.
Τατιάνα Μάρκους (Tatiana Markus, ουκρανικά:Тетяна Йосипівна Маркус και ρωσικά: Татьяна Иосифовна Маркус, 1921 - 1943) ήταν Σοβιετική αντιστασιακή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που διακρίθηκε για τη δράση της στην κατεχόμενη από τα ναζιστικά στρατεύματα, Ουκρανία.
Βιογραφία
Η Μάρκους γεννήθηκε το 1921 στο Ρόμνι της σημερινής Ουκρανίας (το οποίο τότε αποτελούσε κομμάτι της Σοβιετικής Ένωσης) και προερχόταν από πολύτεκνη εβραϊκή[1] οικογένεια[2]. Μερικά χρόνια αργότερα, η οικογένειά της μετακόμισε στο Κίεβο, όπου η Μάρκους φοίτησε στο 44ο Γυμνάσιο της πόλης και αφού ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές της προσλήφθηκε το 1938 ως υπάλληλος του κρατικού σιδηροδρόμου[2]. Το 1940, μετά την απόσπαση της Μολδαβίας από το βασίλειο της Ρουμανίας και την επακόλουθη προσάρτησή της στην ΕΣΣΔ, η Μάρκους μετατέθηκε στο Κισινάου, όμως τον Ιούλιο του επόμενου έτους επέστρεψε στο Κίεβο καθώς είχαν μεσολαβήσει η γερμανική εισβολή στην ΕΣΣΔ και η ανακατάληψη του Κισινάου από τον ρουμανικό στρατό.
Μετά την κατάληψη του Κιέβου από τη Βέρμαχτ, η Μάρκους οργανώθηκε στις σοβιετικές αντιστασιακές ομάδες της πόλης παρουσιάζοντας σημαντική δράση: αρχικά διετέλεσε σύνδεσμος της τοπικής επιτροπής κομματικών υποθέσεων, ομιλήτρια σε παράνομες συγκεντρώσεις και μέλος της ομάδας σαμποτέρ του Βλαντιμίρ Κουντρίσοφ. Στη συνέχεια αξιοποιήθηκε από την αντίσταση ως κατάσκοπος, καθώς μπήκε στην υπηρεσία των γερμανικών αρχών κατοχής, στις οποίες παρουσιάστηκε ως κόρη Γεωργιανού ευγενή που είχε εκτελεστεί από τους μπολσεβίκους[2].
Ουκρανικό γραμματόσημο με τη μορφή της Μάρκους (2011).
Από τη νέα της θέση προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες στη σοβιετική αντίσταση, ενώ στην ίδια αποδίδονται οι θάνατοι αρκετών Γερμανών αξιωματικών, καθώς και ντόπιων συνεργατών τους, τους οποίους φέρεται να δηλητηρίασε, να εκτέλεσε ή να παρέσυρε σε ενέδρες. Μετά την εκτέλεση ενός Γερμανού αξιωματικού, η Μάρκους άφησε σημείωμα με το οποίο αναλάμβανε την ευθύνη και έπειτα προσπάθησε, με τη βοήθεια της τοπικής κομματικής επιτροπής, να προσχωρήσει στις ανταρτικές οργανώσεις της υπαίθρου. Στις 22 Αυγούστου του 1942, επιχείρησε να διασχίσει μαζί με άλλους αντιστασιακούς τον Δνείπερο, όμως η απόπειρα απέτυχε και η ίδια προσπάθησε να ξεφύγει από τους διώκτες της, όμως καταδόθηκε από ντόπιους αγρότες και αιχμαλωτίστηκε. Εκτελέστηκε την 29η Ιανουαρίου του 1943, ενώ είχαν προηγηθεί πολύμηνα βασανιστήρια στα κρατητήρια της Γκεστάπο[2][3].
Μεταπολεμικά η Μάρκους έλαβε μεταθανάτιες τιμές από τη Σοβιετική Ένωση και το σύγχρονο ουκρανικό κράτος, ενώ το 2009 ανεγέρθη μνημείο της στον χώρο του Μπάμπι Γιαρ.
Παραπομπές
Avtandil Rukhadze, Jews in the USSR. Figures, facts, comment, Novosti Press Agency Pub. House, 1984, σελ. 25.
Elisavetskiy, Ster (9 Αυγούστου 2002). «ИЗВЕСТНОЕ И НОВОЕ СЛОВО О ТАНЕ МАРКУС». zn.ua (στα Ρωσικά). ПОСЛЕДНИЕ НОВОСТИ. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2018.
«Holocaust in Kiev and the Tragedy of Babi Yar». yadvashem.org (στα γλώσσα). Yad Vashem. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2018.CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
Βιβλιογραφία
Avtandil Rukhadze, Jews in the USSR. Figures, facts, comment, Novosti Press Agency Pub. House, 1984.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
