Η Γούπι Γκόλντμπεργκ (Whoopi Goldberg, 13 Νοεμβρίου 1955) είναι Αμερικανίδα ηθοποιός. Έκανε το ντεμπούτο της στην ταινία Το Πορφυρούν Χρώμα (The Color Purple) το 1985, σε σκηνοθεσία Στίβεν Σπίλμπεργκ και για την οποία έλαβε την πρώτη της υποψηφιότητα για Όσκαρ α' γυναικείου ρόλου και κέρδισε την πρώτη της Χρυσή Σφαίρα. Το 1990 υποδύθηκε το μέντιουμ Ότα Μέι Μπράουν στην δραματική κομεντί φαντασίας Αόρατος Εραστής (Ghost). Για την ερμηνεία της κέρδισε τη δεύτερη Χρυσή Σφαίρα και το πρώτο της Όσκαρ β' γυναικείου ρόλου. Άλλες αξιοσημείωτες δουλειές της στον κινηματογράφο αποτελούν: Τρελές Αδελφές (Sister Act, 1992) και Τρελές Αδελφές 2 (Sister Act 2: Back in the Habit), Made in America (1993), Ο Βασιλιάς των Λιονταριών (The Lion King, 1994), Το Κορίτσι Που Άφησα Πίσω (Girl, Interrupted, 1999) και Το Τρελό Κυνήγι του Θησαυρού (Rat Race, 2001). Μία από τις τελευταίες της εμφανίσεις έγινε στην ταινία κινουμένων σχεδίων Toy Story 3 (2010).
Γούπι Γκόλντμπεργκ (*)
H Γκόλντμπεργκ έχει 13 υποψηφιότητες για βραβείο Emmy. Ήταν συμπαραγωγός στο δημοφιλές τηλεπαιχνίδι Τα Τετράγωνα των Αστέρων (Hollywood Squares) από το 1998 έως το 2004. Παρουσιάζει την πρωινή εκπομπή The View από το 2007 μέχρι σήμερα. Η Γκόλντμπεργκ έχει βραβευτεί με ένα Grammy, δύο Emmy, δύο Χρυσές Σφαίρες, ένα Tony και ένα Όσκαρ. Eπιπλέον έχει κερδίσει ένα BAFTA, τέσσερα People's Choice Awards και έχει τιμηθεί με το δικό της αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ. Αποτελεί μία από τους 12 καλλιτέχνες που έχουν λάβει τα τέσσερα σημαντικότερα βραβεία (Emmy, Grammy, Oscar, Tony).[1]
Πρώτα χρόνια
Η Γκόλντμπεργκ γεννήθηκε ως Καρίν Ιλέιν Τζόνσον στη Νέα Υόρκη και μεγάλωσε στο Μανχάταν, από τους Έμα και Ρόμπερτ Τζέιμς Τζόνσον.[2][3] Περίεγραψε τη μητέρα της ως μια "ισχυρή και σοφή γυναίκα" που τη μεγάλωσε μόνη της καθώς ο πατέρας της τους εγκατέλειψε.[4]
Καριέρα
Τα πρώτα επαγγελματικά βήματα
Η Γκόλντμπεργκ εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη το 1981 στο Citizen: I'm Not Losing My Mind, I'm Giving It Away σε σκηνοθεσία Γουίλιαμ Φάρλεϊ. Το 1983 δημιούργησε το The Spook Show, στο οποίο η ερμήνευε μονόλογους με διαφορετικούς χαρακτήρες. Ο σκηνοθέτης Μάικ Νίκολς εντυπωσιάστηκε και προσφέρθηκε να μεταφέρει το σόου στο Μπρόντγουεϊ. Εκεί έλαβε την προσοχή του Στίβεν Σπίλμπεργκ. Ο Σπίλμπεργκ θα σκηνοθετούσε την ταινία Το Πορφυρούν Χρώμα (The Color Purple), βασισμένη στο ομώνυμο βραβευμένο με Πούλιτζερ βιβλίο της Άλις Γουόκερ. Έχοντας διαβάσει το βιβλίο, η Γκόλντμπεργκ ήταν ενθουσιασμένη που της προτάθηκε να συμμετάσχει στην ταινία. Το Πορφυρούν Χρώμα κυκλοφόρησε το 1985 και έγινε καλλιτεχνική και εισπρακτική επιτυχία. Έλαβε 11 υποψηφιότητες για Όσκαρ συμπεριλαβμανομένης και της κατηγορίας α' γυναικείου ρόλου για την Γκόλντμπεργκ.[5] Η ταινία δεν κέρδισε κανένα Όσκαρ αλλά η Γκόλντμπεργκ βραβεύτηκε με τη Χρυσή Σφαίρα α' γυναικείου ρόλου σε δραματική ταινία.[6]
Οι πρώτες επιτυχίες
Η Γούπι Γκόλντμπεργκ στο Φεστιβάλ των Καννών το 1992
Το 1986 πρωταγωνίστησε στο σκηνοθετικό ντεμπούτο της Πένι Μάρσαλ στην ταινία Ο Κατάσκοπος Που Βγήκε από το Κομπιούτερ (Jumpin' Jack Flash). H ταινία έγινε επιτυχία με 30 εκατομμύρια δολάρια στο αμερικανικό box office.[7] Ακολούθησαν οι ταινίες Burglar (1987), Fatal Beauty (1987) και The Telephone (1988).
Τον Ιανουάριο του 1990, συμπρωταγωνίστησε μαζί με την Τζιν Στέιπλετον στην τηλεοπτική κωμική σειρά Bagdad Cafe. Η σειρά προβλήθηκε από το κανάλι CBS για δύο χρόνια. Την ίδια χρονιά υποδύθηκε ένα β' ρόλο στη δραματική κομεντί φαντασίας Αόρατος Εραστής (Ghost). H ταινία έγινε τεράσια εισπρακτική επιτυχία με 217,6 εκατομμύρια δολάρια στο αμερικανικό box office ενώ συνολικά απέφερε 505,7 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.[8] Για την ερμηνεία της η Γκόλντμπεργκ κέρδισε το Όσκαρ και τη Χρυσή Σφαίρα β' γυναικείου ρόλου. H Γκόλντμπεργκ έγινε η δεύτερη μαύρη γυναίκα ηθοποιός που κερδίζει το συγκεκριμένο βραβείο στην ιστορία του θεσμού, με την πρώτη νίκη, αυτή της Χάτι ΜακΝτάνιελ για την ταινία Όσα Παίρνει ο Άνεμος (Gone with the Wind, 1939) να λαμβάνει χώρα 52 χρόνια πριν.[9]
Την επόμενη χρονιά πρωταγωνίστησε μαζί με τους Σάλι Φιλντ, Κέβιν Κλάιν και Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ στην κωμωδία Soapdish και εμφανιζόταν τακτικά στη σειρά Star Trek: The Next Generation στο ρόλο της Γκουίναν, την οποία υποδύθηκε και σε δύο ταινίες της σειράς. Το 1992 πρωταγωνίστησε στην αστυνομική κωμωδία Τρελές Αδελφές (Sister Act). H ταινία έγινε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία φτάνοντας τα 231,6 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως[10] και η Γκόλντμπεργκ έλαβε την τρίτη της υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα.[6]
1993-1996
Τη χρονιά που ακολούθησε παρουσίασε ένα βραδυνό talk show The Whoopi Goldberg Show και πρωταγωνίστησε σε δύο ταινίες: Made in America και Τρελές Αδελφές 2 (Sister Act 2: Back in the Habit). Ακολούθησαν οι ταινίες Κορίνα (Corrina, Corrina), Ο Βασιλιάς των Λιονταριών (The Lion King), Μεγάλο Ταξίδι στην Πεεριπέτεια (The Pagemaster) το 1994 και Η Γυναικοπαρέα (Boys on the Side) και Έρωτας στο Φως του Φεγγαριού (Moonlight and Valentino) το 1995. Το 1994 παρουσίασε την 66η Απονομή των Βραβείων Όσκαρ και έγινε η πρώτη Αφροαμερικανίδα παρουσιάστρια των βραβείων.[11] Ανέλαβε ξανά την παρουσίαση τις χρονιές 1996, 1999 και 2002.[12] Το 1996 εμφανίστηκε σε τέσσερις ταινίες: Ο Φανταστικός Μου Φίλος (Bogus) μαζί με τους Ζεράρ Ντεπαρντιέ και Χάλεϊ Τζόελ Όσμεντ, Έντι: Ο Θρύλος του NBA (Eddie), Ο Συνεργάτης Μου (The Associate) με τη Νταϊάν Γουίστ και Φαντάσματα από το Παρελθόν (Ghosts of Mississippi) με τους Άλεκ Μπάλντουϊν και Τζέιμς Γουντς
1998-2003
Το 1998 εμφανίστηκε στην ταινία Αξέχαστη Αγάπη (How Stella Got Her Groove Back) και την επόμενη χρονιά υποδύθηκε β' ρόλους στις ταινίες Η Βαθιά Άκρη του Ωεκανού (The Deep End of the Ocean) μαζί με τη Μισέλ Φάιφερ και Το Κορίτσι Που Άφησα Πίσω (Girl, Interrupted) μαζί με τις Γουϊνόνα Ράιντερ και Αντζελίνα Τζολί. Ακολούθησαν οι ταινίες Kingdom Come και Το Τρελό Κυνήγι του Θησαυρού (Rat Race) το 2001. Το 2003 επέστρεψε στην τηλεόραση με τη σειρά Whoopi, η οποία κόπηκε αφού ολοκλήρωσε τον πρώτο της κύκλο.
The View
Η Γούπι Γκόλντμπεργκ το 2006
Το Σεπτέμβριο του 2007, η Γκόλντμπεργκ έγινε η νέα συντονίστρια και συνοικοδέσποινα της πρωινής εκπομπής The View, αντικαθιστώντας τη Ρόζι Ο' Ντόνελ.[13] Το ντεμπούτο της εκπομπής με τη Γκόλντμπεργκ προσέλκυσε 3,4 εκατομμύρια θεατές, 1 εκατομμύριο λιγότερους από το ντεμπούτο της Ο' Ντόνελ. Ωστόσο, μετά από δύο εβδομάδες, η εκπομπή έφτασε σε μέσο όρο τους 3,5 εκατομμύρια θεατές, 7% αύξηση σε σχέση με 3,3 εκατομμύρια θεατές που είχε η Ο' Ντόνελ.[14]
2010-σήμερα
Το 2010 έκανε μια μικρή εμφάνιση στο ρόλο της Στρετς στην τεράστια εισπρακτική επιτυχία Toy Story 3 και στη δραματική ταινία Ζωή Με Άλλο Χρώμα (For Colored Girls). Το 2011 υποδύθηκε το Θεό στην αισθηματική κομεντί Ένας Μικρός Παράδεισος (A Little Bit of Heaven)[15] και έκανε μια μικρή εμφάνιση ως ο εαυτός της στην ταινία The Muppets.[16]
Προσωπική ζωή
Η Γκόλντεμπεργκ έχει παντρευτεί τρεις φορές. Το 1973 παντρεύτηκε τον Άλβιν Μάρτιν. Aπέκτησαν μια κόρη, την Αλεξάντρα και χώρισαν το 1979. Το 1986 παντρεύτηκε τον Ντέιβιντ Κλίσεν και χώρισαν το 1988. Το 1994 παντρεύτηκε τον ηθοποιό Λάιλ Τράτστενμπεργκ και χώρισαν το 1995.[17]
Φιλμογραφία
Κινηματογράφος
| Έτος | Τίτλος | Ρόλος | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|
| 1982 | Citizen : I'm Not Losing My Mind, I'm Giving It Away | ||
| 1985 | Το Πορφυρούν Χρώμα (The Color Purple) | Σέλι Χάρις Τζόνσον | Χρυσή Σφαίρα Α' Γυναικείου Ρόλου - Δράμα Υποψηφιότητα Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου |
| 1986 | Ο Κατάσκοπος Που Βγήκε από το Κομπιούτερ (Jumpin' Jack Flash) | Tέρι Ντουλίτλ | |
| 1987 | Burglar | Μπερνίς "Μπέρνι" Ρόουντενμπαρ | |
| Fatal Beauty | Ρίτα Ριτσόλι | ||
| 1988 | The Telephone | Βάστι Μπλου | |
| Clara's Heart | Κλάρα Μέιφιλντ | ||
| 1989 | Homer & Eddie | Έντι Σέρβι | |
| 1990 | Αόρατος Εραστής (Ghost) | Ότα Μέι Μπράουν | Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου Χρυσή Σφαίρα Β' Γυναικείου Ρόλου BAFTA Καλύτερης Ηθοποιού σε Δευτεραγωνιστικό Ρόλο |
| The Long Walk Home | Οντίσα Κότερ | ||
| 1991 | Soapdish | Ρόουζ Σβαρτζ | |
| 1992 | Τρελές Αδελφές (Sister Act) | Ντελόρις Βαν Καρτιέ/Αδελφή Μέρι Κλάρενς | Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Α' Γυναικείου Ρόλου - Κωμωδία/Μιούζικαλ |
| Ο Παίκτης (The Player) | Ντετέκτιβ Σούζαν Έιβερι | ||
| Sarafina! | Μέρι Μασεμπούκο | ||
| 1993 | Made in America | Σάρα Μάθιους | |
| Τρελές Αδελφές 2 (Sister Act 2: Back in the Habit) | Ντελόρις Βαν Καρτιέ/Αδελφή Μέρι Κλάρενς | ||
| 1994 | Ο Βασιλιάς των Λιονταριών (The Lion King) | Σένζι | φωνή |
| Τα Διαβολάκια (The Little Rascals) | Μαμά του Μπάκγουιτ | ||
| Κορίνα (Corrina, Corrina) | Κορίνα Γουάσινγκτον | ||
| Star Trek Generations | Γκουίναν | ||
| Ταξίδι στην Περιπέτεια (The Pagemaster) | Φαντασία | φωνή | |
| 1995 | Η Γυναικοπαρέα (Boys on the Side) | Τζέιν Ντελούκα | |
| Έρωτας στο Φως του Φεγγαριού (Moonlight and Valentino) | Σίλβι Μόροου | ||
| Theodore Rex | Κέιτι ΞΚολτρέιν | ||
| 1996 | Έντι: Ο Θρύλος του NBA (Eddie) | Εντουίνα "Έντι" Φράνκλιν | |
| Ο Φανταστικός μου Φίλος (Bogus) | Χάριετ Φράνκλιν | ||
| Ο Συνεργάτης Μου (The Associate) | Λόρελ Άιρς/Ρόμπερτ Σ. Κάτι | ||
| Φαντάσματα από το Παρελθόν (Ghosts of Mississippi) | Μίρλι Έβερς | ||
| 1997 | A Christmas Carol | Το Φάντασμα του Παρελθόνοτς | φωνή |
| Destination Anywhere | Κάμπι | ||
| In the Gloaming | Νοσοκόμα Μίρνα | ||
| To Χόλιγουντ Φλέγεται (An Alan Smithee Film: Burn Hollywood Burn) | Γούπι Γκόλντμπεργκ | ||
| 1998 | A Knight in Camelot | Δρ. Βίβιεν Μόργκαν/Σερ Μπος | τηλεταινία |
| Αξέχαστη Αγάπη (How Stella Got Her Groove Back) | Ντελάιλα Έιμπραχαμ | ||
| Rudolph the Red-Nosed Reindeer: The Movie | Στορμέλα | φωνή | |
| The Rugrats Movie | Ρέιντζερ Μάργκαρετ | φωνή | |
| 1999 | Alice in Wonderland | Τσεσάιρ Κατ | |
| The Magical Legend of the Leprechauns | Μπάνσι | ||
| Η Βαθειά Άκρη του Ωκεανού (The Deep End of the Ocean) | Κάντι Μπλις | ||
| Το Κορίτσι Που Άφησα Πίσω (Girl, Interrupted) | Βάλερι Όουενς | ||
| 2000 | Τρελές Περιπέτειες στη Λοξολάνδη (The Adventures of Rocky and Bullwinkle) | Δικαστής | κάμεο εμφάνιση |
| A Second Chance at Life | Αφηγήτρια | ντοκιμαντέρ | |
| More Dogs Than Bones | Κλίο | ||
| 2001 | Kingdom Come | Ρεϊνέλ Σλόκαμπ | |
| Monkeybone | Χάρος | ||
| Το Τρελό Κυνήγι του Θησαυρού (Rat Race) | Βέρα Μπέικερ | ||
| Call Me Claus | Λούσι Κάλιν | ||
| 2002 | Star Trek Nemesis | Γκουίναν | |
| It's a Very Merry Muppet Christmas Movie | Θεός | ||
| 2003 | Good Fences | Μέιμπελ | |
| 2004 | Pinocchio 3000 | Σαϊμπερίνα | φωνή |
| Ο Βασιλιάς των Λιονταριών 3: Χακούνα Ματάτα (The Lion King 1½) | Σένζι | φωνή | |
| 2005 | Στράις, Ο Πρωταθλητής (Racing Stripes) | Φράνι | φωνή |
| 2006 | Everyone's Hero | Νταρλίν | |
| Farce of the Penguins | Έλεν | ||
| 2007 | Homie Spumoni | Θέλμα | |
| If I Had Known I Was a Genius | Μαμά | ||
| 2008 | Stream | Τζόντι | |
| Snow Buddies | Κυρία Μίτενς | φωνή | |
| Descendants | Ρεντ Φλάουερ | φωνή | |
| 2009 | Madea Goes to Jail | Γούπι Γκόλντμπεργκ | κάμεο εμφάνιση |
| 2010 | Toy Story 3 | Στρετς | φωνή |
| Ζωή Με Άλλο Χρώμα (For Colored Girls) | Άλις | ||
| Teenage Paparazzo | Γούπι Γκόλντμπεργκ | ||
| 2011 | Ένας Μικρός Παράδεισος (A Little Bit of Heaven) | Θεός | |
| The Muppets | Γούπι Γκόλντμπεργκ |
Τηλεόραση (επιλεγμένες εμφανίσεις)
| Έτος | Τίτλος | Ρόλος | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|
| 1988 | Star Trek: The Next Generation | Γκουίναν | 28 επεισόδια (1988-1993) |
| 1990 | Bagdad Cafe | Μπρέντα | 15 επεισόδια (1990-1991) |
| Captain Planet and the Planeteers | Γαία | 60 επεισόδια (1990-1992) | |
| 1993 | The Nanny | Έντνα | 2 επεισόδια (1993 και 1998) |
| 2003 | Whoopi | Μέιβις Ρέι | 15 επεισόδια (2003-2004) |
| 2006 | Law & Order: Criminal Intent | Τσέσλεϊ Γουάτκινς | 1 επεισόδιο |
| Everybody Hates Chris | Λουίζ Κλάρκσον | 2 επεισόδια | |
| 2007 | 30 Rock | Γούπι Γκόλντμπεργκ | 2 επεισόδια (2007 και 2009) |
| The View | Παρουσιάστρια | (2007-σήμερα) |
Δισκογραφία
1985: Whoopi: Original Broadway Recording
1988: Whoopi Goldberg: Fontaine... Why Am I Straight?
1992: Sister Act – Soundtrack
1993: Sister Act 2 – Soundtrack
2005: Whoopi: The 20th Anniversary Show
Παραπομπές
Sharon Knolle (4 Δεκεμβρίου 2009). «Who Has an EGOT?». tvsquad.com. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2011.
Clark Hine, Darlene (2005). Black Women in America (Second edition έκδοση). Oxford; New York: Oxford University Press, σελ. 531.
«Whoopi Goldberg Biography». filmreference. 2008. Ανακτήθηκε στις 20/05/2011. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
Paul Chutkow (1993). «Whoopi's Revenge». Cigar Aficionado. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 20/05/2011.
Aly Adair (27 Φεβρουαρίου 2009). «The Color Purple: Spielberg's Most Nominated Movie Not to Win an Oscar». Yahoo!. associatedcontent.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-06-28. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2011.
«Awards for Whoopi Goldberg». IMDb. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2011.
«Jumpin' Jack Flash στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 20/05/2011. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
«Αόρατος Εραστής στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2011.
«Whoopi Goldberg: Second Black Actress to win an Oscar in 52 years». Jet. 22 Απριλίου 1991, σελ. 55. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2011.
«Sister Act στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2011.
«Whoopi Goldberg Biography». The Biography Channel. thebiographychannel.co.uk. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2011.
Ilana Diamond (5 Mαρτίου 2010). «The Top 10 Oscars Hosts». tv.com. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2011. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |date= (βοήθεια)
The Associated Press (2007). «Whoopi Goldberg joins 'The View'». CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 20/05/2011.
Michael Learmonth (23 Σεπτεμβρίου 2007). «Whoopi-led View on topshow tops Rosie's ratings». Variety. Ανακτήθηκε στις 20/05/2011.
Lauren Bradshaw (13 Ιανουαρίου 2011). «A Little Bit of Heaven Trailer: Kate Hudson Mixes Love and Cancer». buzzsugar.com. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2011.
Debra Peterson (30 Νοεμβρίου 2011). «Celebrity cameos in James Bobin's 'The Muppets'». examiner.com. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2012.
«Whoopi Goldberg Biography (1955-)». Bio True Story. biography.com. Ανακτήθηκε στις 20/05/2011. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Γούπι Γκόλντμπεργκ στο IMDb
Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου (1981–2000)
Μορίν Στέιπλετον (1981) Τζέσικα Λανγκ (1982) Λίντα Χαντ (1983) Πέγκι Άσκροφτ (1984) Αντζέλικα Χιούστον (1985) Νταϊάν Γουίστ (1986) Ολυμπία Δουκάκη (1987) Τζίνα Ντέιβις (1988) Μπρέντα Φρίκερ (1989) Γούπι Γκόλντμπεργκ (1990) Μερσέντες Ρούελ (1991) Μαρίζα Τομέι (1992) Άννα Πάκουιν (1993) Νταϊάν Γουίστ (1994) Μίρα Σορβίνο (1995) Ζυλιέτ Μπινός (1996) Κιμ Μπέισινγκερ (1997) Τζούντι Ντεντς (1998) Αντζελίνα Τζολί (1999) Μάρσα Γκέι Χάρντεν (2000)
Πλήρης κατάλογος (1936–1940) (1941–1960) (1961–1980) (1981–2000) (2001–2020)
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
