View Larger Map

Συγκοινωνίες

Η Αλεξανδρούπολη είναι μια πόλη σύγχρονη με προσεγμένο ρυμοτομικό σχέδιο και αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους συγκοινωνιακούς κόμβους καθώς προσεγγίζεται με όλα τα μέσα, αεροπορικώς, σιδηροδρομικώς, οδικώς και ακτοπλοϊκώς. Αξιοσημείωτα έργα υποδομής είναι το σύγχρονο-διεθνές λιμάνι, η Εγνατία οδός καθώς και η σιδηροδρομική σύνδεση με σημαντικές πόλεις που την καθιστούν εμπορικό κόμβο και δημιουργούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάπτυξή της στο μέλλον.

Καθημερινά δρομολόγια των υπεραστικών λεοφορείων ΚΤΕΛ συνδέουν την Αλεξανδρούπολη με τις πόλεις της Κομοτηνής, Ξάνθης, Καβάλας και Θεσσαλονίκης. Μέσω του Σταθμού των Υπεραστικών ΚΤΕΛ της Θεσσαλονίκης υπάρχει δυνατότητα μετάβασης στις πόλεις της Δυτικής, Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας. Υπάρχουν επίσης ορισμένα δρομολόγια υπεραστικών λεοφορείων που συνδέουν απευθείας την Αλεξανδρούπολη με την Αθήνα. Συχνή καθημερινή σύνδεση υπάρχει με τις υπόλοιπες περιοχές του Νομού Έβρου.

Καθημερινά δρομολόγια της ΤΡΑΙΝΟΣΕ συνδέουν την Αλεξανδρούπολη με τη Θεσσαλονίκη, διερχόμενα από Κομοτηνή, Ξάνθη, Δράμα, Σέρρες και Κιλκίς. Καθημερινά δρομολόγια υπάρχουν και με τις περιοχές του Βόρειου Έβρου, μέχρι τα Δίκαια.

Η Αλεξανδρούπολη έχει ένα διεθνές αεροδρόμιο (Διεθνές Αεροδρόμιο Δημόκριτος), το οποίο απέχει 7 χλμ. από το κέντρο της πόλης. Εκτελούνται καθημερινές πτήσεις από και προς την Αθήνα. Ορισμένες μέρες της εβδομάδας υπάρχουν πτήσεις από και προς την Κρήτη και τη Μυτιλήνη. Κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών εκτελούνται μερικές εποχιακές πτήσεις από και προς τη Γερμανία και Ρωσία. Το αεροδρόμιο συνδέεται με την πόλη με λεωφορεία του αστικού ΚΤΕΛ και με ταξί.
Ιστορία

Αποτελεί μια από τις νεότερες πόλεις της χώρας, καθώς ιδρύθηκε το 1875 και ως πόλη αναφέρεται από τις αρχές του 20ου αιώνα. Η γύρω περιοχή της έχει πλούσιο ιστορικό παρελθόν, καθώς στην θέση της βρισκόταν η αρχαία πόλη Σάλη, την οποία αναφέρει ο Ηρόδοτος, καθώς επίσης σε κοντινή απόσταση η αρχαία Μεσημβρία, η Ρωμαϊκή Τραϊανούπολη και η Βυζαντινή Βήρα.

Ένα μικρό χωριό δημιουργήθηκε στην περιοχή της πόλης κατά τη διάρκεια κατασκευής της σιδηροδρομικής γραμμής που συνδέει την Κωνσταντινούπολη με τις μεγάλες πόλεις της Μακεδονίας. Η συγκεκριμένη εργασία αποτελούσε μέρος μιας προσπάθειας εκσυγχρονισμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ανατέθηκε σε μηχανικούς από την Αυστροουγγαρία. Η αρχική εγκατάσταση σύντομα έγινε ένα χωριό γνωστό ως Δεδέαγατς.
Ρωσοτουρκικός Πόλεμος (1877-1878)

Κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου του 1877-1878, ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν το Δεδέαγατς και εγκαταστάθηκαν σε αυτό. Οι επικεφαλής αξιωματικοί σχεδίασαν το ρυμοτομικό σχέδιο της πόλης που βασίζονταν σε φαρδιούς, παράλληλους δρόμους αποφεύγοντας τις αδιεξόδους ώστε να διευκολύνεται η γρήγορη μετακίνηση στρατευμάτων. Το σχέδιο αυτό έρχονταν σε αντίθεση με χαρακτηριστικά Οθωμανικών πόλεων της περιόδου εκείνης όπως στενά δρομάκια, καλντερίμια και αδιεξόδους. Η πόλη επέστρεψε στην κατοχή των Οθωμανών με το τέλος του πολέμου αλλά η σύντομη παρουσία των Ρώσων είχε σημαντική συμβολή. Ορισμένοι Ρώσοι στρατιώτες πέθαναν στην πόλη το 1878 από επιδημία τύφου. Προς τιμήν των Ρώσων στρατιωτών ανεγέρθηκε μνημείο στον προαύλιο χώρο του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Νικολάου. Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου έγιναν την 28η Οκτωβρίου 2011 μετά από την κοινή παρέλαση Ελλήνων και Ρώσων στρατιωτών.
Απελευθέρωση

Ο Α' Βαλκανικός Πόλεμος τελείωσε επίσημα με τη συνθήκη του Λονδίνου (30 Μαΐου 1913). Ο σουλτάνος παραχώρησε όλα τα εδάφη δυτικά της γραμμής Αίνου-Μηδείας εκτός από την Αλβανία εξουσιοδοτώντας τις Μεγάλες Δυνάμεις να προχωρήσουν στον καθορισμό των συνόρων μεταξύ των βαλκανικών κρατών. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα της συνθήκης ήταν ότι δεν καθόριζε τα νέα σύνορα των βαλκανικών κρατών με αποτέλεσμα να εμφανιστούν διενέξεις μεταξύ των νικητών. Αποτέλεσμα αυτού ήταν ο Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος (16 Ιουνίου ως 18 Ιουλίου 1913). Η πόλη απελευθερώθηκε από ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις στις 11 Ιουλίου 1913. Με τη λήξη του Β' Βαλκανικού Πολέμου υπογράφηκε η συνθήκη του Βουκουρεστίου με την οποία η πόλη παραχωρήθηκε και επίσημα στους Βούλγαρους. Η πόλη σχεδόν ερήμωσε από Έλληνες, ενώ οι Βούλγαροι προκάλεσαν ανυπολόγιστες καταστροφές. Μετά το τέλος του πρώτου Παγκόσμιου πολέμου υπογράφτηκε η Συνθήκη του Νεϊγύ σύμφωνα με την οποία η Βουλγαρία ως μεγάλη ηττημένη παραιτήθηκε όλων των κυριαρχικών της δικαιωμάτων επί της μεσημβρινής δυτικής Θράκης. Το Δεδέαγατς κυβερνήθηκε προσωρινά από μια Διασυμμαχική Διοίκηση, με κυβερνητικό αντιπρόσωπο τον Χαρίσιο Βαμβακά, στενό συνεργάτη του Ελευθέριου Βενιζέλου, ο οποίος κατόρθωσε να ενσωματώσει την περιοχή στον Ελληνικό διοικητικό οργανισμό πριν ακόμη επιδικαστεί στην Ελλάδα. Στις 14η Μαΐου 1920 η 9η Μεραρχία Σερρών, με διοικητή τον Στρατηγό Επαμεινώνδα Ζυμβρακάκη κατέλαβε τις διαβάσεις προς τη Βουλγαρία και συγκεντρώθηκε στη Γκιουμουλτζίνα (Κομοτηνή). Ταυτόχρονα μια νηοπομπή από είκοσι δύο φορτηγά πλοία, αποβίβασε τη Μεραρχία Ξάνθης, με διοικητή το στρατηγό Κων/νο Μαζαράκη-Αινιάν, στο Δεδέαγατς. Έγινε η υποστολή της γαλλικής σημαίας και η έπαρση της ελληνικής. Ο αστυνομικός διευθυντής Κ. Δανιήλ παρέδωσε την πόλη. Με την Συνθήκη των Σεβρών εκτός των άλλων η Οθωμανική Αυτοκρατορία παρέδωσε την κυριαρχία της Θράκης στην Ελλάδα.
Πολιτισμός

Ως τη δεκαετία του ' 80 στην πόλη γίνονταν η Γιορτή Κρασιού, υπό την αιγίδα του ΕΟΤ. Η εν λόγω γιορτή ξανάρχισε έπειτα από 25 χρόνια, το καλοκαίρι του 2013.[1]
Εκπαίδευση-αξιοθέατα

Στην πόλη λειτουργούν τέσσερα τμήματα του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης. Τα τμήματα αυτά είναι τα εξής: Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία, Τμήμα Ιατρικής, Τμήμα Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής και Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης. Το Τμήμα Ιατρικής στεγάζεται σε ένα από τα μεγαλύτερα και πλέον σύγχρονα νοσοκομεία των Βαλκανίων.

Αξιοθέατο της πόλης είναι ο Φάρος, (αναγνωρίστηκε ως μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς με την απόφαση στο ΦΕΚ 322/12-9-2013[2]), το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης στην οδό 14ης Μαΐου 63, το εκκλησιαστικό μουσείο στην πλατεία της Μητρόπολης και άλλα νεοκλασικά κτίρια. Στις 14 Μαΐου κατ' έτος τιμάται με παρέλαση η απελευθέρωση της πόλης. Πολιούχος της πόλης είναι ο Άγιος Νικόλαος, του οποίου τη χάρη η πόλη τιμάει στις 6 Δεκεμβρίου κάθε χρόνο.
Αθλητικά

Αθλητικές δραστηριότητες διοργανώνονται στο αθλητικό στάδιο και στο κλειστό γυμναστήριο της πόλης. Γνωστές ομάδες ποδοσφαίρου του δήμου είναι οι εξής:

Ένωση Θράκης
Εθνικός Αλεξανδρούπολης

Η ομάδα βόλευ του Εθνικού Αλεξανδρούπολης συμμετέχει στην A1 Εθνική Βόλευ και έδρα του είναι το κλειστό γυμναστήριο της πόλης που είναι δίπλα στο αθλητικό στάδιο.

Γνωστοί αθλητές και γνωστές αθλήτριες κατάγονται από την πόλη όπως οι εξής:

Ο ποδοσφαιριστής Ντέμης Νικολαΐδης
Η αθλήτρια του άλματος εις τριπλούν και του άλματος εις μήκους Χρυσοπηγή Δεβετζή.

Πληθυσμός

Η εξέλιξη του πληθυσμού της Αλεξανδρούπολης έχει ως εξής:
Εξέλιξη
πληθυσμού
της Αλεξανδρούπολης [1]
1940 19.384
1951 18.916
1961 21.209
1971 25.529
1981 35.799
1991 39.261
2001 50.017
2011 58.125
Δείτε επίσης

Δήμος Αλεξανδρούπολης
Θράκη
Νομός Έβρου
Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Αγωγός Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης

Κωνσταντίνος Αλτιναλμάζης, Δήμαρχος

Εξωτερικοί σύνδεσμοι
1893: Σταθμός τραίνων (στρατιωτικός) στην Αλεξανδρούπολη (τότε ονομάζονταν Δεδέαγατς - Οθωμανική Περίοδος).

Ιστότοπος του Δήμου Αλεξανδρούπολης
Εθνολογικό Μουσείο Θράκης Αγγελική Γιαννακίδου (στην οδό 14ης Μαΐου 63, με εκθέματα από το λαϊκό πολιτισμό της Θράκης)
Αλεξανδρούπολη. Η σύγχρονη πόλη που δημιουργεί την ιστορία της.
Μετεωρολογικός Σταθμός Αλεξανδρούπολης - Live Weather Camera
Ιστότοπος του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης
Ιστότοπος του Τμήματος Ιατρικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης
Ιστότοπος του Τμήματος Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης
Ιστότοπος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης
Ιστότοπος της Ιεράς Μητροπόλεως Αλεξανδρουπόλεως, Τραϊανουπόλεως και Σαμοθράκης
Άρθρο σχετικά με την ανέγερση στην Αλεξανδρούπολη του Μνημείου για τους Ρώσους στρατιώτες
faroi.com: Ο πέτρινος παραδοσιακός φάρος στην Αλεξανδρούπολη

Παραπομπές

↑ Αναβίωσε η «Γιορτή Κρασιού» στην Αλεξανδρούπολη, enet.gr, 5-8-2013.
↑ Αναγνωρίστηκε ο Φάρος ως μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς, 19-9-2013 (με πληροφορίες από Θράκη Νετ)]

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ

Αλεξανδρούπολη (Αρχείο ντοκιμαντέρ της Ε.Ρ.Τ. - προς το παρόν μη διαθέσιμο)
Οι πόλεις των Συνόρων μας: Αλεξανδρούπολη - Η σύγχρονη πόλη. (Αρχείο ντοκιμαντέρ της Ε.Ρ.Τ. - προς το παρόν μη διαθέσιμο)

Ψηφιακό αρχείο ΕΟΑ

Θράκη. Μια πανάρχαιη ελληνική περιοχή - 1969 (Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο)

Δημοτική Ενότητα Αλεξανδρούπολης
Δημοτική Κοινότητα Αλεξανδρούπολης
Αγνάντια, η
Αλεξανδρούπολη, η
Αμφιτρίτη, η
Τοπική Κοινότητα Άβαντος
Άβας, ο
Τοπική Κοινότητα Αισύμης
Αισύμη, η
Λεπτοκαρυά, η
Τοπική Κοινότητα Κίρκης
Κίρκη, ο
Τοπική Κοινότητα Μάκρης
Δίκελλα, τα
Έννατο, το
Κοίμηση Θεοτόκου, η
Μάκρη, η
Μεσημβρία, η
Πανόραμα, το
Παραλία Δικελλών, η
Πλάκα, η
Τοπική Κοινότητα Συκορράχης
Ατάρνη, η
Αύρα, η
Κόμαρος, η
Μέστη, η
Πέραμα, το
Συκορράχη, η