O Μαρκ Άλαν Ράφαλο (Mark Alan Ruffalo, 22 Νοεμβρίου 1967) είναι Αμερικανός ηθοποιός, σκηνοθέτης, παραγωγός και σεναριογράφος.
Είναι καλύτερα γνωστός για το ρόλο ως ο χαρακτήρας Χαλκ της Μάρβελ στην ταινία του 2012 Οι Εκδικητές (The Avengers). Ακόμη, έχει πρωταγωνιστήσει σε ταινίες όπως οι: Στηρίξου Πάνω Μου (You Can Count on Me) και Η Αιώνια Λιακάδα Ενός Καθαρού Μυαλού (Eternal Sunshine of the Spotless Mind) το 2004, Όπως στον Παράδεισο (Just Like Heaven) το 2005, Zodiac το 2007, Το Νησί των Καταραμένων (Shutter Island) το 2010 και Foxcatcher το 2014. Για την ερμηνεία του στην ταινία Τα Παιδιά Είναι Εντάξει (The Kids Are All Right) το 2010, ήταν προτεινόμενος για Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου.[2]
Πρώτα χρόνια
Ο Ράφαλο γεννήθηκε στην πόλη Κενόσα του Ουισκόνσιν. Η μητέρα του, Μαρί Ρόουζ (πατρικό επίθετο: Χέμπερτ) είναι κωμμώτρια και στυλίστρια και ο πατέρας του, Φρανκ Λόρενς Ράφαλο Τζούνιορ, εργαζόταν ως ελαιοχρωματιστής.[2][3][4] Ο πατέρας του και η γιαγιά του από την πλευρά της μητέρας είναι Ιταλικής καταγωγής, ενώ ο παππούς του από την πλευρά της μητέρας του Γαλλοκαναδικής καταγωγής.[5][6] Έχει δύο αδερφές, την Τάνια και τη Νικόλ, και ένα αδερφό, τον Σκοτ,[2] ο οποίος πεθανε τον Δεκέμβριο του 2008. Ο Ράφαλο έχει δηλώσε ότι ήταν ένα «χαρούμενο παιδί»[7] και ότι μεγάλωσε σε μια «πολύ μεγάλη» οικογένεια με «πολύ αγάπη».[8] Όσον αφορά τον πατέρα του, ο Ράφαλο έχει δηλώσει "Ήταν ένας εκπληκτικός, χαρισματικός άνθρωπος που ήταν πρωταθλητής πάλης των Λυκείων στην πόλη του τρεις φορές. Έλειπε συχνά όταν μεγάλωνα. Μου έλειπε πολύ."[9] Ο Ράφαλο ανατράφηκε καθολικός. Φοίτησε και σε καθολικό και σε πειραματικό σχολείο, ενώ επίσης μεγάλωσε κοντά στην τοπική κοινότητα Μπαχάι, καθώς ο πατέρας του ήταν μέλος της.[2][10][11] Ο Ράφαλο πέρασε τα εφηβικά του χρόνια στην πόλη Βιρτζίνια Μπιτς της Βιρτζίνια, όπου εργαζόταν ο πατέρς του. Αποφοίτησε από το Λύκειο First Colonial,[2] και στη συνέχεια μετακόμισε με την οικογένειά του στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια και αργότερα στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνια. Εκεί, παρακολούθησε μαθήματα στη σχολή υποκριτικής Stella Adler Conservatory και ήταν συνιδρυτής της εταιρείας Orpheus Theatre[2] με την οποία έγραψε, σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε σε πολλά θεατρικά έργα. Πέρασε τα επόμενα εννέα χρόνια εργαζόμενος ως μπάρμαν.
Καριέρα
Υποκριτική
Ο Ράφαλο είχε μικρούς ρόλους σε ταινίες όπως οι: Ο Οδοντίατρος (The Dentist) το 1996, τη κωμωδία εγκλήματος Safe Men το 1998 καιτο Γουέστερν σχετικό με τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο του Ανγκ Λι Καλπάζοντας με το Διάβολο (Ride with the Devil) το 1999. Εξαιτίας μια τυχαίας συνάντησης του με τον σεναριογράφο Κένεθ Λόνεργκαν, ο Ράφαλο ξεκίνησε να συνεργάζεται με τον Λόνεργκαν και εμφανίστηκε σε αρκετά από τα έργα του, συμπεριλαμβανομένου το αρχικό καστ του έργου This is Our Youth (1998), το οποίο οδήγησε στο ρόλο του Ράφαλο ως Τέρι, ο προβληματικός, περιφερόμενος άσκοπα αδερφός της Λόρα Λίνεϊ, στην υποψήφια για Όσκαρ ταινία του Λόνεργκαν το 2000 Στηρίξου Πάνω Μου (You Can Count on Me).[2] Έλαβε θετικές κριτικές για την ερμηνεία του στην ταινία, συχνά συγκρίνοντάς τον με το νεαρό Μάρλον Μπράντο, και κέρδισε βραβεία από την ένωση κριτικών Los Angeles Film Critics Association και από το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Μόντρεαλ.[2]
Η εμηνεία του σε αυτήν την ταινία οδήγησε σε άλλους σημαντικούς ρόλους, συμπεριλαμβανομένου στις ταινίες: XX/XY (2002), Η Ζωή Χωρίς Εμένα (My Life Without Me) της Ίζαμπελ Κόιξετ με τη Σάρα Πόλεϊ το 2003, Στα Όρια του Πάθους (In the Cut) της Τζέιν Κάμπιον με τη Μεγκ Ράιαν το 2003, Η Αιώνια Λιακάδα Ενός Καθαρού Μυαλού (Eternal Sunshine of the Spotless Mind) το 2004 και Δε Μένουμε πια Εδώ (We Don't Live Here Anymore) το 2004, η οποία είναι βασισμένη σε δύο σύντομες ιστορίες γραμμένες από τον Άντρε Ντούμπους.[2] Εμφανίστηκε πλάι στον Τομ Κρουζ ως ένας ντετέκτιβ της υπηρεσίας ναρκωτικών στο επιτυχημένο εισπρακτικά και κριτικά εγκληματικό θρίλερ Collateral: Η Διαδρομή το 2004.[2] Ακόμη, έχει πρωταγωνιστήσει σε αρκετές ρομαντικές ταινίες όπως οι: Θέα από Ψηλά (View From the Top) το 2002, Ξαφνικά...30 (13 Going on 30) το 2004, Όπως στον Παράδεισο (Just Like Heaven) και Οι Φήμες Λένε.. (Rumor Has It) το 2005.[2] Το 2006, ο Ράφαλο πρωταγωνίστησε στη θεατρική παράσταση Awake and Sing! του Κλίφορντ Όντετς στο θέατρο Μπελάσκο της Νέας Υόρκης, για την ερμηνεία του στην οποία ήταν προτεινόμενος για Βραβείο Τόνυ Καλύτερου Ηθοποιού σε Έργο.[2] Το Μάρτιο του 2007, εμφανίστηκε στην ταινία Zodiac υποδυόμενος τον επιθεωρητή ανθρωποκτονιών Ντέιβιντ Τόσι του Αστυνομικού τμήματος του Σαν Φρανσίσκο, που διευθύνει την έρευνα για τον εντοπισμό και σύλληψη του δολοφόνου Ζόντιακ από το 1969 μέχρι και το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 1970.[2] Το 2007, ο Ράφαλο υποδύθηκε το διαζευγμένο δικηγόρο Ντουάιτ Άρνο, ο οποίος κατά λάθος χτυπάει και σκοτώνει ένα παιδί με το αυτοκίνητό του και στη συνέχεια οδηγεί χωρίς να σταματήσει στην ταινία Μοιραία Σύγκρουση (Reservation Road) του Τέρι Τζορτζ, βασισμένη στο μυθιστόρημα του Τζον Μπέρνχαμ Σβαρτζ.
Το 2008, ο Ράφαλο πρωταγωνίστησε ως ένας απατεώνας στην ταινία Οι Αδελφοί Μπλουμ (The Brothers Bloom) πλάι στους Έντριεν Μπρόντι και Ρέιτσελ Βάις. Επίσης, το 2008, συμπρωταγωνίστησε πλάι στην Τζούλιαν Μουρ στην ταινία Περί Τυφλότητος (Blindness) και πρωταγωνίστησε μαζί με τον Ήθαν Χοκ και την Αμάντα Πιτ στην ταινία του Μπράιαν Γκούντμαν Ο Κώδικας του Εγκλήματος (What Doesn't Kill You), η οποία προβλήθηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο. Το 2009, είχε ένα μικρό ρόλο στην ταινία Στη Χώρα των Μαγικών Πλασμάτων (Where The Wild Things Are) ως ο σύντροφος της μητέρας του Μαξ. Το 2010, συμπρωταγωνίστησε στο θρίλερ του Μάρτιν Σκορτσέζε, Το Νησί των Καταραμένων (Shutter Island) ως ο Αμερικανός Σερίφης Τσακ Όιλ, συνεργάτης του χαρακτήρα του Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Τέντι Ντάνιελς.[12]
Το 2010, πρωταγωνίστησε στην ταινία Τα Παιδιά Είναι Εντάξει (The Kids Are All Right) της Λίζα Τσολοντένκο πλάι στις Ανέτ Μπένινγκ και Τζούλιαν Μουρ. Ο Ράφαλο δήλωσε σε μια συνέντευξη ότι προσέγγισε την Τσολοντένκο αφότου παρακολούθησε την ταινία High Art και της είπε ότι θα ήθελε πάρα πολύ να δουλέψει μαζί της. Χρόνια αργότερα, τον τηλεφώνησε και του είπε ότι έγραψε ένα σενάριο και τον είχε επιλέξει στο μυαλό της για τον ρόλο. Για την ερμηνεία του στην ταινία, ο Ράφαλο ήταν προτεινόμενος για Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου.[13]
Στις 23 Ιουλίου 2010, ανακοινώθηκε ότι ο Ράφαλο θα πρωταγωνιστούσε στην ταινία σούπερ ηρώων του 2012, Οι Εκδικητές (The Avengers), η έκτη προσθήκη στο Marvel Cinematic Universe, αντικαθιστώντας τον Έντουαρντ Νόρτον στο ρόλο του Μπρους Μπάνερ/Χαλκ.[14] Ο Ράφαλο έλαβε διθυραμβικές κριτικές για την ερμηνεία του και θα ανακτήσει πάλι το ρόλο σε οποιαδήποτε μελλοντική κινηματογραφική προσαρμογή του χαρακτήρα που θα παράγουν τα Marvel Studios.[15]
Προσωπική ζωή
Από τον Ιούνιο του 2000, ο Ράφαλο είναι παντρεμένος με την Γαλλο-Αμερικανίδα ηθοποιό Σάνραϊζ Κόιγκνεϊ και έχουν αποκτήσει τρία παιδιά: ένα γιο, τον Κιν, γεννημένο το 2001, και δύο κόρες, την Μπέλα Νος, γεννημένη το 2005, και την Οντέτ, γεννημένη το 2007, στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνια.[16]
Το 2002, ο Ράφαλο διαγνώστηκε με ακουστικό νεύρωμα, ένα είδος εγκεφαλικού όγκου και έκανε εγχείρηση. Ο όγκος ήταν καλοήθης, αλλά είχε ως αποτέλεσμα να υποστεί για ένα διάστημα μερική παράλυση στο πρόσωπο.[3] Ανάρρωσε πλήρως από την παράλυση και επανήλθε υγιής στη ζωή και στην καριέρα του.
Στις 2 Δεκεμβρίου 2008, ο αδερφός του Ράφαλο, Σκοτ, πυροβολήθηκε στην οικία του στο Μπέβερλι Χιλς[17] με μια αναφορά να περιγράφει τον πυροβολισμό ως εκτέλεση στο πίσω μέρος του κεφαλιού.[18] Ο Σκοτ πέθανε στις 8 Δεκεμβρίου 2008. Δύο άτομα τέθηκαν υπό κράτηση από την αστυνομία: μια γυναίκα που θεωρείται ύποπτη και ένας άντρας που θεωρείται «άτομο ενδιαφέροντος».[19] Ένας από τους υπόπτους ανέφερε στην αστυνομία ότο ο Σκοτ Ράφαλο αυτοπυροβολήθηκε καθώς έπαιζε Ρωσική ρουλέτα.[20] Οι μάρτυρες αφέθηκαν αργότερα ελεύθεροι, ενώ συνεχίζεται η αστυνομική έρευνα.[21]
Ο Ράφαλο είναι χορτοφάγος.[22]
Φιλμογραφία
Κινηματογράφος και Τηλεόραση
| Έτος | Τίτλος | Ρόλος | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|
| 1994 | Due South | Βίνι Γουέμπερ | Τηλεοπτική σειρά, επεισόδιο: «A cop, a mountie and a baby» |
| 1996 | The Last Big Thing | Μπρεντ Μπένεντικτ | |
| Ο Οδοντίατρος (The Dentist) | Στιβ Λάντερς | ||
| 1997 | On the 2nd Day of Christmas | Μπερτ | |
| 1998 | Safe Men | Φρανκ | |
| 54 | Ρίκο | ||
| 1999 | Καλπάζοντας με το Διάβολο (Ride with the Devil) | Αλφ Μπόουντεν | |
| 2000 | Στηρίξου Πάνω Μου (You Can Count on Me) | Τέρι Πρέσκοτ | Βραβείο Los Angeles Film Critics Association Νέας Γενιάς Βραβείο Montreal World Film Festival Καλύτερου Ηθοποιού Υποψηφιότητα—Βραβείο Broadcast Film Critics Association Πρωτοεμφανιζόμενου Ηθοποιού Υποψηφιότητα—Βραβείο Chicago Film Critics Association Καλύτερου Ηθοποιού Υποψηφιότητα—Βραβείο Chlotrudis Καλύτερου Ηθοποιού Υποψηφιότητα—Βραβείο Dallas-Fort Worth Film Critics Association Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα—Βραβείο Independent Spirit Καλύτερου Ηθοποιού Υποψηφιότητα—Βραβείο Vancouver Film Critics Circle Καλύτερου Ηθοποιού |
| Απεγνωσμένα Δική Σου (Committed) | Τι-Μπο | ||
| The Beat | Ζέιν Μαρινέλι | Τηλεοπτική σειρά: 8 επεισόδια | |
| 2001 | Το Τελευταίο Οχυρό The Last Castle | Γιέιτς | |
| Apartment 12 | Άλεξ | ||
| 2002 | XX/XY | Κόουλς | |
| Ο Κώδικας των Ναβάχο (Windtalkers) | Σταρτιώτης Πάπας | ||
| 2003 | Η Ζωή Χωρίς Εμένα (My Life Without Me) | Λι | Υποψηφιότητα—Βραβείο Chlotrudis B' Ανδρικού Ρόλου |
| Θέα από Ψηλά (View from the Top) | Τεντ Στιούαρτ | ||
| Στα Όρια του Πάθους (In the Cut) | Ντετέκτιβ Τζιοβάνι Α. Μάλοϊ | ||
| 2004 | Δε Μένουμε πια Εδώ (We Don't Live Here Anymore) | Τζακ Λίντεν | Επίσης Διευθύνων Παραγωγός |
| Η Αιώνια Λιακάδα Ενός Καθαρού Μυαλού (Eternal Sunshine of the Spotless Mind) | Σταν | ||
| Ξαφνικά...30 (13 Going on 30) | Ματ Φλάμχαφ | Υποψηφιότητα—Βραβείο Teen Choice Καλύτερου Κινηματογραφικού Ηθοποιού - Κωμωδία Υποψηφιότητα—Βραβείο Teen Choice Καλύτερης Κινηματογραφικής Χημείας Υποψηφιότητα—Βραβείο Teen Choice Καλύτερου Κινηματογραφικού Φιλιού |
|
| Η Διαδρομή (Collateral) | Φάνινγκ | ||
| 2005 | Όπως στον Παράδεισο (Just Like Heaven) | Ντέιβιντ Άμποτ | |
| Οι Φήμες Λένε... (Rumor Has It...) | Τζεφ Ντέιλι | ||
| 2006 | Όλοι οι Άνθρωποι του Βασιλιά (All the King's Men) | Άνταμ Στάντον | |
| 2007 | Zodiac | Επιθεωρητής Ντέιβιντ Τόσι | |
| Μοιραία Σύγκρουση (Reservation Road) | Ντουάιτ Άρνο | ||
| 2008 | Περί Τυφλότητος (Blindness) | Γιατρός | Υποψηφιότητα—Βραβείο Vancouver Film Critics Circle Β' Ανδρικού Ρόλου - Καναδική Ταινία |
| Ο Κώδικας του Εγκλήματος (What Doesn't Kill You) | Μπράιαν Ράιλι | Υποψηφιότητα—Βραβείο Satellite Καλύτερου Ηθοποιού – Δράμα | |
| 2009 | Οι Αδελφοί Μπλουμ (The Brothers Bloom) | Στήβεν | Υποψηφιότητα—Βραβείο Satellite Καλύτερου Ηθοποιού – Μιούζικαλ ή Κωμωδία |
| Στη Χώρα των Μαγικών Πλασμάτων (Where the Wild Things Are) | Το αγόρι της Κόνι | ||
| Sympathy for Delicious | Τζο | Επίσης Παραγωγός/Σκηνοθέτης Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σάντανς – Ειδικό Βραβείο Επιτροπής – Δράμα |
|
| 2010 | Το Νησί των Καταραμένων (Shutter Island) | Tσακ Όιλ/ Δρ. Σίχαν | Υποψηφιότητα—Βραβείο Saturn Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα—Βραβείο Scream Β' Ανδρικού Ρόλου |
| Ραντεβού για Παντρεμένους (Date Night) | Μπραντ Σάλιβαν | ||
| Τα Παιδιά Είναι Εντάξει (The Kids Are All Right) | Πολ | Βραβείο New York Film Critics Circle Β' Ανδρικού Ρόλου Βραβείο Comedy Film Β' Ανδρικού Ρόλου Βραβείο Chlotrudis Καλύτερου Καστ Υποψηφιότητα—Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα—Βραβείο BAFTA Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα—Βραβείο Broadcast Film Critics Association Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα—Βραβείο Chicago Film Critics Association Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα—Βραβείο Detroit Film Critics Society Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα—Βραβείο Independent Spirit Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα—Βραβείο Online Film Critics Society Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα—Βραβείο Phoenix Film Critics Society Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα—Βραβείο Σωματείου Ηθοποιών Β' Ανδρικού Ρόλου Υποψηφιότητα— Βραβείο Washington D.C. Area Film Critics Association Καλύτερου Καστ |
|
| 2011 | Margaret | Μαρέτι Μπέρστοουν | |
| 2012 | Οι Εκδικητές (The Avengers) | Μπρους Μπάνερ / Χαλκ | Υποψηφιότητα—Βραβεία Teen Choice Καλύτερου Κινηματογραφικού Ξεσπάσματος |
| 2013 | Thanks For Sharing | Άνταμ | Ολοκληρώθηκε· έκανε πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο |
| Η Συμμορία των Μάγων (Now You See Me) | Ντίλαν Ρόουντς / Ντίλαν Σράικ | ||
| Can a Song Save Your Life? | |||
| 2014 | Foxcatcher | Ντέιβ Σούλτζ | |
| The Normal Heart | Νεντ Γουίκς | τηλεταινία | |
| 2015 | Οι Εκδικητές: Η Εποχή του Ultron (Avengers: Age of Ultron) | Μπρους Μπάνερ / Χαλκ | |
| 2015 | 'Ολα στο φως(Spotlight) | Μάικ Ρεζέντεζ | Τηλεταινία,
Όσκαρ καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου :(Τζος Σίνγκερ,Τομ ΜακΚάρθι) Όσκαρ καλύτερης εικόνας :(Μίκαλ Σούγκαρ,Στηβ Γκόλιν,Νικόλ Ρόκλιν,Μπλάιε Πάγκον Φάουστ) Υποψηφιότητα Όσκαρ : Καλύτερη ερμηνεία άνδρα ηθοποιού σε βοηθητικό ρόλο (Μάρκ Ράφαλο) Υποψηφιότητα Όσκαρ : Καλύτερη ερμηνεία γυναίκας ηθοποιού σε βοηθητικό ρόλο (Ράτσελ ΜακΚάρθι) Υποψηφιότητα Όσκαρ : Καλύτερης Σκηνοθεσίας (Τομ ΜακΚάρθι) Υποψηφιότητα Όσκαρ : Καλύτερου μοντάζ (Τομ ΜακΚαρντλ) 115 άκομα βραβεία και 134 υποψηφιότητες[23] |
| 2016 | Η Συμμορία των Μάγων 2 (Now You See Me 2) | Ντίλαν Ρόουντς / Ντίλαν Σράικ | |
| 2017 | Thor: Ragnarok | Μπρούς Μπάνερ / Χαλκ | |
| 2018 | Avengers: Infinity War | Μπρούς Μπάνερ / Χαλκ |
Παραπομπές
www.theatreworldawards.org/past-recipients.html.
«Mark Ruffalo». Inside the Actors Studio. Περίοδος 13. Επεισόδιο 6. 2007-03-19.
Radar, Dotson (2004-05-09). «I Wouldn't Give Any Of It Back». Parade. Ανακτήθηκε στις 2007-09-20.
Baldassarre, Angela (2007-03-04). «On the trail of a real-life serial killer». Tandem. Ανακτήθηκε στις 2007-09-20.
"Ruffalo ascends to the next level in 'Heaven'." USA Today. September 15, 2005.
About The Artist
Pearlman, Cindy (2007-02-25). «Working on a killer movie». Chicago Sun-Times. Ανακτήθηκε στις 2007-09-20.
Dudek, Duane (2000-12-20). «United by loss: Ruffalo nails his role in drama about 2 siblings who share painful past». Milwaukee Journal Sentinel. Ανακτήθηκε στις 2007-09-20.
«Mark Ruffalo: 'I Wouldn't Give Any Of It Back'». Parade Magazine. March 9, 2004.
Goldstein, Gregg (2010-02-10). «Mark Ruffalo talks about directing debut on "Sympathy"». Reuters. Ανακτήθηκε στις 2010-08-10. «In my household we were all Catholic Italians, I went to a Catholic school,...»
«VIDEO: Mark Ruffalo Faked Childhood Salvation For His Grandma's Birthday». RadarOnline. 2010-02-24. Ανακτήθηκε στις 2010-08-10.
«Shutter Island Opens Doors For Home Video». DreadCentral.com. April 19, 2010. Ανακτήθηκε στις December 31, 2010.
«The Kids Are All Right interview». Mark Ruffalo Central. July 11, 2010. Ανακτήθηκε στις December 31, 2010.
«TOLDJA! Marvel & Ruffalo Reach Hulk Deal». Deadline Hollywood. July 23, 2010. Ανακτήθηκε στις July 23, 2010.
Finke, Nikki (2010-07-23). «TOLDJA! Marvel & Ruffalo Reach Hulk Deal». Deadline.com. Ανακτήθηκε στις 2010-07-23.
«Mark Ruffalo, Wife Expecting Third Child». People. 2007-03-09. Ανακτήθηκε στις 2007-09-20.
Jones, Oliver. "Mark Ruffalo's Brother Shot in the Head." People. December 3, 2008.
"Scott Ruffalo still in critical condition." Boston Herald. December 5, 2008.
"Scott Ruffalo Dies from Gunshot Wound." People.com. December 9, 2008.
"Actor Mark Ruffalo's brother, Scott, died after playing Russian Roulette, says murder suspect." New YorkDaily News, December 9, 2008.
"Autopsy scheduled for Scott Ruffalo," Associated Press, December 11, 2008.
[1] 4th November 2008
Spotlight, ανακτήθηκε στις 2017-06-29
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Internet Movie Database (Αγγλικά)
Focus Features (Αγγλικά)
Συνέντευξη στο Inside the Actors Studio (Αγγλικά)
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
