Ο Έντουαρντ Φράνκλιν Άλμπι Γ΄ (Edward Franklin Albee III, 12 Μαρτίου 1928 – 16 Σεπτεμβρίου 2016) ήταν Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας γνωστός για την δεξιοτεχνική και ψυχρή θεώρηση της σύγχρονης ζωής. Τα πρώιμα έργα του επιδεικνύουν μια μαεστρία και Αμερικανοποίηση του Παραλογισμού που κορυφώθηκε σε έργα Ευρωπαίων θεατρικών συγγραφέων όπως ο Ζαν Ζενέ, ο Σάμιουελ Μπέκετ και ο Ευγένιος Ιονέσκο. Νεώτεροι Αμερικανοί θεατρικοί συγγραφείς, όπως η νικήτρια του Πούλιτζερ Πόλα Βόγκελ, αποδίδουν στην τολμηρή μείξη θεατρινισμού και δηκτικού διαλόγου από τον Άλμπι, την αναβίωση του μεταπολεμικού Αμερικανικού θεάτρου στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Η αφοσίωση του Άλμπι στην εξέλιξη της τέχνης του -όπως αποδεικνύεται σε μεταγενέστερες παραγωγές όπως το The Goat, Or Who Is Sylvia? (2000) - τον οριοθετεί ως ξεχωριστή περίπτωση μεταξύ άλλων Αμερικανών θεατρικών συγγραφέων της εποχής του.
Τα πρώτα χρόνια
Ο Έντουαρντ Άλμπι γεννήθηκε στην Ουάσινγκτον (DC), και δύο εβδομάδες αργότερα υιοθετήθηκε και μεταφέρθηκε στο Westchester County στη Νέα Υόρκη. Ο θετός πατέρας του Άλμπι, γιος του θεατρικού μεγαλο-παράγοντα E.F. Albee, είχε στην ιδιοκτησία του πολλά θέατρα, όπου ο Έντουαρντ εξοικειώθηκε με το θέατρο στην παιδική του ηλικία. Ο Άλμπι έφυγε από το σπίτι του στα τέλη της εφηβείας του, λέγοντας αργότερα σε μία συνέντευξη: "Δεν ήταν πολύ καλοί ως γονείς, και εγώ δεν ήμουν πολύ καλός ως γιος." Ακολούθησε η αποφοίτησή του από τη Στρατιωτική Ακαδημία Valley Forge στο Γουέιν της Πενσυλβάνια το 1945 σε ηλικία 17 ετών. Αποφοίτησε από το Choate Rosemary Hall και παρακολούθησε το Κολέγιο Τρίνιτυ (στο Κοννέκτικατ) για ενάμιση χρόνο προτού αποβληθεί επειδή δεν παρουσιαζόταν σε τάξεις και επειδή αρνιόταν να παρακολουθήσει τον υποχρεωτικό εκκλησιασμό. Κατ´ειρωνικό τρόπο ίσως, ο τότε αμελής φοιτητής αργότερα αφιέρωσε μεγάλο μέρος του χρόνου του στην προώθηση το Αμερικανικό πανεπιστημιακό θέατρο, δίνοντας συχνά ομιλίες σε πανεπιστήμια και υπηρετώντας ως διακεκριμένος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον από το 1989 ως το 2003.
Διακρίσεις
Μέλος του Συμβουλίου Dramatists Guild, ο Άλμπι έχει κερδίσει τρεις φορές το Βραβείο Πούλιτζερ για θέατρο - για τα έργα του A Delicate Balance (1966), Seascape (1974) και Three Tall Women (1990-1991) -, ένα Ειδικό Βραβείο Τόνυ για το Σύνολο του Έργου του (2005), το Χρυσό Μετάλιο για το Θέατρο από την Αμερικανική Ακαδημία και Ινστιτούτο Τεχνών και Γραμμάτων (1980), καθώς επίσης και τα Kennedy Center Honors και το Εθνικό Μετάλλιο Τεχνών (και τα δύο το 1986). Ο Άλμπι είναι πρόεδρος του ιδρύματος Edward F. Albee Foundation, Inc.
Ο μακροχρόνιος σύντροφος του Άλμπι στη ζωή του, ο Τζόναθαν Τόμας, γλύπτης, πέθανε στις 2 Μαΐου 2005, μετά από δίχρονη μάχη με τον καρκίνο.
Θεατρικά Έργα
The Zoo Story (Ιστορία του ζωολογικού κήπου,1958)
The Death of Bessie Smith (Ο θάνατος της Μπέσι Σμιθ, 1959)
The Sandbox (1959)
Fam and Yam (1959)
The American Dream (Το αμερικανικό όνειρο, 1960)
Who's Afraid of Virginia Woolf? (Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ ;, 1961-62, Βραβείο Τόνυ) ― ελλην.μετάφρ. Καίτη Κασσιμάτη-Μυριβήλη, "ΔΩΔΩΝΗ"
The Ballad of the Sad Cafe (Η μπαλλάντα του λυπημένου καφενείου, 1963) (διασκευή του ομωνύμου μυθιστορήματος της Carson McCullers)
Tiny Alice (1964)
Malcolm (1965) (διασκευασμένο από το μυθιστόρημα του James Purdy)
A Delicate Balance (Μια ευαίσθητη ισορροπία, 1966) ― ελλην.μετάφρ. Νόνικα Γαληνέα, "ΜΕΔΟΥΣΑ"
Everything in the Garden (1967) (διασκευή ενός θεατρικό έργο του Βρετανού συγγραφέα Giles Cooper)
Box και Quotations From Chairman Mao Tse-Tung (1968)
All Over (1971)
Seascape' (1974)
Listening (1975)
Counting the Ways (1976)
The Lady From Dubuque (1977-79)
Lolita (διασκευή του ομωνύμου μυθιστορήματος του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ)
The Man Who Had Three Arms (1981)
Finding the Sun (1982)
Marriage Play (1986-87)
Three Tall Women (1990-91)
The Lorca Play (1992)
Fragments (1993)
The Play About the Baby (1996)
The Goat, or Who is Sylvia? (2000, Tony Award)
Occupant (2001)
Peter & Jerry (Act One: Homelife. Act Two: The Zoo Story) (2004)
Δοκίμια
Stretching My Mind: Essays 1960-2005 (Avalon Publishing, 2005)
Παραπομπές
(Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0016361. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2015.
www.nytimes.com/2016/09/17/arts/edward-albee-playwright-of-a-desperate-generation-dies-at-88.html.
Paul de Roux: «Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays» (Γαλλικά) Éditions Robert Laffont. 1994. σελ. 39. ISBN-13 978-2-221-06888-5. ISBN-10 2-221-06888-2.
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Edward-Albee. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) SNAC. w6959fws. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Internet Broadway Database. 5258. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Internet Broadway Database. 69376. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Itaú Cultural: (Πορτογαλικά) Enciclopédia Itaú Cultural. Itaú Cultural. Σάο Πάολο. pessoa360248/edward-albee. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-85-7979-060-7.
(Αγγλικά) Find A Grave. 170006367. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
filmportal.de. 2fb9eac3e10d47299471a9762be753d9. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
www.lemonde.fr/disparitions/article/2016/09/17/l-auteur-de-qui-a-peur-de-virginia-woolf-est-decede_4999146_3382.html.
www.nytimes.com/1989/01/10/obituaries/richard-barr-71-stage-producer-and-theater-league-head-dies.html.
www.nndb.com/people/380/000026302/bibliography/.
LIBRIS. 11 Οκτωβρίου 2016. libris.kb.se/katalogisering/mkz13px53kpp8df. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018.
ibdb.com/production.php?id=384288.
ibdb.com/production.php?id=3421.
ibdb.com/production.php?id=3285.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Edward F. Albee Foundation (Αγγλικά)
The Edward Albee Society (Αγγλικά)
Έντουαρντ Άλμπι στην IMDb (Αγγλικά)
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
