.
Περιφέρεια : Κεντρική Μακεδονία
Νομός : Κιλκίς
-- Δήμος Αξιούπολης --
Η Κούπα είναι ορεινό χωριό της Κεντρικής Μακεδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς με υψόμετρο 700 μέτρα.[1]
Γεωγραφία - Ιστορία
Η Κούπα βρίσκεται στα σύνορα της Ελλάδας με τη Βόρεια Μακεδονία και τα όρια με την Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας. Είναι κτισμένο στις πλαγιές του όρους Πάικο, σε απόσταση 35 χλμ. ΒΔ. από το Πολύκαστρο (έδρα του Δήμου) και 7 χλμ. Ν.-ΝΔ. από το Σκρα όπου έγινε η ομώνυμη μάχη, μία από τις σημαντικότερες μάχες του Μακεδονικού Μετώπου κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το χωριό πολιτισμικά ανήκει στα λεγόμενα Βλαχομογλενίτικα χωριά της Παιονίας, όπου οι κάτοικοί του ομιλούν ένα Ρομαντικό ιδίωμα, τη μογλενίτικη διάλεκτο, με πλήθος ελληνικών στοιχείων.[2] Σύμφωνα με την παράδοση η ονομασία του οφείλεται στον πρώτο κάτοικό του που λεγόταν Κούπης και κατέφυγε με την οικογένειά του στην περιοχή για να αποφύγει τους Τούρκους. Η αρχική θέση του οικισμού ήταν βορειοδυτικότερα από τη σημερινή, στην τοποθεσία "Βέκλιακουπ" (βλάχικα: Παλαιά Κούπα) και λόγω επιδημίας χολέρας το 1700 ερημώθηκε[3].
Λίγο πριν την απελευθέρωση της Μακεδονίας(Βιλαέτι της Θεσσαλονίκης) από τον δεσμό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, κατα τον Πρώτο βαλκανικό πόλεμο και συγκεκριμένα τον Οκτώβριο του 1912, οι κάτοικοί της Κούπας αγόρασαν τα περίχωρα του χωριού, συμπεριλαμβανομένων των δασών, και το χωριό, από τον τοπικό Πασά, Αλί Φερίντ και κατέχουν τα πλήρη δημογραφικά, οικολογικά, και οικονομικά δικαιώματα του χωριού έως και σήμερα.
Αξιοθέατα
Η εκκλησία του χωριού Κοίμηση της Θεοτόκου από το 1991 έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική που χρονολογείται στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα και "διασώζει στο εσωτερικό την αρχική του μορφή με αξιόλογα διακοσμητικά στοιχεία και αποτελεί μοναδική μαρτυρία αυτών των χρόνων στην περιοχή αυτή".[4]
Η ευρύτερη περιοχή της Κούπας χαρακτηρίζεται από σπάνιας πυκνότητας και ανάπτυξης δάση βελανιδιάς και οξιάς, έχει πολλά φυσικά σπήλαια, τρεχούμενα νερά και πηγές με πιο σημαντική αυτή με ξινό ιαματικό νερό.[3]
Διοικητικά
Η Κούπα αναφέρεται επίσημα, μετά την απελευθέρωση, το 1919 στο ΦΕΚ 48Α - 05/03/1919 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[5] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με το Σκρα αποτελούν την τοπική κοινότητα Σκρα που ανήκει στη δημοτική ενότητα Αξιούπολης του Δήμου Παιονίας και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 47 κατοίκους.[6]
Παραπομπές
Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 217, τομ. 18.
«Τα βλαχομογλενίτικα χωριά - Αστέριος Ι. Κουκούδης - Μελέτες για τους Βλάχους». www.vlachs.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2020.
«Οικισμός Κούπα - Enjoy Kilkis». www.enjoykilkis.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2020.
«ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2020.
«Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2020.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10517 (σελ. 43 του pdf)
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΥΠΟΛΗΣ |
---|
Δημοτική Κοινότητα Αξιουπόλεως |
Αξιούπολη, η |
Πηγή, η |
Τοπική Κοινότητα Γοργόπης |
Γοργόπη, η |
Τοπική Κοινότητα Ειδομένης |
Δογάνης, ο |
Ειδομένη, η |
Χαμηλό, το |
Τοπική Κοινότητα Πλαγιών |
Πλάγια, τα |
Τοπική Κοινότητα Ρυζιών |
Βαλτοτόπι, το |
Καμποχώρι, το |
Ρύζια, τα |
Τοπική Κοινότητα Σκρα |
Κούπα, η |
Σκρα, το |
Τοπική Κοινότητα Φανού |
Φανός, ο |
Νομός Κιλκίς : Δήμος, Κοινότητα Κιλκίς | Αξιούπολης | Γαλλικού | Γουμένισσας | Δοϊράνης | Ευρωπού | Κρουσσών | Μουριών | Πικρολίμνης | Πολυκάστρου | Χέρσου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Κιλκίς |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License