.
Προτομή του Α. Βαλαωρίτη. Βρίσκεται στον Εθνικό Κήπο (Αθήνα), Φωκίων Ρωκ |
Ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης (1824 - 1879) ήταν επικός ποιητής του αρματολισμού και ένας από τους πιο διακεκριμένους Επτανήσιους ποιητές του 19ου αιώνα. Γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1824, από πατέρα ηπειρωτικής καταγωγής. Τα πρώτα γράμματα τα έμαθε στη Λευκάδα και στην Κέρκυρα. Ύστερα πήγε στη Γαλλία και στην Ιταλία και σπούδασε νομικά. Το επάγγελμα του δικηγόρου δεν το εξάσκησε ποτέ. Αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στην ποίηση. Ήταν πλούσιος κι έμενε στο γραφικό νησάκι Μαδουρή.
Σε ηλικία 25 ετών παντρεύτηκε τη κόρη του λογίου της Βενετίας Αιμιλίου Τυπάλδου την Ελοΐζα, την οποία υπεραγαπούσε μέχρι το τέλος της ζωής του. Μελέτησε πολύ τη γνήσια γλώσσα του λαού και την έκανε όργανο, για να εκφράσει τις ιδέες του. Χρησιμοποιώντας επικολυρικό στίχο, ο Βαλαωρίτης έγραψε για τους άθλους των αγωνιστών του '21. Τα ποιήματά του αγαπήθηκαν στην εποχή τους, αλλά εξακολουθούν να εκτιμώνται ακόμη και σήμερα. Απέκτησε τον τίτλο του εθνικού ποιητή, ως ο πρώτος που έσκυψε "στις εγχώριες πηγές με την απόφαση να κάνει ελληνική ποίηση".
Παράλληλα με την ποίηση επιδόθηκε και στην πολιτική. Ως βουλευτής της "Ιονίου Πολιτείας" επτά ολόκληρα χρόνια αγωνίστηκε για τα δίκαια των επτά νησιών. Μετά την ένωση των Επτανήσων, έδρασε ως βουλευτής στην Αθήνα. Οι αγορεύσεις του είχαν ποιητικό χαρακτήρα και η ρητορική του δεινότητα έμεινε αλησμόνητη. Τέλος αποτραβήχτηκε από την πολιτική, για να δοθεί ολοκληρωτικά στην υπόθεση της απελευθέρωσης της Ηπείρου.
Έγραψε πολλά ποιήματα στα οποία διακρίνει κανείς μια πατριωτική ρωμαλεότητα, έναν ασυγκράτητο πατριωτισμό και μια αχαλίνωτη φαντασία. Από τα έργα του, που γνώρισαν επανειλημμένες εκδόσεις από τη βιβλιοθήκη Μαρασλή, σπουδαιότερα είναι τα εξής: Στιχουργήματα, Μνημόσυνα, Κυρά Φροσύνη, Θανάσης Διάκος, Φωτεινός, Αστραπόγιαννος κλπ.
Πέθανε στη Λευκάδα το 1879 από καρδιακή πάθηση.
Ο ναός του Παντοκράτορα στο κέντρο της αγοράς στην πόλη της Λευκάδας ανήκει στους απογόνους της οικογένειας Βαλαωρίτη. Πίσω από το ιερό βήμα βρίσκεται ο τάφος του ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, ενώ στο εσωτερικό της έχουν ταφεί κι άλλοι εξέχοντες Λευκαδίτες.
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Στέφανος Παδοβάς , Κωνσταντίνος Λομβάρδος
Εργογραφία
Ποιήματα
- Η Κυρά Φροσύνη (1859)
- Αθανάσιος Διάκος (1867)
- Θανάσης Βάγιας (1867)
- Αστραπόγιαννος (1867)
- Ο ανδριάς του αοιδίμου Γρηγορίου του Ε (1872)
- Ο Φωτεινός (ημιτελές)
Συλλογές
- Στιχουργήματα (1847)
- Μνημόσυνα (1857)
Διάφορα
- Ποιήματα (δίτομο) (1891)
- Εργα (1893)
- Βίος και έργα (τρίτομο) (1907)
- Ποιήματα ανέκδοτα (1937)
- Τα άπαντα (δίτομο) (1968)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
