Γιόζεφ Άλλεν Χάινεκ

Ο Γιόζεφ Άλλεν Χάινεκ (Josef Allen Hynek, 1 Μαΐου 1910 – 27 Απριλίου 1986), συνήθως απαντώμενος ως J. Allen Hynek, ήταν Αμερικανός καθηγητής της Αστρονομίας, γνωστός ως ο πρώτος και ένας από τους λίγους επαγγελματίες αστρονόμους που μελέτησαν το φαινόμενο των UFO[3]. Αυτό έγινε αρχικά μετά από παράκληση της αμερικανικής κυβερνήσεως και της πολεμικής αεροπορίας, οπότε και συμμετέσχε σε 3 διαδοχικά προγράμματα: Το Πρόγραμμα Σάιν (Project Sign, 1947–1949), το Πρόγραμμα Γκρατζ (Project Grudge, 1949–1952) και τέλος το Πρόγραμμα Κυανή Βίβλος (Project Blue Book, 1952 ως 1969). Στη συνέχεια, επί δεκαετίες διεξήγε τις δικές του ανεξάρτητες έρευνες σχετικά με τα UFO.

Απαρχές και σταδιοδρομία

Ο Χάινεκ γεννήθηκε στο Σικάγο από Τσέχους γονείς. Το 1931 πήρε πτυχίο από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές. Το 1935 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στην Αστροφυσική στο Αστεροσκοπείο Γιέρκς. Σχεδόν αμέσως διορίσθηκε στο Τμήμα Φυσικής και Αστρονομίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο (1936). Εκεί ειδικεύθηκε στην αστρική εξέλιξη και στην ανίχνευση φασματοσκοπικώς διπλών αστέρων.

Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο Χάινεκ απασχολήθηκε στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής (Applied Physics Laboratory) του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, όπου πήρε μέρος στην ανάπτυξη του ραδιοελεγχόμενου πυροσωλήνα προσεγγίσεως για το πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ.

Μετά τον πόλεμο ο Χάινεκ επέστρεψε στο Τμήμα Φυσικής και Αστρονομίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο, όπου εκλέχθηκε καθηγητής πρώτης βαθμίδας το 1950.

Το 1956 ο Χάινεκ μετακόμισε στη Βοστώνη για να συνεργασθεί με τον Φρεντ Χουίπλ στο Αστροφυσικό Αστεροσκοπείο Σμιθσόνιαν. Εκεί ο Χάινεκ διεύθυνε ένα πρόγραμμα για τη μελλοντική παρακολούθηση στο διάστημα ενός αμερικανικού τεχνητού δορυφόρου, στα πλαίσια του Διεθνούς Γεωφυσικού `Ετους (1956-1957) με τη συμμετοχή 200 και πλέον ομάδων ερασιτεχνών σε όλο τον κόσμο (Operation Moonwatch) και 12 φωτογραφικών σταθμών εξοπλισμένων με τηλεσκόπια-κάμερες τύπου Σμιντ-Μπέικερ-Ναν. Μία ειδική κάμερα σχεδιάστηκε για τον σκοπό αυτό. Στη συνέχεια ο Χάινεκ επέστρεψε στη διδασκαλία, αυτή τη φορά στο Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν όπου διετέλεσε και πρόεδρος του Τμήματος Αστρονομίας το 1960.

Οικογένεια

Ο Χάινεκ ήταν έγγαμος με τη Μιμή Χάινεκ και ο γιος τους Τζόελ (Joel Hynek) είναι επικεφαλής τεχνικός κινηματογραφικών οπτικών εφέ, τιμημένος με βραβείο «Όσκαρ».
Αρχική ενασχόληση με τα ΑΤΙΑ (Πρόγραμμα «Κυανή Βίβλος»)

Ως αντίδραση στις πολλές αναφορές για «ιπτάμενους δίσκους» (που αργότερα θα αποκαλούνταν με το επίσημο όνομα UFO ή ΑΤΙΑ = `Αγνωστης Ταυτότητας Ιπτάμενα Αντικείμενα), η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ άρχισε το Πρόγραμμα Σάιν (Project Sign, 1947–1949), που μεταλλάχθηκε στο Πρόγραμμα Γκρατζ (Project Grudge, 1949–1952) και τελικά στο Πρόγραμμα «Κυανή Βίβλος» το 1952. Ο Χάινεκ προσκλήθηκε από το Πρόγραμμα Σάιν ως επιστημονικός σύμβουλος για τη διερεύνηση των αναφορών ΑΤΙΑ: θα εξέταζε κάθε αναφορά ξεχωριστά και θα αποφάσιζε αν η περιγραφή που αυτή έδινε για το ΑΤΙΑ ταίριαζε με κάποιο γνωστό αστρονομικό αντικείμενο.

Την εποχή εκείνη ο Χάινεκ ήταν δύσπιστος ως προς τις μαρτυρίες για ΑΤΙΑ. Είχε τη γνώμη ότι οι μάρτυρες ήταν αναξιόπιστοι, ή έστω άνθρωποι που δεν μπορούσαν να αναγνωρίσουν τεχνητά ή φυσικά (αστρονομικά ή μετεωρολογικά) φαινόμενα στον ουρανό. Το 1948 είπε ότι «το όλο θέμα φαίνεται τελείως γελοίο» και το χαρακτήρισε μια «πρόσκαιρη μανία» (fad) που θα περνούσε σύντομα[4].

Κατά τα πρώτα χρόνια των μελετών του επί των ΑΤΙΑ ο Χάινεκ μπορεί να χαρακτηρισθεί ως «απομυθοποιητής» (debunker). Πίστευε ότι πάρα πολλά UFOs θα μπορούσαν να εξηγηθούν ως πεζά φαινόμενα που είχαν ερμηνευθεί λανθασμένα από έναν παρατηρητή. Ωστόσο, πέρα από τέτοιες μάλλον προφανείς περιπτώσεις, ο Χάινεκ συχνά ερμήνευσε πολύ διασταλτικά άλλες μαρτυρίες προσπαθώντας να εξηγήσει όσο το δυνατό περισσότερες αναφορές για ΑΤΙΑ. Στο βιβλίο του το 1977 παραδέχθηκε ότι απελάμβανε τον ρόλο του ως απομυθοποιητή για λογαριασμό της Πολεμικής Αεροπορίας. Σημείωσε όμως επίσης ότι η απομυθοποίηση ήταν αυτό που περίμενε από αυτόν και η Πολεμική Αεροπορία.

Τροποποίηση αντιλήψεων

Οι απόψεις του Χάινεκ για τα ΑΤΙΑ μεταβλήθηκαν αργά και βαθμιαία με την πάροδο του χρόνου. Μετά την εξέταση εκατοντάδων αναφορών ΑΤΙΑ επί δεκαετίες (κάποιες από τις οποίες είχαν γίνει από αξιόπιστους μάρτυρες, όπως αστρονόμους, πιλότους, αστυνομικούς και τεχνικούς του στρατού) ο Χάινεκ έφθασε στο συμπέρασμα ότι μερικές αναφορές αντιπροσώπευαν γνήσιες εμπειρικές παρατηρήσεις.

Μία άλλη τροποποίηση στις ιδέες του Χάινεκ για το θέμα σημειώθηκε μετά τη διεξαγωγή από αυτόν μιας ανεπίσημης δημοσκόπησης στους αστρονόμους συναδέλφους του στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Ανάμεσα σε αυτούς που ρώτησε ήταν ο Κλάιντ Τόμπω, ο οποίος είχε ανακαλύψει τον Πλούτωνα. Από τους 44 αστρονόμους που ρώτησε οι 5 (πάνω από 11%) είχαν δει ιπτάμενα αντικείμενα που δεν μπορούσαν να ερμηνεύσουν με τη γνωστή σε αυτούς επιστήμη. Οι περισσότεροι από αυτούς τους αστρονόμους δεν είχαν μιλήσει για αυτές τις παρατηρήσεις για τον φόβο γελοιοποιήσεώς τους ή/και τον φόβο αρνητικών επιπτώσεων στη φήμη ή στη σταδιοδρομία τους (ο Τόμπω ήταν μία εξαίρεση ως προς αυτό, καθώς είχε ανοικτά συζητήσει τις παρατηρήσεις του κάποιων ΑΤΙΑ). Εκείνο που σημείωσε ο Χάινεκ ήταν ότι αυτό το 11% ήταν υψηλότερο ποσοστό από το ποσοστό του γενικού κοινού που, σύμφωνα με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις, ισχυριζόταν ότι είχε δει ΑΤΙΑ. Προφανώς οι αστρονόμοι είχαν περισσότερες γνώσεις σχετικά με την παρατήρηση και την αξιολόγηση ουράνιων φαινομένων απ' ό,τι ο μέσος άνθρωπος, ώστε οι παρατηρήσεις τους ήταν πιο εντυπωσιακές. Ο Χάινεκ Hynek επηρεάσθηκε επίσης από αυτό που θεώρησε ως υπεροπτικά απορριπτική στάση πολλών επιστημόνων απέναντι στις αναφορές και μαρτυρίες για ΑΤΙΑ.

Η πρώτη ένδειξη για τη μεταβολή των αντιλήψεων του Χάινεκ σχετικά εμφανίζεται το 1953, όταν συνέγραψε ένα άρθρο για το τεύχος Απριλίου 1953 του επιστημονικού περιοδικού της Οπτικής Εταιρείας Αμερικής (The Journal of the Optical Society of America) με τίτλο «Ασυνήθιστα φαινόμενα στον αέρα» ("Unusual Aerial Phenomena"), το οποίο εμπεριείχε τη γνωστότερη ίσως δήλωση του Χάινεκ:

«Η γελοιοποίηση δεν αποτελεί μέρος της επιστημονικής μεθόδου και οι άνθρωποι δεν θα πρέπει να διδάσκονται πως αποτελεί. Η σταθερή ροή αναφορών που συχνά γίνονται από αξιόπιστους παρατηρητές εγείρει ζητήματα επιστημονικής υποχρεώσεως και ευθύνης. Μήπως υπάρχει... ...κάποιο, οποιοδήποτε, κατάλοιπο [σε αυτές τις αναφορές] που είναι άξιο επιστημονικής προσοχής; `Η, αν δεν υπάρχει, δεν υφίσταται μία υποχρέωση να ειπωθεί αυτό στο κοινό όχι με λεξιλόγιο ανοικτής γελοιοποιήσεως, αλλά με σοβαρότητα, ώστε να συμβαδίζουμε με την εμπιστοσύνη που το κοινό έχει προς την επιστήμη και τους επιστήμονες;» (η πλάγια γραμματοσειρά υπάρχει στο αρχικό κείμενο)[5]

Το κομμάτι αυτό ήταν πολύ προσεκτικά διατυπωμένο: ο Hynek σε κανένα σημείο του άρθρου δεν δηλώνει ότι τα UFO είναι ένα φαινόμενο πέρα από τα συνηθισμένα. Ωστόσο είναι φανερό ότι, όποιες κι αν ήταν οι δικές του απόψεις, είχε αρχίσει να ενοχλείται από τον επιπόλαιο τρόπο με τον οποίο οι περισσότεροι επιστήμονες αντιμετώπιζαν τα ΑΤΙΑ.

Το 1953 ο Χάινεκ ήταν μέλος της Επιτροπής Ρόμπερτσον (Robertson Panel), η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρχε τίποτα το ανώμαλο ή μυστηριώδες σχετικά με τα ΑΤΙΑ και ότι θα έπρεπε να αναληφθεί μία ενημερωτική εκστρατεία για την απομυθοποίηση του θέματος και τη μείωση του ενδιφέροντος του κοινού. Αργότερα ο Χάινεκ θα θρηνολογούσε ότι η Επιτροπή Ρόμπερτσον είχε συμβάλει στο να καταστούν τα ΑΤΙΑ ένα κακής φήμης πεδίο για την επιστημονική έρευνα.

Συνεχίζοντας τη μελέτη αναφορών ΑΤΙΑ ο Χάινεκ έφθασε στη διαπίστωση ότι μερικές παρέμεναν ανεξήγητες ακόμα και μετά από πολλή έρευνα. Κάποτε λέγεται ότι είπε: «Ως επιστήμονας πρέπει να έχω στο νου μου το παρελθόν. Πολύ συχνά έχει συμβεί ζητήματα μεγάλης αξίας για την επιστήμη να παραβλεφθούν επειδή το νέο φαινόμενο δεν ταίριαζε με την αποδεκτή επιστημονική αντίληψη της εποχής.»[4]

Σε μία συνέντευξη το 1985, όταν ρωτήθηκε τι προκάλεσε την τροποποίηση των απόψεών του, ο Χάινεκ αποκρίθηκε: «Δύο τινά, στην πραγματικότητα. Το ένα ήταν η τελείως αρνητική και ανένδοτη στάση της Πολεμικής Αεροπορίας. Αρνούνταν να δώσουν στα ΑΤΙΑ το δικαίωμα να υπάρξουν, ακόμα και αν περνοδιάβαιναν πάνω από το δρόμο μέρα μεσημέρι. Το καθετί έπρεπε να έχει μία εξήγηση. Εγώ άρχισα να δυσανασχετώ με αυτή τη συμπεριφορά, παρότι βασικά αισθανόμουν παρόμοια, επειδή σκεφτόμουν ότι δεν χειρίζονταν το ζήτημα με τον ορθό τρόπο. Δεν μπορείς να συμπεραίνεις ότι όλα είναι μαύρα οτιδήποτε και αν υπάρχει. Δεύτερον, η ποιότητα των μαρτύρων άρχισε να με απασχολεί. Αρκετές περιπτώσεις, για παράδειγμα, αναφέρονταν από πιλότους της πολεμικής αεροπορίας και γνώριζα ότι ήταν αρκετά καλά εκπαιδευμένοι. Τότε ήταν που πρωτοσκέφθηκα ότι ίσως και να υπάρχει κάτι σε όλα αυτά.»

Ανεξάρτητα από τις δικές του προσωπικές απόψεις, ο Χάινεκ ακόμα στον δημόσιο λόγο του απηχούσε την επίσημη τελική γραμμή της «Κυανής Βίβλου»: Δεν υπάρχουν ΑΤΙΑ και οι αναφορές τους μπορούν να εξηγηθούν κατά μεγάλο μέρος ως λανθασμένες ταυτοποιήσεις.

Ο Χάινεκ παρέμεινε, αν και με πολύ λιγότερη συμμετοχή, στο Πρόγραμμα Γκρατζ. Στις αρχές του 1952 το Γκρατζ αντικαταστάθηκε με το Πρόγραμμα «Κυανή Βίβλος» (Project Blue Book) και ο Χάινεκ συνέχισε ως επιστημονικός σύμβουλος σε αυτό. Ο αξιωματικός της πολεμικής αεροπορίας Έντουαρντ Ρούππελτ (Edward J. Ruppelt, ο πρώτος διευθυντής της «Κυανής Βίβλου») τον είχε σε μεγάλη υπόληψη: «Ο Δρ. Χάινεκ υπήρξε ένας από τους πλέον εντυπωσιακούς επιστήμονες που γνώρισα όταν δούλευα στο πρόγραμμα των UFO - και συνάντησα πάρα πολλούς. Δεν έκανε δύο πράγματα που άλλοι έπρατταν: να σού δίνει την απάντηση πριν μάθει την ερώτηση και να αρχίζει αμέσως να σού εκθέτει τα επιτεύγματά του στο πεδίο της επιστήμης.»[6]

Παρά το ότι ο Χάινεκ πίστευε ότι ο Ρούππελτ ήταν ένας ικανός επικεφαλής που κατεύθυνε το Πρόγραμμα προς τη σωστή κατεύθυνση, ο Ρούππελτ παρέμεινε στη διεύθυνση της «Κυανής Βίβλου» μόνο για λίγα χρόνια. Ο Χάινεκ έχει επίσης δηλώσει ότι κατά τη γνώμη του μετά την αποχώρηση του Ρούππελτ το Πρόγραμμα «Κυανή Βίβλος» λίγο διέφερε από μια άσκηση δημόσιων σχέσεων και ότι ελάχιστη ή καθόλου έρευνα συνέχισε να γίνεται με χρήση της επιστημονικής μεθόδου.

Αλλαγή στη δημόσια στάση

Ο Χάινεκ άρχισε να διαφωνεί κατά περίπτωση και δημόσια με τα συμπεράσματα της «Κυανής Βίβλου». Μετά από 15 και πλέον χρόνια μελετών, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Κλαρκ γράφει ότι «Η μεταστροφή του Χάινεκ επί του θέματος των ΑΤΙΑ ήταν κοινό μυστικό»[5] Πάντως μόνο μετά τη λήξη του προγράμματος μίλησε πιο ανοικτά για τη «μεταστροφή» του.

Σύμφωνα με δική του παραδοχή, ο μετριοπαθής Χάινεκ ήταν από τη φύση του προσεκτικός και συντηρητικός άνθρωπος. Διετύπωσε την εικασία ότι η προσωπικότητά του ήταν ένας παράγοντας που συνετέλεσε στο να τον κρατήσει η Πολεμική Αεροπορία ως σύμβουλο για πάνω από δύο δεκαετίες.

Μερικοί «ουφολόγοι» πίστευαν ότι ο Χάινεκ ήταν ανειλικρινής ή ακόμα και διπρόσωπος ως προς τη μεταστροφή αυτή. Ο φυσικός Τζέιμς Μακντόναλντ (Dr. James E. McDonald) π.χ. έγραψε στον Χάινεκ το 1970 επικρίνοντάς τον έντονα για τα ολισθήματά του και υποστηρίζοντας ότι οι επόμενες γενεές θα αξιολογούσαν τον πρώην ταγματάρχη των Πεζοναυτών Donald E. Keyhoe ως πιο αντικειμενικό, τίμιο και επιστημονικό ειδικό επί του θέματος[7].

Κατά την τελευταία φάση της «Κυανής Βίβλου» ο Χάινεκ άρχισε να μιλά ανοικτά για τις διαφωνίες και απογοητεύσεις του με την Πολεμική Αεροπορία. Ανάμεσα στις περιπτώσεις που διαφώνησε ανοιχτά ήταν η ευρείας δημοσιότητας καταδίωξη της Κομητείας Πόρτατζ (όπου αρκετοί αστυνομικοί κατεδίωξαν ένα ΑΤΙΑ επί μισή ώρα) και η υπόθεση Λόνι Ζαμόρα στο Νέο Μεξικό: ως το 2007 καμιά πλήρως ικανοποιητική εξήγηση δεν είχε δοθεί για τη δεύτερη. Ο Χάινεκ χαρακτήρισε την υπόθεση Ζαμόρα ως μια δυνητική «Στήλη της Ροζέτας» που ίσως να ξεδιάλυνε το μυστήριο των ΑΤΙΑ.

Στα τέλη Μαρτίου 1966 στο Μίτσιγκαν αναφέρθηκαν μαζικές εμφανίσεις ΑΤΙΑ επί δύο ημέρες και δόθηκε αρκετή δημοσιότητα. Μετά από εξέταση των αναφορών ο Χάινεκ έδωσε μία υπόθεση για ορισμένες από τις παρατηρήσεις: κάποιοι μάρτυρες από τους περίπου 100 συνολικά είχαν πιστέψει ότι εκπομπές από ελειογενές αέριο ήταν κάτι πιο θεαματικό. Στη συνέντευξη τύπου όπου είχε ανακοινώσει τα παραπάνω ο Χάινεκ τόνισε επανειλημμένα ότι το ελειογενές αέριο ήταν πιθανή εξήγηση μόνο για ένα μέρος των αναφορών ΑΤΙΑ του Μίτσιγκαν και ασφαλώς όχι για αναφορές ΑΤΙΑ γενικώς. Αλλά αυτές οι επισημάνσεις, προς μεγάλη απογοήτευση του Χάινεκ παραβλέφθηκαν και η φράση «ελειογενές αέριο» επαναλήφθηκαν άπειρες φορές σε σχέση με αναφορές για ΑΤΙΑ.

Στα τελευταία του χρόνια ο Χάινεκ υπήρξε επικριτικός ως προς τη δημοφιλή ερμηνεία ότι τα ΑΤΙΑ είχαν σχέση με εξωγήινους και άρχισε να εκφράζει τις αμφιβολίες του για θεωρίες που υποστήριζαν ότι τα ΑΤΙΑ είναι διαστημόπλοια από άλλους πλανήτες. Κατά δήλωσή του τον Οκτώβριο 1976: «Κατέληξα να υποστηρίζω όλο και λιγότερο την άποψη ότι τα ΑΤΙΑ είναι διαστημόπλοια από άλλους κόσμους. Υπάρχουν υπερβολικά πολλά στοιχεία ενάντια σε αυτή τη θεωρία. Για μένα φαίνεται γελοίο ότι υπερανεπτυγμένες ευφυίες θα ταξίδευαν τεράστιες αποστάσεις για να επιδίδονται σε σχετικώς ηλίθιες ενέργειες, όπως να σταματούν αυτοκίνητα, να συλλέγουν δείγματα εδάφους και να τρομάζουν ανθρώπους. Νομίζω ότι πρέπει να αρχίσουμε να επανεξετάζουμε τα υπάρχοντα δεδομένα. Πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ότι προέρχονται από κάπου πιο κοντά»[8][9]

Στο Α΄ Διεθνές Συνέδριο ΑΤΙΑ το 1977 ο Χάινεκ αναφέρθηκε στο θέμα με ελαφρότητα, φέρνοντας την υπόθεση με το ελειογενές αέριο ως απόδειξη ότι ποτέ δεν υπήρξε ένας «πιστός» των UFO, όπως συμπέραιναν μερικοί, και τόνισε ότι ο ίδιος ως επιστήμονας δεν ήταν ποτέ ένας «πιστός» με την έννοια της αποδοχής γεγονότων ή φαινομένων με βάση την τυφλή πίστη[10].

Το Κέντρο Μελετών ΑΤΙΑ (CUFOS)

Ο Χάινεκ ίδρυσε το 1973 στο Έβανστον του Ιλλινόι και διεύθυνε το Κέντρο Μελετών ΑΤΙΑ (Center for UFO Studies, CUFOS). Το CUFOS, που σήμερα έχει την έδρα του στο Σικάγο, είναι ένα κέντρο που υπερμάχεται για την επιστημονική ανάλυση των υποθέσεων ΑΤΙΑ. Τα εκτεταμένα του αρχεία περιέχουν πολύτιμους φακέλους από ερευνητικές ομάδες πολιτών όπως το NICAP, μία από τις γνωστότερες και πιο αξιόπιστες ερευνητικές ομάδες για τα ΑΤΙΑ κατά την περίοδο 1950-1970.
Λόγος ενώπιον του ΟΗΕ

Τον Νοέμβριο του 1978 μία ανακοίνωση-δήλωση σχετικά με τα ΑΤΙΑ παρουσιάσθηκε από τον Χάινεκ, η οποία υπογραφόταν από τον ίδιο, τον δρα. Ζακ Φ. Βαλλέ και τον δρα. Claude Poher. Αυτή η ομιλία εκφωνήθηκε ενώπιον της Γενικής Συνόδου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών[11]. Ο σκοπός ήταν η σύσταση μιας κεντρικής αρχής των Ηνωμένων Εθνών για τα ΑΤΙΑ.
Υποθέσεις για την προέλευση των ΑΤΙΑ

Το 1973, στο ετήσιο συμπόσιο του MUFON («Αμοιβαίο Δίκτυο UFO») στο Έικρον του Οχάιο ο Χάινεκ άρχισε να εκφράζει τις αμφιβολίες του για την εξωγήινη υπόθεση. Ο τίτλος της ανακοινώσεώς του συνόψιζε το κύριο επιχείρημά του: «Η αμηχανία της αφθονίας». Ο Χάινεκ ήταν σε θέση να γνωρίζει ότι οι αναφορές για παρατηρήσεις ΑΤΙΑ ήταν πολύ περισσότερες από ό,τι αναφερόταν επίσημα στις στατιστικές της Κυανής Βίβλου. Και αυτό τον προβλημάτιζε. «Λίγες καλές θεάσεις ΑΤΙΑ τον χρόνο σε όλη τη Γη θα ενίσχυαν την εξωγήινη υπόθεση - αλλά πολλές χιλιάδες κάθε χρόνο; Από μακρινές περιοχές του διαστήματος; Και για ποιον σκοπό; Για να μας τρομάζουν σταματώντας τις μηχανές αυτοκινήτων και παρενοχλώντας ζώα, ή για να μας προβληματίζουν με τα φαινομενικά άσκοπα καραγκιοζιλίκια τους;»[12].

Το 1975 σε μία ανακοίνωση στο Συμπόσιο του AIAA (Αμερικανικό Ινστιτούτο Αεροναυτικής και Αστροναυτικής) στο Λος Άντζελες ο Χάινεκ σημείωσε: «Εάν αντιτίθεστε, σας ζητώ να εξηγήσετε - ποσοτικά, όχι ποιοτικά - τα αναφερόμενα φαινόμενα αποϋλοποιήσεων και μεταβολών σχήματος, την αθόρυβη αιώρηση στο βαρυτικό πεδίο της Γης, επιταχύνσεις που (για μια κάπως υπολογίσιμη μάζα) απαιτούν πηγές ενέργειας πολύ πέρα από τις σημερινές ανθρώπινες δυνατότητες, ακόμα και τις θεωρητικές, τα πολύ γνωστά ΗΜ φαινόμενα[13], τις ψυχολογικές επιδράσεις σε ευφυείς μάρτυρες, ακόμα και τις εμφανιζόμενες ως τηλεπαθητικές επικοινωνίες.»[14]

Το 1977, στο Α΄ Διεθνές Συνέδριο ΑΤΙΑ στο Σικάγο ο Χάινεκ παρουσίασε τις σκέψεις του στην ανακοίνωσή του με τίτλο «Τι πραγματικά πιστεύω για τα ΑΤΙΑ»: «Πιστεύω ότι ως σύνολο το φαινόμενο των ΑΤΙΑ είναι πραγματικό, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρόκειται μόνο για ένα πράγμα. Πρέπει να αναρωτηθούμε αν η ποικιλομορφία των παρατηρούμενων ΑΤΙΑ... ...εκπηγάζει από την ίδια βασική πηγή, όπως τα καιρικά φαινόμενα, που προέρχονται όλα από την ατμόσφαιρα », ή αν διαφέρουν με τον ίδιο τρόπο «που μια νεροποντή διαφέρει από ένα μετέωρο, που με τη σειρά του διαφέρει από ένα καταιγισμό κοσμικής ακτίνας». Κατά τον Χάινεκ δεν πρέπει να ρωτάμε ποια υπόθεση μπορεί να ερμηνεύσει τα περισσότερα δεδομένα, αλλά ποια υπόθεση μπορεί να ερμηνεύσει τα πιο αινιγματικά δεδομένα[15].

«Υπάρχουν αρκετές ενδείξεις που συνηγορούν τόσο για την υπόθεση των εξωγήινων (ETI) όσο και για την υπόθεση των ευφυών όντων από άλλες διαστάσεις (EDI)» συνέχισε ο Χάινεκ. Ως στοιχεία υπέρ της πρώτης σημείωσε τις ανιχνεύσεις από ραντάρ ως καλές ενδείξεις ότι πρόκειται για κάτι το στερεό, όπως και τις περιπτώσεις με υλικά υπολείμματα. Προς υπεράσπιση της υποθέσεως των EDI (ExtraDimensional Intelligence), εκτός από την αποϋλοποίηση και υλοποίηση ανέφερε το φαινόμενο «πόλτεργκάιστ» που ανέφεραν μερικοί μάρτυρες μετά από μία στενή επαφή, τις φωτογραφίες ΑΤΙΑ που δεν είναι ορατά από τους μάρτυρες (κάποτε μόνο ένα καρέ), την αλλαγή μορφής μπροστά στα μάτια των μαρτύρων, το αινιγματικό ζήτημα της τηλεπαθητικής επικοινωνίας, το ότι σε στενές επαφές τρίτου τύπου τα πλάσματα εμφανίζονται εξοικειωμένα με τη γήινη βαρύτητα και ατμόσφαιρα, την αιώρηση αυτοκινήτων ή ανθρώπων, την εμφάνιση παραφυσικών ικανοτήτων σε κάποιους μάρτυρες μετά από μία επαφή. «Παρατηρούμε δύο εκφάνσεις ενός και του αυτού φαινομένου, ή μήπως δύο διακριτά σύνολα φαινομένων;» αναρωτήθηκε ο Χάινεκ[16].

Τέλος εισήγαγε μία τρίτη υπόθεση: «Θεωρώ εντελώς δυνατό», είπε, «να υπάρχει μία τεχνολογία που συμπεριλαμβάνει τόσο το φυσικό όσο και το ψυχικό, τόσο το υλικό όσο και το νοητικό. Στο Σύμπαν υπάρχουν αστέρες εκατομμύρια έτη αρχαιότεροι από τον `Ηλιο. Πιθανώς να υπάρχει κάποιος πολιτισμός εκατομμύρια έτη πιο προοδευμένος από τον ανθρώπινο. Πήγαμε από τα πρώτα αεροπλάνα στο φεγγάρι μέσα σε περίπου εβδομήντα χρόνια, αλλά είναι πιθανό ότι ένας πολιτισμός ενός εκατομμυρίου ετών γνωρίζει κάτι που εμείς δεν γνωρίζουμε. Κάνω την υπόθεση μιας «τεχνολογίας» που συμπεριλαμβάνει το νοητικό και το υλικό βασίλειο. Τα ψυχικά φαινόμενα, τόσο μυστηριώδη σε εμάς σήμερα, ίσως να αποτελούν ένα συνηθισμένο κομμάτι μιας προχωρημένης τεχνολογίας.»[17]

Η ταινία Στενές επαφές τρίτου τύπου

Ο Χάινεκ επενόησε στο πρώτο βιβλίο του την κλίμακα των «στενών επαφών» (close encounter scale) για να ταξινομήσει καλύτερα τις διάφορες αναφορές ΑΤΙΑ και υπήρξε σύμβουλος της εταιρείας Columbia Pictures και του σκηνοθέτη Στίβεν Σπίλμπεργκ στη δημοφιλή κινηματογραφική ταινία του 1977 Στενές επαφές τρίτου τύπου, ενώ εμφανίζεται και στην ταινία σε μια σύντομη βωβή εμφάνιση[18] (μετά την αποβίβαση των εξωγήινων από το μητρικό σκάφος στο τέλος της ταινίας, με γενειάδα και πίπα στο στόμα, να περπατά προς τα εμπρός για να δει το θέαμα).

Οι μελέτες των διακυμάνσεων του αστρικού φωτός από τον Χάινεκ

Οι επόμενες αναφορές, που συντάχθηκαν από τον Τζ. `Αλλεν Χάινεκ, παρέχουν μία σπάνια ματιά στην επιστημονική έρευνα του Δρα. Χάινεκ πέρα από τη μελέτη του για το φαινόμενο των ΑΤΙΑ. Αναφέρονται στις διακυμάνσεις του αστρικού φωτός εξαιτίας της γήινης ατμόσφαιρας, σε σχέση και με το φυσικό φως του αίθριου νυκτερινού ουρανού.

Θάνατος

Ο Γιόζεφ `Αλλεν Χάινεκ απεβίωσε σε ηλικία 75 ετών, στις 27 Απριλίου 1986, από ένα κακοήθη όγκο του εγκεφάλου, στο νοσοκομείο του Σκότσντέιλ της Αριζόνα, αφήνοντας πίσω του τη σύζυγό του Μιμή.

Αναφορές

(Αγγλικά) SNAC. w6v40x3g. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Internet Speculative Fiction Database. 137306. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«The J. Allen Hynek for UFO Studies». Ανακτήθηκε στις 2008-02-10.
Schneidman and Daniels, 110
Clark, Jerome (1998). The UFO Book: Encyclopedia of the Extraterrestrial. Visible Ink, σελ. 305. ISBN 1578590299.
«Chapter Three: The Report on Unidentified Flying Objects». NICAP. Ανακτήθηκε στις 2007-08-27.
Druffel, Ann (2003). Firestorm: James E. McDonald's Fight for UFO Science. Wildflower Press, σελ. 155. ISBN 0926524585.
Vallée, Jacques (1957-1969). Forbidden Science: Journals. Berkeley, Calif.: North Atlantic Books, σελ. 426. ISBN 1556431252. Ανακτήθηκε στις 2007-03-06.
Vallée, Revelations: Alien Contact and Human Deception, σ. 290
Fuller, Curtis (1980). Proceedings of the First International UFO Congress. New York: Warner Books, σελ. 156.
«Dr. J. Allen Hynek Speaking at the United Nations, Nov. 27th 1978». Ανακτήθηκε στις 2007-08-27.
Stringfield, Leonard (1977). Situation Red. Fawcett Crest Books, σελ. 40–42. ISBN 0449236544.
Ηλεκτρομαγνητικές παρεμβολές
Stringfield, Leonard (1977). Situation Red. Fawcett Crest Books, σελ. 44. ISBN 0449236544.
Fuller, Curtis (1980). Proceedings of the First International UFO Congress. New York: Warner Books, σελ. 156–157.
Fuller, Curtis (1980). Proceedings of the First International UFO Congress. New York: Warner Books, σελ. 157–163.
Fuller, Curtis (1980). Proceedings of the First International UFO Congress. New York: Warner Books, σελ. 164–165.

«The J. Allen Hynek IMDb». Ανακτήθηκε στις 21 may 2010. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)

Βιβλία

ISBN 978-1-56924-782-2 THE UFO EXPERIENCE: A scientific enquiry (1972)
ISBN 978-0-8092-8150-3 THE EDGE OF REALITY: A progress reports on the unidentified flying objects, με τον Ζακ Φ. Βαλλέ (1975)
THE HYNEK UFO REPORT (1977)
NIGHT SIEGE – THE HUDSON VALLEY UFO SIGHTINGS, με τους Philip Imbrogno και Bob Pratt (1987)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Οι επιστημονικές δημοσιεύσεις του J. Allen Hynek, 1925-1988, στα Αρχεία του Πανεπιστημίου Northwestern
Ο φάκελος του Χάινεκ στο FBI
J. Allen Hynek: The Pied Piper of Ufology?
Συνέντευξη
«Στενή επαφή με τον Δρα. Τζ. `Αλλεν Χάινεκ» του Dennis Stacy, 1985
Ο Χάινεκ στο UFOMind
Συνέντευξη του 1985
Βιογραφία στη γαλλική γλώσσα
Η δήλωση του Χάινεκ ενώπιον της Επιτροπής Επιστήμης και Αστροναυτικής, τον Ιούλιο 1968
Βιογραφία στο Ufopsi
Βιογραφία στην ισπανική γλώσσα

Αμερικανοί

Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License