Ο Τζέιμς Τόμπιν (James Tobin, 5 Μαρτίου 1918 – 11 Μαρτίου 2002) ήταν Αμερικανός οικονομολόγος που διετέλεσε οικονομικός σύμβουλος της αμερικανικής κυβερνήσεως και μέλος του Δ.Σ. της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, και δίδαξε στα Πανεπιστήμια Χάρβαρντ και Γέιλ. Ανέπτυξε παραπέρα τις ιδέες των κεϋνσιανών οικονομικών και υπερασπίστηκε την κυβερνητική παρέμβαση για τη σταθεροποίηση της παραγωγής και την αποφυγή των υφέσεων. Το επιστημονικό έργο του περιέχει πρωτοπόρες συνεισφορές στη μελέτη των επενδύσεων, της νομισματικής πολιτικής και των αγορών. Πρότεινε επίσης ένα οικονομετρικό μοντέλο για τις ελεγχόμενες ενδογενείς μεταβλητές, που έγινε γνωστό ως «μοντέλο Τόμπιτ» (όχι Τόμπιν). Ο Τόμπιν βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών το 1981. Αρκετοί τον θεωρούν ως τον πλέον διακεκριμένο κεϋνσιανό οικονομολόγο της Αμερικής.
Ο Τόμπιν είναι γνωστός έξω από τον επιστημονικό του χώρο για την πρότασή του να επιβληθεί φόρος στις συναλλαγές της αγοράς συναλλάγματος, που είναι γνωστός σήμερα ως «Φόρος Τόμπιν». Σκοπός του φόρου, όπως τον αντιλαμβανόταν ο Τόμπιν, ήταν η μείωση του «τζογαρίσματος» στις διεθνείς νομισματικές αγορές, το οποίο θεωρούσε επικίνδυνο και αντιπαραγωγικό.
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Τόμπιν γεννήθηκε στο Σαμπέιν του Ιλινόι. Πατέρας του ήταν ο δημοσιογράφος Λούις Μάικλ Τόμπιν, που είχε πολεμήσει στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, και μητέρα του η κοινωνική λειτουργός Μάργκαρετ `Ετζερτον-Τόμπιν. Ο Τόμπιν πήγε στο πειραματικό σχολείο του Πανεπιστημίου του Ιλινόι στην Ουρμπάνα-Σαμπέιν.
Το 1935, κατόπιν συμβουλής του πατέρα του, ο Τόμπιν έδωσε εξετάσεις για το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Παρά την έλλειψη προετοιμασίας, τις πέρασε και έγινε δεκτός στο πανεπιστήμιο με κρατική υποτροφία. Εδώ συνάντησε μεταξύ των καθηγητών τους Γιόζεφ Σουμπέτερ, Άλβιν Χάνσεν, Γκότφρηντ Χάμπερλερ, Έντουαρντ Τσάμπερλιν, Τζον Κένεθ Γκάλμπρεϊθ και Βασίλι Λεοντίεφ, ενώ ήρθε σε επαφή με τη θεωρία του Κέυνς. Ο Τόμπιν απεφοίτησε με άριστα το 1939 με μία διπλωματική εργασία-ανάλυση του μηχανισμού του Κέυνς για την εισαγωγή της «μη-εθελοντικής» ανεργίας ισορροπίας. Το πρώτο δημοσιευμένο άρθρο του, το 1941, ήταν βασισμένο πάνω σε αυτή την κριτική ανάλυση[1]
Ο Τόμπιν συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στο ίδιο πανεπιστήμιο και πήρε master το 1940. Μεταπτυχιακός συμφοιτητής του υπήρξε ο Πολ Σάμιουελσον. Με την είσοδο των ΗΠΑ στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Τόμπιν κατατάχθηκε στο πολεμικό ναυτικό και πέρασε τον πόλεμο ως αξιωματικός σε αντιτορπιλικό. Μετά τη λήξη του πολέμου, επέστρεψε στο Χάρβαρντ και πήρε το διδακτορικό του το 1947 με μία διατριβή πάνω στη συνάρτηση καταναλώσεως, με επιβλέποντα καθηγητή τον Σουμπέτερ[2]. Το ίδιο έτος ο Τόμπιν εκλέχθηκε Junior Fellow της Society of Fellows του Χάρβαρντ, γεγονός που του έδωσε την ελευθερία και τη χρηματοδότηση να περάσει τα επόμενα τρία χρόνια μελετώντας και ερευνώντας.
Το 1950 ο Τόμπιν προσλήφθηκε από το Πανεπιστήμιο Γέιλ, όπου και παρέμεινε σε όλη την υπόλοιπη σταδιοδρομία του. Το βασικό ερευνητικό του ενδισφέρον ήταν να παράσχει μικροθεμελίωση (microfoundations) του Κεϋνσιανισμού, εστιάζοντας ιδιαίτερα στη νομισματική πλευρά. Από το 1957 ήταν καθηγητής στην έδρα Sterling του Γέιλ.
Εκτός από τη διδασκαλία και την έρευνα, ο Τόμπιν συμμετείχε ενεργά και στα δημόσια πράγματα, αρθρογραφώντας για τρέχοντα οικονομικά θέματα και υπηρετώντας ως εμπειρογνώμονας και σύμβουλος οικονομικής πολιτικής. Το 1961–62 υπηρέτησε ως μέλος του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων (Council of Economic Advisors) του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι και μετά συνέχισε ως σύμβουλος και μέλος του Δ.Σ. της Ομοσπονδιακής Τράπεζας.
Ο Τόμπιν τιμήθηκε με το μετάλλιο John Bates Clark το 1955 και το 1981 με το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών. Απεβίωσε στο Νιου Χέιβεν του Κονέκτικατ σε ηλικία 84 ετών.
Ο Τόμπιν ήταν νυμφευμένος με την Ελίζαμπεθ Φέι Ρίνγκο, παλαιά φοιτήτρια του Πολ Σάμιουελσον στο M.I.T., από τις 14 Σεπτεμβρίου 1946. Είχαν 4 τέκνα: τη Μάργκαρετ Ρίνγκο, τον Λούις Μάικλ, τον Χιου Ρίνγκο και τον Ρότζερ Τζιλ. Η Ελίζαμπεθ απεβίωσε τον Ιούνιο του 2009, σε ηλικία 90 ετών.
Το έργο του
To «μοντέλο Τόμπιτ» του Τόμπιν (1958) αποτελεί πλέον μία καθιερωμένη οικονομετρική τεχνική. Η «θεωρία q» για τις επενδύσεις (1969), το μοντέλο Baumol-Tobin για τη ζήτηση ρευστού στις συναλλαγές (Tobin 1956) και το μοντέλο της προτιμήσεως ρευστότητας (liquidity preference) ως συμπεριφορά απέναντι στην αβεβαιότητα (1958) αποτελούν όλα αναπόσπαστο μέρος των συγγραμμάτων οικονομικών.
Το 1958 ο Τόμπιν πρωτοπόρησε στην ανάδειξη του τρόπου αντιμετωπίσεως της μεγιστοποιήσεως της χρηστικότητας κάτω από αβεβαιότητα με άπειρο αριθμό δυνατών καταστάσεων. Κατά τον Palda, «ο Τζέιμς Τόμπιν ανακάλυψε πως σε κάποιες περιπτώσεις δεν χρειάζεται να ανησυχείς για τη χρηστικότητα του εισοδήματος σε χιλιάδες καταστάσεις και για τις συνδεδεμένες με αυτές πιθανότητες, προκειμένου να επιλύσεις την επιλογή του καταναλωτή στο πώς να κατανείμει το εισόδημα. Στις περιπτώσεις όπου οι προτιμήσεις περιέχουν μόνο έναν γραμμικό και έναν τετραγωνικό όρο (μία περίπτωση μειούμενων ανταποδόσεων), ή όταν οι πιθανότητες διαφορετικών αποδόσεων των μετοχών ακολουθούν μία κανονική κατανομή (μία εξίσωση που περιέχει ως παραμέτρους έναν γραμμικό και έναν τετραγωνικό όρο), γίνεται δυνατή μία απλή διατύπωση των επενδυτικών επιλογών ενός προσώπου.»[3].
Δημοσιεύσεις
Tobin, James (1941). «A note on the money wage problem». Quarterly Journal of Economics 55 (3): 508–516. doi:10.2307/1885642.
Tobin, James (1955). «A Dynamic Aggregative Model». Journal of Political Economy 63.2 (2): 103–15. doi:10.1086/257652.
Tobin, James (1956). "The Interest-Elasticity of Transactions Demand for Cash," Review of Economics and Statistics, 38(3), pp 241–247.
Tobin, James (1958a). «Estimation of relationships for limited dependent variables». Econometrica (The Econometric Society) 26 (1): 24–36. doi:10.2307/1907382Πρότυπο:Inconsistent citations
Tobin, James (1958b). «Liquidity Preference as Behavior Towards Risk». Review of Economic Studies 25.1: 65–86.
Tobin, James (1961). "Money, Capital, and Other Stores of Value," American Economic Review, 51(2), pp. 26–37. Reprinted in Tobin, 1987, Essays in Economics, v. 1, pp. 217–27. MIT Press.
Tobin, James (1969). «A General Equilibrium Approach to Monetary Theory». Journal of Money, Credit, and Banking 1.1 (1): 15–29.
Tobin, James (1970). "Money and Income: Post Hoc Ergo Propter Hoc?" Quarterly Journal of Economics, 84(2), pp. 301–317.
Tobin, James and William C. Brainard (1977a). "Asset Markets and the Cost of Capital". In Richard Nelson and Bela Balassa, eds., Economic Progress: Private Values and Public Policy (Essays in Honor of William Fellner), Amsterdam: North-Holland, 235-62.
Tobin, James (1977b). «How Dead is Keynes?». Economic Inquiry XV (4): 459–468.
Tobin, James (1992). “money,” The New Palgrave Dictionary of Finance and Money, v. 2, pp. 770–79 & in The New Palgrave Dictionary of Economics. 2008, 2nd Edition. Table of Contents and Abstract. Reprinted in Tobin (1996), Essays in Economics, v. 4, pp. 139–63. MIT Press.
Tobin, James, Essays in Economics, MIT Press:
v. 1 (1987), Macroeconomics. Scroll to chapter-preview links.
v. 2 Consumption and Economics. Description.
v. 3 (1987). Theory and Policy (in 1989 paperback as Policies for Prosperity: Essays in a Keynesian Mode). Description and links.
v. 4 (1996). National and International. Links.
Tobin, James, with Stephen S. Golub (1998). Money, Credit, and Capital. Irwin/McGraw-Hill. TOC.
Tobin, James (2008). «Monetary Policy». Στο: David R. Henderson (ed.), επιμ. Concise Encyclopedia of Economics (2nd έκδοση). Indianapolis: Library of Economics and Liberty. ISBN 978-0865976658. OCLC 237794267.
Δείτε επίσης
Βασικό άνευ όρων εισόδημα
Εγγυημένο ελάχιστο εισόδημα
Μοντέλο Τόμπιτ
Φόρος Τόμπιν
Παραπομπές
Solow, Robert (2004): «James Tobin», Proceedings of the American Philosophical Society τόμος 148, no. 3
James Tobin στο Lives of the Laureates, Seven Nobel Economists, επιμ. William Breit, Roger W. Spencer, The MIT Press, 1986
Palda, Filip: The Apprentice Economist: Seven Steps to Mastery, Cooper-Wolfling Press, Ottawa 2013, ISBN 978-0987788047
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ο Τζέιμς Τόμπιν στον ιστοτόπο του Cowles Foundation
Σύντομη βιογραφία στο nobel-winners.com
The Manual of Ideas Launches Tobin's Q Research Service Based on James Tobin's Q Indicator
Ο Robert Huebscher για το θέμα "The Market Valuation Q-uestion"
James Tobin (1918–2002). Liberty Fund. 2008.
Βραβευμένοι με Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών
1969–1975
Ράγκναρ Φρις \ Γιαν Τίνμπεργκεν (1969) Πολ Σάμιουελσον (1970) Σάιμον Κούζνετς (1971) Σερ Τζον Χικς \ Κένεθ Άροου (1972) Βασίλι Λεοντίεφ (1973) Γκουνάρ Μιρντάλ \ Φρίντριχ φον Χάγεκ (1974) Λεονίντ Καντορόβιτς \ Τγιάλινγκ Κούπμανς (1975)
1976–2000
Μίλτον Φρίντμαν (1976) Μπερτίλ Ολίν \ Τζέιμς Μεντ (1977) Χέρμπερτ Σάιμον (1978) Θίοντορ Σουλτς \ Άρθουρ Λιούις (1979) Λόρενς Κλάιν (1980) Τζέιμς Τόμπιν (1981) Τζορτζ Στίγκλερ (1982) Ζεράρ Ντεμπρέ (1983) Ρίτσαρντ Στόουν (1984) Φράνκο Μοντιλιάνι (1985) Τζέιμς Μπιουκάναν (1986) Ρόμπερτ Σόλοου (1987) Μορίς Αγιέ (1988) Τρίγκβε Χααβέλμο (1989) Χάρι Μάρκοβιτς \ Μέρτον Μίλερ \ Ουίλιαμ Φόρσιθ Σαρπ (1990) Ρόναλντ Κόαζ (1991) Γκάρι Μπέκερ (1992) Ρόμπερτ Φόγκελ \ Ντάγκλας Νορθ (1993) Τζον Χαρσάνγι \ Τζον Φορμπς Νας \ Ράινχαρντ Ζέλτεν (1994) Ρόμπερτ Λούκας Τζούνιορ (1995) Τζέιμς Μίρλες \ Γουίλιαμ Βίκρεϊ (1996) Ρόμπερτ Μέρτον \ Μάιρον Σόουλς (1997) Αμάρτια Σεν (1998) Ρόμπερτ Μαντέλ (1999) Τζέιμς Χέκμαν \ Ντάνιελ Μακφάντεν (2000)
2001-σήμερα
Τζωρτζ Άκερλοφ \ Μάικλ Σπενς \ Τζόζεφ Στίγκλιτς (2001) Ντάνιελ Κάνεμαν \ Βέρνον Σμιθ (2002) Ρόμπερτ Ένγκλι \ Κλάιβ Γκράνγκερ (2003) Φιν Κίντλαντ \ Έντουαρντ Πρέσκοτ (2004) Ρόμπερτ Άουμαν \ Τόμας Σέλινγκ (2005) Έντμουντ Φελπς (2006) Λέονιντ Χούρβιτς \ Έρικ Μάσκιν \ Ρότζερ Μάιερσον (2007) Πολ Κρούγκμαν (2008) Ελινορ Όστρομ \ Όλιβερ Ουίλιαμσον (2009) Πίτερ Ντάιαμοντ \ Ντέιλ Μόρτενσεν \ Χριστόφορος Πισσαρίδης (2010) Τόμας Σάρτζεντ \ Κρίστοφερ Σιμς (2011) Άλβιν Ε. Ροθ \ Λόιντ Σάπλεϊ (2012) Γιουτζίν Φέιμα \ Λαρς Πίτερ Χάνσεν \ Ρόμπερτ Τζ. Σίλερ (2013) Ζαν Τιρόλ (2014) Άνγκους Ντίτον (2015) Όλιβερ Χαρτ \ Μπενγκτ Χόλμστρεμ (2016)
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
