Ο Έρνεστ Μποργκνάιν (Ernest Borgnine, 24 Ιανουαρίου 1917 - 8 Ιουλίου 2012)[15][16] ήταν Αμερικανός ηθοποιός της τηλεόρασης και του κινηματογράφου. Υπήρξε αντισυμβατικός πρωταγωνιστής πολλών ταινιών κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '50, συμπεριλαμβανομένης και της ταινίας Μάρτι (Marty) που του χάρισε το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου το 1955. Στην τηλεόραση πρωταγωνίστησε στη σειρά McHale's Navy κατά τα μέσα της δεκαετίας του '60 και συμμετείχε στη σειρά Airwolf κατά τη δεκαετία του 1980.
Βιογραφία
Γεννημένος στο Χάμπτεν του Κονέκτικατ από Ιταλούς μετανάστες γονείς, ο Μποργκνάιν μεγάλωσε στο Νορθ Χέιβεν του Κονέκτικατ. Οι δικοί του χώρισαν όταν εκείνος ήταν μικρός για να επανασυνδεθούν αργότερα και να αλλάξουν το επίθετό τους από Μποργκνίνο σε Μποργκνάιν. Ο Μποργκνάιν ήταν πολύ δεμένος με τη μητέρα του. Μετά την αποφοίτησή του από το σχολείο ο 1935 κατατάχθηκε στο Ναυτικό απολύθηκε το 1941,[17] αλλά αναγκάστηκε να επιστρέψει μετά το ξέσπασμα του Β' Παγκόσμιου Πολέμου. Μετά τη λήξη του πολέμου επέστρεψε σπίτι χωρίς να είναι σίγουρος για τι να κάνει για το μέλλον του. Η μητέρα του τον συμβούλεψε να βρει μια εντυπωσιακή δουλειά, καθώς εκείνος δεν είχε διάθεση να δουλέψει ως εργάτης σε εργοστάσιο και τον παρότρυνε να ασχοληθεί με το θέατρο. Ο Μποργκνάιν θεώρησε ότι ήταν καλή ως ιδέα και πέρασε από ακρόαση στο Θέατρο Μπάρτερ στη Βιρτζίνια όπου έγινε δεκτός. Το 1947 έλαβε τον πρώτο του ρόλο στο θέατρο στην παράσταση State of the Union όπου παρά το γεγονός ότι εμφανιζόταν για λίγο κέρδισε εντυπώσεις. Την επόμενη χρονιά συμμετείχε στη θεατρική παράσταση του Τένεσι Γουίλιαμς Γυάλινος Κόσμος κι ένα χρόνο αργότερα βρισκόταν στο Μπρόντγουεϊ όπου συμμετείχε στην παράσταση Harvey. To 1951 μεταφέρθηκε στο Λος Άντζελες όπου έλαβε και το ρόλο που τον έκανε γνωστό στην ταινία του Φρεντ Τσίνεμαν Όσο υπάρχουν άνθρωποι. Ο ρόλος του αξιωματικού Φάτσο Τζάντσον που βασανίζει τον Άντζελο Μάτζιο (που υποδύθηκε ο Φρανκ Σινάτρα στην απομόνωση, του απέφερε αναγνωρισιμότητα. Οι επόμενοι του ρόλοι ήταν δευτερεύοντες (εμφανιζόταν συνήθως στο ρόλο του κακοποιού), αλλά σε σπουδαίες ταινίες όπως οι: Τζόνι Γκιτάρ (Johnny Guitar, 1954), Βέρα Κρουζ (Vera Cruz) και Άσχημη μέρα στο μαύρο βράχο (Bad Day At Black Rock, 1955). To 1955 ήταν η χρονιά που τον καθιέρωσε όταν του ανατέθηκε ο ρόλος του καλόκαρδου χασάπη Μάρτι Πιλέτι στην ταινία του Ντέλμπερτ Μαν Μάρτι (Marty). Η ταινία του χάρισε το όσκαρ Α' ανδρικού ρόλου έχοντας ως συνυποψήφιους για το βραβείο τους: Τζέιμς Ντην, Σπένσερ Τρέισι, Τζέιμς Κάγκνεϊ και Φρανκ Σινάτρα. Επόμενή του ταινία ήταν το Τόπο στα Νιάτα (Catered Affair) του Ρίτσαρντ Μπρουκς. Συνέχισε να εργάζεται ασταμάτητα και κατά τις δεκαετίες του '60 και του '70 συμμετέχοντας σε ταινίες όπως: Οι Βίκινγκς (The Vikings, 1958), Η Πτήση του Φοίνικα (The Flight of the Phoenix, 1965), Και οι 12 Ηταν Καθάρματα (The Dirty Dozen, 1967), Η Περιπέτεια του Ποσειδώνα (The Poseidon's Adventure, 1973) και Η Μαύρη Τρύπα (The Black Hole, 1979). Σημαντική ήταν επίσης η συμμετοχή του στο γουέστερν του Σαμ Πέκινπα Άγρια Συμμορία (The Wild Bunch) το 1969. Συνέχισε να εμφανίζεται τόσο στο σινεμά όσο και στον κινηματογράφο και το 2002 έλαβε υποψηφιότητα για Έμμυ για την εμφάνισή του στη σειρά Στην Εντατική. Παντρεύτηκε 4 φορές (τη δεύτερη με την ηθοποιό Κέιτι Τζουράντο) και απέκτησε 4 παιδιά. Ο ηθοποιός απεβίωσε, σε ηλικία 95 ετών, από επιπλοκές νεφρικής ανεπάρκειας στις 8 Ιουλίου του 2012[18].
Βραβεία
Ο Έρνεστ Μποργκνάιν λαμβάνει το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία του 1955 Μάρτι (Marty) από τη Γκρέις Κέλι.
Βραβεία Ακαδημίας Κινηματογράφου
Βράβευση:
1955 - Α' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία Μάρτι
Χρυσές Σφαίρες
Βράβευση:
1955 - Ανδρικής Ερμηνείας σε Δράμα για την ταινία Μάρτι
Βραβείο Κύκλου Κριτικών Νέας Υόρκης
Βράβευση:
1955 - Α' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία Μάρτι
Βραβεία National Board Review
Βράβευση:
1955 - Α' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία Μάρτι
Βραβεία BAFTA
1955 - Α' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία Μάρτι
Βραβεία SAG
2011 - Τιμητικό Βραβείο Προσφοράς στην Έβδομη Τέχνη
Επιλεγμένη Φιλμογραφία
Ο Μποργκνάιν το 2004
1951 - Στο Βούρκο του Εγκλήματος (The Mob)
1953 - Οσο Υπάρχουν Ανθρωποι - (From Here to Eternity)
1954 - Βέρα Κρουζ (Vera Cruz)
1954 - Τζόνι Γκιτάρ (Johnny Guitar)
1954 - Ο Δημήτριος και οι Μονομάχοι (Demetrius and the Gladiators)
1955 - Άσχημη Μέρα στο Μαύρο Βράχο (Bad Day at Black Rock)
1955 - Μάρτι (Marty) - Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου
1956 - Τόπο στα Νιάτα (The Catered Affair)
1958 - Κόλαση στον Ειρηνικό (Torpedo Run)
1958 - Οι Βίκινγκς (The Vikings)
1961 - Η Ωρα της Μεγάλης Κρίσεως (Il Giudizio Universale)
1961 - Βαραββάς (Barabbas)
1965 - Η Πτήση του Φοίνικα (The Flight of the Phoenix)
1966 - Πριν από τη Δύση (The Oscar)
1967 - Και οι 12 Ηταν Καθάρματα (The Dirty Dozen)
1968 - Στη Σκιά μιας Αγάπης (The Legend of Lylah Clare)
1968 - Μυστική Βάσις Ζέμπρα (Ice Station Zebra)
1969 - Αγρια Συμμορία (The Wild Bunch)
1972 - Η Περιπέτεια του Ποσειδώνα (The Poseidon Adventure)
1977 - Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ (Jesus of Nazareth)
1978 - Αγρια Σύγκρουση (Convoy)
1979 - Η Μαύρη Τρύπα (The Black Hole)
1980 - Ειρηνικός Ωκεανός: Ωρα Μηδέν (When Time Ran Out...)
1981 - Απόδραση από τη Νέα Υόρκη (Escape from New York)
1984 - Airwolf (as Dominic)
1997 - Γκάττακα (Gattaca)
1998 - Μικροί Στρατιώτες (Small Soldiers)
1998 - Παιχνίδι για... Λίγους (BASEketball)
2003 - Ξέγνοιαστοι Καβαλάρηδες, Οργισμένα Είδωλα (Easy Riders, Raging Bulls)
2004 - Blueberry
2008 - Οι Φίλοι μας... τα Ζώα (Strange Wilderness)
2010 - RED: Πράκτορες Παροπλισμένοι Αλλά Πάντα Επικίνδυνοι (Red)
2011 - Night Club
Παραπομπές
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2014.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb138916957. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Ernest-Borgnine. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) SNAC. w62v543z. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Internet Broadway Database. 32544. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Find A Grave. 93303368. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Discogs. 1081029. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
filmportal.de. 9b278b924ef9457abe6108cdf447e254. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
www.nytimes.com/2012/07/09/movies/ernest-borgnine-tough-but-tender-actor-is-dead-at-95.html?_r=1%7Caccessdate%3DJuly.
www.aveleyman.com/FilmCredit.aspx?FilmID=1859&Extra=Y.
www.aveleyman.com/OnThisDay.aspx?OTDMonth=01&OTDDay=24&OTDYear=1949.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
www.nytimes.com/movies/movie/31612/Marty/details.
www.abs-cbnnews.com/entertainment/07/09/12/oscar-winning-actor-ernest-borgnine-dead-95-la.
"Ernest Borgnine." International Dictionary of Films and Filmmakers, Volume 3: Actors and Actresses, 4th ed. St. James Press, 2000. Reproduced in Biography Resource Center. Farmington Hills, Mich.: Thomson Gale. 2006: "Born: Ermes Effron Borgnino in Hamden, Connecticut, January 24, 1917 (some sources say 1915 or 1918)."
Clooney, Nick (2003). The Movies That Changed Us: Reflections on the Screen. Simon and Schuster. ISBN 0-7434-1044-0., p. 114
Ernest Borgnine Interview
Kate Mather and Ashley Powers (8 July 2012). «Ernest Borgnine died of kidney failure, his publicist says». Los Angeles Times (LATimes.com).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ο Έρνεστ Μποργκνάιν στο cine.gr
Βραβείο Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου
1928–1940
Εμίλ Γιάνινγκς (1928) Γουόρνερ Μπάξτερ (1929) Τζόρτζ Άρλις (1930) Λάιονελ Μπάριμορ (1931) Φρέντρικ Μαρτς / Γουάλας Μπίρι (1932) Τσαρλς Λότον (1933) Κλαρκ Γκέιμπλ (1934) Βίκτορ ΜακΛάγκλεν (1935) Πολ Μιούνι (1936) Σπένσερ Τρέισι (1937) Σπένσερ Τρέισι (1938) Ρόμπερτ Ντόνατ (1939) Τζέιμς Στιούαρτ (1940)
1941–1960
Γκάρι Κούπερ (1941) Τζέιμς Κάγκνεϊ (1942) Πολ Λούκας (1943) Μπινγκ Κρόσμπι (1944) Ρέι Μιλάντ (1945) Φρέντρικ Μαρτς (1946) Ρόναλντ Κόλμαν (1947) Λόρενς Ολίβιε (1948) Μπρόντερικ Κρόφορντ (1949) Χοσέ Φερρέρ (1950) Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ (1951) Γκάρι Κούπερ (1952) Γουίλιαμ Χόλντεν (1953) Μάρλον Μπράντο (1954) Έρνεστ Μποργκνάιν (1955) Γιουλ Μπρίνερ (1956) Άλεκ Γκίνες (1957) Ντέιβιντ Νίβεν (1958) Τσάρλτον Ίστον (1959) Μπαρτ Λάνκαστερ (1960)
1961–1980
Μαξιμίλιαν Σελλ (1961) Γκρέγκορι Πεκ (1962) Σίντνεϊ Πουατιέ (1963) Ρεξ Χάρισον (1964) Λι Μάρβιν (1965) Πολ Σκόφιλντ (1966) Ροντ Στάιγκερ (1967) Κλιφ Ρόμπερτσον (1968) Τζον Γουέιν (1969) Τζορτζ Σι Σκοτ (1970) Τζιν Χάκμαν (1971) Μάρλον Μπράντο (1972) Τζακ Λέμον (1973) Αρτ Κάρνεϊ (1974) Τζακ Νίκολσον (1975) Πίτερ Φιντς (1976) Ρίτσαρντ Ντρέιφους (1977) Τζον Βόιτ (1978) Ντάστιν Χόφμαν (1979) Ρόμπερτ Ντε Νίρο (1980)
1981–2000
Χένρι Φόντα (1981) Μπεν Κίνγκσλεϊ (1982) Ρόμπερτ Ντυβάλ (1983) Φ. Μάρεϊ Έιμπραχαμ (1984) Γουίλιαμ Χερτ (1985) Πολ Νιούμαν (1986) Μάικλ Ντάγκλας (1987) Ντάστιν Χόφμαν (1988) Ντάνιελ Ντέι-Λιούις (1989) Τζέρεμι Άιρονς (1990) Άντονι Χόπκινς (1991) Αλ Πατσίνο (1992) Τομ Χανκς (1993) Τομ Χανκς (1994) Νίκολας Κέιτζ (1995) Τζέφρεϊ Ρας (1996) Τζακ Νίκολσον (1997) Ρομπέρτο Μπενίνι (1998) Κέβιν Σπέισι (1999) Ράσελ Κρόου (2000)
2001–σήμερα
Ντένζελ Ουάσινγκτον (2001) Άντριεν Μπρόντι (2002) Σον Πεν (2003) Τζέιμι Φοξ (2004) Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν (2005) Φόρεστ Γουίτακερ (2006) Ντάνιελ Ντέι-Λιούις (2007) Σον Πεν (2008) Τζεφ Μπρίτζες (2009) Κόλιν Φερθ (2010) Ζαν Ντιζαρντέν (2011) Ντάνιελ Ντέι-Λιούις (2012) Μάθιου Μακόναχι (2013) Έντι Ρέντμεϊν (2014) Λεονάρντο Ντι Κάπριο (2015) Κέισι Άφλεκ (2016) Γκάρι Όλντμαν (2017)
BAFTA Καλύτερου Α΄ Ανδρικού Ρόλου
1952–1967
Ραλφ Ρίτσαρντσον Βρετανός & Μάρλον Μπράντο αλλοδαπός (1952) Τζον Γκίλγκουντ Βρετανός & Μάρλον Μπράντο αλλοδαπός (1953) Κένεθ Μουρ Βρετανός & Μάρλον Μπράντο αλλοδαπός (1954) Λόρενς Ολίβιε Βρετανός & Έρνεστ Μποργκνάιν αλλοδαπός (1955) Πίτερ Φιντς Βρετανός & Φρανσουά Περιέ αλλοδαπός (1956) Άλεκ Γκίνες Βρετανός & Χένρι Φόντα αλλοδαπός (1957) Τρέβορ Χάουαρντ Βρετανός & Σίντνεϊ Πουατιέ αλλοδαπός (1958) Πίτερ Σέλλερς Βρετανός & Τζακ Λέμον αλλοδαπός (1959) Πίτερ Φιντς Βρετανός & Τζακ Λέμον αλλοδαπός (1960) Πίτερ Φιντς Βρετανός & Πωλ Νιούμαν αλλοδαπός (1961) Πήτερ Ο' Τουλ Βρετανός & Μπαρτ Λάνκαστερ αλλοδαπός (1962) Ντερκ Μπόγκαρντ Βρετανός & Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι αλλοδαπός (1963) Ρίτσαρντ Ατένμπορο Βρετανός & Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι αλλοδαπός (1964) Ντερκ Μπόγκαρντ Βρετανός & Λι Μάρβιν αλλοδαπός (1965) Ρίτσαρντ Μπάρτον Βρετανός & Ροντ Στάιγκερ αλλοδαπός (1966) Πολ Σκόφιλντ Βρετανός & Ροντ Στάιγκερ αλλοδαπός (1967)
1968–σήμερα
Σπένσερ Τρέισι (1968) Ντάστιν Χόφμαν (1969) Ρόμπερτ Ρέντφορντ (1970) Πίτερ Φιντς (1971) Τζιν Χάκμαν (1972) Γουόλτερ Ματάου (1973) Τζακ Νίκολσον (1974) Αλ Πατσίνο (1975) Τζακ Νίκολσον (1976) Πίτερ Φιντς (1977) Ρίτσαρντ Ντρέιφους (1978) Τζακ Λέμον (1979) Τζον Χερτ (1980) Μπαρτ Λάνκαστερ (1981) Μπεν Κίνγκσλεϊ (1982) Μάικλ Κέιν / Ντάστιν Χόφμαν (1983) Χενγκ Νγκορ (1984) Γουίλιαμ Χερτ (1985) Μπομπ Χόσκινς (1986) Σον Κόνερι (1987) Τζον Κλις (1988) Ντάνιελ Ντέι-Λιούις (1989) Φιλίπ Νουαρέ (1990) Άντονι Χόπκινς (1991) Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ (1992) Άντονι Χόπκινς (1993) Χιου Γκραντ (1994) Νάιτζελ Χόθορν (1995) Τζέφρεϊ Ρας (1996) Ρόμπερτ Καρλάιλ (1997) Ρομπέρτο Μπενίνι (1998) Κέβιν Σπέισι (1999) Τζέιμι Μπελ (2000) Ράσελ Κρόου (2001) Ντάνιελ Ντέι-Λιούις (2002) Μπιλ Μάρεϊ (2003) Τζέιμι Φοξ (2004) Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν (2005) Φόρεστ Γουίτακερ (2006) Ντάνιελ Ντέι-Λιούις (2007) Μίκι Ρουρκ (2008) Κόλιν Φερθ (2009) Κόλιν Φερθ (2010) Ζαν Ντιζαρντέν (2011) Ντάνιελ Ντέι-Λιούις (2012) Τσιούετελ Έτζιοφορ (2013) Έντι Ρέντμεϊν (2014) Λεονάρντο Ντι Κάπριο (2015) Κέισι Άφλεκ (2016) Γκάρι Όλντμαν (2017)
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
