Υπάτιος

Ο Υπάτιος (πεθ. 532) ήταν Βυζαντινός ευγενής με αυτοκρατορική καταγωγή και διοικητής στην Ανατολή κατά τη βασιλεία του Ιουστίνου Α΄. Επιλέχθηκε από το πλήθος σαν ηγέτης κατά τη Στάση του Νίκα ενάντια στον Ιουστινιανό Α΄.

Βιογραφικό

Ο Υπάτιος ήταν ανηψιός του πρώην αυτοκράτορα Αναστάσιου Α' και δια μέσου του γάμου του είχε δεσμούς με την αριστοκρατική οικογένεια των Ανίκια. Τα δύο αυτά στοιχεία ήταν σημαντικά εφόδια για το Βυζαντινό θρόνο, αλλά ο ίδιος δεν έδειξε τέτοια φιλοδοξία. Τόσο ο Υπάτιος όσο και τα άλλα ανήψια του Αναστάσιου ανατράφηκαν υπό την προστασία του διαδόχου του Ιουστίνου, του Ιουστινιανού.
Στο αποκορύφωμα της Στάσης του Νίκα, ο Υπάτιος ήταν μαζί με τον αδερφό του Πομπηίο και τον Πρόμπο (επίσης ανηψιός του Αναστάσιου) οι κυρίαρχοι θεωρητικά υποψήφιοι για τον αυτοκρατορικό θρόνο. Όταν έγινε ξεκάθαρο ότι ο λαός επιθυμούσε καινούριο αυτοκράτορα, ο Πρόμπος εγκατέλειψε την πόλη, ενώ οι άλλοι δυο κρύφτηκαν στο παλάτι μαζί με τον Ιουστινιανό και τα μέλη της Γερουσίας. Δεν επιθυμούσαν να επαναστατήσουν κατά του Ιουστινιανού καθώς πίστευαν ότι δεν θα είχαν αρκετή λαϊκή υποστήριξη.
Παρ’όλα αυτά, ο αυτοκράτορας που φοβόταν την ανταρσία εκδίωξε τους γερουσιαστές και μαζί τα δύο αδέρφια, που βρέθηκαν, ξαφνικά, κοντά στον όχλο. Ο Υπάτιος τραβήχθηκε έξω από το σπίτι του, παρά την προσπάθεια της γυναίκας του για το αντίθετο, και ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας στον Ιππόδρομο εν μέσω των ταραχών. Ο Υπάτιος φαίνεται πως ξεπέρασε τον αρχικό του δισταγμό και άρχισε να συμπεριφέρεται σαν ηγέτης.
Όταν τελικά η Στάση καταπνίγηκε στο αίμα από την Αυτοκρατορική Φρουρά, ο Υπάτιος συνελήφθη από τους άντρες του Ιουστινιανού. Λέγεται πως ο ίδιος ο Ιουστινιανός θέλησε να δώσει χάρη στον Υπάτιο, αλλά η γυναίκα του η Θεοδώρα τον έπεισε να εκτελέσει τον σφετεριστή.

Βιβλιογραφία

* Bury, J. B. (1958). History of the later Roman Empire, Vol. 2. New York (reprint) (αγγλικά)
* Browning, Robert (1971). Justinian and Theodora. Milano (αγγλικά)
* Moorhead, John (1994). Justinian. New York (αγγλικά)