.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Κεντρική Μακεδονία
Νομός : Σερρών

Νομός Σερρών

-- Δήμος Σκουτάρεως --

Η Αγία Ελένη είναι χωριό και έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας Σκουτάρεως, του δήμου Σερρών, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Σερρών, στην περιφέρεια Μακεδονίας.[1].

Πρίν το πρόγραμμα Καλλικράτης και το σχέδιο Καποδίστριας, ανήκε στην επαρχία και νομό Σερρών, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Μακεδονίας.[2]

Μέχρι το 1927, η Αγία Ελένη ονομαζόταν Κακαράσκα.[3]

Γεωγραφία

Η Αγία Ελένη βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του -τέως- νομού Σερρών, σε πεδινή περιοχή, βόρεια της τεχνητής κοίτης του ποταμού Στρυμώνα. Είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός πεδινός οικισμός, σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 15 και έχει έκταση 8,200 χμ² (7,850 χμ² χωρίς τα εσωτερικά ύδατα). Απέχει από τις Σέρρες 15 χλμ. περίπου, προς τα Ν.[1][4][5][6]
Πληθυσμικά στοιχεία

Η εξέλιξη πληθυσμού της Αγγίστας έχει ως εξής: κάτοικοι 803 (1961), 773 (1971), 622 (1991), 636 (2001), 476 (2011).[1][2][5][7][8] Κατοικείται κυρίως από πρόσφυγες που είχαν έρθει από την Ανατολική Θράκη.
Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997, ο οικισμός αποσπάστηκε από την κοινότητα Αγίας Ελένης και προσαρτήθηκε στο δήμο Σκουτάρεως
Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010, αποσπάστηκε από το δήμο Σκουτάρεως και προσαρτήθηκε στο δήμο Σερρών (Πηγή: eetaa.gr)

Έθιμα
Τα Αναστενάρια

Πολλοί από τους κατοίκους του χωριού είναι Αναστενάρηδες, συμμετέχουν δηλαδή σε μια πανάρχαια τελετουργία πυροβασίας που γίνεται στο χωριό κατά την πανήγυρη των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, 20 και 21 Μάη, αλλά και στο μικρό πανηγύρι, το χειμωνιάτικο την παραμονή και την ημέρα της γιορτής του Αγίου Αθανασίου (17 και 18 Γενάρη).

Στη διάρκεια των πανηγυριών αυτών ταλείται το έθιμο Αναστενάρια, ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στις παγανιστικές τελετές, πέρασε στις διονυσιακές τελετές αργότερα και διατηρήθηκε ως τις μέρες μας στην Ελλάδα από πυρήνες αναστενάρηδων που υπάρχουν στην Αγία Ελένη Σερρών, στην Κερκίνη Σερρών, στο Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, σε μερικά χωριά του Έβρου και σε ένα χωριό της Δράμας.

Το ιστορικό του εθίμου αναφέρεται σε ένα θρύλο κατά τον οποίο η εκκλησία του χωριού Κωστί της Ανατολικής Θράκης, αφιερωμένη στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη, πήρε φωτιά και οι κάτοικοι του χωριού, προσπαθώντας να σώσουν τις εικόνες και τα ιερά κειμήλια, μπήκαν μέσα στο φλεγόμενο Ναό και άρπαξαν ό,τι βρήκαν μπροστά τους. Διαπίστωσαν έπειτα ότι κανείς δεν είχε καεί ή τραυματιστεί. Το απέδωσαν στη Χάρη του Αγίου κι από τότε τελούν το έθιμο αυτό.

Η επίσημη εκκλησία θεωρεί ότι το έθιμο είναι ειδωλολατρικό και δεν το αποδέχεται ως χριστιανικό. Έτσι στο Λαγκαδά και στη Δράμα οι μητροπολίτες δεν επιτρέπουν στους αναστενάρηδες να πατούν στη φωτιά με την απειλή του αφορισμού. Οι μητροπολίτες των Σερρών παραδοσιακά «κάνουν τα στραβά μάτια» κι έτσι στα χωριά των Σερρών Κερκίνη και Αγία Ελένη γίνονται μέχρι σήμερα τα Αναστενάρια. Στα εκεί πανηγύρια των αναστενάρηδων μάλιστα, έρχονται συχνά και αναστενάρηδες από μέρη που τελούν υπό απαγόρευση και τελούν το έθιμό τους στην «εξορία».

Το χειμωνιάτικο πανηγύρι δεν είναι πολύ γνωστό αλλά του Αγίου Κωνσταντίνου μαζεύονται τουρίστες από όλον τον κόσμο να παρακολουθήσουν την τελετουργία, επιστήμονες από παντού έρχονται να μελετήσουν το φαινόμενο της ακαΐας που συμβαίνει στην τελετή. Οι αναστενάρηδες συγκεντρώνονται στο «κονάκι» τους από νωρίς, και αρχίζουν μια διαδικασία μύησης κι έκστασης με μουσική από λύρα θρακιώτικη και νταούλι, συνεχίζουν με ένα χορό κι όταν έρθουν σε απόλυτη έκσταση παίρνουν από την αρχιαναστενάρη τα «σημάδια» (μικρά τάματα των εικόνων) και τις εικόνες και ξυπόλητοι μπαίνουν και χορεύουν στα αναμμένα κάρβουνα, θράκα μιας μεγάλης πυράς που έχει στηθεί από νωρίς στην πλατεία του χωριού.
Ο Καλόγερος

Στο χωριό Αγία Ελένη τελείται ακόμη ένα θρακικό έθιμο. Είναι ο «Καλόγερος», και λαμβάνει χώρα τη Δευτέρα της Τυρινής. Παρουσιάζει ομοιότητες με τα πάθη και την παλιγγενεσία του αρχαίου θεού Διονύσου.
Παραπομπές

statistics.gr
Πάπυρος Λαρούς
eetaa.gr
Εκδόσεις «Ελλάδα»
Δομή
«Διακοπές»
Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα 1978, 2006

Πρόγραμμα Καλλικράτης

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963
Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4
Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς)
Περιοδικό «Διακοπές», εκδ. Δ.Ο.Λ., 2010
Χάρτες «ROAD»
Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΣΑ)
http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/General/
eetaa.gr

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΚΟΥΤΑΡΕΩΣ
Δημοτική Κοινότητα Σκουτάρεως
Σκούταρι, το
Τοπική Κοινότητα Αγίας Ελένης
Αγία Ελένη, η
Τοπική Κοινότητα Αδελφικού
Αδελφικό, το
Τοπική Κοινότητα Βαμβακούσσης
Βαμβακούσσα, η
Τοπική Κοινότητα Κάτω Καμήλας
Κάτω Καμήλα, η
Τοπική Κοινότητα Κουβουκλίων
Κουβούκλια, τα
Τοπική Κοινότητα Κουμαριάς
Κουμαριά, η
Τοπική Κοινότητα Κωνσταντινάτου
Κωνσταντινάτον, το
Τοπική Κοινότητα Πεπονιάς
Πεπονιά, η

Νομός Σερρών: Δήμος, Κοινότητα

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Σερρών

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License