Ο Ρίτσαρντ Μάιερ (Richard Meier, γεννημένος στις 12 Οκτωβρίου 1934) είναι Αμερικανός αρχιτέκτονας, του οποίου τα ρασιοναλιστικά κτίρια κάνουν εμφανή τη χρήση του λευκού χρώματος.
Βιογραφία
Σπουδές και Σταδιοδρομία
Ο Μάιερ γεννήθηκε στο Νιούαρκ της πολιτείας Νιου Τζέρσεϊ, των Η.Π.Α. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στην αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ το 1957. Εργάστηκε για σύντομο χρονικό διάστημα για την εταιρεία των Skidmore, Owings and Merrill το 1959, και αργότερα για τον Μαρσέλ Μπρόιερ για τέσσερα έτη, προτού ξεκινήσει τη προσωπική του επαγγελματική σταδιοδρομία στη Νέα Υόρκη το 1963. To 1972 αναγνωρίζεται μαζί με άλλους τέσσερεις συναδέλφους του ως ένας εκ των "5 της Νέας Υόρκης" (en:The New York Five), μετά την επιτυχία του en:Getty Center στο Λος Άντζελες κι έτσι η δημοτικότητά του στην επικρατούσα τάση της Καλιφόρνια εκτοξεύεται. Ο Μάιερ είχε επίσης προσληφθεί και από το Ίδρυμα en:Getty Foundation. Η εταιρεία του, Richard Meier & Partners Architects, έχει γραφεία στη Νέα Υόρκη και το Λος Άντζελες με τρέχοντα έργα από την Νότιο Κορέα ως την Τσεχία και την Ιταλία.
Επιρροές
Μεγάλο μέρος του έργου του βασίζεται στο έργο των αρχιτεκτόνων της περιόδου του πρώτου μισού του 20ου αιώνα και ειδικότερα στην πρώιμη φάση του Λε Κορμπυζιέ. Ο Μάιερ εξελίχθηκε μέσα από πολλές εμφανείς ιδέες στο έργο του Λε Κορμπυζιέ, ιδίως στην en:Villa Savoye και στο en:Swiss Pavilion. Λόγω της επιρροής του ιδιώματός του από τα έργα του Λε Κορμπυζιέ τού έχει αποδοθεί ο χαρακτηρισμός "white neo- corbusian" ("λευκός νεο-κορμπυζιανός").
"Το Λευκό είναι το Παν"- Το Αρχιτεκτονικό Ιδίωμα
Εάν αληθεύει αυτό που ειπώθηκε κάποτε από τον Λούντβιχ Μις φαν ντερ Ρόε, ότι "ο Θεός βρίσκεται στις λεπτομέρειες", τότε θα μπορούσε να πει κανείς για την αρχιτεκτονική του Μάιερ πως ο Θεός βρίσκεται στους αριθμούς. Περισσότερο από οποιονδήποτε αρχιτέκτονα, ο Μάιερ έχει επιβάλλει ένα αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο το οποίο σχεδόν πάντοτε καθοδηγείται από κανάβους και ακριβείς αναλογίες. Δεν είναι όμως αυτά τα αριθμητικά στοιχεία τα μόνα συστατικά των σχεδίων του. Η αρχιτεκτονική του απέχει από την στείρα και αυστηρή συμπεριφορά που το λευκό θα μπορούσε να συνεπάγεται. Σπανίως απολύτως ανοικτά, τα κτίρια του Μάιερ είναι συνήθως μια συμφωνική διευθέτηση γεωμετρικών όγκων αποτελουμένων από στερεά, κενά και γενναιόδωρες διαφάνειες, οι οποίες εναλλάσσονται με κλειστές επιφάνειες. Κλειστές στην πλευρά της εισόδου, ανοικτές προς τον ωκεανό ή το τοπίο, διαχωρίζοντας ιδιωτικούς από δημόσιους χώρους, διπλές σε ύψος ή και παραπάνω- ανάλογα με τις προσταγές, οι κατοικίες του Μάιερ δηλώνουν αλλά δεν συνοψίζουν την προσέγγισή του σε μεγαλύτερα κτίρια. Λεία γυάλινα ή από λευκά εμαγιέ πλαίσια που εναλλάσσονται με περσίδες και αρθρωτές προσόψεις, όχι σύμφωνα με την ιδιοτροπία του δημιουργού, αλλά με βάση τη λειτουργία και το πρόγραμμα του εκάστοτε οικοπέδου. [6] Το έργο του αντανακλά επίσης την επιρροή από άλλους σχεδιαστές, όπως ο Λούντβιχ Μις φαν ντερ Ρόε και σε ορισμένες περιπτώσεις των Φρανκ Λόιντ Ράιτ και Λουίς Μπαραγάν (εκτός του χρώματος). Το λευκό χρώμα έχει χρησιμοποιηθεί μέσα στα χρόνια σε πολλά κτίρια- ορόσημα, συμπεριλαμβανομένων καθεδρικών ναών και κατάλευκων οικισμών της Μεσογείου, στην Ισπανία, τη νότιο Ιταλία και την Ελλάδα. [7] Ο Μάιερ είναι επίσης δεύτερος εξάδελφος του αρχιτέκτονα, θεωρητικού και συναδέλφου του στους New York Five, Πίτερ Άιζενμαν (Peter Eisenman). To 2006 ο Μάιερ σχεδιάσε ένα κτίριο το οποίο θα περιέβαλλε το μνημείο Ara Pacis στη Ρώμη. Κατά τη διάρκεια ομιλίας της εκστρατείας του, ο δήμαρχος της Ρώμης Gianni Alemanno εξέφρασε την επιθυμία του να γκρεμίσει τον μεγάλο τραβερτίνη τοίχο του Ara Pacis του Μάιερ. Αργότερα ο δήμαρχος άλλαξε τη στάση του απέναντι στο έργο και συμφώνησε με τον Μάιερ σε τροποποιήσεις του ύψους του τοίχου, του οποίου η θέση είναι ανάμεσα στον υπαίθριο χώρο του μουσείου και στον πολυσύχναστο δρόμο κατά μήκος του ποταμού Τίβερη. [8]
Το έργο του
Οικία Smith , Ντάριεν, Κονέκτικατ, 1965-1967
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Βαρκελώνη, Ισπανία
Οικία Hoffman, Ίστ Χάμπτον, Νέα Υόρκη, 1966-1967
Οικία Saltzman, Ίστ Χάμπτον, Νέα Υόρκη, 1967-1969
Οικία στο Old Westbury, Ολντ Γουέστμπουρυ, Νέα Υόρκη, 1969-1971
Αναπτυξιακό Κέντρο στο Bronx, Μπρονξ, Νέα Υόρκη,1970-1977
Οικία Douglas, Χάρμπορ Σπρινγκς, Μίτσιγκαν, 1971-1973
The Atheneum, Νιού Χάρμονυ, Ιντιάνα, 1975-1979
Οικία στο Palm Beach, Παλμ Μπιτς, Φλόριντα, 1977-1979
Hartford Seminary, Χάρτφορντ, Κονέκτικατ, 1978-1981
The Athenenum, Ιντιάνα, ΗΠΑ
Arp Museum, Ρεμάγκεν, Γερμανία, 1978-2007
Οικία Giovannitti, Πίτσμπουργκ, Πενσυλβάνια, 1979-1983
Museum for the Decorative Arts, Φρανκφούρτη, Γερμανία, 1979-1985
Μουσείο Τέχνης High, Ατλάντα, Τζόρτζια, 1980-1983
Des Moines Art Center Addition, Ντε Μόιν Αϊόβα, 1982-1984
Westchester House, Γουεστσέρστερ Κάουντι, Νέα Υόρκη, 1984-1986
Οικία Ackerberg, Μαλιμπού, Καλιφόρνια, 1984-1986
Οικία Grotta, Χάρντινγκ Τάουνσιπ, Νιού Τζέρσεϊ, 1984-1989
The Getty Center, Λος Άντζελες, Καλιφόρνια, 1984-1997
Stadhaus, Ουλμ, Γερμανία, 1986-1993
City Hall and Central Library, Χάγη, Ολλανδία, 1986-1995
Weishaupt Forum, Σβέντι, Γερμνία, 1987-1992
High Museum of Art, Ατλάντα, Τζώρτζια
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Βαρκελώνη, Ισπανία, 1987-1995
Μουσείο Εθνολογίας, Φρανκφούρτη, Γερμανία, 1989-1996
Οικία Rackofsky, Ντάλας, Τέξας, 1991-1996
Μουσείο Τηλεόρασης και Ραδιοφώνου, Μπέβερλυ Χιλς, Καλιφόρνια, 1994-1996
Εκκλησία Jubilee, Ρώμη, Ιταλία, 1996-2003
Rickmers Headquarters, Αμβούργο, Γερμανία, 1998-2001
Δημαρχιακό Μέγαρο San Jose, Σαν Χοσέ, Καλιφόρνια, 1998-2005
UCLA Broad Art Center, Λος Άντζελες, Καλιφόρνια, 1999-2006
Μουσείο Burda Collection, Μπάντεν-Μπάντεν, Γερμανία, 2001-2004
Οικισμός Jesolo Lido, Τζέζολο, Ιταλία, 2003-2007
Συγκρότημα Γραφείων Saint-Denis, Παρίσι, Γαλλία, 2003-2008
Τα Έργα-Σταθμός
Smith House (Ντάριεν, Κοννέκτικατ, ΗΠΑ) 1965-67
Είναι αδύνατον να γράψει κανείς για τον Μάιερ δίχως να αναφέρει την κατοικία Smith. Χτισμένη σε μια τοποθεσία έκτασης 6.070 τετραγωνικών μέτρων με θέα το Λονγκ Άιλαντ, καταδεικνύει ότι πολλά στοιχεία του ώριμου ύφους του Μάιερ ήταν ήδη παρόντα στο πρώιμο έργο του. Αν και επενδυμένο με ξύλο, το σπίτι είναι άσπρο. Όπως και πολλά από τα μετέπειτα σπίτια του, έχει μια μάλλον κλειστή πρόσοψη στην είσοδο και μια γενναιόδωρη τζαμαρία που βλέπει στον κήπο και τη θάλασσα. Το οικόπεδο έχει μια συστάδα πεύκων κοντά στην είσοδο, και κλίνει προς την βραχώδη ακτή και σ' έναν αμμώδη όρμο. Ένας διαχωρισμός των δημόσιων και ιδιωτικών χώρων γίνεται σύμφωνα με το σχέδιο των προσόψεων, όπου δηλαδή υπάρχει διαφάνεια, εσωτερικά της όψης, οι χώροι είναι δημόσιοι και όπου υπάρχει αδιαφάνεια τοποθετούνται οι ιδιωτικοί. Η πλευρά εισόδου αντιστοιχεί στην ιδιωτική ζώνη του σπιτιού. Όπως αναφέρει αρχιτέκτονας, "οι ιδιωτικές περιοχές είναι μια σειρά από κλειστούς χώρους, κυτταρικής δομής, οι οποίοι οργανώνονται σε τρία επίπεδα πίσω από μια αδιαφανής πρόσοψη, τρυπημένη κατά διαστήματα με παράθυρα." Οι επισκέπτες του υποδέχονται με θέα στη θάλασσα και το βαμμένο τζάκι από τούβλα. Τα τρία επίπεδα του δημόσιου χώρου ομαδοποιούνται πίσω από το γυαλί και την αρθρωτή παραθαλάσσια πρόσοψη με την κεντρική λευκή καμινάδα. Η χρήση των άφθονων παραθύρων και των λευκών επιφανειών ενισχύει την εντύπωση της αλλαγής του φωτός που κινείται καθώς αλλάζουν οι ώρες και οι εποχές.
The Getty Center (Λος Άντζελες, Καλιφόρνια) 1984-97
Από πολλές απόψεις, το Getty Center είναι το πιο διάσημο αξίωμα που αναγνωρίζεται σε έναν Αμερικανό αρχιτέκτονα κατά το τελευταίο τέταρτο του 20ου αιώνα. Χτισμένο σε έναν εντυπωσιακό χώρο 44,5 στρεμμάτων στην κορυφή λόφου κοντά στην περιοχή Brentwood του Λος Άντζελες, είναι ένα συγκρότημα έξι κτιρίων (88.000 τετραγωνικών μέτρων) που συγκεντρώνει τις δραστηριότητες του πολιτιστικού φιλανθρωπικού Ιδρύματος Getty, όπως ένα μουσείο. Ο ίδιος ο Μάιερ έχει συσχετίσει το Κέντρο με ιταλική πόλη στην κορυφή λόφου, και η χρήση μιας τραχειάς σχισμής από τραβερτίνη για ένα μεγάλο μέρος του συγκροτήματος δίνει συνολικά μια πολύ θερμότερη ή περισσότερο μεσογειακή αίσθηση απ' ό,τι τα καθαρά λευκά κτίρια για τα οποία ο Μάιερ είναι γνωστός. Μεταξύ των κτιρίων, οι ανθισμένες αυλές και οι ανοικτές διαβάσεις πεζών προσδίδουν στο σύνολο μια ευχάριστη ατμόσφαιρα, η οποία είναι διαφορετική από τη μάλλον μαθηματική ακρίβεια που χαρακτηρίζει συχνά το έργο του αρχιτέκτονα. Αυτό οφείλεται επίσης στο νότιο κλίμα της Καλιφόρνια, που ευνοεί τη βλάστηση, και προσφέρει άφθονο, ζεστό ηλιακό φως. [9] Το Getty Center αποτελεί μεμονωμένη ξεχωριστή κατηγορία στο συνολικό έργο του δημιουργού, λόγω των δισεκατομμυρίων δολαρίων του προϋπολογισμού του, αλλά και λόγω των πολιτιστικών λειτουργιών του, τις φιλοδοξίες των διευθυντών του, και των τρόπων με τους οποίους ο αρχιτέκτονας έχει αναδειχθεί μέσα από μια πρόκληση ζωής.
Getty Center, Λος Άντζελες, Καλιφόρνια
Jubilee Church (Tor Tre Teste, Ρώμη, Ιταλία) 1996-2003
Επισήμως γνωστή ως Dio Padre Misericordioso ή Dives in Misericordia, όπως ονομάστηκε από τον Πάππα Ιωάννη Παύλο Β', είναι η πεντηκοστή νέα εκκλησία που χτίστηκε στα προάστια της Ρώμης. Η Εκκλησία Jubilee έχει σχεδιαστεί ως ένα νέο κέντρο για μια κάπως απομονωμένη συνοικία στην περιοχή Tor Tre Teste, και επιδιώκει να αναζωογονήσει έναν υποβαθμισμένο οικιστικό ιστό. Κτισμένα σε ένα σημείο όπου οι γειτονικές πολυκατοικίες απέχουν αρκετά, η εκκλησία και το κοινοτικό κέντρο παρέχουν μια κοινωνική και πολιτιστική εστία, εξυπηρετώντας περισσότερους από 8.000 κατοίκους σε άμεση γειτνίαση και τα μέλη της μεγάλης κοινότητας Tor Tre Teste. Ένας ιερός περίβολος περικλείει την εκκλησία και το κέντρο της κοινότητας και περιλαμβάνει ένα επίπεδο ύψωμα με ρωμαϊκά πεύκα προς τα βορειοανατολικά, έναν κήπο αναψυχής στα βορειοδυτικά, και χώρο στάθμευσης προς τα δυτικά. Η περιήγηση στο περίβολο μπορεί να γίνει από ένα απροσδόκητο πέρασμα στον χαμηλό τοίχο που χωρίζει το χώρο από αυτόν της στάθμευσης. Η πύλη αυτή τροφοδοτεί τον κεντρικό άξονα των πεζών που περνά κατά μήκος της νότιας άκρης και τη στοά στο κέντρο της κοινότητας. Μια πρόσθετη βοηθητική είσοδος παρέχεται στο κέντρο της κοινότητας από βορρά. Οι πόρτες εισόδου αντικρίζουν ένα ζεύγος θυρών τελετουργικής χρήσης σε ένα πέτρινο τοίχο πάνω στον άξονα του ναού. Αυτές προορίζονται για χρήση μόνο σε ειδικές περιπτώσεις όπως γάμους, πομπές εορτών, κηδείες και άλλες τελετουργικές εκδηλώσεις. Το κεντρικό κλίτος σχηματίζεται από τον ευθύ βόρειο τοίχο και τα κοίλα κελύφη στη νότια πλευρά του οικοδομήματος. Οι ψευδο-θόλοι είναι από προκατασκευασμένα τμήματα λευκού μπετόν. Το δάπεδο, ο βωμός, το βήμα του ιερέα, και ο άμβωνας είναι όλα λίθινα. Μόνο τα στασίδια είναι ξύλινα. Η αντιληπτική ένταση της εκκλησίας επηρεάζεται άμεσα από το φως στον ανατολικό-δυτικό άξονα. Τζάμια φεγγίτες μεταξύ των κελυφών δημιουργούν μεταβαλλόμενες μορφές του φωτός και της σκιάς. [10] Η Εκκλησία Jubilee συνδυάζει το μοντέρνο φορμαλισμό με τον σεβασμό στην ιστορική ακεραιότητα, μεταμορφώνοντας έτσι τον παραδοσιακό οίκο της λατρείας.
Διακρίσεις
Ο Μάιερ είναι γνωστός και αποδεκτός από την διεθνή κοινότητα των αρχιτεκτόνων και των σχεδιαστών, γεγονός που αποδεικνύεται από τα αξιόλογα βραβεία που του έχουν απονεμηθεί. Το 1984 τιμήθηκε με το βραβείο Αρχιτεκτονικής Pritzker, το οποίο θεωρείται η υψηλότερη τιμή που αποδίδεται στον χώρο αυτό. Ήταν ο νεότερος αποδέκτης του Pritzker στην ιστορία. Το 1989, το Βασιλικό Ινστιτούτο Βρετανών Αρχιτεκτόνων του απένειμε το μετάλλιο της Royal Gold. Το 1992, η γαλλική κυβέρνηση τον τίμησε με την τιμή του Officier de l'Ordre des Lettres et des Arts. Το 1993, έλαβε το Deutscher Preis Architekture. Το 1995, εξελέγη Επίτιμο Μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών. Και τέλος, το 1997, τιμήθηκε με το Χρυσό Μετάλλιο en:AIA από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων. Το 2008 του απονεμήθηκε το χρυσό μετάλλιο από την Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών και το έργο του Jesolo Lido Village βραβεύτηκε με το Dedalo Minosse International Prize. Στα πολυάριθμα βραβεία σχεδιασμού του περιλαμβάνονται 29 Βραβεία Τιμής AIA και 53 Περιφερειακά Βραβεία Σχεδιασμού AIA. Με την ευκαιρία της 50ης επετείου του γραφείου του Μάιερ, το Ίδρυμα Bisazza διοργάνωσε την έκθεση "Ρίτσαρντ Μάιερ: Αρχιτεκτονική & Σχεδιασμός" στη Βιτσέντζα της Ιταλίας.
Παραπομπές
(Δανικά, Αγγλικά) Kunstindeks Danmark. 22595. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) SNAC. w6n01b7c. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Richard-Meier. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά) Structurae. 1000752. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13193061j. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Ο Μάιερ δηλώνει πως "Το λευκό είναι το εφήμερο έμβλημα της αέναης κίνησης. Το λευκό είναι πάντοτε παρόν αλλά ποτέ το ίδιο, φωτεινό και περιστρεφόμενο την ημέρα, ασημένιο και αναβράζον κάτω από την Πρωτοχρονιάτικη πανσέληνο. Ανάμεσα από τη θάλασσα της συνείδησης και τη μεγάλη υλικότητα της γης κείτεται αυτή η συνεχώς μεταβαλλόμενη λευκή γραμμή. Το λευκό είναι φως, το ενδιάμεσο της κατανόησης και της μετασχηματιστικής δύναμης."
Ο Μάιερ περιγράφει την αρχιτεκτονική λέγοντας πως, «Κάθε έργο της αρχιτεκτονικής που εγείρει κάποια συζήτηση, κάποια πολεμική, νομίζω ότι είναι καλό. Δείχνει ότι οι άνθρωποι ενδιαφέρονται, οι άνθρωποι εμπλέκονται».
Η πόλη της Ρώμης σχεδίαζε να κατασκευάσει έναν ευρύ πεζόδρομο κατά μήκος του ποταμού και να αφήσει το δρόμο να κινείται από κάτω. «Είναι μια βελτίωση», είπε ο Μάιερ προσθέτοντας ότι «ο λόγος ύπαρξης του τοίχου έχει να κάνει με την κίνηση και το θόρυβο. Τη στιγμή που έχει εξαλειφθεί, η ιδέα του ανοίγματος της πλατείας στο ποτάμι είναι ένα καλό αποτέλεσμα». Το γραφείο του δημάρχου δήλωσε πως ελπίζει να ολοκληρωθεί το έργο πριν από το τέλος της θητείας του Alemanno το 2013.
«Στο μάτι του μυαλού μου βλέπω μια κλασική δομή, κομψή και διαχρονική, γαλήνια και ιδανική, αναδυόμενη από την τραχιά πλαγιά, ένα είδους αριστοτελικής δομής μέσα στο τοπίο», δήλωσε ο Μάιερ πριν από μερικά χρόνια.
Σύμφωνα με την εποχή, τις καιρικές συνθήκες και την ώρα της ημέρας, το φως κλιμακώνεται σε όλη την εσωτερική επιφάνεια των κελυφών, δίνοντας στο εκκλησάκι και το βαπτιστήριο έναν ιδιαίτερα ζωηρό αλλά εφήμερο χαρακτήρα. Το αποτέλεσμα αυτό ενισχύεται περαιτέρω όταν το φως εισέρχεται μέσα από το διαφανές γυαλί μεταξύ των κελυφών και την στενή λωρίδα από διαφανές γυαλί γύρω από την περίμετρο της εκκλησίας.
Βιβλιογραφία
Richard Meier, en:Philipp Jodidio, en:Taschen, 2008
www.richardmeier.com
en.wikipedia.org/wiki/Richard_Meier
en.wikipedia.org/wiki/Jubilee_Church
en.wikipedia.org/wiki/Getty_Center
en.wikiarquitectura.com/index.php/Smith_House
www.archdaily.com/tag/richard-meier
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
