Ο Γουίλιαμ Γουάιλερ (αγγλικά: William Wyler, πραγματικό όνομα: Wilhelm Weiller, 1 Ιουλίου 1902 - 27 Ιουλίου 1981) ήταν Γερμανός, πολιτογραφημένος Αμερικανός, σκηνοθέτης[1], κάτοχος τριών Όσκαρ Σκηνοθεσίας, 12 συνολικών υποψηφιοτήτων για το βραβείο καθώς κι ενός τιμητικού Όσκαρ. Ο Γουάιλερ που πολιτογραφήθηκε Αμερικανός το 1928[2] ήταν επίσης παραγωγός ταινιών και σεναριογράφος.
Βιογραφία
Ο Γουάιλερ έφτασε σε ηλικία 19 χρονών στην Αμερική, όπου δούλεψε αρχικά στη Universal, εταιρία της οποίας διευθυντής ήταν ο Καρλ Λεμλέ με τον οποίον συνδεόταν με μακρινή συγγένεια. Ξεκίνησε ως εργάτης, μέχρι σιγά σιγά να καταφέρει να γίνει σκηνοθέτης της Universal.
Στις αρχές της δεκαετίας του 30 ήταν ένας από τους πιο περιζήτητους σκηνοθέτες του Χόλυγουντ, γνωστός για τις πολλαπλές λήψεις μιας σκηνής[3] και για το γεγονός ότι οι περισσότεροι απ' τους ηθοποιούς που σκηνοθέτησε κέρδισαν Όσκαρ ερμηνείας. Έλαβε την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Σκηνοθεσίας το 1936 για την ταινία Χαμένα Νιάτα (Dodsworth) κι ακολούθησαν άλλες 11 υποψηφιότητες. Παντρεύτηκε δύο φορές, την πρώτη το 1934 με την ηθοποιό Μάργκαρετ Σάλιβαν και τη δεύτερη το 1938 με τη Μάργκαρετ Τάλισε. Στα γυρίσματα της ταινίας Ζέζεμπελ του 1938 είχε ερωτική σχέση με τη Μπέτι Ντέιβις, την οποία διέκοψε γιατί δεν ήθελε να χωρίσει τη γυναίκα του[4]. Ο Λόρενς Ολίβιε κάποτε είπε ότι ο Γουάιλερ του δίδαξε πώς να ερμηνεύει μπροστά απ' την κάμερα. Το 1976 το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον τίμησε με βραβείο προσφοράς στην 7η τέχνη.
Γνωστός για τις ταινίες Ζέζεμπελ (Jezebel, 1938), Ανεμοδαρμένα Ύψη (Wuthering Heights, 1939), Οι μικρές αλεπούδες (The Little Foxes, 1941), Κυρία Μίνιβερ (Mrs. Miniver, 1942), Τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας (The Best Years of our Lives, 1946), Διακοπές στη Ρώμη (Roman Holiday, 1953), Μπεν Χουρ (Ben Hur, 1959) κι Ένα Αστείο Κορίτσι (Funny Girl, 1968). Τελευταία του ταινία ήταν το Δεν αγοράζεται η σιωπή (The Liberation of L.B. Jones, 1970). Πέθανε το 1981 στο Λος Άντζελες από καρδιακή προσβολή. Κρατά μέχρι και σήμερα το ρεκόρ των 12 υποψηφιοτήτων για όσκαρ σκηνοθεσίας, το οποίο δεν έχει ακόμα ξεπεραστεί από άλλο σκηνοθέτη.
Επιλεγμένη Φιλμογραφία
Μέσα στη θύελλα - A House Divided, (1931)
Ερωτικές αναποδιές - The Gay Deception, (1935)
Σκιές που περνούν - These Three, (1936)
Χαμένα νιάτα - Dodsworth, (1936)
Δρόμος χωρίς διέξοδο - Dead End, (1937)
Ζέζεμπελ - Jezebel, (1938)
Ανεμοδαρμένα Ύψη ή Ο πύργος των καταιγίδων - Wuthering Heights, (1939)
Ο λέων της δύσεως - The Westerner, (1940)
Το γράμμα - The Letter, (1940)
Οι μικρές αλεπούδες - The Little Foxes, (1941)
Κυρία Μίνιβερ - Mrs. Miniver, (1942) - Όσκαρ σκηνοθεσίας
Τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας - The Best Years of Our Lives, (1946) - Όσκαρ σκηνοθεσίας
Η κληρονόμος - The Heiress, (1949)
Αστυνομική ιστορία - Detective Story, (1951)
Συντρίμμια του Έρωτα - Carrie (1952)
Διακοπές στη Ρώμη - Roman Holiday, (1953)
Σκληροί άντρες - The Desperate Hours, (1955)
Ο άνθρωπος χωρίς όπλα - Friendly Persuasion, (1956)
Ματωμένοι Ορίζοντες - The Big Country, (1958)
Μπεν Χουρ - Ben-Hur, (1959) - Όσκαρ σκηνοθεσίας
Οι Ψίθυροι - The Children's Hour, (1961)
Ο συλλέκτης - The Collector, (1965)
Πώς Να Κλέψετε Ένα Εκατομμύριο Δολλάρια - How to Steal a Million, (1966)
Ένα Αστείο Κορίτσι - Funny Girl, (1968)
Δεν αγοράζεται η σιωπή - The Liberation of L.B. Jones, (1970)
Παραπομπές
Herman 1995, p. 37.
Madsen 1973, p. 73.
Wyler profile at palzoo.net Retrieved November 12, 2011.
Chandler (2006), p 121
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ο Γουίλιαμ Γουάιλερ στο cine.gr
Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας
1927–1950
Φρανκ Μπορζέιγκι (1927) Λιούις Μάιλστοουν (1928) Φρανκ Λόιντ (1929) Λιούις Μάιλστοουν (1930) Νόρμαν Τόρογκ (1931) Φρανκ Μπορζέιγκι (1932) Φρανκ Λόιντ (1933) Φρανκ Κάπρα (1934) Τζον Φορντ (1935) Φρανκ Κάπρα (1936) Λίο ΜακΚάρεϊ (1937) Φρανκ Κάπρα (1938) Βίκτορ Φλέμινγκ (1939) Τζον Φορντ (1940) Τζον Φορντ (1941) Γουίλιαμ Γουάιλερ (1942) Μάικλ Κερτίζ (1943) Λίο ΜακΚάρεϊ (1944) Μπίλι Γουάιλντερ (1945) Γουίλιαμ Γουάιλερ (1946) Ηλία Καζάν (1947) Τζον Χιούστον (1948) Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς (1949) Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς (1950)
1951–1975
Τζορτζ Στίβενς (1951) Τζον Φορντ (1952) Φρεντ Τσίνεμαν (1953) Ηλία Καζάν (1954) Ντέλμπερτ Μαν (1955) Τζορτζ Στίβενς (1956) Ντέιβιντ Λην (1957) Βινσέντε Μινέλι (1958) Γουίλιαμ Γουάιλερ (1959) Μπίλι Γουάιλντερ (1960) Ρόμπερτ Γουάιζ και Τζέρομ Ρόμπινς (1961) Ντέιβιντ Λην (1962) Τόνι Ρίτσαρντσον (1963) Τζορτζ Κιούκορ (1964) Ρόμπερτ Γουάιζ (1965) Φρεντ Τσίνεμαν (1966) Μάικ Νίκολς (1967) Κάρολ Ριντ (1968) Τζον Σλέσιντζερ (1969) Φράνκλιν Σάφνερ (1970) Γουίλιαμ Φρίντκιν (1971) Μπομπ Φόσι (1972) Τζορτζ Ρόι Χιλ (1973) Φράνσις Φορντ Κόπολα (1974) Μίλος Φόρμαν (1975)
1976–2000
Τζον Άβιλντσεν (1976) Γούντι Άλεν (1977) Μάικλ Τσιμίνο (1978) Ρόμπερτ Μπέντον (1979) Ρόμπερτ Ρέντφορντ (1980) Γουόρεν Μπίτι (1981) Ρίτσαρντ Ατένμπορο (1982) Τζέιμς Λ. Μπρουκς (1983) Μίλος Φόρμαν (1984) Σίντνεϊ Πόλακ (1985) Όλιβερ Στόουν (1986) Μπερνάρντο Μπερτολούτσι (1987) Μπάρι Λέβινσον (1988) Όλιβερ Στόουν (1989) Κέβιν Κόστνερ (1990) Τζόναθαν Ντέμι (1991) Κλιντ Ίστγουντ (1992) Στίβεν Σπίλμπεργκ (1993) Ρόμπερτ Ζεμέκις (1994) Μελ Γκίμπσον (1995) Άντονι Μιγκέλα (1996) Τζέιμς Κάμερον (1997) Στίβεν Σπίλμπεργκ (1998) Σαμ Μέντες (1999) Στίβεν Σόντερμπεργκ (2000)
2001–σήμερα
Ρον Χάουαρντ (2001) Ρόμαν Πολάνσκι (2002) Πίτερ Τζάκσον (2003) Κλιντ Ίστγουντ (2004) Ανγκ Λι (2005) Μάρτιν Σκορσέζε (2006) Αδερφοί Κοέν (2007) Ντάνι Μπόιλ (2008) Κάθριν Μπίγκελοου (2009) Τομ Χούπερ (2010) Μισέλ Χαζαναβίσιους (2011) Ανγκ Λι (2012) Αλφόνσο Κουαρόν (2013) Αλεχάντρο Γκονσάλες Ινιάριτου (2014) Αλεχάντρο Γκονσάλες Ινιάριτου (2015) Ντάμιεν Σαζέλ (2016) Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο (2017)
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
