.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Στερεάς Ελλάδας
Νομός : Φθιώτιδας

Νομός Φθιώτιδας

-- Δήμος Αταλάντης --

Η κωμόπολη της Αταλάντης είναι έδρα του δήμου Λοκρών. Η Αταλάντη είναι χτισμένη στους πρόποδες του βουνού Ρόδα. Είναι εμπορικό, γεωργοκτηνοτροφικό και βιομηχανικό κέντρο της πρώην επαρχίας Λοκρίδας. Απέχει 78,5 χλμ από τη Λαμία και 146 χιλ από την Αθήνα.

Ο πληθυσμός της πόλης σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ανέρχεται σε 6.127 κατοίκους.

Αταλάντη (*)

Μυθολογικά στοιχεία

Πρωτεύουσα της Λοκρίδας ήταν η πόλη Οπούς. Κατά τον Ησίοδο και τον Πλούταρχο, η πόλη Οπούς πήρε το όνομα της από τον Οπούντα, ο οποίος ήταν γιος του Λοκρού και δισέγγονος του Δευκαλίωνα και της Πύρρας.

Οι Οπούντιοι Λοκροί συμμετείχαν στον Τρωικό Πόλεμο με 40 καράβια και τέσσερις χιλιάδες πολεμιστές. Επικεφαλής των Οπούντιων στο Τρωικό Πόλεμο ήταν ο Αίας ο Λοκρός, γιος του Οϊλέως και εγγονός του Οδοιδόκου. Ο Αίας διακρίθηκε ιδιαίτερα στο Τρωικό Πόλεμο, ωστόσο κατά την επιστροφή του από τη Τροία το πλοίο του έπεσε σε θαλασσοταραχή με αποτέλεσμα να βυθιστεί και να έχει ο ίδιος και το πλήρωμα του άδοξο τέλος. Από τον Οπούντα ήταν ο καλύτερος φίλος του Αχιλλέα, ο Πάτροκλος, ο γιος του Μενοίτιου. Ο Πάτροκλος, όταν ήταν ακόμη μικρό παιδί, σκότωσε πάνω στο παιχνίδι ένα συνομήλικό του αρχοντόπουλο, τον Κλεισώνυμο, το γιο του Αμφιδάμαντα. Αν και ήταν ανήλικος, ο Πάτροκλος έπρεπε να φύγει από τον τόπο του, γιατί τον βάραινε το αίμα του νεκρού. Έτσι ο πατέρας του τον έφερε στον Πηλέα, που τον ανάθρεψε μαζί με τον Αχιλλέα σαν δικό του παιδί.

Άγαλμα της Αταλάντης στην είσοδο της πόλης

Ιστορία
Προϊστορία

Τα πρώτα δείγματα οργανωμένης ανθρώπινης ζωής στην περιοχή της Αταλάντης απαντώνται στη Νεολιθική εποχή (7000 π.Χ. – 3200/3100 π.Χ.), όταν και αναπτύσσεται οικισμός στην πεδιάδα της Αταλάντης κοντά στην Σκάλα. Στον οικισμό αυτό παρατηρούνται όλες οι δραστηριότητες του νεολιθικού ανθρώπου: γεωργία, κτηνοτροφία, κυνήγι, αλιεία.

Νεολιθικά εργαλεία στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αταλάντης

Κατά την Πρωτοελλαδική περίοδο (3200 -2100 π.Χ.) παρατηρείται ανάπτυξη του εμπορίου (χερσαίου και θαλάσσιου) και της κεραμικής, έχοντας επιρροές και από άλλους οικισμούς της ηπειρωτικής αλλά και νησιωτικής Ελλάδας. Ο οικισμός αυτός -όπως και άλλοι αντίστοιχοι της περιόδου- χαρακτηρίζεται από μία κοινωνία ιεραρχικά οργανωμένη.

Την Μεσοελλαδική περίοδο (2100 – 1600 π.Χ.) σημειώνονται καταστροφές οικισμών (που πιθανώς οφείλονται στην εισβολή άλλων ελληνικών φύλων). Παρατηρείται εσωστρέφεια, επιστροφή στη γεωργία και πολιτισμική απομόνωση.

Πιθανότατα την Υστεροελλαδική περίοδο (ύστερη εποχή του Χαλκού μεταξύ 1600 και 1100 π.Χ.) χτίζεται η μυκηναϊκή πόλη του Οπούντα. Βασικές ασχολίες των κατοίκων είναι η αλιεία και η γεωργία (καλλιεργούνται σιτάρι, δημητριακά, όσπρια, ελιές, σταφύλια και παράγεται κρασί).

Τον 11ο αιώνα π.Χ. (Υπομυκηναϊκή περίοδος) παρατηρείται οικονομική και πληθυσμιακή υποχώρηση, όπως επίσης και εγκατάλειψη παλαιών οικισμών αλλά και δημιουργία νέων. Χαρακτηριστικό της περιόδου είναι η προσκόλληση στην παράδοση. Η κεραμική παραμένει από τις βασικές ασχολίες των κατοίκων.
Πρωτογεωμετρική περίοδος

Μεταξύ 10ου και 8ου αιώνα π.Χ. στον Οπούντα το πολίτευμα είναι αριστοκρατικό και ολιγαρχικό. Η ιεραρχία είναι από τα βασικά γνωρίσματα της κοινωνίας της εποχής αυτής. Είναι μία κοινωνία πολυταξική όπου οι τάξεις οφείλουν την ύπαρξή τους κυρίως στη διάκριση μεταξύ των διαφορετικών ασχολιών των κατοίκων. Αναπτύσσεται το εμπόριο και η ναυτιλία. Ο Οπούντας δέχεται επιρροές στην τέχνη από την Αττική, την Κόρινθο, την Εύβοια και τη Θεσσαλία. Παρατηρείται μαζική παραγωγή αγγείων και ανθίζει παράλληλα και η μεταλλουργεία (κατασκευή όπλων και χρυσών κοσμημάτων). Όλα αυτά συνηγορούν στην ύπαρξη ενός εύπορου λαού στην περιοχή της Οπουντίας Λοκρίδος.
Αρχαϊκή Περίοδος

Κατά την Αρχαϊκή περίοδο (700 – 480 π.Χ.) το πολίτευμα του Οπούντα παραμένει ολιγαρχικό χωρίς ωστόσο να παρουσιάζει πολιτικές διαμάχες. Πιθανώς να μπορούμε να κάνουμε λόγο για μία «συντηρητική δημοκρατία» μιας και δεν υπήρχαν δούλοι στην Λοκρίδα. Κύριες ασχολίες των κατοίκων παραμένουν η γεωργία, η κτηνοτροφία (κυρίως εκτροφή βοοειδών), η αλιεία, η κεραμοποιία και η αμπελουργία.
Κλασσική Εποχή

Ψηφιδωτό παλαιοχριστιανικής εποχής στα Παλιομάγαζα

Την Κλασσική Εποχή (β’ τέταρτο 5ου αιώνα π.Χ. – 323 π.Χ.) και πιο συγκεκριμένα την περίοδο του Πελοποννησιακού πολέμου (431 - 404 π.Χ.) οι Λοκροί τάσσονται στο πλευρό των Σπαρτιατών (ηγέτιδας δύναμης της Πελοποννησιακής Συμμαχίας). Οι Αθηναίοι επιτίθενται και καταστρέφουν τις παραθαλάσσιες Λοκρικές πόλεις. Το 431 π.Χ. οχυρώνουν την νήσο Αταλάντη (Αταλαντονήσι ή Ταλαντονήσι), με σκοπό να ανακόψουν τη δράση των Λοκρών πειρατών και να διασφαλίσουν την ασφάλεια των ακτών της Εύβοιας. Όμως ο σεισμός του 426 π.Χ. κατάστρεψε μέρος των τειχών και του φρουρίου που βρίσκονταν στο Αταλαντονήσι.
Ελληνιστική περίοδος
Κρήνη σε σχήμα κεφαλής λέοντα - Αρχαιολογικό Μουσείο Αταλάντης

Στους Ελληνιστικούς χρόνους (336 ή 323 π.Χ. – μέσα 1ου αιώνα π.Χ.) ένας νέος σεισμός το 300 π.Χ. καταστρέφει μέρος του Οπούντα. Το 204 π.Χ. ο Ρωμαίος στρατηγός Γάιος Φλαμίνιος (Gaius Flaminius) κυριεύει τον Οπούντα, ωστόσο δίνει εκ νέου την ανεξαρτησία στους Λοκρούς το 197 π.Χ. Το 165 π.Χ. ιδρύεται το «Κοινό των Λοκρών». Άλλος ένας σεισμός το 106 π.Χ. καταστρέφει των Οπούντα, ο οποίος όμως ανοικοδομείται ξανά. Το τέλος των Ελληνιστικών χρόνων σφραγίζει η επιδρομή του Σύλλα (Λεύκιος Κορνήλιος Σύλλας, λατινικά: Lucius Cornelius Sulla Felix) στη περιοχή το 87/86 π.Χ. Καθ’ όλη την περίοδο αυτή ο Οπούντας παραμένει μια αγροτική -κατά κύριο λόγο- οικονομία. Παράλληλα η Αταλάντης αποτελεί το κυρίως βιοτεχνικό κέντρο κεραμικής της περιοχής. Η εισβολή του Σύλλα ώθησε πολλούς κατοίκους των πόλεων της Οπουντίας Λοκρίδας να εγκαταλείψουν τους οικισμούς που διέμεναν κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής περιόδου (30 π.Χ. – 324 μ.Χ.). Εντείνεται η αστικοποίηση και κατά κύριο λόγο ο πληθυσμός συγκεντρώνεται στον Οπούντα και στον Κύνο. Εμφανίζονται μεγάλες ιδιόκτητες εκτάσεις – αγροκτήματα στην περιοχή. Στην Αταλάντη κατασκευάζονται λουτρά και υδραγωγείο.
Παλαιοχριστιανική περίοδος
Παλαιοχριστιανικά ερείπια στην τοποθεσία Παλιομάγαζα

Κατά τους Παλαιοχριστιανικούς χρόνους δημιουργείται η Επισκοπή Οπούντος (Οικουμενική Σύνοδος Εφέσου το 431 μ.Χ. και της Χαλκηδόνας το 451 μ.Χ.) που υπάγεται στην Μητρόπολη Κορίνθου.

Τα έτη 376 μ.Χ. και 395-397 μ.Χ. σημειώνονται επιδρομές Γότθων και Βισηγότθων (υπό τον Αλάριχο Α’) στην περιοχή που πλήττουν σοβαρά την οικονομία της περιοχής. Παρατηρείται μία εκ νέου οπισθοδρόμηση και σε αρκετές περιπτώσεις εγκατάλειψη των παράκτιων οικισμών.
Βυζαντινή περίοδος

Το 565 μ.Χ. (στη διάρκεια των Βυζαντινών χρόνων επί Ιουστινιανού Α’) αναφέρεται για πρώτη φορά η ονομασία «Ταλάντι».

Μεταξύ 7ου και 10ου αιώνα μ.Χ. οι πηγές είναι ελάχιστες λόγω της «Εικονομαχίας» που είχε ξεσπάσει στο Βυζάντιο την περίοδο αυτή. Τον 9ο αιώνα σημειώνονται επιδρομές Αράβων και τον 10ο επιδρομές Βουλγάρων (υπό τον Τσάρο Συμεών Α’).

Το 1204 μ.Χ. ιδρύεται η «Βαρωνία Αταλάντης»[1] από τον Φράγκο ηγεμόνα Βονιφάτιο τον Μομφερατικό αποτελώντας τμήμα του Δουκάτου των Αθηνών και ένα από τα τέσσερα σημαντικότερα λιμάνια του, με έδρα το Ταλάντι (La Calandri).
Ο Καταλανικός πύργος "Κούλια" στην Αταλάντη

Το 13ο αιώνα η Αταλάντη απαντάται με το λατινικό όνομα «Talantum». Η διοίκηση της περιοχής γίνεται κατά τα φεουδαρχικά πρότυπα μικρών πόλεων-κρατών της εποχής.

Το 1311 μ.Χ. το Δουκάτο των Αθηνών περνά στα χέρια των Καταλανών μισθοφόρων (Καταλανική Κομπανία) μετά την νικηφόρα μάχη της Κωπαΐδας. Το 1319 το Δουκάτο περνά στα χέρια των Σικελών.

Το 1380 Ναβαραίοι κάνουν επιδρομές εναντίον των Καταλανών της Αταλάντης. Το 1385 μ.Χ. όλη η Φθιώτιδα περνά στα χέρια των Σέρβων εκτός της Αταλάντης.

Το 1388 μ.Χ. η περιοχή της Λοκρίδας περνά στα χέρια των φλωρεντιανής καταγωγής Ατσαγιόλι και τερματίζεται η καταλανική κυριαρχία.

Το 1393 μ.Χ. ιδρύεται η Επισκοπή Ταλαντίου με έδρα το Ταλάντι (Αταλάντη). Το ίδιο έτος ξεκινούν οι επιδρομές των Τούρκων. Η κατάλυση του Δουκάτου των Αθηνών από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1458, οδηγεί στην υποδούλωση της Αταλάντης και όλης της Λοκρίδας εν γένει.
Τουρκοκρατία

Το 1466 καταγράφεται «ναχιγιές» Ταλάντας και από το 1470 μ.Χ. και εξής η περιοχή υπάγεται στο Σαντζάκι (Τούρκικα: سنجاق) του Ευρίπου (Τουρκικά: Εγριμπόζ). Στην απογραφή του 1466 μ.Χ. στην Αταλάντη ζουν 248 οικογένειες, 18 άγαμοι και 22 χήρες όλοι τους αποκλειστικά Χριστιανοί.

Σύμφωνα με την απογραφή του 1506 στην Αταλάντη υπήρχαν 449 εστίες Χριστιανών και 13 Οθωμανών. Το 1521 καταγράφονται 435 στην Αταλάντη χριστιανικά σπίτια[2] και 30 οθωμανικά, ενώ οι συνολικοί φόροι που πληρώνουν οι κάτοικοι ανέρχονται σε 33.541 άσπρα (αργυρό Οθωμανικό νόμισμα).

Οι κάτοικοι της Αταλάντης δεν πλήρωναν χαράτσι, σπέντζα και άλλους χρηματικούς φόρους, ενώ παράλληλα τα παιδιά τους ήταν απαλλαγμένα από το παιδομάζωμα (Τουρκ. devşirme, ντεβσιρμέ). Σαν αντάλλαγμα οι κάτοικοι της Αταλάντης όφειλαν να προστατεύουν τα θαλάσσια στενά και τα παράλια σε περίπτωση επίθεσης πειρατικών και εχθρικών πλοίων[3] διαθέτοντας 7 ένοπλους ιππείς.

Τα προνόμια αυτά διατηρούσαν οι κάτοικοι της Αταλάντης έως και 1571 μ.Χ. Σύμφωνα με την απογραφή του ίδιου έτους στην Αταλάντη υπήρχαν 622 εστίες Χριστιανών και 77 Οθωμανών, γεγονός που την καθιστούσε το μεγαλύτερο οικισμό σε όλη την Λοκρίδα, με πληθυσμό περίπου 3000. Αυτό εξηγεί και την αναβάθμιση της Αταλάντης σε καζά που περιλάμβανε τα γύρω χωριά κατά των επόμενο αιώνα. Κυριότερες ασχολίες των κατοίκων ήταν η γεωργία (δημητριακά, αμπελουργία), καλλιέργεια λιναριού, κηπευτικών και βαμβακιού, όπως επίσης η μελισσοκομεία και η κτηνοτροφία.

Το 1688 -κατά τη διάρκεια του Ενετοτουρκικού πολέμου- ο αρματολός Κούρμας και ο επίσκοπος Αμφίσσης Φιλόθεος κυριεύουν πρόσκαιρα την Αταλάντη και εκδιώκουν την τουρκική φρουρά.

Την ίδια χρονιά λοιμός ξεσπά στην Αταλάντη. Οι Τούρκοι ανακαταλαμβάνουν την πόλη σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Αρκετές οικογένειες[4] -με το φόβο των αντιποίνων προφανώς- καταφεύγουν στην Ενετοκρατούμενη Πελοπόννησο μεταξύ 1691 και 1697.

Η γνώσεις μας για την περίοδο του 18ου και αρχές 19ου αιώνα είναι λίγες και περιορίζονται κυρίως σε αναφορές περιηγητών της εποχής.

Ένας από αυτούς, ο Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ (William Martin Leake) επισκέφθηκε την Αταλάντη το 1805 για την οποία γράφει: «Η πόλη αυτή περιλαμβάνει 300 σπίτια, από τα οποία το ένα τρίτο είναι τουρκικά. Μερικά από τα σπίτια της Αταλάντης είναι μεγάλα και το καθένα τους περιστοιχίζεται από κήπο, οπότε φαντάζουν όμορφα από μακριά. Αλλά τα πιο πολλά είναι εγκαταλειμμένα, και μισοερειπωμένα, εν μέρει μίας επιδημίας πανώλης που ξεκλήρισε ολόκληρες οικογένειες λίγα χρόνια πριν. Ο διοικητής είναι ο Ισσέντ Μπέης, ένας γιος του Καπιζιλάρ Καγιασί του Αλή Πασά. Η Ελληνική γειτονιά είναι χωριστά από την Τουρκική. Ο Επίσκοπος του Ταλαντίου, που υπάγεται στο Μητροπολίτη Αθηνών, είναι επικεφαλής της κοινότητας και διαθέτει ένα ανεκτό σπίτι στην Επισκοπή, μέσα σε έναν κήπο από πορτοκαλιές, λεμονιές και άλλα οπωροφόρα δέντρα, κήπος που, παρά τη σχετική αγριότητά του, είναι ο καλύτερος του τόπου κάτι τι το εξαιρετικό στην περιοχή. Η πεδιάδα είναι πολύ εύφορη, αλλά ελάχιστα καλλιεργημένη, επειδή λείπουν τα χέρια. Στα χαμηλά μέρη της, προς τη θάλασσα, φυτρώνει καλαμπόκι, στα υπόλοιπα εξαίρετο σιτάρι, αμπέλια απ’ όπου φτιάχνουν ένα υποφερτό κρασί, και λίγες ελιές, που ευδοκιμούν τέλεια. Το μεροκάματο είναι ίδιο με εκείνο της Αθήνας, της Λιβαδειάς κ.ο.κ., δηλαδή σαράντα παράδες την ημέρα και μια οκά κρασί. Η διοικητική περιοχή περιλαμβάνει τριάντα έως σαράντα χωριά, τα περισσότερα των οποίων πολύ μικρά, και μισοκατοικημένα, μιας και οι περισσότεροι των κατοίκων τους μεταναστεύουν στις περιοχές της Λιβαδειάς και των Αθηνών, αφότου ο Αλή Πασάς απέκτησε τον τόπο. Ο μουκατάς (εισοδήματα) είναι τώρα στα χέρια του Βελή, που προσπαθεί να φέρει πίσω τους μετανάστες, υποσχόμενος φορολογικές ελαφρύνσεις.» [5]
Ο Γάλλος περιηγητής Φρανσουά Πουκεβίλ

Ένας άλλος περιηγητής, ο Γάλλος Φρανσουά Πουκεβίλ (Francois Pouqueville) (μεταξύ 1806 και 1816) αναφέρει: «Η Αταλάντη είναι χτισμένη στους πρόποδες του όρους Χλωμόν και διοικείται από ένα βοεβόδα και έναν Καδή. Δύο τζαμιά και μία μητρόπολη είναι τα μόνα αξιόλογα πράγματα που μπορεί να δει κανείς. Η σημασία της πόλης έγκειται στο ότι εικοσιένα χωριά εξαρτώνται διοικητικά απ’ αυτήν.» [6][7]

Σύμφωνα με άλλες πηγές [8], το 1800 στο Ταλάντι (Αταλάντη) κατοικούσαν περισσότερες από 200 οικογένειες Οθωμανών σε δικό τους οικισμό (τον Τουρκομαχαλά) στο δυτικό κομμάτι της πόλης. Εκεί επίσης ήταν εγκατεστημένοι ο Βοεβόδας (Τούρκος διοικητής του Καζά Ταλαντίου), ο Τούρκος ταμίας (Χαζναδάρ-Αγάς), ο Τούρκος δικαστής (Καδής ή Κατής) και μία μικρή Τουρκική φρουρά (περί τους 150 άνδρες).

Ως κυριότεροι κοτζαμπάσηδες του Ταλαντίου αναφέρονται οι: Λάμπρος Αλεξάνδρου (μετονομάστηκε αργότερα Ευμολπίδης), Κωνσταντίνος Σακελλίων και Αλέξης Μιχάλης.

Το 1803 χειροτονείται επίσκοπος Ταλαντίου ο Νεόφυτος (Νικόλαος Μεταξάς) από την Αθήνα.

Από το 1810 στην Αταλάντη προσφέρει τις υπηρεσίες του, σε Έλληνες και Οθωμανούς αδιακρίτως, ο Οθωμανός γιατρός Χασάν Αγάς Κουρταλής.
Η Αταλάντη στην Ελληνική Επανάσταση του 1821

Το 1821, ο οπλαρχηγός Αντώνης Κοντοσόπουλος ή Γεράντωνος με 1000 περίπου οπλισμένους Λοκρούς, πολιόρκησε τους Οθωμανούς στην Αταλάντη και στις 31 Μαρτίου 1821 την απελευθέρωσε. Καταλυτική ήταν η συμβολή του Λάμπρου Ελευθερίου, αρχηγού των Αταλαντινών, αλλά και η ομοψυχία και ομόνοια που έδειξαν πρόκριτοι, κάτοικοι και κλήρος της πόλης. Τον Απρίλιου καθιερώνεται η «ΣΦΡΑΓΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΑΛΑΝΤΙ 1821 ΑΠΡΙΛΙΟΥ».
Η σφραγίδα της των Επανατατημένων κατοίκων του Ταλαντίου (Αταλάντης)-Αναγράφεται Απρίλιος 1821

Τον χειμώνα του ίδιου έτους, ο τουρκικός στρατός υπό τους Ομέρ Βρυώνη και Κιοσέ Μεχμέτ περνώντας από την Αταλάντη, παίρνει αιχμαλώτους τους εναπομείναντες κατοίκους της και καίει όλα τα σπίτια της. Όσοι κατάφεραν να σωθούν, κατάφυγαν για ασφάλεια στο Αταλαντονήσι. Το επόμενο έτος, η Αταλάντη θα καεί εκ νέου από τα Τουρκικά στρατεύματα που πέρασαν από την περιοχή, ενώ πανώλη θα πέσει στο Αταλαντονήσι.

Στην Β’Εθνοσυνέλευση (Άστρος Κυνουρίας) το 1823, λαμβάνουν μέρος ο επίσκοπος Ταλαντίου Νεόφυτος και ο πληρεξούσιος Αταλαντινός Λάμπρος Αλεξάνδρου. Έπαρχος Ταλαντίου τοποθετήθηκε ο Ιωάννης Φίλων. Το 1824 ο Τουρκικός στόλος καταλαμβάνει το Αταλαντονήσι, καταστρέφει τις εγκαταστάσεις του, σφάζει και αιχμαλωτίζει όσους είχαν καταφύγει εκεί.

Μεταξύ 5 και 9 Νοεμβρίου 1826 διεξάγεται η Μάχη της Αταλάντης. Ο Αναστάσιος Καρατάσος, ο Αγγελής Γάτσος και ο φιλέλληνας Ολιβιέ Βουτιέ (Olivier Voutier) ηγούνται 1500 Θεσσαλομακεδόνων πολεμιστών. Ο Μουσταφάμπεης όμως κατευθύνθηκε από την Λιβαδειά προς την Αταλάντη με στρατό χιλίων ανδρών (πεζών και ιππέων), αιφνιδιάζοντας τους Έλληνες. Μετά από σφοδρή μάχη, οι Έλληνες υποχώρησαν έχοντας χάσει 42 άντρες στο πεδίο της μάχης [9].

Στην Αταλάντη βρίσκονταν μπαρουταποθήκες, ζωτικής σημασίας, για τον εφοδιασμό των Τούρκων. Τις φρουρούσαν 200 Οθωμανοί.

Το 1826 η απόπειρα του Γεώργιου Καραϊσκάκη να τις πυρπολήσει απέτυχε. Το επόμενο έτος ο Καραϊσκάκης είχε εγκαταστήσει φρουρά, με άνδρες του, στην Αταλάντη, υπό τον Σπύρο Ξύδη. Άλλη μία απόπειρα, του Ιωάννη Κωλέττη το 1827, για απόβαση στην Αταλάντη θα αποτύχει.

Η οριστική απελευθέρωση της Αταλάντης ήρθε στις 6 Νοεμβρίου του 1828. Ο Μήτρος Λιακόπουλος (από την Κάτω Μηλιά Πιερίας), επιτίθεται αιφνιδιαστικά και απελευθερώνει την πόλη.
Η Αταλάντη μετά την απελευθέρωση
Αποτύπωμα της σφραγίδας των δωρεών του Κωνσταντίνου Μπέλλιου σε βιβλίο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος που αρχικά προορίζονταν, ένεκεν τιμής, για την Αταλάντη, όπου θα εγκαθίστανταν Μακεδόνες συμπατριώτες του που είχαν κατέβει στη απαλευθερωμένη Ελλάδα με την επανασταση.[10]

Στην Αταλάντη το 1831 ιδρύονται Δημοτικό Σχολείο (πρώτος δάσκαλος ο Δ. Μανασίδης από τη Σάμο), Ειρηνοδικείο-Συμβολαιογραφείο, Εφορεία, Ταμείο, Καπνεργοστάσιο, Τελωνείο, Δασονομείο και Ταχυδρομείο.

Το 1833 η πόλη εντάσσεται στο Νομό Λοκρίδας και Φωκίδας με πρώτο Νομάρχη τον Ιωάννη Αμβροσιάδη και έπαρχο τον Αναγνώστη Μόστρα. Συγκροτείται η επισκοπή Λοκρίδας (από τις επισκοπές Μενδενίτσας και Ταλαντίου), με επίσκοπο τον Αγαθάγγελο Μυριανθούση. Κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους αρχίζουν να εγκαθίστανται μόνιμα στην Αταλάντη οι πρώτοι οικιστές Μακεδόνες, αγωνιστές της επανάστασης του 1821.
Ο Ιερός Ναός Αγίων Θεοδώρων Αταλάντης

Στις 10 Ιανουαρίου 1834 συστήθηκε με Νόμο ο Δήμος Αταλάντης, που περιλαμβάνει εκτός της Αταλάντης, τα χωρία: Σκάλα, Σκεντέραγα (Μεγαπλάτανος), Κυπαρίσσι, Κολάκα, Μπόγδανο, Έξαρχο και Δρούσκο (Δρίσμπεη). Πρώτος Δήμαρχος εξελέγη το 1836 ο Ευστάθιος Σπυρίδωνος.

Το Δεκέμβριο του 1836 φθάνει στην Αταλάντη ο Κωνσταντίνος Δ. Βέλλιος ή Μπέλιος, ευεργέτης των οικιστών Μακεδόνων. Ενώ το 1837 αποφασίζεται με Βασιλικό Διάταγμα σχηματισμός Δήμου στην «Πέλλη» Αταλάντης για τους Μακεδόνες οικιστές και τους παραχωρήθηκε αποκλειστική χρήση του νερού της βρύσης «Παζάρι» από το 1839 και εξής.

Το 1843 ιδρύεται τριτάξιο ελληνικό σχολείο (Σχολαρχείο) και Δημοτικό Σχολείο Θηλέων από το 1857. Το 1855 θεμελιώνεται ο Μητροπολιτικός Ναός των Αγ. Θεοδώρων Αταλάντης ενώ το 1862 περατώθηκε ο Ιερός Ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Το 1860 κατασκευάζονται 7 μεγάλες βρύσες στις γειτονιές της Αταλάντης και της Νέας Πέλλης.

Το 1864 ξεκινάει η ετήσια «εμπορική πανήγυρης» της Αταλάντης από 6 έως 10 Αυγούστου, η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Κατασκευάζεται ο αμαξωτός δρόμος μεταξύ Αταλάντης και Σκάλας το 1871. Το 1873 ιδρύεται υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας.

Στην «Επανάσταση του Λιτοχώρου» (ή Επανάσταση του Ολύμπου) το 1878, τίθεται επικεφαλής ο Μακεδόνας -την καταγωγή- Κοσμάς Δουμπιώτης, έχοντας στο πλευρό του αρκετούς εθελοντές συμπατριώτες του από τη Νέα Πέλλα Αταλάντης.

Το 1885 εγκαθίστανται φανοί πετρελαίου για τον φωτισμό της πόλης και κατασκευάζεται υδραγωγείο για την ύδρευσή της.

Το 1888 γεννιέται στη Νέα Πέλλα ο Νικόλαος Κ. Αβραάμ ο οποίος διατέλεσε μεταξύ άλλων και Υπουργός Δικαιοσύνης και Εμπορικής Ναυτιλίας.

Ο σεισμός του 1894 προκαλεί μεγάλες ζημιές σε όλη την Λοκρίδα. Σκοτώθηκαν 255 άνθρωποι και κατέρρευσαν 3.783 σπίτια. [11] Την εποχή εκείνη βρίσκεται σε ακμή η κατ’ οίκων εκτροφή μεταξοσκώληκα (σηροτροφία) σε πολλά νοικοκυριά της Αταλάντης.

Το 1895 ιδρύεται ο «Λοκρικός Γυμναστικός Σύλλογος Αταλάντης», ένας από τους πρώτους αθλητικούς συλλόγους της χώρας και επίσης ένας από τους 28 συλλόγους που ίδρυσαν τον Σ.Ε.Α.Γ.Σ. μετέπειτα Σ.Ε.Γ.Α.Σ.

Ο Νικόλαος Δουμπιώτης (γεννημένος το 1866 στην Νέα Πέλλη) λαμβάνει μέρος στο Μακεδονικό Αγώνα (1904-1908), ως αξιωματικός, με το ψευδώνυμο «Καπετάν Αμύντας».
20ος Αιώνας

Το 1912 καταργούνται οι Δήμοι Αταλάντης και Νέας Πέλλης και γίνονται κοινότητες. Το πρώτο επιβατικό αυτοκίνητο έρχεται στην Αταλάντη το 1915.

Τον Μάρτιο του 1913, οι Θρακιώτες Έλληνες κάτοικοι του χωριού Πλαβού αναγκάστηκαν να φύγουν. Οι Πλαβιώτες που δεν αισθάνονταν πλέον ασφαλείς αποφάσισαν και πέρασαν στο Τουρκικό έδαφος παίρνοντας από τα υπάρχοντά τους μόνο ότι μπορούσαν να κουβαλήσουν στα χέρια και ήρθαν στην Ελλάδα. Μερικοί έμειναν στην Αθήνα και οι άλλοι πήγαν στην περιοχή της Λαμίας. Στο Κωσταλέξι, στο Σταυρό, στην Ροδίτσα Φθιώτιδας και στην Αταλάντη οι περισσότεροι.

Η γρίπη του 1918 έσπειρε το θάνατο στην πόλη. Οι κάτοικοι ζήτησαν τη χάρη των Αγίων Αναργύρων (Κοσμάς και Δαμιανός) και φέρνουν την εικόνα τους -από το ομώνυμο Μοναστήρι- στην Αταλάντη στις 12 Νοεμβρίου.

Μεταξύ 1912 και 1922 χάνονται 63 Αταλαντινοί στρατιώτες στους πολέμους (Α’ και Β’ Βαλκανικό, Α’ Παγκόσμιο και Μικρασιατική Εκστρατεία).

Μετά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922, εγκαθίστανται μόνιμα 218 Μικρασιάτες πρόσφυγες, στην περιοχή «Συνοικισμός» της πόλης. Το 1931 απαλλοτριωθήκαν για συνοικισμούς 30 στρέμματα στην περιοχή της Αταλάντης από όπου η συγκεκριμένη συνοικία της Αταλάντης έχει πάρει την ονομασία της, Συνοικισμός. Το 1926 ιδρύθηκε η προσφυγική οργάνωση «Προσφυγικός Σύλλογος Αταλάντης και Περιχώρων» με κύριες επιδιώξεις τη διεκδίκηση αποζημιώσεων, την έκδοση προσφυγικών ταυτοτήτων, την εύρεση εργασίας, την ενημέρωση και την αλληλοϋποστήριξη, ενώ το 1975 ιδρύεται ο Προσφυγικός Σύλλογος Συνοικισμού Αταλάντης «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ», με σκοπό τη διάσωση και διάδοση του πολιτισμού των προσφύγων.

Το 1923 ιδρύεται ο Εμπορικός Σύλλογος Αταλάντης και το 1927 ο Γεωργικός Πιστωτικός Συνεταιρισμός, η Μανδολινάτα και υποκατάστημα της Τράπεζας Αθηνών, ενώ παράλληλα άρχισε να λειτουργεί ο πρώτος κυλινδρόμυλος.
Οι ποδοσφαιρικές ομάδες "Αίαντας ο Λοκρός" και "Ολυμπιακός Αταλάντης"

Ιδρύεται το 1928 ο Γυμναστικός Σύλλογος «Αίας ο Λοκρός» (με τμήματα στίβου και ποδοσφαίρου), η Φιλοδασική Ένωση Αταλάντης «η Μέλισσα» (οπότε και ξεκινά η αναδάσωση του βουνού Ρόδα) και επίσης λειτουργεί εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος που συμβάλλει καταλυτικά στην ολοένα αυξανόμενη ηλεκτροδότηση των νοικοκυριών της πόλης.

Γεννιέται στην Άνω Πέλλη Αταλάντης το 1929 ο Βασίλειος Αθ. Κόκκινος ο οποίος μετέπειτα διατέλεσε πρόεδρος του Αρείου Πάγου (1990-1996).

Το 1931 ιδρύεται ο Σύλλογος οικιστών Μακεδόνων Νέας Πέλλης «Μέγας Αλέξανδρος» και ο ποδοσφαιρικός Σύλλογος «Ολυμπιακός Αταλάντης». Την ίδια χρονιά ο αθλητικός σύλλογος «Αίας ο Λοκρός» διοργανώνει με επιτυχία παλλοκρικούς αγώνες στίβου στην Αταλάντη.

Χτίζεται το κτήριο του Δημοτικού Σχολείου Αρρένων και Θηλέων (μετέπειτα 1ο Δημοτικό Σχολείο Αταλάντης) το 1932. Το 1933 ιδρύεται ομάδα προσκόπων.

Τα αδέλφια Χαρίλαος, Δημοσθένης και Γεώργιος Κωνσταντίνου, από την Αταλάντη ιδρύουν στην Αθήνα την καπνοβιομηχανία Santé.

Ιδρύεται ο Μουσικός Σύλλογος Αταλάντης «Ορφεύς» το 1935, το 1936 ο αθλητικός Σύλλογος «Η Ένωσις», το 1937 υποκατάστημα της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος, το 1938 κάνει για πρώτη φορά την εμφάνισή της η Χορωδία Αταλάντης και το 1939 ιδρύεται η Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Αταλάντης.

Στις 20 Απριλίου 1941 η γερμανική πολεμική αεροπορία (Luftwaffe) βομβαρδίζει την Αταλάντη προκαλώντας μόνο υλικές ζημίες κυρίως σε κτήρια, ενώ στις 25 Απριλίου 1941 ο γερμανικός στρατός καταλαμβάνει την Αταλάντη. Ιδρύεται ο «Αταλάντειος Λευκός Σταυρός» το 1943, με σκοπό να βοηθήσει -υλικά και ηθικά- όλους όσους είχαν ανάγκη.
Η κηδεία των εκτελεσθέντων Αταλαντινών από τα Ιταλικά στρατεύματα κατοχής - Μάιος 1943

Στις 23 Μαρτίου 1943 οι Ιταλικές κατοχικές δυνάμεις εγκαταλείπουν την πόλη. Η πιο μαύρη σελίδα όμως της Κατοχής γράφεται στις 29 Μαΐου 1943, όταν οι Ιταλοί οδηγούν στο εκτελεστικό απόσπασμα εννέα κατοίκους της Αταλάντης. Την θέση των Ιταλών είχαν πάρει οι Γερμανοί, οι οποίοι αποχώρησαν από την Αταλάντη τον Οκτώβρη του 1944.

Από το 1945 (μέχρι και το 1987) εγκαθίστανται μόνιμα στην Αταλάντη περίπου 160 οικογένειες Ευρυτάνων.Από το 1944 άρχισαν να εγκαταλείπουν την ιδιαίτερη πατρίδα τους εξαιτίας του ιδιόμορφου εδάφους και της αδυναμίας του ελληνικού κράτους να τους στηρίξει και κινήθηκαν προς τις γύρω εύφορες πεδιάδες όπως αυτή της Αταλάντης, και τα αστικά κέντρα για καλύτερη ζωή. Επίσης ο σεισμός στη Βράχα Ευρυτανίας μεγέθους 6,2 κλίμακας ρίχτερ στις 5.2.1966 έγινε η αίτια μετεγκατάστασης ευρυτάνων και πάλι στην Αταλάντη [12].

Στη διάρκεια του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949), αρκετοί -κυρίως νέοι σε ηλικία- βρέθηκαν στα δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα, του Εθνικού Στρατού και του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας (ΔΣΕ), πολλές φορές μάλιστα όντας μέλη της ίδιας οικογένειας. Σκοτώθηκαν οκτώ Αταλαντινοί στρατιώτες του Εθνικού Στρατού, ενώ άγνωστος παραμένει ο αριθμός των νεκρών Αταλαντινών μαχητών του ΔΣΕ.

Στην δεκαετία του 1950, διεξάγονται δημοτικές εκλογές έπειτα από 16 χρόνια (το 1951), εγκαθίσταται δίκτυο υδροδότησης (1953), εγκρίθηκε το -ισχύον μέχρι σήμερα- σχέδιο πόλεως της Αταλάντης (1954) και καθιερώνεται η αργία της Κυριακής από τον Εμπορικό Σύλλογο (1957).

Την επόμενη δεκαετία ιδρύονται: το 1ο Νηπιαγωγείο (1963), η Δημοτική Βιβλιοθήκη Αταλάντης (1965), υποκατάστημα της Εμπορικής Τράπεζας και ο Μορφωτικός, Πολιτιστικός και Ψυχαγωγικός Σύλλογος «Πρόοδος» (1966).

Από την συγχώνευση των δύο ποδοσφαιρικών συλλόγων της πόλης (Αίαντα και Ολυμπιακού) δημιουργείται ο Αθλητικός και Ποδοσφαιρικός Όμιλος «Η ΑΤΑΛΑΝΤΗ» το 1968.

Η Δικτατορία των Συνταγματαρχών (1967-1974) παύει τα Διοικητικά Συμβούλια του Δήμου, του Συνεταιρισμού και των Σωματείων. Την περίοδο αυτή χτίζεται το Μέγαρο του Δήμου, το Γυμνάσιο και Λύκειο, ο Παιδικός Σταθμός [13] και το «Εθνικό Στάδιο» Αταλάντης.
Το Δημαρχιακό Μέγαρο

Έπεσε ηρωικά στην Κύπρο, κατά την εισβολή των Τούρκων (20-21 Ιουλίου 1974), ο στρατιώτης (καταδρομέας) Λιγδής Λ. Χρήστος.

Το 1976 χτίζεται το «Κωνσταντίνειο Πνευματικό Κέντρο Αταλάντης» [14], το 1979 ιδρύεται και λειτουργεί το Τεχνικό επαγγελματικό Λύκειο.

Το 1980 ιδρύθηκε ο «Λοκρός Αθλητικός Ορειβατικός Σύνδεσμος», ο οποίος το 1992 μετονομάστηκε σε Αθλητικός Σύλλογος «Λοκρός», δημιουργώντας τμήματα σε περισσότερα αθλήματα.
Το κλειστό γυμναστήριο Αταλάντης

Το 1982 ιδρύεται ο Ναυτικός Όμιλος Αταλάντης, το 1985 Δημοτικό Ωδείο, το 1988 η Δημοτική ιχθυοτροφική εκμετάλλευση στον κόλπο της Αταλάντης, το 1989 χτίζεται το κλειστό γυμναστήριο της πόλης (1.100 θέσεων) και η «Εταιρεία Ιστορικών και Λαογραφικών Ερευνών Αταλάντης».

Το 1992 ιδρύεται ο Αθλητικός Ποδοσφαιρικός Σύλλογος «Αταλάντη 92» και λειτουργεί για πρώτη φορά ραδιοφωνικός σταθμός στην πόλη.

Από το 1993 και έπειτα αρχίζουν να εγκαθίστανται στην πόλη -άλλοι μόνιμα και άλλοι προσωρινά- οικονομικοί μετανάστες κυρίως από τις Βαλκανικές χώρες (Αλβανία, Βουλγαρία, Ρουμανία), την Κ. Ευρώπη (Πολωνία) και την Ασία (Πακιστάν, Ινδία, Κίνα) κ.α.

Το 1998 εγκαινιάστηκε το Αρχαιολογικό Μουσείο Αταλάντης και άρχισε να λειτουργεί το Αιάντειο ανοικτό Δημοτικό Θέατρο.

Το 2010 ο Δήμος Αταλάντης, συνενώνεται με τους Δήμους Μαλεσίνας, Οπουντίων και Δαφνουσίων και σχηματίζουν το Δήμο Λοκρών, βάσει του «σχεδίου Καλλικράτης», με έδρα την Αταλάντη.
Αρχαιολογικά Ευρήματα
Αρχαιολογικά ευρήματα στο αρχαιολογικό Μουσείο Αταλάντης

Σε οικόπεδα μέσα στον πολεοδομικό ιστό της Αταλάντης, έχουν κατά καιρούς ανασκαφεί αρχαία ευρήματα. Ανάμεσα στα όστρακα που βρέθηκαν εμφανίζονται και κάποια αγγείων Mυκηναϊκής εποχής. Οικοδομήματα αυτής της εποχής δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί, καθώς η συνεχής κατοίκηση της πόλης και οι διαδοχικές οικοδομικές φάσεις έχουν καταστρέψει πολλά από αυτά και έχουν διαταράξει τη στρωματογραφία της περιοχής. Τα ευρήματα της Mεσσοελλαδικής εποχής προέρχονται κατά κύριο λόγο από επιφανειακές περισυλλογές και στο μεγαλύτερο μέρος τους είναι όστρακα χαρακτηριστικά για την εποχή.

Από την Υπομυκηναϊκή περίοδο τα ευρήματα προέρχονται στο μεγαλύτερο μέρος τους από θαλαμωτούς τάφους. Μάλιστα, η διάνοιξη ενός τέτοιου τάφου έφερε στο φώς εύρημα χάλκινης περόνης που η παρουσία της δηλώνει ότι ο νεκρός είχε ταφεί ντυμένος. Η περόνη αυτή τυπολογικά ανήκει στις πρωιμότερες του είδους, και είναι το πρώτο δείγμα χρήσης αυτού του εξαρτήματος ενδυμασίας στη Λοκρίδα.

Τα νεκροταφεία της Κλασσικής περιόδου, αλλά και της Ελληνιστικής, αναπτύσσονται στην ίδια θέση με τα αρχαϊκά και μερικές φορές οι τάφοι της μιας εποχής κατασκευάζονται δίπλα ή και ανάμεσα στους τάφους της προγενέστερης Εκτός όμως από τα νεκροταφεία αυτά, κατά την Κλασσική εποχή αναπτύσσονται και νέα, σε άλλες θέσεις ,όπως αποδεικνύουν οι ανασκαφές σε νεκροταφείο του 4ου αιώνα π.Χ στην Αταλάντη στη θέση Σπαρτιά.
Ειδώλια στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αταλάντης

Αριθμητικά πάντως οι τάφοι των κλασικών χρόνων και κυρίως εκείνοι του 4ου αι. π.Χ. είναι πολυπληθέστεροι των αρχαϊκών.

Κύριο εύρημα από τους τάφους είναι τα πάσης φύσεως αγγεία πόσης και μεταφοράς υγρών, κατά κανόνα κρασιού, κυρίως κάνθαροι. Ακολουθούν οι σκύφοι, οι κυλικόσχημοι σκύφοι και οι κοτύλες. Προσφέρονταν συχνά στους νεκρούς σε μεγάλους αριθμούς.

Μία ενδιαφέρουσα κατηγορία κανθάρων, πολύ συχνή στη Λοκρίδα, είναι οι υψίποδες κάνθαροι με διάκοσμο φυτικών κοσμημάτων με επίθετο λευκό χρώμα σε μεγάλη ποικιλία. Μεταξύ των ευρημάτων συγκαταλέγονται κάποια σπάνια δείγματα κανθάρων, όπως ένας που φέρει στο χείλος του, σύνθεση πολύχρωμη με ρόδια και ένας άλλος με παράσταση καθήμενου κιθαρωδού στη μια όψη και ανδρική μορφή στηριζόμενη σε βακτηρία στην άλλη.

Από την Ελληνιστική περίοδο έχουν βρεθεί λείψανα υδατοδεξαμενών, αγωγών ύδρευσης και αποχέτευσης. Λόγω των καταστροφών που είχε υποστεί η περιοχή, κανένα μνημειώδες έργο αρχιτεκτονικής δεν έχει έρθει στο φως μέχρι στιγμής. Αξιοσημείωτο στοιχείο είναι πως ακόμη και από μικρότερης σημασίας οικοδομήματα λίγα έχουν διατηρηθεί. Ενδεικτικά μεγάλος θεωρείται ο αριθμός κεραμικών κλιβάνων και εργαστηρίων που έχουν βρεθεί στην ευρύτερη περιοχή. Συλλέχθηκαν πλήθος από αγγεία, ειδώλια, υφαντικά βάρη κουβαρίστρες, πλακάκια δαπέδων, κεραμίδες στέγης κλπ. Ο χαρακτήρας αυτών των εργαστηρίων, ήταν περισσότερο βιοτεχνικός παρά καλλιτεχνικός, δεν λείπουν πάντως κάποιες ενδιαφέρουσες και συχνά συγκινητικές απόπειρες διαφοροποίησης τους μέσω διακοσμητικών προσπαθειών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα υφαντικά βάρη όπου καταγράφεται μία αξιόλογη ποικιλία διακοσμητικών θεμάτων.

Κατά τη Ρωμαϊκή εποχή, η καταστροφή της υπαίθρου (εισβολή του Σύλλα στη Λοκρίδα, 87/86 π.Χ.) είχε ως αποτέλεσμα τη λεηλασία των μικρών πόλεων και κατ’ επέκταση την κορύφωση της αστικοποίησης των μεγάλων, όπως ο Οπούς. Τότε, εμφανίζονται μεγάλες ιδιοκτησίες όπου οικοδομούνται αγροικίες με τη μορφή επαύλεων,(villa rustica). Πρόκειται για οικοδομήματα με περίστυλη αυλή ή αίθριο γύρω από τον οποίο διατάσσονται οι χώροι διαβίωσης και κατοικίας. Τέτοια οικοδομήματα έχουν έλθει στο φως κυρίως στην πεδιάδα της Αταλάντης. Έχουν αποκαλυφθεί και μερικά οικοδομήματα δημόσιου χαρακτήρα, όπως τμήμα υδραγωγείου και δύο λουτρά, σε διάφορα σημεία της πόλης. Αναφορικά με τη ρωμαϊκή αρχιτεκτονική στη Λοκρίδα δείγματα έχουμε ως τώρα μόνον στην Αταλάντη και πρόκειται κυρίως για ιδιωτικές κατοικίες. Επειδή όλες έχουν βρεθεί με αφορμή εκσκαφές για ανοικοδόμηση σε οικόπεδα μέσα στον πολεοδομικό ιστό της σύγχρονης πόλης, σε καμία από αυτές δεν έχει αποκαλυφθεί η πλήρης κάτοψη. Διέθεταν χώρους υγιεινής και σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης, είχαν συχνά δάπεδα με ψηφιδωτά, μαρμάρινα κατώφλια και στους τοίχους ορθομαρμαρώσεις ή χρωματιστά κονιάματα.

Στην αρχιτεκτονική υιοθετούν τον ιωνικό και τον κορινθιακό ρυθμό. Στη γλυπτική αντιγράφουν ελληνικούς τύπους.

Τα δείγματα γλυπτικής είναι λίγα, πρόκειται για έναν ελλιπή μαρμάρινο ανδριάντα Ρωμαίου στρατηγού ή αυτοκράτορα που βρέθηκε στα μπάζα οικοπέδου στην Αταλάντη.

Αρκετά δείγματα μωσαϊκών δαπέδων έχουν βρεθεί στην Αταλάντη. Προέρχονται από οικίες χρονολογούμενες στον 1ο αιώνα π.Χ. και 1ο αιώνα μ.Χ. και διακοσμούνται με γεωμετρικά χρωματιστά θέματα ή θέματα από τη φύση.
Λαογραφία - Ήθη - Έθιμα - Παραδόσεις

Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Φώτα

Παραμονές των Χριστουγέννων παραδοσιακά οι γυναίκες ετοίμαζαν το Κιτς – Κετς (σκεύασμα από σιτάρι και λίπος ζώου που σημαίνει είτε «έτσι κ’ έτσι» είτε «φύγε-πέρνα») και το προσέφεραν σε συγγενείς και φίλους.
Σιγκούνι - Παραδοσιακό γυναικείο ένδυμα

Την ημέρα των Χριστουγέννων η παράδοση πρόσταζε την παρακολούθηση της Θείας Λειτουργίας και κατόπιν αυτής τα πρώτα τσιμπολογήματα και με Κιτς – Κετς. Το μεσημέρι της ίδιας μέρας γιορτινό τραπέζι στρωνόταν και όλη οικογένεια έτρωγε μαζί.

Την Πρωτοχρονιά κάθε νοικοκυρά έφερνε φρέσκο νερό από τη βρύση της γειτονιάς, ένα ρόδι, μία πέτρα και λίγη άμμο και στη θέση τους άφηνε γλυκίσματα. Γυρνώντας στο σπίτι έσπαζε το ρόδι με την πέτρα και το ανακάτευε με το χώμα και το σκορπούσε στο σπίτι για υγεία και καλοτυχία.

Τα κάλαντα είχαν την τιμητική τους τις γιορτινές αυτές μέρες με εκείνα της Παραμονής των Φώτων να ξεχωρίζουν καθότι τα τραγουδούσαν παρέες μεγαλύτερων αντρών σε μαντριά και σπίτια φίλων και συγγενών.

Το πιο γνωστό κάλαντο ήταν αυτό του «Ντόγκαλη» που αναφερόταν εγκωμιαστικά στον αρχηγό κάθε οικογένειας και την οικογένεια του. [15]

Αποκριά Το βράδυ της τελευταίας Κυριακής της Αποκριάς εθιμοτυπικά σε κάθε σπίτι γίνονταν οικογενειακό γιορτινό τραπέζι με πλούσιο φαγητό και αποκριάτικα τραγούδια. Πολλοί τηρούσαν και το έθιμο του μασκαρέματος και ντύνονταν κάνοντας επισκέψεις σε φιλικά σπίτια.

Ένα ακόμη έθιμο (που αναβίωσε μάλιστα τα τελευταία χρόνια) ήταν το γαϊτανάκι όπου μασκαρεμένοι νέοι τραγουδούν αποκριάτικα τραγούδια όπως: «Καλώς την τη Σαρακοστή», «Στης ακρίβειας τον καιρό», «Λεμονάκι μυρωδάτο» κ.ά.

Την Καθαρά Δευτέρα οι νοικοκυρές ζύμωναν το λειψό (άζυμο βάσει θρησκείας) ψωμί και όλες μαζί το έψηναν με ευχές στο φούρνο της γειτονιάς. Σήμερα με χαμηλότερο τόνο και ύφος αυτό που γίνεται είναι η παρέλαση του Καρναβαλιού ενώ η Σαρακοστή ξεκινά στην παραλία των Παλαιομαγαζιών ή της Σκάλας με τα γνωστά σαρακοστιανά εδέσματα να προσφέρονται δωρεάν.

Λαμπρή

Νωρίς το πρωί του Σαββάτου του Λαζάρου νεαρές κοπέλες με ανθοστόλιστα καλάθια τραγουδούσαν το τραγούδι του Λαζάρου στη περιοχή. Καθόλη τη διάρκεια της Μεγάλης εβδομάδας οι νοικοκυρές προετοίμαζαν το σπίτι τους για τη μεγάλη γιορτή που ερχόταν ενώ όλοι τηρούσαν ευλαβικά τη νηστεία. Τη Μ. Πέμπτη ένα κόκκινο πανί απλωνόταν στην αυλή και με πολλή προσοχή έβαφαν τα κόκκινα αυγά. Το πρωί της Κυριακής λίγες ώρες μετά την Ανάσταση, άναβαν στις αυλές ή στις γειτονιές τη θράκα (φλόγα από κλήματα) και ξεκινούσε το πασχαλιάτικο γλέντι.

Αρραβώνας και Γάμος
Παραδοσιακή γαμήλια πομπή στην Αταλάντη

Ο αρραβώνας συμφωνούταν με το δόσιμο των χεριών και με μερικές μπαταριές (πιστολιές στον αέρα) στον αέρα όποτε και ο κόσμος πληροφορούταν το χαρμόσυνο γεγονός. Πλούσιο γλέντι και αλλαγή δακτυλιδιών επιστέγαζε την προφορική συμφωνία. Την περίοδο του αρραβώνα ως το γάμο το ζευγάρι αντάλλασε συμβολικά δώρα (πχ μια λευκή λαμπάδα στη νύφη το Πάσχα, φορέματα κλπ.) Οι παραμονές του γάμου σήμαιναν προετοιμασία και επίδειξη της προίκας. Οι ήμερες του γάμου (παραμονή και ανήμερα) είχαν κλασσικό φαγοπότι με συγγενείς και φίλους.

Βεγγέρα

Γραφικό έθιμο των γυναικών της Αταλάντης που είχε να κάνει με τη συγκέντρωση τους στο κεντρικό σημείο κάθε γειτονιάς και την ενημέρωση τους για τα σπουδαία ή όχι γεγονότα της πόλης. Σε πεζούλια, πέτρες ή σκαμνάκια τις καλοκαιρινές βραδιές με φεγγάρι οι γυναίκες κάθε γειτονιάς μαζεύονταν και συζητούσαν τα νέα. Και αν σήμερα ηχεί παράξενο σαν γεγονός οφείλουμε να λάβουμε υπόψη την εποχή που πραγματοποιούνταν οι βεγγέρες και να δείξουμε την ανάλογη κατανόηση σε γυναίκες που δεν είχαν άλλο τρόπο διεξόδου για μια κοινωνική ζωή.

Τα Ριγανά

Κατά το μήνα Ιούνιο πραγματοποιείται ο θερισμός μεταξύ άλλων και της ρίγανης. Στην Αταλάντη γιορτάζεται εθιμοτυπικά στις 24 Ιουνίου. Την παραμονή της ημέρας αυτής στις γειτονιές ανάβουν φωτιές από ξύλα, κλαριά και άχυρα και οι άνθρωποι πηδούν πάνω από αυτές σταυρωτά τρεις φορές. Στη φωτιά ρίχνονται ακόμη και τα μαγιάτικα στεφάνια που συντηρούνται μέχρι τότε.
Τουρισμός - Αξιοθέατα - Πολιτιστικά Δρώμενα
Αξιοθέατα
Η κατακόμβη του Αγίου Αθανασίου ή "Χαμαϊθανάσης"

Η κατακόμβη του Αγίου Αθανασίου, στο κέντρο της κωμόπολης, είναι μία ρωμαϊκή κρύπτη. Λέγεται ότι κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν κρυφό σχολείο. Στο βάθος της κατακόμβης υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου.

Το εκκλησάκι του Οσίου Σεραφείμ, μέσα στο δάσος που βρίσκεται πάνω από την Αταλάντη.

Αρχαιολογικά ευρήματα στο αρχαιολογικό Μουσείο Αταλάντης

Το μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων, κτίσμα του 17ου αιώνα, στον επαρχιακό δρόμο Αταλάντης - Κυρτώνης.

Η Ιερά Μονή Αγίων Αναργύρων στην Αταλάντη

Το ξωκλήσι του Άι-Γιάννη στα Ρόδα, χτισμένο σε κατάφυτη τοποθεσία στην Κορυφή των Ρόδων.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αταλάντης

Το αρχαιολογικό μουσείο εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι του 1998 από το Δήμο Ατάλαντης και την ΙΔ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων με δαπάνες του Δήμου ,του Υπουργείου Πολιτισμού και ορισμένων άλλων χορηγών. Φιλοξενεί τις συλλογές του σ' ένα μικρό σχετικά κτήριο αλλά σημαντικό καθώς είναι ένα νεοκλασικό διατηρητέο κτήριο οπού στεγαζόταν το παλιό γυμνάσιο της περιοχής. Τα εκθέματα προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή της Λοκρίδας ,χωρίζονται σε χρονολογικές και θεματικές ενότητες και καλύπτουν την προϊστορική, ιστορική περίοδο μέχρι και τα ρωμαϊκά χρονιά. Ο επισκέπτης στις 3 αίθουσες που διαθέτει το μουσείο και στο προαύλιο χώρο του μπορεί να δει επιτύμβιες στήλες, αγγεία καθημερινής χρήσης, εργαλεία, κοσμήματα, ειδώλια κ.α.

Σε μόλις 6 χλμ από την Αταλάντη και δίπλα στη θάλασσα βρίσκεται το επίνειο της η Σκάλα Αταλάντης, με πολλές ψαροταβέρνες, καφέ και μπαρ. Στη Σκάλα βρίσκεται μια από τις μεγαλύτερες και ομορφότερες αμμώδης παραλίες στη Λοκρίδα. Είναι η κεντρική παραλία της Ατάλαντης και απέχει 6 χλμ. από τη πόλη. Η παραλία είναι σχετικά μεγάλη σε μήκος και πλάτος και πλήρως οργανωμένη. Επίσης κατά μήκος της παραλίας υπάρχουν παιδικές χαρές καθώς και γήπεδο για beach volley και τένις. Διαθέτει ακόμα και θαλασσιά σπορ. Η παραλία είναι γεμάτη από ταβέρνες. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η Σκάλα έχει λιμενικό καταφύγιο και υπηρεσία Λιμεναρχείου.

Στη περιοχή υπάρχουν οι εκκλησιές της Ανάληψης και της Παναγίας. Η θάλασσα της Σκάλας από τη δεκαετία του 1980 έως και σήμερα παίρνει τη γαλάζια σημαία.

Η Λιμνοθάλασσα Αταλάντης βρίσκεται στο νότιο τμήμα του κόλπου Αταλάντης. Αποτελεί μια παράκτια αβαθή λιμνοθάλασσα η οποία διαχωρίζεται απο την θάλασσα με μία διαχωριστική λωρίδα γης και επικοινωνεί με αυτή μέσω ενός ανοίγματος.Φημολογείται μάλιστα ότι πανέμορφα φλαμίνγκο (Φοινικόπτερα - Phoenicopterus ruber) έχουν σταθμεύσει για λίγο εδώ.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις

Καρναβάλι

Το έθιμο αυτό έρχεται στην περιοχή περίπου στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Με το που “ανοίγει” το Τριώδιο ξεκινάνε αποκριάτικοι χοροί από τους Συλλόγους της πόλης για μικρούς και μεγάλους. Παλαιότερα συνηθιζόταν να μασκαρεύονται και να κάνουν επισκέψεις σε σπίτια γνωστών και να παίζουν το κλασσικό παιχνίδι «μάντεψε ποιος είμαι».

Η παρέλαση αποτελείται από πεζοπόρες ομάδες και από άρματα που σατιρίζουν επίκαιρα θέματα. Συμμετέχουν σχολεία, σύλλογοι και πολλοί εθελοντές. Η γιορτή λαμβάνει χώρα στον κεντρικό δρόμο της πόλης και μόλις περάσουν όλοι συγκεντρώνονται στη κεντρική πλατεία και γίνεται το παραδοσιακό κάψιμο του καρνάβαλου. Πριν τη καύση του καρνάβαλου γίνεται ο χορός γύρω από το γαϊτανάκι.

Η επόμενη μέρα του καρναβαλιού, η Καθαρά Δευτέρα δηλαδή, βρίσκει όλη την πόλη στη παραλία της Σκάλας. Εκεί γιορτάζονται τα γνωστά μας κούλουμα. Ο Δήμος της Αταλάντης έχει καθιερώσει κάθε χρόνο και προσφέρει στους επισκέπτες παραδοσιακή φασολάδα, σαρακοστιανά φαγητά, χαλβά και κρασί δωρεάν. Μικροί και μεγάλοι προσπαθούν να πετάξουν όσο πιο ψηλά μπορούν το χαρταετό τους.

Γιορτή κρασιού

Αρχές φθινοπώρου, μετά το τρύγο ξεκινάει η παραδοσιακή «γιορτή του κρασιού». Είναι άλλη μια γιορτή που δεν έχει συγκεκριμένη ημερομηνία αλλά έχει καθιερωθεί από το 1996 με πρωτοβουλία του Δήμου Ατάλαντης. Η περιοχή έχει παράδοση στη παραγωγή κρασιού και μάλιστα δυο σημεία της πεδιάδας ονομάζονται Κάτω και Πάνω αμπέλια. Το γλέντι γίνεται στη κεντρική πλατεία της πόλης. Η παραδοσιακή μουσική κυριαρχεί και οι επισκέπτες τρώνε παραδοσιακά φαγητά που τα προσφέρουν οι σύλλογοι της περιοχής και πίνουν κρασί δωρεάν. Το άφθονο κρασί το προσφέρουν τοπικοί οινοπαραγωγοί.

Γιορτή σαρδέλας

Κάθε Ιούλιο γιορτάζεται η παραδοσιακή γιορτή της σαρδέλας. Δεν έχει συγκεκριμένη ημερομηνία αλλά κάπου στα μέσα του μήνα. Η γιορτή αυτή λαβαίνει μέρος στη Σκάλα Ατάλαντης. Με τη συνεργασία του Δήμου Αταλάντης και των συλλόγων Σκάλας γίνεται ένα μεγάλο γλέντι όπου παρέχεται στους επισκέπτες δωρεάν σαρδέλες, κρασί, σαλάτες και ψωμί. Η γιορτή συνοδεύεται από παραδοσιακά συγκροτήματα και διασκεδάζουν όλοι με μουσικές και χορούς της περιοχής.

Χορωδιακό Φεστιβάλ Αταλάντης

Το Χορωδιακό Φεστιβάλ Ατάλαντης ξεκίνησε από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Το 2011 έκλεισε και 30 χρονιά συνεχούς διεξαγωγής του. Μέχρι το 1996 γινόταν στη κεντρική πλατεία της πόλης αλλά από το 1997 και μέχρι σήμερα το φεστιβάλ διοργανώνεται στο Αιάντειο Δημοτικό Θέατρο της Ατάλαντης. Δεν έχει συγκεκριμένη ημερομηνία αλλά διεξάγεται πάντα μέσα στον Ιούνιο. Στο χορωδιακό φεστιβάλ λαμβάνουν μέρος εκτός από τις τοπικές χορωδίες «Αρμονία», «Πρόοδος», «Χορωδία Ατάλαντης», χορωδίες από όλη την Ελλάδα και ενίοτε από το εξωτερικό.

Εμποροπανήγυρη

Στις 6 Αυγούστου, στη γιορτή της μεταμορφώσεως του Σωτήρος, κάθε χρόνο και για έξι μέρες ξεκινάει ένας θεσμός, η εμποροπανήγυρις της Αταλάντης ή αλλιώς το «Παζάρι». Αυτός ο θεσμός ξεκίνησε από τον 18ο αιώνα αρχικά ως ζωοπανήγυρης και συγχρόνως με την εξέλιξη της κοινωνίας έγινε εμποροπανήγυρις. Στο κέντρο της πόλης της Ατάλαντης στήνονται πάγκοι και συγκεντρώνονται έμποροι από διάφορες περιοχές της χώρας και πουλούν τα εμπορεύματα τους. Επίσης διοργανώνονται βραδιές με παραδοσιακά όργανα στην πλατεία της πόλης, σε μαγαζιά ή σε αίθουσες όπου μπορεί κανείς να φάει και να πιει.
Δείτε επίσης

Αίας ο Λοκρός
Λοκρίδα
Δήμος Λοκρών

Πηγές

Δακορώνια Φ., Κωτούλας Δ., Μπαλτά Ε. Συθιακάκη Β. Τόλιας Β. «Λοκρίδα – Ιστορία & Πολιτισμός». Εκδόσεις: Κτήμα Χατζημιχάλη.
Κακλαμάνος Ευστάθιος Ελ. 1980. «Αταλάντη 1800-1828». Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Διόσκουροι.
Καραστάθης Κώστας Β. 2001. «Τα πάθη του γένους». Αθήνα. Εκδόσεις: Τήνος.
Κωνσταντίνειο Πνευματικό Κέντρο Αταλάντης. 2011. «Η Αταλάντη» - Ιστορικό φωτογραφικό λεύκωμα. Αθήνα 2011. Εκδόσεις Μπαρτζουλιάνος.
«Λοκρικά Χρονικά». 1995. Αθήνα: Ετήσια Έκδοση Εταιρείας Ιστορικών και Λαογραφικών Ερευνών Αταλάντης (Ε.Ι.Λ.Ε.Α.). Τόμος και Χρόνος 1ος.
«Λοκρικά Χρονικά». 1997. Αθήνα: Ετήσια Έκδοση Εταιρείας Ιστορικών και Λαογραφικών Ερευνών Αταλάντης (Ε.Ι.Λ.Ε.Α.). Τόμος και Χρόνος 3ος.
Μαβινίδης Γ. - "Οι πλαβιώτες και το χωριό τους Απόστολος"([esebe.org])
Περιοδικό «Απόπλους». Τεύχος 1. 2002. Έκδοση: Μουσικός Πολιτιστικός Σύλλογος «Χορωδία Αταλάντης».
Περιοδικό «Απόπλους». Τεύχος 2. 2002. Έκδοση: Μουσικός Πολιτιστικός Σύλλογος «Χορωδία Αταλάντης».
Περιοδικό «Απόπλους». Τεύχος 3ο - 4ο. 2002. Έκδοση: Μουσικός Πολιτιστικός Σύλλογος «Χορωδία Αταλάντης».
Περιοδικό «Απόπλους». Τεύχος 6ο. 2002. Έκδοση: Μουσικός Πολιτιστικός Σύλλογος «Χορωδία Αταλάντης».
Περιοδικό «Απόπλους». Τεύχος 38ο. 2009. Έκδοση: Μουσικός Πολιτιστικός Σύλλογος «Χορωδία Αταλάντης».
Πρωτόπαπας Ζήσης. 1952. «Λοκρίδα». Αθήνα 1952. σελ. 20-23.
Ριζόπουλος. Ν. 2005. «Αταλάντη – Περιληπτική Αναδρομή, Μύθος-Ιστορία-Βιώματα-Αναμνήσεις». σελ. 29.
Θοδωρής Τζουμέκης. 1998. "Προσφυγικές Εγκαταστάσεις στη Φθιώτιδα κατά το Ά μισό του 20ου αιώνα". Θεσσαλονίκη.
Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 1991. «Η Οπουντία Λοκρίδα και η Αταλάντη – Μνήμες και μαρτυρίες». Μέρος 1ο. Αθήνα: Εταιρεία Ιστορικών και Λαογραφικών Ερευνών Αταλάντης (Ε.Ι.Λ.Ε.Α.).
Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 1993. «Η Οπουντία Λοκρίδα και η Αταλάντη – Μνήμες και μαρτυρίες». Μέρος 2ο. Αθήνα: Εταιρεία Ιστορικών και Λαογραφικών Ερευνών Αταλάντης (Ε.Ι.Λ.Ε.Α.).
Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 1995. «Η Οπουντία Λοκρίδα και η Αταλάντη – Μνήμες και μαρτυρίες». Μέρος 3ο. Αθήνα: Εταιρεία Ιστορικών και Λαογραφικών Ερευνών Αταλάντης (Ε.Ι.Λ.Ε.Α.).
Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 2001. «Χρονολόγιο Οπούντος και Αταλάντης 4000 χρόνια – εν τάχει». Έκδοση Δήμου Αταλάντης.

Υποσημειώσεις

↑ «Η Βαρωνία Αταλάντης έγινε ονομαστό φέουδο με κύριο τον ευγενούς καταγωγής Πέδρο Πουιγκ Παρδίνες. Τότε χτίστηκε ο πύργος «Κούλια» στην Αταλάντη (ο οποίος γκρεμίστηκε το 1957) και πιθανώς ο «παλιόπυργος» στον ομώνυμο λόφο πάνω από την πόλη». - Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 2001. «Χρονολόγιο Οπούντος και Αταλάντης 4000 χρόνια – εν τάχει». Έκδοση Δήμου Αταλάντης. σελ. 13.
↑ «Στην πόλη της Αταλάντης ξεχωριστά απογράφονται 32 χριστιανικές οικογένειες που ασχολούνταν στις αλυκές της» - Δακορώνια Φ., Κωτούλας Δ., Μπαλτά Ε. Συθιακάκη Β. Τόλιας Β. «Λοκρίδα – Ιστορία & Πολιτισμός». Εκδόσεις: Κτήμα Χατζημιχάλη. σελ. 155.
↑ Δακορώνια Φ., Κωτούλας Δ., Μπαλτά Ε. Συθιακάκη Β. Τόλιας Β. «Λοκρίδα – Ιστορία & Πολιτισμός». Εκδόσεις: Κτήμα Χατζημιχάλη. σελ. 154 και σελ. 155.
↑ «23 οικογένειες της Αταλάντης και κατόπιν άλλες 111 από τη Λιβαδειά και την Αταλάντη, με πρόσκληση των Ενετών, μετοίκισαν στην Πελοπόννησο». - Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 2001. «Χρονολόγιο Οπούντος και Αταλάντης 4000 χρόνια – εν τάχει». Έκδοση Δήμου Αταλάντης. σελ. 15.
↑ William Martin Leake, Travels in Northen Greece, vol. II, London 1835, σελ. 171-172 – Αναφορά στο: Δακορώνια Φ., Κωτούλας Δ., Μπαλτά Ε. Συθιακάκη Β. Τόλιας Β. «Λοκρίδα – Ιστορία & Πολιτισμός». Εκδόσεις: Κτήμα Χατζημιχάλη. σελ. 184-185.
↑ F. C. H. L. Pouqueville, Voyage de la Grèce, Deuxieme edition, Paris, 1826, vol. IV, p. 154. – Αναφορά στο: Δακορώνια Φ., Κωτούλας Δ., Μπαλτά Ε. Συθιακάκη Β. Τόλιας Β. «Λοκρίδα – Ιστορία & Πολιτισμός». Εκδόσεις: Κτήμα Χατζημιχάλη. σελ. 186.
↑ Μεταξύ των δύο περιηγητών υπάρχει διχογνωμία, καθώς ο Leake αναφέρει ότι ο πληθυσμός της Αταλάντης μειώθηκε λόγω της πανώλης αλλά και της κακοδιοίκησης του Βελλή, ενώ ο Pouqueville ισχυρίζεται ότι ο πληθυσμός αυξήθηκε. Βέβαια ο πρώτος επισκέφτηκε ο ίδιος την πόλη ενώ ο δεύτερος όχι. - Δακορώνια Φ., Κωτούλας Δ., Μπαλτά Ε. Συθιακάκη Β. Τόλιας Β. «Λοκρίδα – Ιστορία & Πολιτισμός». Εκδόσεις: Κτήμα Χατζημιχάλη. σελ. 186-187.
↑ Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 2001. «Χρονολόγιο Οπούντος και Αταλάντης 4000 χρόνια – εν τάχει». Έκδοση Δήμου Αταλάντης. σελ. 16.
↑ Σύμφωνα με άλλους μελετητές, οι Γάτσος και Καρατάσος είχαν εντολή από την κυβέρνηση Ι. Κωλλέτη να αποβιβασθούν στο Αταλαντονήσι και από εκεί να προχωρήσουν προς την Αταλάντη. Όμως κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατό λόγω διαφωνίας των δύο. – Ριζόπουλος. Ν. 2005. «Αταλάντη – Περιληπτική Αναδρομή, Μύθος-Ιστορία-Βιώματα-Αναμνήσεις». σελ. 29. Άλλη γνώμη εκφράζεται από τον Ευστ. Ελ. Κακλαμάνο ο οποίος επίσης τονίζει την διχογνωμία μεταξύ Γάτσου και Καρατάσου που οδήγησε μόνο τον Γάτσο και τους άνδρες του να αποβιβασθούν και να κατευθυνθούν προς το Ταλάντι. Ο Βουτιέ έλαβε θέση στο λόφο του Προφήτη Ηλία μαζί με 200 άνδρες που είχε στρατολογήσει, ενώ ο Καρατάσος και οι άνδρες του παρέμειναν στα πλοία. Στην απεμπλοκή του Γάτσου -που οδήγησε στη σωτηρία του- συνέβαλλε καθοριστικά ο Τσάμης Καρατάσος (γιος του Αν. Καρατάσου) και ο Αποστολάρας με τους άνδρες τους. - Κακλαμάνος Ευστάθιος Ελ. 1980. «Αταλάντη 1800-1828». Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Διόσκουροι.
↑ περιοδ. «ΕΠΟΧΕΣ», τεύχος 17, σ. 85 , Σεπτεμβριος 1964
↑ Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 2001. «Χρονολόγιο Οπούντος και Αταλάντης 4000 χρόνια – εν τάχει». Έκδοση Δήμου Αταλάντης. σελ. 23.
↑ Μπάμπης Τσέλιος - Μετεγκατάσταση κοινότητας Βράχας Ευρυτανίας
↑ Δωρεά του ομογενούς από τις ΗΠΑ Δ. Α. Σουλτανόπουλου και ονομάστηκε «Σουλτανοπούλειον». - Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 2001. «Χρονολόγιο Οπούντος και Αταλάντης 4000 χρόνια – εν τάχει». Έκδοση Δήμου Αταλάντης. σελ. 30.
↑ «Ο Δημοσθένης Κωνσταντίνου κληροδότησε στο Δήμο Αταλάντης 5 εκατομμύρια δραχμές για την ανέγερση Υγειονομικού Σταθμού…Αντ’ αυτού» - Χριστοφόρου Μάνθος Κ. 2001. «Χρονολόγιο Οπούντος και Αταλάντης 4000 χρόνια – εν τάχει». Έκδοση Δήμου Αταλάντης. σελ. 30.
↑ Βασούλα Χ. Σκρέτη - Εργασία της ειδικότητας Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών: "Λαϊκή Παράδοση και Πολιτισμός της Αταλάντης"

Τ.δ. Αταλάντης [ 6.127 ]

η Αταλάντη [ 5.949 ]
ο Άγιος Βλάσιος [ 13 ]
η Μονή Αγίων Αναργύρων [ 7 ]
η Παλίρροια [ 28 ]
η Σκάλα [ 130 ]

Νομός Φθιώτιδας: Δήμος, Κοινότητα

Παύλιανης | Τυμφρηστού

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης Διοικητική διαίρεση νομού Φθιώτιδας

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License