.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Κεντρική Μακεδονία
Νομός : Θεσσαλονίκης

Νομός Θεσσαλονίκης

-- Δήμος Χορτιάτη --

Το Ασβεστοχώρι είναι κωμόπολη του νομού Θεσσαλονίκης και του δήμου Χορτιάτη. Έχει μόνιμο πληθυσμό 6.393 κατοίκους (2011).

Το Ασβεστοχώρι βρίσκεται στους πρόποδες του Χορτιάτη, 12 χιλιόμετρα ανατολικά της Θεσσαλονίκης.

Το Ασβεστοχώρι είναι ένας παλιός οικισμός στην σκιά της Θεσσαλονίκης που χτίστηκε γύρω στο 1600 και ονομάσθηκε Νεοχώρι. Το μαρτυρούν και αρκετά σπίτια που έχουν το παραδοσιακό μακεδονικό στυλ στην πυρήνα του χωριού (παρ' ότι ο χαρακτήρας του χωριού έχει αλλάξει).

Προέλευση

Φορεσιά του Ασβεστοχωρίου

Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν φύλακες της περιοχής, καταγόμενοι από τη Μάνη, που φύλαγαν το ταχυδρομείο προς Κωνσταντινούπολη και τα υδραγωγεία της Θεσσαλονίκης. Αργότερα ήρθαν σλαβόφωνοι πρόσφυγες από τις τριγύρω περιοχές, Αγραφιώτες και Βλάχοι. Οι εντόπιοι κάτοικοι (Παεζάνοι κατά τους Βλάχους) άργησαν πολύ να συγχρωτιστούν με τους άλλους πρόσφυγες (κυρίως Βλάχους) και είχαν χωριστούς συλλόγους και άλλες κοινωνικές δομές. Οι κάτοικοι του Ασβεστοχωρίου συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821 ανάμεσά τους αναδείχθηκε ο Ιωάννης Ντοκος[1]. Το χωριό αναφέρεται με τρεις ονομασίες σε χάρτη του 1914: Κιρέτσκιοϊ, Νεοχώρι και Παεζάνοβο. Στις αρχές του αιώνα είχε 700 ελληνικές οικογένειες (κατά τον Ν. Σχινά), νηπιαγωγείο, παρθεναγωγείο, δημοτικό, καφενεία και χάνι. Οι κάτοικοι ήταν δίγλωσσοι και μιλούσαν ένα ιδιόμορφο μείγμα ελληνικών με σλαβικές καταλήξεις. Την εποχή της Τουρκοκρατίας το χωριό ανήκε στον περίφημο μουκατά των 12 Μαντεμοχωρίων (πλούσιας αυτοδιοικούμενης κοινοπραξίας που εκμεταλλευόταν τα μεταλλεία της Β. Χαλκιδικής).

Μακεδονικός Αγώνας

Στον Μακεδονικό αγώνα η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων κατέδειξε την ελληνική εθνική της συνείδηση με ενεργό συμμετοχή. Στην γενικότερη περιοχή του βουνού Χορτιάτη έδρασαν κατά περιόδους μικρά ελληνικά ανταρτικά σώματα, όπως του Ασβεστοχωρίτη οπλαρχηγού Αντώνιου Μαλαμάτη, καθώς και των Μιχάλη Αναγνωστάκου (καπετάν Ματαπά) και Ανδρέα Παπαγεωργίου, του Ζώη, του Εξαδάκτυλου και του Μαζαράκη με αξιόλογη δράση μέχρι την περιοχή του Λαγκαδά, όπου ήταν ισχυρή η βουλγαρική προπαγάνδα. Κατόρθωσαν να εξολοθρέψουν τις βουλγαρικές ομάδες, να καταστρέψουν βάσεις τους και να ανυψώσουν το φρόνημα των ντόπιων πληθυσμών.

Κατοχή

Κατά την κατοχή, το Ασβεστοχώρι είχε πολλά θύματα, με αποκορύφωμα την ομαδική εκτέλεση 19 Ασβεστοχωριτών πατριωτών από τα στρατεύματα κατοχής και τους συνεργάτες τους, λίγο πριν την απελευθέρωση το 1944 (26/7/44). Όπως λέει και το όνομά του, αρκετοί κάτοικοι παραδοσιακά ασχολούνταν με την κατασκευή ασβέστη (Ασβεστοχώρι, Κιρέτσκιοϊ). Στην περιοχή μπορούμε να δούμε, εκτός από τα νταμάρια που δουλεύουν ακόμη, πλινθόκτιστες καμινάδες που είναι δείγματα μιας πρώιμης βιομηχανικής αρχιτεκτονικής στην περιοχή της Θεσσαλονίκης (1924-1930).

Προσωπικότητες

Αντώνιος Μαλαμάτης, Μακεδονομάχος οπλαρχηγός

Προφήτης Ηλίας Ασβεστοχώρι

Παραπομπές

Νίκος Εμμ. Παπαοικονόμου, "Προσωπογραφία Αγωνιστών του 1821 από τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη", έκδοση Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2016, σ. 82, ISBN 978-960-9458-12-2

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΧΟΡΤΙΑΤΗ
Δημοτική Κοινότητα Ασβεστοχωρίου
Ασβεστοχώρι, το
Κράνος, το
Δημοτική Κοινότητα Φιλύρου
Φίλυρο, το
Δημοτική Κοινότητα Χορτιάτη
Χορτιάτης, ο
Τοπική Κοινότητα Εξοχής
Εξοχή, η

----

Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης
Ασβεστοχώρι Ιωαννίνων

Νομός Θεσσαλονίκης : Δήμος

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Θεσσαλονίκης

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License