.
Περιφέρεια : Δυτική Μακεδονία
Νομός : Καστοριάς
-- Δήμος Κορεστίων --
Η Χαλάρα, παλαιά ονομασία Ποζντίβιστα[1][2] ή Ποσδίβιστα ή Ποδοβίστα με 900 κατοίκους το 1878 [Synvet 1878][3] είναι ορεινός οικισμός (υψόμ. 870μ. 57 κάτ.) (2001) του νομού Καστοριάς[4].
Χάλαρα ,
Σύνοψη
Βρίσκεται στο βόρειο άκρο του νομού, 26 χλμ. βορείως της πόλης της Καστοριάς μέσω της επαρχιακής οδού Βυσσινιάς- Γάβρου. Η μετάβαση γίνεται και μέσω του καθέτου άξονα της Εγνατίας οδού, μπάρα Σιάτιστας - Κρυσταλλοπηγής (Autokinetodromos A29 number.svg) στο κόμβο του Γάβρου.
Στη Χαλάρα, εκτός από τα πλίθινα σπίτια, αξίζει να δει κανείς το νερόμυλο που βρίσκεται έξω από αυτό, χτισμένο το 1900, αλλά και το ναό της Παναγίας, που είναι πλινθόχτιστος και χτίστηκε το 1717.[5][6]
Ίχνη αρχαίας κατοίκησης διαπιστώθηκαν σε μια τοποθεσία («Μπουάτες»), που βρίσκεται περίπου 800 μ. βορειοανατολικά του χωριού, πάνω στο δρόμο προς το γειτονικό χωριό Άγιος Αντώνιος[7].
Στατιστικά στοιχεία
«Όλες οι παρατάξεις που διαφιλονικούν τη Μακεδονία, ανασυγκροτούν με τη σειρά τους η καθεμιά, την ιστορίας τής χώρας αυτής και αντλούν απ΄αυτήν την αναντίρρητη απόδειξη δικαιωμάτων τους συσκοτίζοντας τις παρελθούσες βασιλείες των ανταγωνιστών της και φωτίζοντας μονάχα την επέκταση του δικού του λαού». Σχόλια από τον Βικτόρ Μπεράρ για το βιβλίο του Γκόπτσεβιτς (Goptechewitch) «Makedonien und Alt Serbien, Βιέννη, Scidul 1889.
Υπάρχουν αρκετές πληροφορίες στο μεταίχμιο του 19ου και 20ού αιώνα, ανάλογα εθνική επιδίωξη του καθενός:
Ποζντίβιστα με 900 κατοίκους το 1878 [Synvet 1878][8]
Μποσδίβιστα Καστορίας: «Έχει 400 χριστιανούς» [Σχινάς 1886].
Ποσντίβισσα (Поздивища) καζά Καστοριάς, 700 χριστιανοί Βούλγαροι [Κιντσώφ (Кънчов) 1900][9]
Ποσντίβιστα, λειτουργία πατριαρχικού και εξαρχικού σχολείου [Χάρτης Κοντογιάννη].
Μποσδίβιστα: «Το χωριό αποτελείτο το 1902 από 70 πατριαρχικές και 55 εξαρχικές οικογένειες» [Γούναρης].
Ποζντίβιστα (Pozdivichta) / καζά Καστοριάς, χριστιανικός πληθυσμός: 920 εξαρχικοί Βούλγαροι. Λειτουργία ενός εξαρχικού σχολείου με ένα δάσκαλο και 41 μαθητές [Brancoff 1905] [10]
Μποζδίβιστα Καστορίας: «400 ορθόδοξοι Έλληνες, υπό την βουλγαρικήν τρομοκρατίαν από του 1904 και 250 σχισματικοί βουλγαρίζοντες» [Χαλκιόπουλος 1910].
Μποσδίβιστα Πρεσπών, 968 άτομα (563 άρρενες και 405 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].
Ποδοβίστα Φλωρίνης, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τον οικισμό Τσερνόλιστα (Μαυρόκαμπος Καστοριάς) [ΦΕΚ 259 / 21.12.1918].
Χάλαρα Καστορίας: Πραγματικός πληθυσμός 738 (329 άρρενες και 409 θήλεις). Νόμιμος πληθυσμός 775 [Απογραφή 1940].
Χαλάρα Καστορίας: (1950) 450 κάτοικοι [11]
Η φθίνουσα πληθυσμιακή εξέλιξη
Τμήμα των αγιογραφιών του μεταβυζαντινού ναού της Παναγίας στη Χαλάρα.
Μικρή μείωση του πληθυσμού κατά 34 άτομα μεταξύ των απογραφών των ετών 1920[12] και 1928[13] παρατηρήθηκε ενδιάμεσα με την υπογραφή του Πρωτόκολλο Πολίτη-Καλφώφ (29 Σεπτεμβρίου 1924) περί εθελουσίας ανταλλαγής πληθυσμών γεγονός που επιβεβαίωνεται και με τις ρευστοποιήσεις περιουσιών που επακολούθησαν.[14]
Στις 2 Αυγούστου 1944, επέτειο του Ίλιντεν, στο χωριό Χαλάρα της Καστοριάς, με την παρουσία εκπροσώπων του ΚΚΕ, του Κομμουνιστικού Κόμματος της γιουγκοσλαβικής Μακεδονίας και του πολιτικού επιτρόπου της IX Μεραρχίας του ΕΛΑΣ Ρένου Μιχαλέα ιδρύεται το σλαβομακεδονικό τάγμα Φλώρινας-Καστοριάς, γνωστό ως "μπριγάδα" (ταξιαρχία) Γκότσε (Goce). Διοικητής ήταν ο Ηλίας Δημάκης (ψευδώνυμο Goce) και πολιτικός επίτροπος ο Χρήστος Κόκκινος.[15]
Πληθυσμιακή καθίζηση παρατηρήθηκε σε ποσοστό 62% (273 άτομα) μεταξύ των απογραφών 1945[16] και 1951 [17][18] μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου (1946-49) συμπεριλαμβανομένων και 166 παιδιών[19] του παιδομαζώματος (1948), όταν ακολούθησαν μετά την ήττα του ΔΣΕ την τύχη των μαχητών και φυγάδων (εκτεθέντων) προς τις τότε σοσιαλιστικές ανατολικές χώρες και την μετανάστευση στις υπερπόντιες χώρες Αυστραλία, Αμερική και Καναδά.
Προσωπικότητες
Γεώργιος Κολίτσης, Μακεδονομάχος οπλαρχηγός
Παραπομπές
Ποδοβίστα Φλωρίνης, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τον οικισμό Τσερνόλιστα [ΦΕΚ 259 / 21.12.1918]
«Η κοινότης Ποδοβίστης, μετονομάζεται εις κοινότητα Χαλάρων και ο ομώνυμος αυτή συνοικισμός Ποδοβίστα εις Χάλαρα» [ΦΕΚ 179 / 30.8.1927]
Αλ. Συνβέ «Bosdivista, χριστιανοί ορθόδοξοι: 900»
Εγκυκλοπαίδεια Δομή των 30 ατόμων, τόμ. 30 σ. 389 ISBN 960-8177-82-0
Τά πλίθινα χωριά
Ναός Παναγίας - Χαλάρα Καστοριάς
[1] Δημήτρης Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας (Το τμήμα της σημερινής Δυτικής Μακεδονίας), Θεσσαλονίκη 1989 (Έκδοση της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών), σ. 166. ISBN 960-7265-01-7.
Αλ. Συνβέ «Bosdivista, χριστιανοί ορθόδοξοι: 900»
Μπάσιλ Κιντσώφ, Εθνογραφία και στατιστική της Μακεδονίας (Македония етногрфия и статистика), Σόφια 1900
D. M. Brancoff γραμματέας του Βουλγαρικού Εξαρχάτου La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris, 1905, σσ. 180-181
Ελληνική απογραφή 1951 σελ. 271
Ποδοβίστα Καστορίας, 710 άτομα (303 άρρενες και 407 θήλεις) - 149 οικογένειες [Απογραφή 1920]
Ποδοβίστα (Χάλαρα) Καστορίας, 676 άτομα (281 άρρενες και 395 θήλεις). Δεν υπήρχαν πρόσφυγες πού να ήρθαν μετά το 1922. Ομοδημότες ήταν 668 και ετεροδημότες 8. Επίσης 12 δημότες απογράφηκαν αλλού [Απογραφή 1928]
Iάκωβος Μηχαηλίδης, Μετακινήσεις Σλαυοφώνων πληθυσμών 1912-1930, σ.99 εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ 2003, ISBN 960-218-305-8 «Ρευστοποιήθηκαν τρεις περιουσίες κατοίκων που μετανάστευσαν με τις οικογένειές τους στη Βουλγαρία».
Σπυρίδων Σφέτας, Αυτονομιστικές κινήσεις κατά το 1944, η στάση του ΚΚΕ και η φύλαξη των Ελληνογιουγκοσλαβικών συνόρων
Χαλάρα, 723 κάτοικοι [Στατιστική 1945].
Χαλάρα Καστορίας: 450 κάτοικοι [Απογραφή 1951]
Ελληνική απογραφή 1951 σελ. 262
Mapping Migration in Kastoria, Macedonia. Halara.
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΟΡΕΣΤΙΩΝ |
|---|
| Τοπική Κοινότητα Αγίου Αντωνίου |
| Άγιος Αντώνιος, ο |
| Τοπική Κοινότητα Γάβρου |
| Γάβρος, ο |
| Νέος Οικισμός, ο |
| Τοπική Κοινότητα Κρανιώνος |
| Κρανιώνας, ο |
| Τοπική Κοινότητα Μακροχωρίου |
| Μακροχώρι, το |
| Τοπική Κοινότητα Μαυροκάμπου |
| Μαυρόκαμπος, ο |
| Τοπική Κοινότητα Μελά |
| Άνω Μελάς, ο |
| Μελάς, ο |
| Τοπική Κοινότητα Χαλάρων |
| Χάλαρα, τα |
|
Νομός Καστοριάς : Δήμος, Κοινότητα Καστοριάς | Αγίας Τριάδος | Αγίων Αναργύρων | Ακριτών | Αλιάκμονα | Βιτσίου | Ίωνος Δραγούμη | Κλεισούρας | Κορεστίων | Μακεδνών | Νεστορίου | Ορεστίδος Αρρένων | Γράμου | Καστρακίου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Καστοριάς |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
