Ο Τζέιμς Ρόζενκουιστ (James Rosenquist, 29 Νοεμβρίου 1933 – 31 Μαρτίου 2017) ήταν Αμερικανός ζωγράφος και ένας από τους πρωταγωνιστές του κινήματος της ποπ αρτ.
Οικογένεια και εκπαίδευση
Ο Ρόζενκουιστ γεννήθηκε στο Γκραντ Φορκς της Βόρειας Ντακότα[7] και ήταν μοναχοπαίδι. Οι γονείς του, Λούις και Ρουθ Ρόζενκουιστ, σουηδικής καταγωγής, που ήταν ερασιτέχνες πιλότοι και μετακόμιζαν από πόλη σε πόλη για να βρουν δουλειά, εγκαταστάθηκαν τελικά στη Μινεάπολη. Η μητέρα του, που ήταν επίσης ζωγράφος, τον ενθάρρυνε να καλλιεργήσει ενδιαφέρον προς τις καλές τέχνες. Στο γυμνάσιο ο Τζέιμς κέρδισε μια μικρή υποτροφία για να σπουδάσει στη Σχολή Καλών Τεχνών και Σχεδίου της Μινεάπολις. Στη συνέχεια, από το 1952 ως το 1954, σπούδασε ζωγραφική στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα. Το 1955, σε ηλικία 21 ετών, πήγε με υποτροφία στη Νέα Υόρκη για σπουδές στην Art Students League.[8]
Σταδιοδρομία
Ο Ρόζενκουιστ άρχισε να εργάζεται ζωγραφίζοντας επιγραφές[7] και διαφημίσεις. Τις τεχνικές των επιγραφών εφάρμοσε στους μεγάλων διαστάσεων πίνακες που άρχισε να δημιουργεί το 1960. Καθώς και άλλοι ποπ καλλιτέχνες, προσάρμοσε την οπτική γλώσσα των διαφημίσεων και της μαζικής κουλτούρας στις καλές τέχνες. «Ζωγράφισα τις επιγραφές κάθε ζαχαροπλαστείου του Μπρούκλιν.», έγραψε στην αυτοβιογραφία του (Painting Below Zero: Notes on a Life in Art, 2009).[9]
Το 2003 ο τεχνοκριτικός Πήτερ Σέλνταλ (Peter Schjeldahl) σχολίασε ως εξής αυτή την εφαρμογή τεχνικών από τον Ρόζενκουιστ: «Υπήρξε η εισαγωγή της μεθόδου στην τέχνη ένα φτηνό τέχνασμα; Το ίδιο ήταν τότε το φωτο-silk-screening του Γουόρχολ και οι απεικονίσεις του Λίχτενσταϊν από λωρίδες κόμικ. Ο σκοπός σε όλες τις περιπτώσεις ήταν η συγχώνευση της αισθητικής της ζωγραφικής με τη σημειωτική της βουτηγμένης στα μίντια σύγχρονης πραγματικότητας. Η γυμνή αποτελεσματικότητα της αντι-προσωπικής τέχνης ορίζει την κλασική ποπ αρτ.»[7]
Ο Ρόζενκουιστ πραγματοποίησε τις πρώτες του δύο ατομικές εκθέσεις στην Green Gallery του Μανχάταν, το 1962 και το 1963.[7] Ακολούθως, παρουσίασε το έργο του «F-111», πίνακα με διαστάσεις δωματίου, στη Leo Castelli Gallery το 1965,[7], κάτι που του επέφερε διεθνή αναγνώριση.[10]
Ο Ρόζενκουιστ είχε δηλώσει σχετικά με την ανάμιξή του στο κίνημα της ποπ αρτ: «... με αποκάλεσαν ποπ καλλιτέχνη επειδή χρησιμοποίησα αναγνωρίσιμα θέματα. Οι κριτικοί αρέσκονται στο να ομαδοποιούν τους ανθρώπους. Δεν συνάντησα τον Άντι Γουόρχολ μέχρι το 1964. Δεν γνώριζα τον Άντι ή τον Ρόι Λίχτενσταϊν και τόσο καλά. Εμφανιστήκαμε όλοι ξεχωριστά.»[11]
Αρκετά έργα του Ρόζενκουιστ εκτίθενται στο ισόγειο του Κη Τάουερ στο Κλίβελαντ. εκεί βρισκόταν και το «F-111» επί πολλά χρόνια.[12]
Μετά την ανάδειξή του, ο ζωγράφος εκτέλεσε μεγάλης κλίμακας παραγγελίες, όπως την τριάδα «The Swimmer», το «In the Econo-mist» (1997–1998) για το Deutsche Guggenheim στο Βερολίνο, και ένα έργο που σχεδιαζόταν για την οροφή του Παλαί ντε Σαγιό, στο Παρίσι.
Αρχίζοντας με τις πρώτες του αναδρομικές εκθέσεις (ρετροσπεκτίβες) της πρώιμης περιόδου το 1972, που οργανώθηκαν από το Μουσείο Αμερικανικής Τέχνης Χουίτνεϋ στη Νέα Υόρκη και από το Μουσείο Βάλραφ-Ρίχαρτς της Κολωνίας, τα έργα του Ρόζενκουιστ υπήρξαν το αντικείμενο αρκετών εκθέσεων σε μουσεία και γκαλερί, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στο εξωτερικό. Το Μουσείο Γκούγκενχαϊμ της Νέας Υόρκης διοργάνωσε μια γενική αναδρομική έκθεσή του το 2003, η οποία στη συνέχεια περιόδευσε ανά τον κόσμο.[13]
Προσωπική ζωή
Ο Τζέιμς Ρόζενκουιστ νυμφεύθηκε δύο φορές και απέκτησε δύο τέκνα.[7] Με την πρώτη του σύζυγο, τη Μαίρη Λου Άνταμς, με την οποία παντρεύτηκαν στις 5 Ιουνίου 1960[14], απέκτησαν ένα παιδί, τον Τζων.[7] Ο πρώτος του γάμος έληξε με διαζύγιο.[7] Το 1976, ένα έτος μετά το διαζύγιό του, ο καλλιτέχνης μετακόμισε στον οικισμό Αριπέκα της Φλόριντα. Η δεύτερη σύζυγός του ήταν η Μίμι Τόμσον (Mimi Thompson), με την οποία παντρεύτηκαν στις 18 Απριλίου 1987 και απέκτησαν μία κόρη[15], τη Λίλη.[7]
Στις 25 Απριλίου 2009 μια πυρκαγιά στην Κομητεία Χερνάντο, κατέκαψε μεταξύ άλλων και το σπίτι, το ατελιέ και την αποθήκη του ζωγράφου. Όλα τα έργα του που ήταν αποθηκευμένα εκεί καταστράφηκαν.[16][17][18]
Ο Ρόζενκουιστ πέθανε στο σπίτι του στην πόλη της Νέας Υόρκης σε ηλικία 83 ετών, μετά από μακρά ασθένεια[7][9], αφήνοντας πίσω του τη δεύτερη σύζυγό του Μίμι Τόμσον, τα παιδιά του και έναν εγγονό, τον Όσκαρ.[7]
Παραπομπές
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/James-Rosenquist. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) SNAC. w6zs33g3. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Itaú Cultural: (Πορτογαλικά) Enciclopédia Itaú Cultural. Itaú Cultural. Σάο Πάολο. pessoa592584/james-rosenquist. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-85-7979-060-7.
filmportal.de. 995926aef0754a26905efefeb382a781. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
www.lemonde.fr/arts/article/2017/04/02/le-plasticien-james-rosenquist-est-mort_5104635_1655012.html.
www.repubblica.it/cultura/2017/04/01/news/morto_james_rosenquist-161976030/.
Johnson, Ken. «James Rosenquist, Pop Art Pioneer, Dies at 83». The New York Times (1 Απριλίου 2017). Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2017.
Kastner, Jeffrey (22 Νοεμβρίου 2007). «In the Studio: James Rosenquist». artinfo.com. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2008.
Pengelly, Martin (2 Απριλίου 2017). «James Rosenquist, pop artist who painted the famous F-111, dies aged 83». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2017.
The Permanent Collections of the Guggenheim Museums. Museo Guggenheim Bilbao. 2007, σελ. 162.
"Art Space Talk: James Rosenquist", Myartspace, 4 Απριλίου 2008.
Litt, Steven: «Salle Mural Quietly Fills Key Tower Void», The Plain Dealer. 22 Μαρτίου 1998.
Stevens, Mark: New York Magazine (20 Οκτωβρίου 2003). King of Pop
Current Biography. 31. H.W. Wilson Company. 1970, σελ. 40.
O'Neill, William L., επιμ. (2003). The Scribner Encyclopedia of American Lives: M-Z (illustrated έκδοση). C. Scribner's Sons, σελ. 280. ISBN 9780684312224.
Miamiherald.com
Itzkoff, Dave (28 Απριλίου 2009). «Pop Artist's Works Lost in Studio Fire». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2010.
Baynews9.com
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επίσημος ιστότοπος
Ο Τζέιμς Ρόζενκουιστ στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (Νέα Υόρκη)
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
