Ο Χάρλαν Έλλισον (Ηarlan Ellison, 27 Μαΐου 1934 - 28 Ιουνίου 2018) ήταν βραβευμένος Αμερικανός συγγραφέας, γεννημένος στο Οχάιο των ΗΠΑ.
.jpg)
Φοίτησε στο πανεπιστήμιο του Οχάιο για 18 μήνες, πριν τελικά αποβληθεί όταν χτύπησε τον φιλόλογο που του είπε πως δεν έχει καθόλου ταλέντο. Από μικρός είχε ανακατευτεί ενεργά στις οργανώσεις των οπαδών της επιστημονικής φαντασίας στο Κλήβελαντ. Ο σύγχρονός του Robert Silverberg τον περιγράφει ως ανασφαλή, άφοβο, εξαιρετικά φιλόδοξο, υπερκινητικό κι εξουσιαστικό. Τα ίδια θα μπορούσε να πει κανείς για τα διηγήματά του με τα οποία έγινε γνωστός τόσο στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας όσο και έξω απ' αυτόν και που του χάρισαν 7 Hugo, 3 Νebula, 2 Jupiter κι 1 Edgar (πρόκειται για βραβεία ΕΦ Λογοτεχνίας). Τα διηγήματά του αυτά είναι εντελώς προσωπικά κι αντικατοπτρίζουν τον χαρακτήρα του συγγραφέα, τα ενδιαφέροντα και τις θέσεις του.
Από το 1962 ως τον θάνατό του έμεινε στο Λος Άντζελες. Έγινε γνωστός γράφοντας τηλεοπτικά σενάρια για θρίλερ και σειρές επιστημονικής φαντασίας. Το επεισόδιο με τίτλο The City Οn Τhe Edge Οf Forever που έγραψε για το Star Trek, κέρδισε το βραβείο Hugo το 1968. Πρώτο του μυθιστόρημα ήταν το Web Οf Υhe City, που κυκλοφόρησε το 1958, και περιέγραφε τον τρόπο ζωής των νεανικών συμμοριών και τις μάχες μεταξύ τους. Για να γράψει πέρασε δέκα βδομάδες με μια συμμορία του Μπρούκλιν, και παρά λίγο να σκοτωθεί σε μια συμπλοκή.
Όταν άρχισε να γράφει και διηγήματα, το 'κανε με ιλιγγιώδη ρυθμό. Πολλά απ' αυτά δεν ανήκουν στον χώρο της ΕΦ, ο ίδιος όμως συχνά αποδοκιμάζει τους κλασικούς διαχωρισμούς ανάμεσα στα λογοτεχνικά είδη. Προτιμά το χαρακτηρισμό «λογοτεχνία των εικασιών» κι αρνείται πως υπάρχει αυτό που οι άλλοι ονομάζουν «νέο κύμα» ως ξεχωριστό λογοτεχνικό ρεύμα. Παρ' όλο που -ιδίως παλιότερα - εθεωρείτο το «κακό παιδί» της ΕΦ -επιθετικός, εχθρικός, προσβάλει συχνά το ακροατήριό του, κοροϊδεύει τις απλοϊκές τους ιδέες και τα φτηνά τους γούστα- έχει κερδίσει τα περισσότερα βραβεία από κάθε άλλον.
Τα καλύτερα διηγήματα του είναι εκείνα στα οποία χαλιναγωγείται η τεράστια ενεργητικότητα του, επιτρέποντας στο παθιασμένο του ενδιαφέρον για μιαν αυθεντική, ανθρώπινη ζωή, να εκφραστεί με άγριες παραβολές όπου η αυθεντικότητα καταστρέφεται από την κεκτημένη ταχύτητα του αυστηρού ελέγχου που αναπτύσσεται στον αιώνα μας, από την οργανωμένη υποκρισία, την κακή πίστη και την παραφροσύνη. Παράλληλα όμως απεικονίζεται κι η άρνηση του ανθρώπινου πνεύματος να υποκύψει. Χρησιμοποιεί με μεγάλη ικανότητα τη γλώσσα της ΕΦ για να μορφοποιήσει και να δραματοποιήσει αυτές τις ανησυχίες του, αν και λίγα διηγήματά του τελικά κατατάσσονται εύκολα σ' αυτήν. Έχει συντάξει επίσης δυο συλλογές διηγημάτων που είχαν μεγάλη επιρροή στο χώρο της ΕΦ. Η πρώτη, Dangerous Visions (1967), ήταν συλλογή 33 πρωτότυπων διηγημάτων από γνωστούς αλλά και νέους συγγραφείς που λόγω του περιεχομένου τους ή της γραφής τους δε γίνονταν δεκτά στα περιοδικά ή τις ανθολογίες της εποχής. Η δεύτερη ήταν το Again, Dangerous Vίsίons (1972). Κι οι δύο περιέχουν εισαγωγές κι άφθονο επεξηγηματικό υλικό. Μια τρίτη ανθολογία, The Last Dangerous Visions, δεν έχει εκδοθεί ακόμη.
Σύνδεσμοι σε καταλόγους καθιερωμένων όρων
WorldCat VIAF: 54147301 LCCN: n50010025 ISNI: 0000 0003 6857 2681 GND: 119403374 SUDOC: 026850214 BNF: cb11901685z (data) BIBSYS: 5015711 MusicBrainz: ce1600c4-6bd2-49a8-a737-9561fddaaefb NDL: 00438835 NKC: ola2003169635 BNE: XX840000
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014.
(Αγγλικά) SNAC. w6zw26s1. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Internet Speculative Fiction Database. 25. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Harlan-Ellison. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Richard Sandomir: «Harlan Ellison Dies at 84; Prolific, Irascible (Science) Fiction Writer». 29 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2018.
NooSFere. 559. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Encyclopaedia Metallum. 559869. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
harlanellison.com. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2018.
Richard Sandomir: «Harlan Ellison Dies at 84; Prolific, Irascible (Science) Fiction Writer». 29 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2018.
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
