Φερών Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Έβρου |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License