Η Λάιζα Μινέλι (Liza May Minnelli, 12 Μαρτίου 1946) είναι Αμερικανίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια βραβευμένη με Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου για τη συμμετοχή της στην ταινία του 1972 Καμπαρέ (Cabaret, 1972). Η Μινέλι είναι επίσης κάτοχος δυο Χρυσών Σφαίρών, ενός BAFTA, ενός Βραβείου Έμμυ και τέσσερα Βραβείων Τόνυ (μεταξύ των οποίων και ένα ειδικό βραβείο Τόνι)[1]. Η Μινέλι είναι κόρη της ηθοποιού και τραγουδίστριας της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ Τζούντι Γκάρλαντ και του σκηνοθέτη Βινσέντε Μινέλι.
Βιογραφία
Η Λάιζα Μινέλι είναι κόρη του χολιγουντιανού σκηνοθέτη Βιντσέντε Μινέλι και της ηθοποιού Τζούντι Γκάρλαντ και έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο σε ηλικία τριών ετών, πλάι στη μητέρα της, στην ταινία In the Good Old Summertime, 1949 τη σκηνοθεσία της οποίας είχε αναλάβει ο πατέρας της. Μετά το διαζύγιο των γονιών της πηγαίνει να μείνει με τη μητέρα της, η οποία την ωθεί να κάνει τα πρώτα της βήματα στο θεατρικό σανίδι και να εκμεταλευτεί την υπέροχή της φωνή. Η Μινέλι μεγάλωσε ανάμεσα σε αστέρες του Χόλιγουντ και διατηρεί μέχρι και σήμερα φιλίες με μερικά από τα σημαντικότερα ονόματα του Χόλιγουντ κατά τη δεκαετία του '60 όπως η Μία Φάροου, η Κάντις Μπέργκεν, η Νάταλι Κόουλ και ο Μάρβιν Χάμλις. Παράλληλα είχε να αντιμετωπίσει την εξάρτηση της μητέρας της από το αλκόολ και τα ναρκωτικά και να φροντίσει τα δυο της ετεροθαλή αδέλφια (Λόρνα και Τζο Λουφτ), αλλά και την ίδια της τη μητέρα.
Σε ηλικία 16 ετών ανέλαβε τον κεντρικό ρόλο στο μιούζικαλ Best Foot Forward (1963) το οποίο ανέβηκε στη Νέα Υόρκη αποσπώντας τεράστια επιτυχία, ενώ ένα χρόνο αργότερα εμφανίστηκε πλάι στη μητέρα της σε συναυλία που έλανε χώρα στο London Palladium και χάρισε και στις δυο γυναίκες διθυραμβικές κριτικές. Η συναυλία ηχογραφήθηκε και σε δίσκο κάνοντας επιτυχία. Εκείνη την περίοδο η Λάιζα γνωρίστηκε με τον Πίτερ Άλλεν, έναν Αυστραλό τραγουδοποιό τον οποίο η μητέρα της είχε προωθήσει στο χώρο του θεάματος και με τον οποίο παντρεύτηκε το 1967.
Το 1965, σε ηλικία μόλις 19 ετών η Μινέλι βραβεύτηκε με βραβείο Τόνι για την ερμηνεία της στο μιούζικαλ Flora, the Red Menace, ενώ τρία χρόνια αργότερα έλαβε την πρώτη της υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου για τη συμμετοχή της στην ταινία Πούκι (The Sterile Cuckoo, 1969).
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '70, η Μινέλι συνέχισε της επιτυχημένες της εμφανίσεις σε μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ, κερδίζοντας ακόμη ένα βραβείο Τόνι για την ερμηνεία της στο θεατρικό The Act και το 1972 επελέγη για να ερμηνεύσει το σπουδαιότερο ίσως ρόλο της καριέρας της, εκείνο της χορεύτριας Σάλι Μπόουλς στο μιούζικαλ του Μπομπ Φόσι Καμπαρέ (Cabaret, 1972). Η ερμηνεία της στην ταινία βραβεύτηκε με Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου και τα τραγούδια Cabaret και Money, Money, Money είναι αξιομνημόνευτα μέχρι και σήμερα. Η Μινέλι δήλωσε ότι για να προετοιμαστεί για το ρόλο μελέτησε φωτογραφίες ηθοποιών των δεκαετιών '20 και '30 όπως η Λουίζ Μπρουκς και η Λουίζ Γκλάουμ[2]. Την ίδια χρονιά έλαβε επίσης βραβείο Έμμυ για την εμφάνισή της στο τηλεοπτικό σόου Liza with a Z. Τέσσερα χρόνια αργότερα ανέλαβε ακόμη έναν αξιομνημόνευτο ρόλο στην ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε Νέα Υόρκη, Νέα Υόρκη (New York, New York, 1978) όπου υποδυόταν την ερωμένη του Ρόμπερτ Ντε Νίρο.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '80 η καριέρα της στο χώρο του κινηματογράφου άρχισε να φθίνει λόγω χρόνιων καταχρήσεων σε αλκόολ και ναρκωτικά. Αξιομνημόνευτη είναι η ερμηνεία της στην ταινία Άρθουρ, Αυτός ο Καταπληκτικός Κύριος 10 (Arthur, 1981) πλάι στους Ντάντλεϊ Μουρ και Τζον Γκίλγκουντ. Η Μινέλι επέστρεψε στο χώρο της μουσικής ηχογραφόντας τραγούδια τα οποία είχε ερμηνεύσει στο θέατρο και τον κινηματογράφο καθώς και ένα δίσκο με τίτλο Results το 1989 σε παραγωγή του βρετανικό συγκροτήματος Pet Shop Boys το οποίο έβγαλε τα σινγκλς Losing my mind και Love pains που έκαναν επιτυχία. Οι συναυλίες που έκανε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '80 είχαν επιτυχία. Παράλληλα έκανε ντουέτα με τραγουδιστές μεγάλου βεληνεκούς όπως ο Φρανκ Σινάτρα.
Το 1997 αντικατέστησε τη Τζούλι Άντριους στην επανεκτέλεση του μιούζικαλ Βίκτωρ Βικτώρια στο Μπρόντγουεϊ και έλαβε διθυραμβικές κριτικές. Το 2000 χτυπήθηκε από ιογενή εγκεφαλίτιδα και οι γιατροί της πρόβλεψαν ότι δεν επρόκειτο να ξαναμιλήσει και ότι επρόκειτο να μείνει καθηλωμένη σε αναπηρικό καροτσάκι για την υπόλοιπή της ζωή, αλλά η Μινέλι με τη δύναμη της θέλησης και με τη βοήθεια μαθημάτων φωνητικής και και χορού κατάφερε να ορθοποδήσει και να ερμηνεύσει το τραγούδι Never Never Land στο Madison Square Garden μετά από παράκληση του Μάικλ Τζάκσον το 2001. Την ίδια χρονιά συμμετείχε στο αφιέρωμα Michael Jackson: 30th Anniversary Special όπου τραγούδησε το You are not alone και όπου γνωρίστηκε με τον παραγωγό της συναυλίας Ντέιβιντ Γκεστ τον οποίο έπειτα παντρεύτηκε. Η Μινέλι αρνιόταν για πάρα πολλά χρόνια να τραγουδήσει το τραγούδι της μητέρας της Over The Rainbow από την ταινία Ο Μάγος του Οζ (The Wizard of Oz, 1939), το οποίο συμπεριέλαβε στη συλλογή τραγουδιών που κυκλοφόρησε το 2002 με τίτλο Liza's Back. Οι κριτικοί υποδέχτηκαν το δίσκο αυτό με διθυραμβικές κριτικές. Το 2010 εμφανίστηκε στην ταινία Sex and the City 2 όπου ερμήνευσε την επιτυχία της Μπιγιονσέ Single Ladies.
Η προσωπική της ζωή δεν ήταν ιδιαίτερα ευτυχισμένη. Ο πρώτος της γάμος με τον Πίτερ Άλλεν έληξε άδοξα το 1974 όταν έμαθε ότι εκείνος ήταν ομοφυλόφιλος[3][4]. Έπειτα το 1974 παντρεύτηκε με το σκηνοθέτη Τζακ Χέιλι Τζ. τον οποίο άφησε το 1979[5] για τον γλύπτη Μαρκ Τζέρο με τον οποίο παρέμεινε παντρεμένη μέχρι και το 1992[6]. Δεν κατάφερε να αποκτήσει παιδιά παρά τις προσπάθειές της. Έμεινε έγκυος τρεις φορές και απέβαλε και τις τρεις. Ο τέταρτός της γάμος με τον Ντέιβιντ Γκεστ το 2002 έληξε μετά από ένα χρόνο και το διαζύγιό τους οριστικοποιήθηκε το 2007[7][8].
Φιλμογραφία
Κινηματογράφος
| Έτος | Ταινία | Ρόλος | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|
| 1949 | In the Good Old Summertime | Μωρό | |
| 1954 | Μην Παντρεύεστε Ποτέ (The Long, Long Trailer) | Καλεσμένη στο γάμο | |
| 1967 | Charlie Bubbles | Ιλάιζα | |
| 1969 | Πούκι (The Sterile Cuckoo) | "Πούκι" (Μαίρη Αν) Άνταμς | Νικήτρια - Βραβείο Νταβίντ ντι Ντονατέλλο καλύτερης ξένης ηθοποιού Νικήτρια - Βραβείο κύκλου κριτικών του Κάνσας - Α' γυναικείος ρόλος Νικήτρια - Βραβείο του Φεστιβάλ Μαρ Ντελ Πλάτα καλύτερης ξένης ηθοποιού Υποψήφια - Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου Υποψήφια - Βραβείο BAFTA Καλύτερης Πρωτοεμφανιζόμενης Υποψήφια - Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης γυναικείας ερμηνείας σε δράμα |
| 1970 | Πες μου πως μ' Αγαπάς, Τζούνι (Tell Me That You Love Me, Junie Moon) | Τζούνι Μουν | |
| 1972 | Καμπαρέ (Cabaret) | Σάλι Μπόουλς | Νικήτρια - Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου Νικήτρια - Βραβείο Νταβίντ ντι Ντονατέλλο καλύτερης ξένης ηθοποιού Νικήτρια - Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης γυναικείας ερμηνείας σε κωμωδία ή μιούζικαλ Νικήτρια - Βραβείο Σαν Ζορντί- Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας σε ξένη ταινία |
| 1974 | Just One More Time | Η ίδια | Μικρού μήκους |
| That's Entertainment! | Η ίδια (αφηγήτρια) | ||
| Journey Back to Oz | Ντόροθι | φωνή (ηχογραφήθηκε το 1963 και κυκλοφόρησε στις Η.Π.Α. το 1974) | |
| 1975 | Η Τυχερή Κυρία (Lucky Lady) | Κλαιρ | Υποψήφια - Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης γυναικείας ερμηνείας σε κωμωδία ή μιούζικαλ |
| 1976 | Silent Movie | Η ίδια | |
| Όταν η Γυναίκα Θέλει (A Matter of Time) | Νίνα | ||
| 1977 | Νέα Υόρκη, Νέα Υόρκη (New York, New York) | Φρανσίν Έβανς | Υποψήφια - Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης γυναικείας ερμηνείας σε κωμωδία ή μιούζικαλ |
| 1981 | Άρθουρ, Αυτός ο Καταπληκτικός Κύριος 10 (Arthur) | Λίντα Μαρόλα | |
| 1983 | Ο Βασιλιάς της Κωμωδίας (The King of Comedy) | Η ίδια | Κομμένη Σκηνή |
| 1984 | Τα Μάπετς στο Μανχάταν (The Muppets Take Manhattan) | Η ίδια | |
| 1985 | That's Dancing! | Η ίδια (παρουσιάστρια) | |
| 1988 | Μπάτσος για Νοίκιασμα (Rent-a-Cop) | Ντέλα Ρόμπερτς | Νικήτρια - Χρυσό Βατόμουρο Χειρότερης Ηθοποιού |
| 1988 | Απένταρος Εκατομμυριούχος (Arthur 2: On the Rocks) | Λίντα Μαρόλα Μπαχ | Νικήτρια - Χρυσό Βατόμουρο Χειρότερης Ηθοποιού |
| 1991 | Stepping Out | Μέιβις Τέρνερ | |
| 1994 | A Century of Cinema | Η ίδια | ντοκιμαντέρ |
| 1995 | Unzipped | Η ίδια | ντοκιμαντέρ |
| 2006 | Το ωχ! στο Οχάιο (The Oh in Ohio) | Αλίσια Ντόναχιου | |
| 2010 | Broadway: Beyond the Golden Age | Η ίδια | ντοκιμαντέρ |
| 2010 | Sex and the City 2 | Η ίδια | Σύντομο Πέρασμα Υποψήφια - Χρυσό Βατόμουρο Χειρότερης Ηθοποιού |
| 2011 | Lady Gaga Presents the Monster Ball Tour: At Madison Square Garden | Η ίδια | |
| 2013 | Smash | Η ίδια |
Τηλεόραση
1965: The Dangerous Christmas of Red Riding Hood
1979: The Muppet Show (4η Σεζόν)
1984: The Princess and the Pea (επεισόδιο της ανθολογίας Θέατρο παραμυθιών)
1985: A Time to Live
1988: Sam Found Out: A Triple Play
1994: Parallel Lives
1995: The West Side Waltz
2003-05, 2013: Arrested Development'
2009: Drop Dead Diva
2013: Smash- The Surprise Party (Επεισόδιο 10)
Specials
1964: Judy and Liza at the Palladium (με τη Τζούντι Γκάρλαντ)
1970: Liza
1972: Liza with a Z (Συναυλία για την τηλεόραση)
1974: Love from A to Z (με τον Σαρλ Αζναβούρ)
1980: Goldie and Liza Together (με την Γκόλντι Χόουν)
1980: An Evening with Liza Minnelli
1986: Liza in London
1987: Minnelli on Minnelli: Liza Remembers Vincente (ντοκιμαντέρ)
1989: Frank, Liza & Sammy: The Ultimate Event (με τους Φρανκ Σινάτρα και Σάμι Ντέιβις Τζ.)
1992: Liza Live from Radio City Music Hall
1993: Liza & Friends: A Tribute to Sammy Davis, Jr. (με τους Σαρλ Αζναβούρ, Τομ Τζόουνς, Τζέρι Λιούις, και Κλιφ Ρίτσαρντ)
Δισκογραφία
Στούντιο Άλμπουμ
1964: Liza! Liza!
1965: It Amazes Me
1966: There Is a Time
1967: Liza Minnelli
1968: Come Saturday Morning
1970: New Feelin'
1973: The Singer
1977: Tropical Nights
1989: Results
1996: Gently
2010: Confessions
Ηχογραφήσεις από μιούζικαλ
1963: Best Foot Forward
1965: Flora the Red Menace Songs
1965: The Dangerous Christmas of Red Riding Hood
1977: The Act (musical)Song list
1984: The Rink (musical) Song list
1995 Music from The Life: A New Musical
Σάουντρακ
1972: Cabaret: Musical numbers
1972: Liza with a "Z" Soundtrack
1975: Lucky Lady Soundtrack
1976: A Matter of Time
1977: New York, New York Music|New York, New York
1991: Stepping Out
2010: Sex and the City 2 Soundtrack
Παραπομπές
Liza Minnelli's "Confessions" CD Due in September; Artwork Revealed. Playbill.com (2010-05-11). Retrieved on 2012-04-02.
Sischy, Ingrid (February 2004). «Liza Minnelli: Be "strange and extraordinary", her father once told her. She listened – Interview». FindArticles.com. Ανακτήθηκε στις February 25, 2008. [νεκρός σύνδεσμος]
Parish, James Robert (2007). The Hollywood Book of Extravagance. John Wiley and Sons, σελ. 137. ISBN 0-470-05205-8.
Wieder, Judy (2001). Wieder, Judy, επιμ. Celebrity: The Advocate Interviews. New York, NY: Advocate Books, σελ. 85. ISBN 1-55583-722-0.
"Liza Minnelli marries Haley"Eugene Register-Guardian, September 16, 1974
"Divorce Granted for Liza Minnelli"Daily News, January 30, 1992
Maull, Samuel."Minnelli, Gest End Lawsuits, to Divorce"The Washington Post, January 18, 2007
"Gest: Liza's still a legend" irishexaminer.com, April 20, 2007
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Λάιζα Μινέλι
Λάιζα Μινέλι, σελίδα στον ιστότοπο Cine.gr (Ελληνικά)
Λάιζα Μινέλι στην IMDb (Αγγλικά)
Λάιζα Μινέλι, σελίδα στον ιστότοπο της Internet Broadway Database (Αγγλικά)
Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου (1961–1980)
Σοφία Λόρεν (1961) Αν Μπάνκροφτ (1962) Πατρίσια Νιλ (1963) Τζούλι Άντριους (1964) Τζούλι Κρίστι (1965) Ελίζαμπεθ Τέιλορ (1966) Κάθριν Χέπμπορν (1967) Κάθριν Χέπμπορν / Μπάρμπρα Στρέιζαντ (1968) Μάγκι Σμιθ (1969) Γκλέντα Τζάκσον (1970) Τζέιν Φόντα (1971) Λάιζα Μινέλι (1972) Γκλέντα Τζάκσον (1973) Έλεν Μπέρστιν (1974) Λουίζ Φλέτσερ (1975) Φέι Ντάναγουεϊ (1976) Ντάιαν Κίτον (1977) Τζέιν Φόντα (1978) Σάλι Φιλντ (1979) Σίσι Σπέισεκ (1980)
Πλήρης κατάλογος (1928–1940) (1941–1960) (1961–1980) (1981–2000) (2001–2020)
BAFTA Καλύτερου Α΄ Γυναικείου Ρόλου
1952–1967
Βίβιαν Λι Βρετανή & Σιμόν Σινιορέ αλλοδαπή (1952) Όντρεϊ Χέπμπορν Βρετανή & Λέσλι Κάρον αλλοδαπή (1953) Ίβον Μίτσελ Βρετανή & Κόρνελ Μπόρτσερς αλλοδαπή (1954) Κέιτι Τζόνσον Βρετανή & Μπέτσι Μπλέρ αλλοδαπή (1955) Βιρτζίνια Μακένα Βρετανή & Άννα Μανιάνι αλλοδαπή (1956) Χέδερ Σηρς Βρετανή & Σιμόν Σινιορέ αλλοδαπή (1957) Αϊρίν Γουόρθ Βρετανή & Σιμόν Σινιορέ αλλοδαπή (1958) Όντρεϊ Χέπμπορν Βρετανή & Σίρλεϊ Μακ Λέιν αλλοδαπή (1959) Ρέιτσελ Ρόμπερτς Βρετανή & Σίρλεϊ Μακ Λέιν αλλοδαπή (1960) Ντόρα Μπράιαν Βρετανή & Σοφία Λόρεν αλλοδαπή (1961) Λέσλι Κάρον Βρετανή & Αν Μπάνκροφτ αλλοδαπή (1962) Ρέιτσελ Ρόμπερτς Βρετανή & Πατρίσια Νιλ αλλοδαπή (1963) Όντρεϊ Χέπμπορν Βρετανή & Αν Μπάνκροφτ αλλοδαπή (1964) Τζούλι Κρίστι Βρετανή & Πατρίσια Νιλ αλλοδαπή (1965) Ελίζαμπεθ Τέιλορ Βρετανή & Ζαν Μορό αλλοδαπή (1966) Έντιθ Έβανς Βρετανή & Ανούκ Εμέ αλλοδαπή (1967)
1968–σήμερα
Κάθριν Χέπμπορν (1968) Μάγκι Σμιθ (1969) Κάθριν Ρος (1970) Γκλέντα Τζάκσον (1971) Λάιζα Μινέλι (1972) Στεφάν Οντράν (1973) Τζοάν Γούντγουορντ (1974) Έλεν Μπέρστιν (1975) Λουίζ Φλέτσερ (1976) Ντάιαν Κίτον (1977) Τζέιν Φόντα (1978) Τζέιν Φόντα (1979) Τζούντι Ντέιβις (1980) Μέριλ Στριπ (1981) Κάθριν Χέπμπορν (1982) Τζούλι Γουόλτερς (1983) Μάγκι Σμιθ (1984) Πέγκι Άσκροφτ (1985) Μάγκι Σμιθ (1986) Αν Μπάνκροφτ (1987) Μάγκι Σμιθ (1988) Πολίν Κόλινς (1989) Τζέσικα Τάντι (1990) Τζόντι Φόστερ (1991) Έμμα Τόμσον (1992) Χόλι Χάντερ (1993) Σούζαν Σαράντον (1994) Έμμα Τόμσον (1995) Μπρέντα Μπλέθιν (1996) Τζούντι Ντεντς (1997) Κέιτ Μπλάνσετ (1998) Ανέτ Μπένινγκ (1999) Τζούλια Ρόμπερτς (2000) Τζούντι Ντεντς (2001) Νικόλ Κίντμαν (2002) Σκάρλετ Γιόχανσον (2003) Ιμέλντα Στόντον (2004) Ρις Γουίδερσπουν (2005) Έλεν Μίρεν (2006) Μαριόν Κοτιγιάρ (2007) Κέιτ Γουίνσλετ (2008) Κάρεϊ Μάλιγκαν (2009) Νάταλι Πόρτμαν (2010) Μέριλ Στριπ (2011) Εμανουέλ Ριβά (2012) Κέιτ Μπλάνσετ (2013) Τζούλιαν Μουρ (2014) Μπρι Λάρσον (2015) Έμμα Στόουν (2016) Φράνσις ΜακΝτόρμαντ (2017)
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
