Οι Γαλατσάδες ή Γαλτσάδες {επίσημη ονομασία “αι Γαλατσάδες”} είναι ορεινό χωριό του Δήμου Ιστιαίας - Αιδηψού, χτισμένο σε πλαγιά του όρους Τελεθρίου. Χαρακτηριστικό του είναι η θέα προς τον κάμπο της Ιστιαίας, τον Παγασητικό κόλπο και το βουνό του Πηλίου. Πάνω από το χωριό ξεκινάει και απλώνεται πυκνό δρυοδάσος. Πολιούχος του χωριού είναι ο Άγιος Αθανάσιος. Οι Γαλατσάδες έχουν υψόμετρο 469 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας και απέχουν 9,5 χιλ από το κέντρο της Ιστιαίας. .

View Larger Map

Ονομασία

Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις εκδοχές για την προέλευση του ονόματος "Γαλατσάδες". Το όνομα πιθανά να προέρχεται από τα μικρά φυτά «γαλατσίδες», που παράγουν ένα γαλακτώδη χυμό. Ίσως να προήλθε από την λέξη “γαλατάδες” επειδή ο τόπος παρήγαγε άφθονο γάλα ή από τη λέξη “καλτσάδες” που με το χρόνο μετατράπηκε σε Γαλτσάδες. Καλτσάδες ονομάζονταν αυτοί που φορούσαν στις κνήμες τους την κάλτσα η οποία φοριόταν με την φουστανέλα.

Ιστορία

Συναντάμε το χωριό με αυτό το όνομα από την περίοδο της τουρκοκρατίας. Η υλοτομία που γινόταν στο Τελέθριο, ήταν πηγή πλούτου για το χωριό και για αυτό οι Τούρκοι ιδιοκτήτες θεωρούνταν πολύ τυχεροί. Ίσως τα ανεκτίμητης αξίας δασικά προϊόντα έκαναν απαραίτητη και την ύπαρξη Τουρκικού Διοικητηρίου στην περιοχή των Γαλατσάδων. Υπολείμματα από τα θεμέλια του τουρκικού διοικητηρίου μπορεί κανείς να δει ακόμη και σήμερα. Υπάρχει ακόμη βρύση κατασκευασμένη από τον Τούρκο Διοικητή Μουσταφά, στη μνήμη του γιου του. Πάνω από τη βρύση υπάρχει επιγραφή, με ημερομηνία 1803, που γράφει: «όποιος περνά και πίνει νερό να συγχωρεί τον μοναχογιό του Μουσταφά». Ο Πέτρος Δικαίος το 1838 αγόρασε από τους Οθωμανούς τις Γαλατσάδες, μαζί με τα γειτονικά χωριά Καματριάδες και Καστανιώτισσα. Το 1843 οι Γαλατσάδες μαζί με τις Καματριάδες πουλήθηκαν στον Ερρίκο Δανιήλ και την Κλάρα Εκκερσάλλ. Το 1864 θα γίνει η διανομή του χωριού στους κατοίκους του. Πολλοί είναι οι θρύλοι και οι παραδόσεις που αναφέρονται στην περιοχή. “Το Γαλτσαδιώτικο νερό είναι παλαβονέρι παλαβώσανε τα παιδιά παλάβωσαν και οι γέροι. Χωριό ‘ναι και Μονοκαρυά χωριό’ναι και Καμάρια. Σαν τις Γαλατσάδες το χωριό άλλο χωριό δεν είναι. Είναι ψηλό και αγναντερό και βρίσκεται στο ρέμα. Παν τα κορίτσια για νερό γυρίζουν φιλημένα”. Αυτούς τους στίχους βρίσκουμε στη δημώδη ποίηση, αφιερωμένους στην ποιότητα του νερού των Γαλατσάδων.
Οικονομία

Κύριο επάγγελμα των λιγοστών κατοίκων του χωριού είναι και σήμερα η υλοτομία. Επίσης το χωριό αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό, μιας και παρουσιάζει ξεχωριστό περιβαλλοντικό ενδιαφέρον.

Φωτογραφίες

Η βρύση του Μουσταφά Αγά ή Παλιά Βρύση

Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου

Θέα προς την Ιστιαία

Βιβλιογραφία

Άγγελος Στέφος, Ιστιαία, τόμος Α', Αθήνα 1967 σελ. 161-167
Μιχαήλ Σταματελάτος και Φωτεινή Βάμβα Σταματελάτου, Ελληνική Γεωγραφική Εγκυκλοπαίδεια, Α΄ Τόμος, εκδ. Τεγόπουλος-Μανιατέας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Γυμνάσιο Ιστιαίας
Οδηγός Εύβοια

Δημοτική Ενότητα Ιστιαίας
Δημοτική Κοινότητα Ιστιαίας
Άγιος Γεώργιος, ο
Ιστιαία, η
Κανατάδικα, τα
Νέα Σινασός, η
Νεοχώρι, το
Τοπική Κοινότητα Αβγαριάς
Αβγαριά, η
Τοπική Κοινότητα Βουτά
Βουτάς, ο
Κυπαρίσσι, το
Σήμια, η
Τοπική Κοινότητα Γαλατσάδων
Γαλατσάδες, αι
Καματριάδες, αι
Τοπική Κοινότητα Γαλατσώνας
Γαλατσώνα, η
Τοπική Κοινότητα Καμαρίων
Καμάρια, τα
Τοπική Κοινότητα Κοκκινομηλέας
Κοκκινομηλέα, η
Τοπική Κοινότητα Κρυονερίτη
Κρυονερίτης, ο
Τοπική Κοινότητα Μηλεών
Μηλέαι, αι
Τοπική Κοινότητα Μονοκαρυάς
Κάτω Μονοκαρυά, η
Μονοκαρυά, η

Νομός Εύβοιας : Δήμος, Κοινότητα Χαλκιδέων | Αιδηψού | Αμαρυνθίων | Ανθηδώνος | Αρτεμισίου | Αυλίδος | Αυλώνος | Διρφύων | Διστύων | Ελυμνίων | Ερέτριας | Ιστιαίας | Καρύστου | Κηρέως | Κονιστρών | Κύμης | Ληλαντίων | Μαρμαρίου | Μεσσαπίων | Νέας Αρτάκης | Νηλέως | Σκύρου | Στυραίων | Ταμιναίων | Ωρεών | Καφηρέως | Λιχάδος Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης Διοικητική διαίρεση νομού Ευβοίας