.
Περιφέρεια : Κεντρική Μακεδονία
Νομός : Πιερίας
Το Κίτρος (1.506 κάτοικοι) είναι μεσαιωνική πόλη της Πιερίας, στα ερείπια της αρχαίας Πύδνας. Θεωρείται παλαιότερη ακόμα και από την Κατερίνη. Από οικονομική άποψη σημαίνοντα ρόλο διαδραματίζουν οι αλυκές της πόλης. Οι κάτοικοι είναι ντόπιοι και πρόσφυγες από την Ανατολική Ρωμυλία και καλλιεργούν καπνά και ακτινίδια, στην εύφορη περιοχή τους. Μάλιστα, το χωριό θεωρείται ένα από τα πρώτα- αν όχι το πρώτο- όπου άρχισαν να καλλιεργούνται τα ακτινίδια. Σήμερα, το Κίτρος υπάγεται διοικητικά στο Δήμο Πύδνας και μαζί με την Αλυκή απαρτίζει το Δημοτικό Διαμέρισμα Πύδνας.
Ιστορικά στοιχεία
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στα νότια του Κίτρους, προς τη θάλασσα, έφεραν στο φως ευρήματα από έναν οικισμό του 5ου- 7ου αιώνα μ. Χ., στη θέση «Λουλουδιές».
Είναι γνωστό από την εκκλησιαστική του ιστορία, καθώς υπήρξε έδρα επισκοπής, με προνόμιο να αντικαθιστά το Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης σε περίπτωση απουσίας του. Κατά τη διάρκεια της Φραγκοκρατίας έγινε έδρα Καθολικής επισκοπής.
Το Κίτρος αναφέρεται σε ημερολόγιο του Ενετού λοχαγού Ατζολιέλο, ο οποίος είχε πιαστεί αιχμάλωτος από τους Τούρκους έπειτα από ναυμαχία μεταξύ Ενετών και Τούρκων, το 1470. Ο Ατζολιέλο γράφει ότι "στο Κίτρος (Citro) διανυκτέρευσε ο Σουλτάνος και εκεί ήσαν πολλές αλυκές. Στα μέρη αυτά βρίσκεται ο ποταμός Βαρδάρ και υπάρχουν εξαιρετικοί ίπποι".
Το 920 το Κίτρος καταλήφθηκε από τους Βουλγάρους, έπειτα από πολιορκία.
Πολλοί από τους κατοίκους του ήταν Μακεδονομάχοι. Στα νεότερα χρόνια το Κίτρος ήταν τσιφλίκι κάποιου με το όνομα Νικόλαος Μπίτσιος. Την περίοδο της Κατοχής στο Κίτρος οι Γερμανοί είχαν τα επάκτιά τους και έλεγχαν από εκεί όλη την περιοχή του Θερμαϊκού.
Υπάρχουν αρκετές εκδοχές για την ονομασία του χωριού. Η επικρατέστερη είναι ότι επειδή υπήρχε εκεί κοντά χάνι και έτρωγαν οι ταξιδιώτες από το Γιδά (σημερινή Αλεξάνδρεια Ημαθίας) που είχαν προορισμό τη Λάρισα, έλαβε την ονομασία "Κίτρος" (από το "εκεί τρως"). Η εκδοχή ότι το όνομα του χωριού οφείλεται στις κιτριές που υποτίθεται ότι αφθονούσαν στην περιοχή, απορρίπτεται.
Υποδομή
Το Κίτρος σήμερα έχει ένα τριθέσιο Δημοτικό Σχολείο και νηπιαγωγείο, γεωργικό συνεταιρισμό, αγροτικό ιατρείο, αθλητικό και Πολιτιστικό Σύλλογο, με το όνομα "Πύδνα". Η απόστασή του από την πόλη της Κατερίνης είναι 14 χιλιόμετρα. Εκτός από τον Άγιο Τρύφωνα, ναοί στο Κίτρος είναι ο Άγιος Κωνσταντίνος, ο Προφήτης Ηλίας και ο Άγιος Γεώργιος.
Το σημαντικότερο από τα έθιμα του Κίτρους λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο στις 8 Ιανουαρίου και είναι το Έθιμο της Μπάμπως. Την ημέρα αυτή, οι γυναίκες έχουν τον πλήρη έλεγχο επί των ανδρών και δε διστάζουν να επιτεθούν σε άνδρες που δε θα τις αφήσουν να γλεντήσουν και να κάνουν ό, τι θέλουν εκείνες. Το έθιμο τηρείται ανελλιπώς εδώ και περισσότερα από 80 χρόνια και ήρθε στο Κίτρος από τους κατοίκους που εγκαταστάθηκαν εκεί προερχόμενοι από την Ανατολική Ρωμυλία.[1].
Επίσης, το έθιμο της Γιορτής του Τρύφωνα την 1η Φεβρουαρίου τελείται στο Κίτρος στο συνοικισμό Καβακλί. Και αυτό το έθιμο μεταφέρθηκε από πρόσφυγες και περιέχει διονυσιακά στοιχεία, που ανάγουν στα αρχαία ελληνικά έθιμα. Ωστόσο οι πρόσφυγες προτού ακόμη φύγουν από τις πατρίδες τους είχαν δώσει στο έθιμο αυτό νέα στοιχεία και κατά κάποιον τρόπο το είχαν μεταβάλει σε χριστιανικό έθιμο. Το έθιμο αυτό ανάμεσα στα άλλα περιλαμβάνει πάλη μεταξύ ενός νέου και ενός μεγαλύτερου σε ηλικία. Και ο νεότερος, που συνήθως κερδίζει, παίρνει ως δώρο έναν πετεινό.
Βιβλιογραφία
- Ι. Φ. Καζταρίδης, Η Μακεδονία κατά την Τουρκοκρατία: Η Πιερία των περιηγητών και των γεωγράφων, εκδ. Μάτι, Κατερίνη 2002.
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΥΔΝΑΣ |
|---|
| Τοπική Κοινότητα Αλωνίων |
| Αλώνια, τα |
| Τοπική Κοινότητα Παλαιοστάνης |
| Μικρή Μηλιά, η |
| Παλαιόστανη, η |
| Τοπική Κοινότητα Πύδνας |
| Αλυκή, η |
| Κίτρος, το |
| Τοπική Κοινότητα Σφενδαμίου |
| Σφενδάμι, το |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
