Ο Έντουαρντ Έμερσον Μπάρναρντ (αγγλικά: Edward Emerson Barnard, 16 Δεκεμβρίου 1857 – 6 Φεβρουαρίου 1923) ήταν Αμερικανός αστρονόμος, με ιδιαίτερη ικανότητα στην αστρονομική παρατήρηση.
Τα πρώιμα χρόνια του
Ο Μπάρναρντ γεννήθηκε στο Νάσβιλ του Τενεσί και ήταν γιος του Reuben Barnard και της Elizabeth Jane Haywood-Barnard. Είχε ένα αδελφό. Ο πατέρας του πέθανε πριν από τη γέννηση του, κι έτσι η οικογένειά του δεν είχε τα οικονομικά μέσα να τον στείλει στο πανεπιστήμιο, ή έστω στο γυμνάσιο, καθώς έπρεπε να εργασθεί: έγινε βοηθός φωτογράφου σε ηλικία εννέα ετών.
Αργότερα ανέπτυξε ενδιαφέρον για την Αστρονομία. Το 1876 κατόρθωσε να αγοράσει με τις οικονομίες του ένα διοπτρικό τηλεσκόπιο των 5 ιντσών (σε διάμετρο, δηλ. 12,7 εκατοστών) και το 1881 ανακάλυψε τον πρώτο του κομήτη (αλλά δεν ανακοίνωσε την ανακάλυψη αυτή). Αργότερα τον ίδιο χρόνο ανακάλυψε και δεύτερο κομήτη, και ένα τρίτο το 1882.
Ενώ ακόμα εργαζόταν σε φωτογραφείο παντρεύτηκε τη γεννημένη στην Αγγλία Rhoda Calvert το έτος 1881. Την ίδια εποχή ένας πλούσιος με αστρονομικά ενδιαφέροντα, ο Hulbert Harrington Warner, προσέφερε από 200 δολάρια για την ανακάλυψη κάθε νέου κομήτη. Ο Μπάρναρντ ανακάλυψε οκτώ κομήτες όσο ίσχυε η προσφορά και με αυτά τα χρήματα έκτισε ένα σπίτι για εκείνον και τη σύζυγό του.
Στη συνέχεια, οι ερασιτέχνες αστρονόμοι του Νάσβιλ συγκέντρωσαν από κοινού αρκετά χρήματα ώστε να χαρίσουν στον Έντουαρντ σπουδές στο Πανεπιστήμιο Βάντερμπιλτ. Ο Μπάρναρντ αποφοίτησε από εκεί σε ηλικία 30 ετών και μετά προσλήφθηκε στο Αστεροσκοπείο Λικ, στην Καλιφόρνια. Εκεί ήλθε σε σύγκρουση με τον διευθυντή Edward S. Holden ως προς την πρόσβαση του Μπάρναρντ στο μεγάλο τηλεσκόπιο του αστεροσκοπείου για παρατηρήσεις π.χ. του πλανήτη Κρόνου και άλλα θέματα, επιστημονικά όσο και διοικητικά.
Οι κύριες αστρονομικές ανακαλύψεις
Το 1892 έκανε παρατηρήσεις ενός καινοφανούς αστέρα και υπήρξε ο πρώτος που πρόσεξε τις εκπομπές αερίου, πράγμα που τον οδήγησε να υποθέσει ορθώς ότι επρόκειτο για μία αστρική έκρηξη. Την ίδια χρονιά ανακάλυψε και την Αμάλθεια, τον πέμπτο δορυφόρο του πλανήτη Δία που ανακαλυπτόταν, ενώ οι 4 προηγούμενοι είχαν ανακαλυφθεί από τον Γαλιλαίο το 1609. Αυτός ήταν και ο τελευταίος δορυφόρος που ανακαλύφθηκε με οφθαλμοσκοπική παρατήρηση στο τηλεσκόπιο (και όχι με εξέταση φωτογραφιών ή άλλων καταγραμμένων εικόνων).
Το 1895 ο Μπάρναρντ έγινε καθηγητής της Αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Εκεί μπόρεσε να χρησιμοποιήσει το μεγαλύτερο (και μέχρι σήμερα) διοπτρικό τηλεσκόπιο του κόσμου στο Αστεροσκοπείο Γιέρκς. Μεγάλο μέρος της έρευνάς του εκείνη την περίοδο συνίστατο στη λήψη φωτογραφιών του Γαλαξία. Μαζί με τον Μαξ Βολφ ανακάλυψε ότι ορισμένες σκοτεινές περιοχές σε αυτές ήταν στην πραγματικότητα νεφελώματα αερίου και σκόνης, που απέκρυπταν τους πίσω από αυτά μακρινότερους αστέρες του Γαλαξία.
Ο αμυδρός Αστέρας του Μπάρναρντ ονομάσθηκε προς τιμή του Έντουαρντ Έμερσον Μπάρναρντ όταν αυτός ανακάλυψε το 1916 ότι είχε πολύ μεγάλη ιδία κίνηση. Μέχρι σήμερα παραμένει ο αστέρας με τη μεγαλύτερη γνωστή ιδία κίνηση ανάμεσα στα εκατομμύρια του νυκτερινού ουρανού, και αποτελεί τον κοντινότερο στη Γη αστέρα μετά τον Ήλιο και το (τριπλό) σύστημα του Άλφα Κενταύρου.
Φυσιολογικά, ο Μπάρναρντ υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους της Αστροφωτογραφίας. Καταλογογράφησε μια σειρά σκοτεινών νεφελωμάτων, που είναι και σήμερα γνωστά από τον αριθμό τους σε αυτό τον κατάλογο: Αρχίζουν με το Barnard 1 και τελειώνουν με το Barnard 366. Ο αρχικός του κατάλογος περιείχε 182 τέτοια νεφελώματα (δημοσίευση του 1919 στο Astrophysical Journal, "On the Dark Markings of the Sky with a Catalogue of 182 such Objects"). Το γνωστό (και πολυφωτογραφημένο) «Νεφέλωμα Αλογοκεφαλή» είναι το Barnard 33.
Ο Έντουαρντ Έμερσον Μπάρναρντ απεβίωσε στο Ουίλλιαμς Μπέι του Ουισκόνσιν και τάφηκε στη γενέτειρά του Νάσβιλ. Μετά τον θάνατό του η εξαιρετική του συλλογή φωτογραφιών εκδόθηκε με τον τίτλο Photographic Atlas of Selected Regions of the Milky Way («Φωτογραφικός άτλας επιλεγμένων περιοχών του Γαλαξία»).
Ανακαλύψεις κομητών
Συνολικά, ανάμεσα στο 1881 και το 1892, ο Μπάρναρντ ανακάλυψε 14 διαφορετικούς κομήτες, από τους οποίους οι τρεις ήταν περιοδικοί. Είναι οι εξής:
C/1881 S1
C/1882 R2
D/1884 O1 (Barnard 1)
C/1885 N1
C/1885 X2
C/1887 B3
C/1887 D1
C/1887 J1
C/1888 U1
C/1888 R1
C/1889 G1
177P/Barnard (P/1889 M1, P/2006 M3, Barnard 2)
C/1891 T1
D/1892 T1 (Barnard 3) - ο πρώτος κομήτης στην Ιστορία που ανακαλύφθηκε από φωτογραφίες
Τιμητικές διακρίσεις
Χρυσό μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας (1897)
Μετάλλιο Bruce (1917)
Ονομάστηκαν προς τιμή του
Ο αστεροειδής 819 Μπαρναρντιάνα (Barnardiana)
Ο Αστέρας του Μπάρναρντ
Ο κρατήρας Μπάρναρντ στο νότιο ημισφαίριο της Σελήνης
Ο κρατήρας Μπάρναρντ στον πλανήτη Άρη
Η περιοχή Barnard Regio στον Γανυμήδη
Ο «Γαλαξίας του Μπάρναρντ», ο NGC 6822 στον Τοξότη
Ο «Βρόχος του Μπάρναρντ» ("Barnard's Loop"), ένα νεφέλωμα εκπομπής στον Ωρίωνα.
Παραπομπές
(Αγγλικά) SNAC. w6qf8vkt. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Find A Grave. 14632246. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
LIBRIS. 26 Μαρτίου 2018. libris.kb.se/katalogisering/42gjj63n4hkvcqp. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12537345d. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ο φωτογραφικός του Atlas of Selected Regions of the Milky Way
Ο πλήρης «Κατάλογος σκοτεινών νεφελωμάτων του Barnard»
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License