Ο Μάικλ Φελπς (Michael Fred Phelps, 30 Ιουνίου 1985) είναι Αμερικανός πρωταθλητής και ολυμπιονίκης της κολύμβησης, κάτοχος παγκοσμίων επιδόσεων σε πολλά αγωνίσματα. Έχει κατακτήσει 27 μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες, εκ των οποίων τα 23 χρυσά (13 ατομικά και 10 σε σκυταλοδρομίες), 2 ασημένια και 2 χάλκινα. Από αυτά, τα 8 (6 χρυσά, 2 χάλκινα) τα κέρδισε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα και τα 8 (όλα χρυσά και 7 από αυτά πετυχαίνοντας παγκόσμιο ρεκόρ) στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008 στο Πεκίνο.
Έτσι, ξεπέρασε το ρεκόρ των περισσότερων χρυσών μεταλλίων σε μία μόνο διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων, με 8 χρυσά, ρεκόρ που κατείχε από την Ολυμπιάδα του 1972 ο επίσης Αμερικανός κολυμβητής Μαρκ Σπιτς με 7 χρυσά. 8 μετάλλια σε μία Ολυμπιάδα έχει κερδίσει και ο Σοβιετικός γυμναστής Αλεξάντερ Ντιντιάτιν, δεν ήταν όμως όλα χρυσά. Συνολικά σε 4 Ολυμπιάδες έχει κερδίσει 22 μετάλλια, ξεπερνώντας το 2012 τη Σοβιετική γυμνάστρια Λαρίσα Λατίνινα που έχει κερδίσει συνολικά 18 (9 χρυσά) σε 3 Ολυμπιάδες. Τα 18 χρυσά του είναι ρεκόρ όλων των Ολυμπιάδων.
Έχει τιμηθεί με το Παγκόσμιο Βραβείο του Κολυμβητή της Χρονιάς τα έτη 2003, 2004, 2006, 2007 και του Αμερικανού Κολυμβητή της Χρονιάς τα έτη 2001, 2002, 2003, 2004, 2006 και 2007.
Τον Απρίλιο του 2014 επανήλθε έπειτα από απόφασή του να αποχωρήσει από την ενεργό δράση και προκρίθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο ντε Τζανέιρο, όπου μέχρι τώρα έχει κερδίσει 5 χρυσά μετάλλια (στα αγωνίσματα: 4x200 μ. ελεύθερο ανδρών,200 μ. πεταλούδα ανδρών,4x100 μ. μικτό ανδρών,4x100 μ. ελεύθερο ανδρών,200 μ. μικτό ατομικό ανδρών) και ένα αργυρό στα 100 μ. πεταλούδα ανδρών.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου του 1985 και μεγάλωσε στη Βαλτιμόρη της πολιτείας Μέριλαντ. Το 2003 αποφοίτησε από το Λύκειο του Τάουσον.[2] Οι γονείς του χώρισαν το 1994. Έχει το ψευδώνυμο «MP» και δύο μεγαλύτερες αδερφές, τη Γουίτνι και τη Χίλαρι, οι οποίες αμφότερες ασχολήθηκαν με την κολύμβηση.
Σε νεαρή ηλικία, ο Φελπς διαγνώστηκε με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Ξεκίνησε την κολύμβηση σε ηλικία 7 ετών, κατά ένα μέρος μιμούμενος τις αδερφές του και κατά ένα άλλο μέρος για να εκτονώσει την αστείρευτη ενέργειά του. Σύντομα προόδευσε στο άθλημα του και στην ηλικία των 10 ήταν κάτοχος εθνικού ρεκόρ στην ηλικιακή του κατηγορία. Ακολούθησαν επιπλέον επιδόσεις, με κορύφωση την πρόκρισή του στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000 σε ηλικία 15 ετών.[3]
Το Νοέμβριο του 2004 συνελήφθη οδηγώντας υπό την επήρεια αλκοόλ στο Σαλίσμπερι του Μέριλαντ[4]. Παραδέχθηκε την ενοχή του και τέθηκε υπό αστυνομική επιτήρηση για 1,5 χρόνο, του επιβλήθηκε πρόστιμο 250 δολαρίων και υποχρεώθηκε να μιλήσει σε παιδιά Γυμνασίου και Λυκείου για την κατανάλωση ποτών και την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, όπως επίσης υποχρεώθηκε να παρακολουθήσει μία συνάντηση της οργάνωσης «Μητέρες Εναντίον της Οδήγησης υπό την επήρεια Αλκοόλ».[5][6]
Την περίοδο από το 2004 ως το 2008, ο Φελπς σπούδασε αθλητικό μάρκετινγκ και Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, στο Αν Άρμπορ.
Στις αρχές του 2009 ο Φελπς τιμωρήθηκε με τρίμηνο αποκλεισμό από την αμερικανική κολυμβητική ομοσπονδία[7] έπειτα από τη δημοσίευση φωτογραφίας στο βρετανικό Τύπο [8], η οποία τον δείχνει να καπνίζει μαριχουάνα.[9] Η εταιρεία Kellogg's δεν ανανέωσε το συμβόλαιό του.[10] Το Φεβρουάριο του 2015 αρραβωνιάστηκε με τη Νικόλ Τζόνσον. Στις 13 Ιουνίου του 2017 το ζευγάρι παντρεύτηκε σε κλειστό κύκλο [11]
Καριέρα
Από την εφηβική του ηλικία ανήκε στην ομάδα της Βόρειας Βαλτιμόρης (North Baltimore Aquatic Club), με προπονητή τον Μπομπ Μπάουμαν. Στα 15 του χρόνια έλαβε μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες, το 2000 και έγινε ο νεαρότερος Αμερικανός έπειτα από 68 χρόνια που έλαβε μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες στο αγώνισμα της κολύμβησης. Παρά το γεγονός ότι δεν κέρδισε μετάλλιο, ήταν όμως 5ος στο αγώνισμα των 200 μέτρων πεταλούδα. Λίγους μήνες μετά κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 200 μ. Πεταλούδα και έγινε σε ηλικία 15 ετών και 9 μηνών ο νεότερος κολυμβητής που πέτυχε ρεκόρ κόσμου στην ιστορία[12]. Στη συνέχεια κατέρριψε το δικό του ρεκόρ στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα στην Ιαπωνία το 2001 (με 1:54.58). Στο εθνικό πρωτάθλημα στη Φλόριντα το 2002 πέτυχε παγκόσμιο ρεκόρ στα 400 μ. μικτής ατομικής. Το τελευταίο ρεκόρ το κατέρριψε με 4:09.09 το 2004. Την ίδια χρονιά κατέρριψε το ρεκόρ των 200μ. μικτής ατομικής (1:56.04). Στις 7 Ιουλίου κατέρριψε το δικό του ρεκόρ στα 400 μ. μικτής ατομικής (4:08.41) στις δοκιμαστικές διοργανώσεις για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.
Το 2004 έφυγε από το σύλλογό του Βόρειας Βαλτιμόρης και πήγε στην ομάδα Γούλφεραϊν, του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.
Ολυμπιακοί Αγώνες 2004
| Αγώνισμα | Αποτελέσματα | Χρόνος |
|---|---|---|
| 400 μ. μικτή ατομική | Χρυσό, παγκόσμιο ρεκόρ | 4:08.26 |
| 100 μ. Πεταλούδα | Χρυσό μετάλλιο, Ρεκόρ Ολυμπιακών Αγώνων | 51.25 |
| 200 μ. ελεύθερο | Χάλκινο μετάλλιο, Ρεκόρ ΗΠΑ | 1:45.32 |
| 200 μ. πεταλούδα | Χρυσό μετάλλιο, Ρεκόρ Ολυμπιακών Αγώνων | 1:54.04 |
| 200 μ. μικτή ατομική | Χρυσό μετάλλιο, Ρεκόρ Ολυμπιακών Αγώνων | 1:57.14 |
| Σκυταλοδρομία 4Χ100 μ. ελεύθερο | Χάλκινο μετάλλιο | 3:14.62 |
| 4Χ200 μ. ελεύθερο, σκυταλοδρομία | Χρυσό μετάλλιο, Ρεκόρ ΗΠΑ | 7:07.33 |
| 4Χ100 μ. μικτή ομαδική (σκυταλοδρομία) | Χρυσό μετάλλιο, Παγκόσμιο Ρεκόρ | 3:30.68 |
Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στο Πεκίνο, 2008
| Ημερομηνία (στο Πεκίνο) | Αγώνισμα | Αποτελέσματα | Χρόνος |
|---|---|---|---|
| 10 Αυγούστου | 400 μ. μικτή ατομική | Χρυσό μετάλλιο, Παγκόσμιο Ρεκόρ | 4:03.84 |
| 11 Αυγούστου | Σκυταλοδρομία 4Χ100 μ. ελεύθερο | Χρυσό μετάλλιο, Παγκόσμιο Ρεκόρ | 3:08.24 |
| 12 Αυγούστου | 200 μ. ελεύθερο | Χρυσό μετάλλιο, Παγκόσμιο Ρεκόρ | 1:42.96 |
| 13 Αυγούστου | 200 μ. πεταλούδα | Χρυσό μετάλλιο, Παγκόσμιο Ρεκόρ | 1:52.03 |
| 13 Αυγούστου | 4Χ200μ. ελεύθερο σκυταλοδρομία ανδρών | Χρυσό μετάλλιο, Παγκόσμιο Ρεκόρ | 6:58.56 |
| 15 Αυγούστου | 200 μ. μικτή ατομική | Χρυσό μετάλλιο, Παγκόσμιο Ρεκόρ | 1:54.23[ |
| 16 Αυγούστου | 100 μ. πεταλούδα | Χρυσό μετάλλιο, Ρεκόρ Ολυμπιακών Αγώνων | 50:58 |
| 17 Αυγούστου | 4Χ100 μ. Μικτή, σκυταλοδρομία ομαδικό | Χρυσό μετάλλιο, Παγκόσμιο Ρεκόρ | 3:29.34 |
Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2012
Χρυσά μετάλλια: 100μ πεταλούδα, με 51.21, 200μ μικτή ατομική με 1:54.27, σκυταλοδρομία 4Χ200μ ελεύθερο με 6:59.70 και σκυταλοδρομία 4Χ100μ μικτή με 3:29.35
Αργυρά μετάλλια: 200μ πεταλούδα με 1:53.01, σκυταλοδρομία 4×100μ ελεύθερο με 3:10.38.
Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2016
Χρυσά μετάλλια: 4x200 μ. ελεύθερο ανδρών,200 μ. πεταλούδα ανδρών,4x100 μ. μικτό ανδρών,4x100 μ. ελεύθερο ανδρών,200 μ. μικτό ατομικό ανδρών
Αργυρά μετάλλια: 100 μ. πεταλούδα ανδρών
Σημαντικές διεθνείς διακρίσεις
Μέχρι σήμερα, ο Φελπς έχει κατακτήσει συνολικά 47 μετάλλια στην καριέρα του σε μεγάλες διεθνείς διοργανώσεις. Από αυτά, τα 39 είναι χρυσά, τα 6 ασημένια και τα 2 χάλκινα. Το 2008 ανακηρύχθηκε από το περιοδικό Sports Illustrated, αθλητής της χρονιάς[27].
| Έτος | Διοργάνωση | Τόπος | Απόσταση | Αγώνισμα | Αποτελέσματα |
|---|---|---|---|---|---|
| 2001 | Παγκόσμιο πρωτάθλημα υγρού στίβου (LC) | Φουκουόκα, Ιαπωνία | 200 μ. | Πεταλούδα | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) |
| 2002 | Πρωτάθλημα Ειρηνικού Ωκεανού | Γιοκοχάμα, Ιαπωνία | 200 μ. | Πεταλούδα | 2ος |
| 200 μ. | Μικτή ατομική | 1ος | |||
| 400 μ. | Μικτή ατομική | 1ος | |||
| 4 x 200 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 2ος | |||
| 4 x 100 μ. | Μικτή Σκυταλοδρομία | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 2003 | Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου 2003 (LC) | Βαρκελώνη, Ισπανία | 100 μ. | Πεταλούδα | 2ος |
| 200 μ. | Πεταλούδα | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 200 μ. | Μικτή ατομική | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 400 μ. | Μικτή ατομική | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 4 x 200 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 2ος (Ρεκόρ ΗΠΑ) | |||
| 4 x 100 μ. | Σκυταλοδρομία μικτή | 1ος | |||
| 2004 | Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2004 | Αθήνα, Ελλάδα | 200 μ. | Ελεύθερο | 3ος (Ρεκόρ ΗΠΑ) |
| 100 μ. | Πεταλούδα | 1ος (Ρεκόρ Ολυμπιακών Αγώνων) | |||
| 200 μ. | Πεταλούδα | 1ος (Ρεκόρ Ολυμπιακών Αγώνων) | |||
| 200 μ. | Μικτή ατομική | 1ος (Ρεκόρ Ολυμπιακών Αγώνων) | |||
| 400 μ. | Μικτή ατομική | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 4 x 100 μ. | Σκυταλοδρομία Μικτή | 1ος | |||
| 4 x 100 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 3ος | |||
| 4 x 200 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 1ος (Ρεκόρ ΗΠΑ) | |||
| 2004, Παγκόσμιο πρωτάθλημα 25άρας πισίνας[28]
(SC) |
Ιντιανάπολις, Ιντιάνα, ΗΠΑ | 200 μ. | Ελεύθερο | 1ος | |
| 2005 | Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου [29]
(LC) |
Μόντρεαλ, Κεμπέκ, Καναδάς | 200 μ. | Ελεύθερο | 1ος |
| 100 μ. | Πεταλούδα | 2ος | |||
| 200 μ. | Μικτή ατομική | 1ος | |||
| 4 x 100 μ. | Medley Σκυταλοδρομία | 1ος | |||
| 4 x 100 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 1ος | |||
| 4 x 200 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 1ος | |||
| 2006 | Πρωτάθλημα όλου του Ειρηνικού | Βικτόρια, Βρετανική Κολομβία, Καναδάς | 200 μ. | ύπτιο | 2ος |
| 200 μ. | Πεταλούδα | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 200 μ. | Μικτή ατομική | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 400 μ. | Μικτή ατομική | 1ος | |||
| 4 x 100 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 4 x 200 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 1ος (Ρεκόρ ΗΠΑ) | |||
| 2007 | Παγκόσμιο πρωτάθλημα (LC) | Μελβούρνη, Αυστραλία | 4 x 100 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 1ος |
| 4 x 200 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 200 μ. | Ελεύθερο | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 200 μ. | Πεταλούδα | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 200 μ. | Μικτή ατομική | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 100 μ. | Πεταλούδα | 1ος | |||
| 400 μ. | Μικτή ατομική | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 2008 | Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2008 | Πεκίνο, Λαϊκή Δημοκρατία Κίνας | 400 μ. | Μικτή ατομική | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) |
| 4 x 100 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 200 μ. | Ελεύθερο | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 200 μ. | Πεταλούδα | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 4 x 200 μ. | Ελεύθερο Σκυταλοδρομία | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 200 μ. | Μικτή ατομική | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) | |||
| 100 μ. | Πεταλούδα | 1ος (Ρεκόρ Ολυμπιακών Αγώνων) | |||
| 4 x 100 μ. | Μικτή Σκυταλοδρομία | 1ος (Παγκόσμιο Ρεκόρ) |
LC: πισίνα 50άρα – 50 μέτρων; SC: Πισίνα 25 μέτρων.
Παγκόσμιες επιδόσεις
Ο Φελπς κατέχει 32 παγκόσμια ρεκόρ (26 ατομικά και 6 στη σκυταλοδρομία).
Παραπομπές
«Michael Phelps». (Αγγλικά) USA Swimming. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2015.
«USA Swimming — Michael Phelps». U.S. Olympic Committee. 2008. Ανακτήθηκε στις 26-06-2008.
Paul McMullen, Amazing Pace: The Story of Olympic Champion Michael Phelps from Sydney to Athens to Beijing. New York: Rodale, Inc., 2006.
Καθημερινή Φελπς: χρωστάει πολλά στον Τζέισον Λίζακ, 23 Αυγούστου 2008
«Olympic Champ Sentenced For DUI». CBS News. 29-12-2004. Ανακτήθηκε στις 14-02-2008.
«Michael Phelps». Ask Men. Ανακτήθηκε στις 25-05-2008.
Ελεύθερος Τύπος | : ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ: Χορηγός τον... εγκατέλειψε
«Swimmer Phelps regrets pot pipe». BBC. 1η Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 01-02-2009.
" "Phelps Made a Mistake, But His Handlers Made It Worse" Washington Post. 2 Φεβρουαρίου 2009.
Macur, Juliet (05-02-2009). «Phelps Disciplined Over Marijuana Pipe Incident». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 05-02-2009.
BBC
Paul McMullen (09-05-2001). «Phelps marks his time Swimming: Towson High's Michael Phelps now counts a Butterfly World Record as well as his participation in the 2000 Olympics, as his biggest thrills». The Baltimore Sun. Ανακτήθηκε στις 26-01-2008.
BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Phelps storms to gold
BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Fifth gold for Phelps
BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Thorpe grabs 200m glory
BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Parry wins butterfly bronze
BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Phelps powers to fourth win
BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Phelps' record bid over
BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Phelps claims third gold
BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | USA win 4x100m swim relay
BBC SPORT | Olympics | Swimming | Phelps claims first Beijing gold
BBC SPORT | Olympics | Swimming | Phelps wins second gold in relay
BBC SPORT | Olympics | Swimming | Third gold for unstoppable Phelps
BBC SPORT | Olympics | Swimming | Phelps breaks Olympic gold record
"Sixth gold for unstoppable Phelps". BBC. 2008-08-15.
"Phelps equals Spitz's seven golds". BBC, 16 Αυγούστου 2008.
Καθημερινή, Κορυφαίος αθλητής του 2008 ο Φελπς, 3 Δεκεμβρίου 2008.
«7th FINA World Championships - 25m Indianapolis 2004» (PDF). Ανακτήθηκε στις 24-07-2007. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
«Montreal 2005 Results». Ανακτήθηκε στις 09-06-2007.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επίσημος ιστότοπος
Βιογραφία στο USA Swimming
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
