.
Ο Τόνι Κέρτις (Tony Curtis, 3 Ιουνίου 1925 – 29 Σεπτεμβρίου 2010) ήταν Αμερικανός ηθοποιός, που ενσάρκωσε τόσο κωμικούς όσο και δραματικούς ρόλους σε περισσότερες από 100 ταινίες στις οποίες είτε είχε πρωταγωνιστικό ρόλο ή συμμετείχε. Ήταν υποψήφιος για Όσκαρ για την ερμηνεία του στην ταινία Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες, (The Defiant Ones, 1958), στην τελετή των βραβείων το 1959.
Πέθανε στο σπίτι του στο Λας Βέγκας στις 29 Σεπτεμβρίου του 2010 από καρδιακή ανακοπή.
Πρώτα χρόνια
Το πραγματικό του όνομα ήταν Μπερνάρντ Σβαρτς και γεννήθηκε στις 3 Ιουνίου του 1925 στο Μπρονξ, στην Νέα Υόρκη. Οι γονείς του ήταν Ούγγροι μετανάστες εβραϊκής καταγωγής από την πόλη Ματεζάλκα της ανατολικής Ουγγαρίας. Όταν ο Κέρτις ήταν οκτώ ετών οι γονείς του τον έστειλαν, μαζί με τον αδερφό του Τζούλιους, για έναν μήνα σε ένα ορφανοτροφείο επειδή οι ίδιοι δεν είχαν τα χρήματα για τους θρέψουν.
Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κατετάγη στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ έχοντας επηρεαστεί από την ταινία Επιχείρησις Τόκιο (Destination Tokyo), στην οποία πρωταγωνιστούσε ο Κάρι Γκραντ. Υπηρέτησε στο υποβρύχιο USS Proteus (AS-19) από το οποίο, ενώ βρισκόταν ένα μίλι από τον κόλπο του Τόκιο, παρακολούθησε στις 2 Σεπτεμβρίου του 1945 την παράδοση της Ιαπωνίας. Μετά το τέλος του πολέμου σπούδασε στο Dramatic Workshop of The New School στη Νέα Υόρκη με τον Γερμανό σκηνοθέτη Έρβιν Πίσκατορ, όπου τον ανακάλυψε η κυνηγός ταλέντων Τζόις Σέλζνικ και έτσι το 1948 πήγε στο Χόλιγουντ, άλλαξε το όνομα του σε Τόνι Κέρτις και υπέγραψε συμβόλαιο με την Universal Pictures.
Καριέρα
Έκανε το ντεμπούτο του στη μεγάλη οθόνη στην ταινία, Πουλημένη στην αμαρτία (Criss Cross) το 1949. Η φήμη του εδραιώθηκε με τις ερμηνείες του στις ταινίες: Σκοτεινοί δολοφόνοι (Sweet Smell of Success, 1957) και Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες (The Defiant Ones, 1958), για την οποία προτάθηκε για Όσκαρ. Το 1959 συμπρωταγωνίστησε με τον Τζακ Λέμον και τη Μέριλιν Μονρόε στην κομεντί του Μπίλι Γουάιλντερ Μερικοί το προτιμούν καυτό (Some like it Hot), ενώ ένα χρόνο αργότερα συμμετείχε στην επική υπερπαραγωγή του Στάνλεϊ Κιούμπρικ Σπάρτακος (Spartacus) του όπου υποδύθηκε τον σκλάβο Αντονίνο. Στο Δάφνες κυλισμένες στη λάσπη (The Outsider, 1961), υποδύθηκε τον βετεράνο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Άιρα Χέιζ, ενώ το 1964 εμφανίστηκε στο πλευρό της Νάταλι Γουντ στην κωμωδία Το σεξ και το μοναχικό κορίτσι (Sex and the Single Girl, 1964). Στην ταινία του 1968 Ο στραγγαλιστής της Βοστόνης (The Boston Strangler), υποδύθηκε τον δολοφόνο Αλμπέρτο Σάλβο. Έκτος από τον κινηματογράφο ασχολήθηκε και με την τηλεόραση και συμπρωταγωνίστησε με τον Ρότζερ Μουρ στην τηλεοπτική σειρά Οι αντίζηλοι.
Προσωπική ζωή
Ο Κέρτις παντρεύτηκε έξι φορές. Από τους γάμους αυτούς απέκτησε συνολικά έξι παιδιά. Πρώτη του σύζυγος ήταν η ηθοποιός Τζάνετ Λι με την οποία απέκτησε δυο κόρες, τις ηθοποιούς Κέλι και Τζέιμι Λι Κέρτις.
Φιλμογραφία
Κινηματογράφος
Έτος | Τίτλος | Ρόλος | Σημειώσεις |
---|---|---|---|
1949 | Πουλημένη στην αμαρτία | Gigolo | Uncredited |
1949 | City Across the River | Mitch | credited as Anthony Curtis |
1949 | Johnny Stool Pigeon | Joey Hyatt | credited as Anthony Curtis |
1949 | The Lady Gambles | Bellboy | credited as Anthony Curtis |
1949 | Take One False Step | Hot Rod Driver | Uncredited |
1949 | How to Smuggle a Hernia Across the Border | unknown role | Short |
1950 | Francis | Captain Jones | credited as Anthony Curtis |
1950 | Woman in Hiding | Dave Shaw | Voice, Uncredited |
1950 | I Was a Shoplifter | Pepe | credited as Anthony Curtis |
1950 | Sierra | Brent Coulter | credited as Anthony Curtis |
1950 | Winchester '73 | Doan | credited as Anthony Curtis |
1950 | Kansas Raiders | Kit Dalton | |
1951 | The Prince Who Was a Thief | Julna | |
1952 | Flesh and Fury | Paul Callan | |
1952 | No Room for the Groom | Alvah Morrell | |
1952 | Son of Ali Baba | Kashma Baba | |
1952 | Meet Danny Wilson | Himself – Nightclub Patron | Uncredited |
1953 | Houdini | Harry Houdini | |
1953 | All American | Nick Bonnelli | |
1953 | Forbidden | Eddie | |
1954 | Beachhead | Burke | |
1954 | Johnny Dark | Johnny Dark | |
1954 | The Black Shield of Falworth | Myles | |
1954 | So This Is Paris | Joe Maxwell | |
1955 | Six Bridges to Cross | Jerry Florea | |
1955 | The Purple Mask | Rene de Traviere aka Purple Mask | |
1955 | The Square Jungle | Eddie Quaid/Packy Glennon | |
1956 | Βαριετέ | Tino Orsini | |
1956 | The Rawhide Years | Ben Matthews | |
1957 | Mister Cory | Cory | |
1957 | The Midnight Story | Moe Martini | |
1957 | Σκοτεινοί δολοφόνοι | Sidney Falco | also Executive Producer |
1958 | The Vikings | Eric | |
1958 | Kings Go Forth | Corporal Britt Harris | |
1958 | Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες | John "Joker" Jackson | |
1958 | The Perfect Furlough | Corporal Paul Hodges | |
1959 | Μερικοί το προτιμούν καυτό | Joe / Josephine/ Shell Oil Junior | |
1959 | Operation Petticoat | Lieutenant Nicholas Holden | |
1960 | Who Was That Lady? | David Wilson | |
1960 | The Rat Race | Pete Hammond, Jr. | |
1960 | Σπάρτακος | Antoninus | |
1960 | Pepe | Himself | uncredited |
1960 | The Great Imposter | Ferdinand Waldo Demara, Jr. / Martin Donner / Dr. Gilbert | |
1961 | The Outsider | Ira Hamilton Hayes | |
1962 | Taras Bulba | Andriy Bulba | |
1962 | 40 Pounds of Trouble | Steve McCluskey | |
1963 | The List of Adrian Messenger | Organ Grinder | cameo |
1963 | Captain Newman, M.D. | Corporal Jackson "Jake" Leibowitz | |
1964 | Paris When It Sizzles | Maurice / Philippe – 2nd Policeman | Uncredited |
1964 | Wild and Wonderful | Terry Willams | |
1964 | Goodbye Charlie | George Tracy | |
1964 | Sex and the Single Girl | Bob Weston | |
1965 | The Great Race | The Great Leslie | |
1965 | Boeing, Boeing | Bernard Lawrence | |
1966 | Chamber of Horrors | Mr. Julian | Uncredited |
1966 | Not with My Wife, You Don't! | Tom Ferris | |
1966 | Arrivederci, Baby! | Nick Johnson | also known as Drop Dead Darling |
1967 | Don't Make Waves | Carlo Cofield | |
1967 | On My Way to the Crusades, I Met a Girl Who... | Guerrando da Montone | |
1968 | Rosemary's Baby | Donald Baumgart | Voice, Uncredited |
1968 | Ο Στραγγαλιστής της Βοστώνης | Albert DeSalvo | |
1969 | Those Daring Young Men in Their Jaunty Jalopies | Chester Schofield | also known as Monte-Carlo or Bust! |
1970 | You Can't Win 'Em All | Adam Dyer | |
1970 | Suppose They Gave a War and Nobody Came? | Shannon Gambroni | |
1975 | Λέπκε | Louis "Lepke" Buchalter | |
1976 | Ο τελευταίος των μεγιστάνων | Rodriguez | |
1977 | Some Like It Cool | Giacomino / Casanova | |
1977 | The Manitou | Harry Erskine | |
1978 | Sextette | Alexei Karansky | |
1978 | The Bad News Bears Go to Japan | Marvin Lazar | |
1979 | Title Shot | Frank Renzetti | |
1980 | Little Miss Marker | Blackie | |
1980 | It Rained All Night the Day I Left | Robert Talbot | |
1980 | Στον καθρέφτη είδα τον δολοφόνο | Martin N. Fenn | |
1982 | Black Commando | Colonel Iago | |
1982 | BrainWaves | Dr. Clavius | |
1982 | Sparky's Magic Piano | TV interviewer | Voice, Direct-to-Video |
1983 | Dexter the Dragon & Bumble the Bear | unknown role | Voice, English version |
1983 | Balboa | Ernie Stoddard | |
1984 | Where Is Parsifal? | Parsifal Katzenellenbogen | |
1985 | Insignificance | Senator | |
1986 | Club Life | Hector | |
1986 | The Last of Philip Banter | Charles Foster | |
1988 | Welcome to Germany | Mr. Cornfield | |
1989 | Lobster Man from Mars | J.P. Shelldrake | |
1989 | Midnight | Mr. B | |
1989 | Walter & Carlo i Amerika | Willy La Rouge | |
1991 | Prime Target | Marietta Copella | |
1992 | Center of the Web | Stephen Moore | |
1993 | Naked in New York | Carl Fisher | |
1993 | The Mummy Lives | Aziru / Dr. Mohassid | |
1995 | The Immortals | Dominic | |
1997 | Hardball | Wald | Direct-to-Video |
1997 | Brittle Glory | Jack Steele | |
1998 | Louis & Frank | Lenny Star Springer | |
1998 | Stargames | King Fendel | |
1999 | Play It to the Bone | Ringside Fan | |
2002 | Reflections of Evil | Host | |
2006 | Where's Marty? | Himself | Direct-to-DVD |
2007 | The Blacksmith and the Carpenter | God | Voice, Short |
2008 | David & Fatima | Mr. Schwartz | Final film role |
Τηλεόραση
Έτος | Τίτλος | Ρόλος | Σημειώσεις |
---|---|---|---|
1955 | Allen in Movieland | Himself | Television Movie |
1955–1956 | The Ed Sullivan Show | Himself (Guest) | 3 episodes |
1959 | The Joseph Cotten Show: On Trial | Charlie | Episode: "Man on a Rock" |
1960 | Startime | The Juggler | Episode: "The Young Juggler" also Executive Producer |
1965 | The Flintstones | Stony Curtis | Voice, Episode: "The Return of Stony Curtis" |
1968 | The Song Is You | Himself | Television Movie |
1968–1971 | Rowan & Martin's Laugh-In | Himself (Guest Performer) | recurring role (8 episodes) |
1970 | American Cancer Society anti-smoking public service announcements | Himself | multiple PSAs[13] plus interview with Martin Agronsky on WTOP-TV News[14] |
1971–1972 | Οι αντίζηλοι | Danny Wilde / Aunt Sophie | series regular (24 episodes) |
1972 | The ABC Comedy Hour | Himself (Guest Performer) | Episode: "The Friars Roast of Joe Namath" |
1972 | The Sonny and Cher Comedy Hour | Himself (Guest Performer) | 2 episodes |
1973 | The Third Girl from the Left | Joey Jordan | Television Movie |
1973 | Shaft | Clifford Grayson | Episode: "Hit-Run" |
1975 | The Count of Monte-Cristo | Fernand Mondego | Television Movie |
1975–1976 | McCoy | McCoy | series regular (5 episodes) |
1978 | The Users | Randy Brent | Television Movie |
1978–1981 | Vega$ | Roth | series regular (17 episodes) |
1980 | The Scarlett O'Hara War | David O. Selznick | Television Movie |
1981 | Inmates: A Love Story | Flanagan | Television Movie |
1981 | The Million Dollar Face | Chester Masterson | Television Movie |
1982 | Portrait of a Showgirl | Joey DeLeon | Television Movie |
1983 | The Fall Guy | Joe O'Hara | Episode: "Eight Ball" |
1986 | Mafia Princess | Sam Giancana | Television Movie |
1986 | Murder in Three Acts | Charles Cartwright | Television Movie |
1989 | Tarzan in Manhattan | Archimedes Porter | Television Movie |
1989 | Charlie | Scott Parish | Television Movie |
1990 | Thanksgiving Day | Max Schloss | Television Movie |
1992 | Christmas in Connecticut | Alexander Yardley | Television Movie |
1992–1993 | Hollywood Babylon | Himself (Host) | 5 episodes |
1994 | Bandit: Beauty and the Bandit | Lucky Bergstrom | Television Movie |
1994 | A Perry Mason Mystery: The Case of the Grimacing Governor | Johnny Steele | Television Movie |
1994 | Cilla's World | Himself | Television Movie |
1995–2003 | Biography | Himself (Interviewee) | 4 episodes – Episode: "Roger Moore" (1995) – Episode: "Ernest Borgnine" (2000) – Episode: "Tony Curtis" (2001) – Episode: "Janet Leigh" (2003) |
1996 | Lois & Clark: The New Adventures of Superman | Dr. Mamba | Episode: "I Now Pronounce You..." |
1996 | Roseanne | Hal | Episode: "Ballroom Blitz" |
1997 | Elvis Meets Nixon | Himself | Uncredited, Television Movie |
1998 | Suddenly Susan | Peter DiCaprio | Episode: "Matchmaker, Matchmaker" |
2004 | Hope & Faith | Morris | Episode: "Jack's Back" |
2005 | CSI: Crime Scene Investigation | Himself | Episode: "Grave Danger (Part 1)" |
2006 | 60 Minutes | Himself | Episode: "Gay Marriage/The Marilyn Mystery" |
2010 | Who Wants to Be a Millionaire | Himself (Celebrity Question Presenter) | Episode: "Million Dollar Movie Week 1" |
"Million Dollar Movie Week 1"
Βραβεία και υποψηφιότητες
Οργάνωση | Έτος | Κατηγορία | Υποψήφιος ρόλος | Αποτέλεσμα |
---|---|---|---|---|
Όσκαρ | 1959 | Α' Ανδρικού Ρόλου | Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες | Υποψηφιότητα |
BAFTA | 1958 | Καλύτερος Ξένος Ηθοποιός | Σκοτεινοί Δολοφόνοι | Υποψηφιότητα |
1959 | Best Foreign Actor | The Defiant Ones | Υποψηφιότητα | |
Bambi Awards | 1958 | Best Actor, International | Sweet Smell of Success | Νίκη |
1959 | Best Actor, International | The Defiant Ones | Υποψηφιότητα | |
1960 | Best Actor, International | Μερικοί το προτιμούν καυτό | Υποψηφιότητα | |
1973 | TV Series International | Οι Αντίζηλοι | Νίκη | |
Bravo Otto Awards | 1972 | Best Male TV Star | The Persuaders! | Νίκη |
California Independent Film Festival | 2004 | Lifetime Achievement Award | — | Νίκη |
Νταβίντ ντι Ντονατέλο | 2001 | Special David | — | Νίκη |
Empire Awards | 2006 | Lifetime Achievement Award | — | Νίκη |
Golden Apple Awards | 1952 | Most Cooperative Actor | — | Νίκη |
1958 | Most Cooperative Actor | — | Νίκη | |
1964 | Least Cooperative Actor | — | Νίκη | |
Golden Camera Awards | 2004 | Lifetime Achievement Award | — | Νίκη |
Χρυσές Σφαίρες | 1958 | World Film Favorite, Male | — | Νίκη |
1959 | Best Actor in a Motion Picture— Drama | The Defiant Ones | Υποψηφιότητα | |
1961 | World Film Favorite, Male | — | Νίκη | |
1969 | Best Actor in a Motion Picture— Drama | The Boston Strangler | Υποψηφιότητα | |
Jules Verne Awards | 2005 | Lifetime Achievement Award | — | Νίκη |
Laurel Awards | 1958 | Top Male Dramatic Performance | Sweet Smell of Success | Υποψηφιότητα |
1960 | Top Male Star | — | Υποψηφιότητα | |
1960 | Top Male Comedy Performance | Who Was That Lady? | Υποψηφιότητα | |
1961 | Top Male Star | — | Υποψηφιότητα | |
1962 | Top Male Star | — | Υποψηφιότητα | |
1962 | Top Male Dramatic Performance | The Outsider | Υποψηφιότητα | |
1963 | Top Male Star | — | Υποψηφιότητα | |
1963 | Top Male Dramatic Performance | 40 Pounds of Trouble | Υποψηφιότητα | |
1964 | Top Male Star | — | Υποψηφιότητα | |
1964 | Top Male Comedy Performance | Captain Newman, M.D. | Υποψηφιότητα | |
1965 | Male Star | — | Υποψηφιότητα | |
Montreal World Film Festival | 2008 | Grand Prix Special des Ameriques | — | Νίκη |
Palm Springs International Film Festival | 1995 | Desert Palm Achievement Award | — | Νίκη |
Photoplay Award | 1959 | Most Popular Male Star | — | Νίκη |
Primetime Emmy Awards | 1980 | Outstanding Lead Actor in a Limited Series or a Special | The Scarlett O'Hara War | Υποψηφιότητα |
Sitges Catalonian International Film Festival | 2000 | "The General" Honorary Award | — | Νίκη |
St. Louis International Film Festival | 1997 | Distinguished Hollywood Film Artist Award | — | Νίκη |
TP de Oro | 1973 | Best Foreign Actor | The Persuaders! | Υποψηφιότητα |
Walk of Fame | 1960 | Star on the Walk of Fame–Motion Picture 6817 Hollywood Blvd. | — | Νίκη |
Παραπομπές
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2014.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12469758s. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
(Αγγλικά) SNAC. w6jh468j. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
abcnews.go.com/Entertainment/wireStory?id=11763539.
marquee.blogs.cnn.com/2010/09/30/report-legendary-actor-tony-curtis-has-died/?iref=NS1.
www.nytimes.com/2010/10/01/movies/01curtis.html. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2023.
www.sandiegouniontribune.com/sdut-coroner-actor-tony-curtis-dies-at-las-vegas-home-2010sep30-story.html. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2023.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12469758s. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2019.
«Kindred Britain»
Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2021.
American Cancer Society: Anti Smoking Ad Archives, https://www.youtube.com/watch?v=ww1hFbScecY
Tony Curtis Interview: "I Quit Smoking Campaign" (1970), https://www.youtube.com/watch?v=Qedg36yVyTA
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Αδαµοπούλου, Μαίρη (5 Οκτωβρίου 2010). ««Ερωτεύοµαι εύκολα, κάθε 20 λεπτά!», συνέντευξη του Τόνι Κέρτις στην Τelegraph». Ιστότοπος εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2010.
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License