.
Ο Τζορτζ Όγκντεν Άμπελ (George Ogden Abell, 1 Μαρτίου 1927 – 7 Οκτωβρίου 1983) ήταν Αμερικανός αστρονόμος στο UCLA. Εργάσθηκε ως ερευνητής, δάσκαλος και εκλαϊκευτής της επιστήμης. Είναι γνωστός κυρίως από τον ομώνυμο κατάλογο σμηνών γαλαξιών.
Βιογραφία
Ο Άμπελ πήρε το πτυχίο του (1951), το μάστερ του (1952) και το διδακτορικό του (1957) από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια. Μετά άρχισε τη σταδιοδρομία του στην Αστρονομία ως ξεναγός επισκεπτών στο ιστορικό Αστεροσκοπείο Γκρίφιθ στο Λος Άντζελες.
Ο κατάλογός του των σμηνών γαλαξιών καταρτίσθηκε με βάση την Ουράνια Επισκόπηση του Πάλομαρ. Ανέλυσε τον σχηματισμό και την εξέλιξη αυτών των σμηνών. Απέδειξε ότι σχηματίζονται «υποσμήνη» μέσα σε σμήνη γαλαξιών, καταρρίπτοντας έτσι το ιεραρχικό πρότυπο του Carl Charlier. Εξάλλου βρήκε πώς η λαμπρότητα των σμηνών μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για τη μέτρηση αποστάσεων.
Ο Κατάλογος του Άμπελ είναι ένας σχεδόν πλήρης κατάλογος, με περίπου 4.000 σμήνη που περιέχουν τουλάχιστον 30 γαλαξίες το καθένα σε μετατόπιση προς το ερυθρό έως z = 0,2. Ο αρχικός κατάλογος, με σμήνη γαλαξιών του βόρειου ημισφαιρίου της ουράνιας σφαίρας, εκδόθηκε το 1958. Ο επεκταθείς κατάλογος, με σμήνη και του νότιου ημισφαιρίου εκδόθηκε μετά τον θάνατο του Άμπελ, το 1987.
Ο Άμπελ ανεκάλυψε τον περιοδικό κομήτη 52P/Harrington-Abell. Μαζί με τον Peter Goldreich, υπέθεσε σωστά ότι τα πλανητικά νεφελώματα εξελίσσονται από τις ατμόσφαιρες των ερυθρών γιγάντων.
Ο Άμπελ είχε πάθος στο να απομυθοποιεί ψευδοεπιστημονικούς ισχυρισμούς, όπως αυτούς του Ιμάνουελ Βελικόφσκυ. Υπήρξε συνιδρυτής της «Επιτροπής για την Επιστημονική Διερεύνηση των Ισχυρισμών Παραφυσικής» (CSICOP) το 1976, που ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του καθηγητή Φιλοσοφίας Paul Kurtz. Υπό την αιγίδα της έγινε μια έρευνα για ισχυρισμούς σχετικούς με το Mars effect στην Αστρολογία από τον Τζόρτζ Άμπελ και τον γιο του, A.A. Abell, ειδικό της Πληροφορικής.
Διαθέτοντας και οργανωτικές ικανότητες, ο Άμπελ υπηρέτησε ως πρόεδρος της Επιτροπής Κοσμολογίας της Διεθνούς Αστρονομικής Ενώσεως (IAU) και ως πρόεδρος της Αστρονομικής Εταιρείας του Ειρηνικού. Το 1970 εκλέχθηκε μέλος της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας.
Διάφορα
Ονομάσθηκαν προς τιμή του
Ο αστεροειδής 3449 Άμπελ (3449 Abell), που ανακαλύφθηκε το 1978
Το Αστεροσκοπείο George Abell του Ανοικτού Πανεπιστημίου στο Μίλτον Κέινς, στην Αγγλία.
Νεκρολογίες
JRASC 77 (1983) L85
QJRAS 30 (1989) 283
Εργογραφία
Abell, G.O., Morrison, D., Wolff, S.C.: Exploration of the Universe, Saunders College Pub (6η έκδοση, αναθεωρημένη, 1993). ISBN 0-03-094666-2.
Abell, G.O., Wolff, S.C., Morrison, D.: Realm of the Universe, Saunders College Publishing, 5η έκδοση το 1994. ISBN 0-03-001664-9.
Abell, G.O., Singer, B.: Science and the Paranormal: Probing the Existence of the Supernatural, Scribner Book Company, ανατύπωση τον Μάρτιο 1983. ISBN 0-684-17820-6.
Abell, G.O.: A catalog of rich clusters of galaxies, American Astronomical Society (1989), ASIN B000726Y06.
Δείτε επίσης
Κατάλογος του Άμπελ
Mars effect
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License