Ο Ρίτσαρντ Στόλλμαν (Richard Matthew Stallman, 16 Μαρτίου 1953) είναι ο ιδρυτής του κινήματος ελεύθερου λογισμικού, του εγχειρήματος GNU, του Ιδρύματος Ελεύθερου Λογισμικού (Free Software Foundation, FSF), και της Ένωσης για την Ελευθερία του Προγραμματισμού (League for Programming Freedom, LPF). Εφηύρε την έννοια του copyleft για να προστατεύσει τα ιδανικά αυτού του κινήματος, και διαφύλαξε αυτή την έννοια στην ευρέως χρησιμοποιούμενη GPL (General Public License) για το λογισμικό. Χρησιμοποιεί το username RMS,
Από τα μέσα της δεκαετίας του '90, ο Στόλλμαν ασχολείται με την προώθηση του ελεύθερου λογισμικού και έχει πάρει θέση κατά των ευρεσιτεχνιών λογισμικού και της επέκτασης του νόμου για τα πνευματικά δικαιώματα στο λογισμικό. Συνεχίζει να ασχολείται με τον προγραμματισμό επάνω στο GNU Emacs. Η πηγή εσόδων του είναι η πληρωμή από τις μισές διαλέξεις στις οποίες καλείται να μιλήσει.
Βιογραφία
Ο Στόλλμαν γεννήθηκε στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης. Ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με ηλεκτρονικό υπολογιστή κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους του γυμνασίου, το 1969. Μετά την αποφοίτησή του, εργάστηκε για λογαριασμό της IBM, πάνω στη δημιουργία ενός προεπεξεργαστή για την γλώσσα προγραμματισμού PL/I. Παράλληλα, υπήρξε εθελοντής βοηθός εργαστηρίου, στο τμήμα βιολογίας του πανεπιστημίου Ροκφέλερ.
Τον Ιούνιο του 1971, ως πρωτοετής φοιτητής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, ξεκίνησε να εργάζεται ως προγραμματιστής στο MIT, αποτελώντας κεντρική φυσιογνωμία στην κοινότητα των χάκερ. Την ίδια εποχή, σε μια επίσκεψη στο Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης του Πανεπιστημίου Στάνφορντ εντυπωσιάστηκε από τον επεξεργαστή κειμένου "Ε", κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα να ξεκινήσει την ανάπτυξη του επεξεργαστή κειμένου GNU Emacs, ο οποίος αναπτύσσεται συνεχώς από τότε και παραμένει ακόμα πολύ δημοφιλής ανάμεσα στους προγραμματιστές. Το 1974, αποφοίτησε από το Χάρβαρντ με βασικό πτυχίο στη φυσική και συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης του MIT. Όταν η ομάδα των χάκερς στο ΜΙΤ διαλύθηκε, ο Στόλλμαν συνέχισε να αναπτύσσει την γλώσσα LISP, στην οποία ήταν γραμμένος ο Emacs, γράφοντας λογισμικό για την εταιρία Lisp Machines Inc., τελευταίο προπύργιο των χάκερς, βοηθώντας την στον ανταγωνισμό της με την αντίπαλη Symbolics.
Το 1984 ο Στόλλμαν πήρε την -πολιτική, όπως τη χαρακτηρίζει ο ίδιος- απόφαση να ξεκινήσει τη δημιουργία ενός ελεύθερου λειτουργικού συστήματος, που ο καθένας θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει, να τροποποιήσει και να αναδιανείμει ελεύθερα. Έτσι ίδρυσε το εγχείρημα GNU και ξεκίνησε τη δημιουργία του ελεύθερου λειτουργικού συστήματος GNU, το οποίο θα ήταν συμβατό με το UNIX. Για το σκοπό αυτό, ξεκίνησε και την ανάπτυξη των βασικών τμημάτων του συστήματος, από τα οποία τα πιο γνωστά είναι ο GNU μεταγλωττιστής για τη γλώσσα C καθώς και μια πληθώρα εργαλείων, γνωστά ως GNU tools, τα οποία αργότερα θα ενσωματώνονταν στο λειτουργικό σύστημα GNU/Linux. Τον επόμενο χρόνο δημοσίευσε το μανιφέστο του εγχειρήματος και ίδρυσε το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό για την υποστήριξη και προώθηση του ελεύθερου λογισμικού, για την προστασία του οποίου, επινόησε και προώθησε την GNU General Public License (Γενική άδεια χρήσης GNU), μια copyleft άδεια που επιτρέπει την ελεύθερη διακίνηση, χρήση και τροποποίηση του λογισμικού, με κάποιους περιοριστικούς όρους (μεταξύ άλλων ότι ο πηγαίος κώδικας πρέπει να είναι προσβάσιμος από όλους, και οι οποιεσδήποτε βελτιώσεις κάνει κάποιος να ξαναγυρίζουν στην κοινότητα).
Στις αρχές του 1990, μαζί με άλλα μέλη της κοινότητας GNU, συμμετείχε στην προσπάθεια δημιουργίας του GNU Hurd, του λειτουργικού συστήματος που είχε περιγραφεί στο GNU Μανιφέστο. Αν και η ανάπτυξη του GNU Hurd προχώρησε με γρήγορα βήματα στην αρχή, στη συνέχεια τελματώθηκε καθώς ο μικροπυρήνας που επιλέχτηκε, ο Mach, παρουσίασε προβλήματα τα οποία ακόμη δεν έχουν λυθεί εντελώς. Η επιλογή του Mach ήταν προσωπική απόφαση του Στόλλμαν, την οποία αργότερα χαρακτήρισε λαθεμένη.
Δείτε επίσης
GNU
GNU/Linux (GNU + Linux)
Βιβλιογραφία
Sam Williams, Free as in Freedom: Richard Stallman's Crusade for Free Software, O'Reilly Press. ISBN 0-596-00287-4. Διατίθεται υπό την GFDL στην ιστοσελίδα www.oreilly.com .
Joshua Gay (ed.), Free Software, Free Society: Selected Essays of Richard M. Stallman, Boston: GNU Press. ISBN 1-882114-98-1. Διατίθεται στην ιστοσελίδα www.gnu.org (pdf).
Ρίτσαρντ Στόλλμαν, «Είμαι πάντα χαρούμενος όταν διαμαρτύρομαι» – 70 αποφθέγματα, Ανοικτή Βιβλιοθήκη. ISBN 978-618-84176-1-8. Διατίθεται στην ιστοσελίδα www.openbook.gr (pdf - ePub - Kindle mobi)).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Προσωπική ιστοσελίδα
Έργα του/της Richard Stallman στο Project Gutenberg
Ομιλίες
Διάλεξη στο Royal Institute of Technology (1986).
Διάλεξη στο Lund, 11 Φεβρουαρίου 2000
Διάλεξη στο πανεπιστήμιο του Ουλμ, Γερμανία, Νοέμβριος 2004 (ήχος και βίντεο)
Σύντομη παρέμβαση στο WSIS, Τυνησία, Νοέμβριος 2005 (βίντεο)
Διάλεξη στο University of Calgary του Καναδά, με θέμα τις πατέντες λογισμικού (ήχος και βίντεο)
Dangers of Software Patents and GNU Movement, Free Software and the Future of Freedom - Διάλεξη στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας, Μάρτιος 2006 (αρχείο ήχου Vorbis)
Διάλεξη (βίντεο) στα Αγγλικά αλλά με Ελληνικούς Υπότιτλους «Πνευματικά Δικαιώματα εναντίον Κοινότητας» η οποία δόθηκε στην Σουηδία τον Μάιο του 2007
Διάλεξη βίντεο "Ελεύθερο λογισμικό" στο Τεχνολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης το 2010
O Ρίτσαρντ Στάλμαν στην Αθήνα στο B-FEST 2, 28/5/10. Το βίντεο της ομιλίας του με τίτλο «Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ»
Σύνδεσμοι σε καταλόγους καθιερωμένων όρων
WorldCat VIAF: 172877655 LCCN: n86110448 ISNI: 0000 0001 4041 2147 GND: 124015891 SUDOC: 069347573 BNF: cb145029774 (data) MusicBrainz: ac8f8420-bec4-4e20-bcd2-bbeb9296b31e NDL: 00475488 ICCU: IT\ICCU\CFIV\192722 BNE: XX1696203 CiNii: DA03385477
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb145029774. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
