Ο Τίμοθι Λίρι (Timothy Francis Leary, 22 Οκτωβρίου 1920 - 31 Μαΐου 1996) ήταν Αμερικανός ψυχολόγος και συγγραφέας, γνωστός ως υπέρμαχος της έρευνας και της χρήσης του διαιθυλαμιδίου του λυσεργικού οξέος (LSD).
Βιογραφία
Ο Τίμοθι Λίρι γεννήθηκε το 1920 στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης και ανατράφηκε στο περιβάλλον μίας Καθολικής οικογένειας, ιρλανδικών καταβολών, μοναδικός γιος του αξιωματικού του αμερικανικού στρατού Τίμοθι Λίρι του πρεσβύτερου και της δασκάλας Αμπιγκέιλ Λίρι. Φοίτησε στο Κολέγιο του Ιερού Σταυρού (1938-39), στη Στρατιωτική Ακαδημία του Γουέστ Πόιντ (1940-41) και στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα από όπου αποφοίτησε το 1943 με πτυχίο στην ψυχολογία. Το 1950 έλαβε το διδακτορικό του στην κλινική ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, όπου εργάστηκε τα επόμενα πέντε χρόνια ως βοηθός καθηγητή. Εγκατέλειψε τη θέση του προκειμένου να αναλάβει τη διεύθυνση της κλινικής έρευνας και του τομέα της ψυχολογίας στο Νοσοκομείο του Ιδρύματος Κάιζερ στο Όουκλαντ της Καλιφόρνια. Την περίοδο 1959-63 εργάστηκε ως λέκτορας στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, όπου για πρώτη φορά ξεκίνησε να πειραματίζεται με τη χρήση της ψιλοκυβίνης, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως οι παραισθησιογόνες ουσίες είχαν επίδραση στη διαμόρφωση της προσωπικότητας, στη διεύρυνση της ανθρώπινης συνείδησης καθώς και στη θεραπεία ψυχοφυσιολογικών διαταραχών. Στα πλαίσια των ερευνών του οργάνωσε μαζί με τον Ρίτσαρντ Άλπερτ το «Πρόγραμμα Ψιλοκυβίνης του Χάρβαρντ» (Harvard Psilocubin Project) χορηγώντας ψιλοκυβίνη σε εθελοντές φοιτητές, ενώ στα πειράματά του συμμετείχαν επίσης γνωστές προσωπικότητες από το χώρο της διανόησης, της μουσικής και της λογοτεχνίας. Τα πειράματα του Λίρι συνοδεύτηκαν από έντονη κριτική και δυσπιστία, ενώ ο ίδιος τελικά απολύθηκε το 1963 κατόπιν διαμαρτυριών συναδέλφων του. Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, εγκαταστάθηκε σε μία έπαυλη στο Μίλμπρουκ της Νέας Υόρκης, όπου οργανώθηκε μία μικρή κοινότητα ανθρώπων, συνεχίζοντας τους πειραματισμούς με τη χρήση του LSD. Ο Λίρι εξελίχθηκε σε ενθουσιώδη υπερασπιστή της χρήσης του, στο επίκεντρο μίας δημόσιας αντιπαράθεσης, και προσπάθησε να μεταφέρει τις ιδέες του σε ένα ευρύ κοινό, ταξιδεύοντας και δίνοντας διαλέξεις. Οι επικριτές του αναγνώρισαν στο πρόσωπό του μία αρνητική κοινωνική επιρροή, ενώ χαρακτηρίστηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Νίξον, ως ο «πλέον επικίνδυνος άνθρωπος στις Ηνωμένες Πολιτείες».
Μετά από δύο συλλήψεις για κατοχή μαριχουάνας, το 1965 και το 1968, καθώς και μια μακρά δικαστική διαμάχη κατά την οποία κρίθηκε αντισυνταγματικός ο νόμος με βάση τον οποίο είχε καταδικαστεί αρχικά σε φυλάκιση τριάντα ετών, ο Λίρι καταδικάστηκε τελικά τον Ιανουάριο του 1970 σε φυλάκιση δέκα ετών, εξαιτίας της κατηγορίας του πως κατά τη σύλληψη του το 1968 η ποσότητα της μαριχουάνας που βρέθηκε στην κατοχή του τοποθετήθηκε από την αστυνομία. Σύντομα δραπέτευσε από τη φυλακή και εγκατέλειψε την Αμερική, ωστόσο συνελήφθη για τρίτη φορά δύο χρόνια αργότερα, στο Αφγανιστάν. Αφέθηκε τελικά ελεύθερος στις 21 Απριλίου 1976 και εγκαταστάθηκε στη βόρεια Καλιφόρνια. Συνέχισε μέχρι το τέλος της ζωής του να δίνει διαλέξεις και να εκδίδει βιβλία, ενώ συγχρόνως ασχολήθηκε με το σχεδιασμό λογισμικού, έχοντας εξελιχθεί σε ένθερμο υποστηρικτή των νέων τεχνολογιών, όπως της εικονικής πραγματικότητας και του διαδικτύου. Πέθανε το 1996 και μέρος της τέφρας του μεταφέρθηκε με τη βοήθεια πυραύλου στο διάστημα, όπου παρέμεινε σε τροχιά για περίπου έξι χρόνια, πριν αναφλεγεί στην ατμόσφαιρα της Γης.
Συγγραφικό έργο
The Interpersonal Diagnosis of Personality (1957)
Timothy Leary, Ralph Metzner, Richard Alpert, Karma-Glin-Pa Bar Do Thos Grol, The Psychedelic Experience: A Manual Based on the Tibetan Book of the Dead (1964)
Psychedelic Prayers & Other Meditations (1966)
Start Your Own Religion (1967)
The Politics of Ecstasy (1968)
High Priest (1968)
Confessions of a Hope Fiend (1973)
Mystery, magic & miracle: Religion in a post-Aquarian age, (A Spectrum book) (1973)
Neurologic (1973)
What Does WoMan Want?: Adventures Along the Schwartzchild Radius (1976)
The Periodic Table of Evolution (1977)
Exo-Psychology: A Manual on The Use of the Nervous System According to the Instructions of the Manufacturers (1977)
Changing My Mind Among Others (1982)
Flashbacks (1983)
Info-Psychology (1987, 1988)
Change Your Brain (1988)
Your Brain is God (1988)
Game of Life (1989, α' εκδ. 1977)
Timothy Leary, Michael Horowitz, Vicki Marshall, Chaos and Cyber Culture (1994)
Timothy Leary, Robert Williams, Surfing the Conscious Nets: A Graphic Novel (1995)
Intelligence Agents (1996)
Timothy Leary, Benjamin Weissman, Concrete & Buckshot: William S. Burroughs Paintings (1996)
Design for Dying (1997)
El Trip de La Muerte (1998)
The Delicious Grace of Moving One's Hand: The Collected Sex Writings (1999)
Turn on, tune in, drop out. 1999. Ronin Publishing.
Politics of Self-Determination (Self-Mastery Series). 2001. Ronin Publishing
The Politics of Psychopharmacology. 2001. Ronin Publishing.
Musings on Human Metamorphoses. 2002. Ronin Publishing.
Evolutionary Agents. 2004. Ronin Publishing.
Τέχνη
Οι Moody Blues έγραψαν το τραγούδι «Legend of a Mind» για τον Τίμοθι Λίρι το 1968, στον δίσκο «In Search of The Lost Chord». Το συγκρότημα Nevermore έγραψε ένα τραγούδι για τον Τίμοθι Λίρι, το 1994.
Παραπομπές
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014.
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Timothy-Leary. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) SNAC. w6445r64. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119118324. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/21620. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021.
Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2019.
Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2021.
«Joanna Harcourt-Smith: Obituaries - Socialite who went on the run with Timothy Leary, the LSD advocate, and wrote a memoir about their psychedelic love story» (Αγγλικά) Times Newspapers. Λονδίνο. 13 Νοεμβρίου 2020.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Timothy Leary Collection, Harry Ransom Humanities Research Center, University of Texas, Austin
Erowid
Joanna and Timothy Leary, Neurologic Αρχειοθετήθηκε 2007-06-25 στο Wayback Machine., 1973
Timothy Leary, Ralph Metzner & Richard Alpert, The Psychedelic Experience, 1964
Timothy Leary vs. United State of America
TimothyLeary.us
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License