Η Άννα Τζιν Αίαρς (Anna Jean Ayres) (10 Ιανουαρίου 1920 – 16 Δεκεμβρίου 1988) ήταν Αμερικανίδα Εργοθεραπεύτρια, εκπαιδευτική ψυχολόγος και υπερασπίστρια των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Έγινε γνωστή για τη δουλειά της στη θεωρία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης (SIT).[1]
Εκπαίδευση
Η Αίαρς γεννήθηκε το 1920 σε ένα αγρόκτημα στη Βισάλια της Καλιφόρνιας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, από δύο δασκάλους, τους Φλέτσερ και Λουίζ (Σταμ) Αίαρς.[2] Μεγαλώνοντας, η Ayres φέρεται να είχε συμπτώματα παρόμοια με τις δυσλειτουργίες που αργότερα θα μελετούσε.[3] Η Ayres πήρε το Bachelor of Arts στην Εργοθεραπεία το 1945, το Master οf Arts στην Εργοθεραπεία το 1954 και το Διδακτορικό της στην εκπαιδευτική ψυχολογία το 1961, όλα από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας (αγγλικά: University of Southern California, συντ. USC) στο Λος Άντζελες. Ξεκίνησε τη μετα-διδακτορική της εργασία στο Ινστιτούτο Ερευνών Εγκεφάλου του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, Λος Άντζελες (UCLA) από το 1964 έως το 1966, υπό τον Δρ. Arthur Parmelee. Ήταν επίσης μέλος του διδακτικού προσωπικού των τμημάτων Εργοθεραπείας και Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας από το 1955 έως το 1984.
Η Ayres έγραψε δύο βιβλία και περισσότερα από τριάντα άρθρα σε περιοδικά. Το 1975 στάθμισε τις τυποποιημένες δοκιμές αρχικά γνωστές ως η Southern California Sensory Integration Tests και αργότερα την αναθεωρημένη έκδοση με την ονομασία Sensory Integration and Praxis Tests (SIPT) το 1989.
Το 1976 η Αίαρς ίδρυσε μια ιδιωτική παιδιατρική κλινική που ονομάστηκε Ayres Clinic στο Τόρανς της Καλιφόρνιας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, όπου διεξήγαγε αξιολόγηση και παρέμβαση Εργοθεραπείας σε παιδιά και ενήλικες με ποικίλες διαταραχές, συμπεριλαμβανομένων των μαθησιακών δυσκολιών και του αυτισμού.
Η Ανάπτυξη της θεωρίας Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης
Εάν είμαι παραγωγική, είναι εν μέρει επειδή έχω το πλεονέκτημα της επαφής με εκείνους με το θάρρος, καθώς και την ικανότητα να σκέφτονται ανεξάρτητα και κατά μήκος ανορθόδοξων γραμμών. Δεν ήταν εύκολο για τα επαγγέλματα πρόνοιας να συλλάβουν την ανθρώπινη συμπεριφορά ως έκφραση του εγκεφάλου και εξακολουθούν να αγωνίζονται να το πράξουν... Η χρησιμοποίηση νευρικών μηχανισμών για την ενίσχυση της κινητικής ανάπτυξης είναι πλέον καθιερωμένη· ο σημερινός τομέας μεγάλης ανάπτυξης και διαμάχης έγκειται στη χρήση νευρολογικών κατασκευών για την ενίσχυση της κατανόησης και της βελτίωσης των γνωστικών λειτουργιών όπως οι μαθησιακές δυσκολίες· το επόμενο βήμα μπορεί να είναι μια πιο γόνιμη επίθεση στις συναισθηματικές και συμπεριφορικές διαταραχές.
— Jean Ayres (1974, σελ. xi)
Δυσλειτουργία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης
Ξεκινώντας με βάση της το έργο του Charles S. Sherrington και άλλων, άρχισε να αναπτύσσει τη θεωρία και τις συναφείς τεχνικές παρέμβασης της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης στη δεκαετία του 1950, εξετάζοντας τη σχέση μεταξύ εγκεφάλου και συμπεριφοράς. Από τη δεκαετία του 1960, η Δρ. Ayres αναγνώρισε και περιέγραψε "κρυφές αναπηρίες" ή "δυσλειτουργία στις διεργασίες αισθητηριακής ολοκλήρωσης" (Ayres, 1963, 1968), στην οποία αργότερα αναφέρεται ως δυσλειτουργία αισθητηριακής ολοκλήρωσης.[4] Δημιούργησε τη θεωρία για να "εξηγήσει τη σχέση μεταξύ ελλειμμάτων στην ερμηνεία της αίσθηση από το σώμα και το περιβάλλον και τις δυσκολίες στην ακαδημαϊκή ή κινητική μάθηση." Μεταξύ 1968 και 1989, η Ayres χρησιμοποίησε δοκιμασίες λειτουργιών αισθητηριακής ολοκλήρωσης και πρακτικών λειτουργιών με παιδιά με και χωρίς μαθησιακές και αισθητικοκινητικές δυσκολίες. Αυτές οι δοκιμασίες είχαν αρχικά δημοσιευτεί ως "Southern California Sensory Integration Tests" (SCSIT; 1975) και αργότερα εκδόθηκε η αναθεώρησή τους με την ονομασία "Sensory Integration and Praxis Tests (SIPT; 1989).[5][6] Είχε δημοσιεύσει πολυάριθμες αναλύσεις παραγόντων (factor analyses) ευρημάτων αξιολόγησης που της επέτρεψε να εντοπίσει μοτίβα δυσλειτουργίας αισθητηριακής ολοκλήρωσης,[7][8] τα οποία αργότερα επιβεβαιώθηκαν και από άλλους ερευνητές[9][10] και να διευρύνθηκαν (π.χ. στο πλαίσιο της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας[11]).
Αισθητηριακή Ολοκλήρωση
"Η θεωρία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης χρησιμοποιείται για να εξηγήσει γιατί τα άτομα συμπεριφέρονται με συγκεκριμένους τρόπους, να σχεδιάσει πλάνα παρέμβασης για τη βελτίωση ιδιαίτερων δυσκολιών, και να προβλέψει πώς η συμπεριφορά θα αλλάξει ως αποτέλεσμα της παρέμβασης" (σελ. 5). Η Δρ. Ayres όρισε την Αισθητηριακή Ολοκλήρωση ως την "οργάνωση των αισθήσεων προς χρήση. Οι αισθήσεις μας μας δίνουν πληροφορίες για τις φυσικές συνθήκες του σώματός μας και του περιβάλλοντος γύρω μας... Ο εγκέφαλος πρέπει να οργανώσει όλες μας τις αισθήσεις αν ένα άτομο είναι να μετακινηθεί και να μάθει και να συμπεριφέρεται με έναν παραγωγικό τρόπο" (σελ. 5).
Η Ayres δημοσίευσε το ορισμό της "αισθητηριακής ολοκλήρωσης" το 1972 ως την νευρολογική διαδικασία που οργανώνει την αίσθηση από το ίδιο το σώμα κάποιου και από το περιβάλλον και καθιστά ικανό το να χρησιμοποιήσει το σώμα αποτελεσματικά εντός του περιβάλλοντος (σελ. 11).[12] Το 1979 η Δρ. Ayres δημοσίευσε το Sensory Integration and the Child, ένα βιβλίο για να "βοηθήσει τους γονείς να αναγνωρίσουν προβλήματα αισθητηριακής ολοκλήρωσης στο παιδί τους, να καταλάβουμε τι συμβαίνει και να κάνουν κάτι για να βοηθήσουν το παιδί τους"[13]
Θεραπεία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης
Ως μια προσέγγιση της παρέμβασης η θεραπεία Αισθητηριακής ολοκλήρωσης χρησιμοποιείται ως "ένα κλινικό πλαίσιο αναφοράς για την αξιολόγηση και τη θεραπεία ανθρώπων που έχουν λειτουργικές διαταραχές στην αισθητηριακή επεξεργασία" (σελ. 325). Η Ayres θεωρούσε την παρέμβαση αισθητηριακής ολοκλήρωσης "μια εξειδίκευση της Εργοθεραπείας" (Ayres 1979, σελ. 155). Έτσι, η αξιολόγηση και η παρέμβαση από την οπτική της αισθητηριακής ολοκλήρωσης χρησιμοποιούνται πιο συχνά από ασκούντες την Εργοθεραπεία, κυρίως Εργοθεραπευτές, στη θεραπεία παιδιών με δυσκολίες στην εκτέλεση έργου και τη συμμετοχή σε έργο που σχετίζονται με την αισθητηριακή ολοκλήρωση ή την δυσλειτουργία αισθητηριακής επεξεργασίας.
Ανέπτυξε την προσέγγιση της παρέμβασης μέσα από εμπειρική έρευνα[14][15][16][17][18][19][20] Πολλοί επαγγελματίες[ποιος;] υποστηρίζουν ότι η Δρ. Ayres δημιούργησε μία από τις πρώτες δομές για την τεκμηριωμένη πρακτική στην Εργοθεραπεία μέσα από την ανάπτυξη της θεωρίας της (Ayres, 1972), την ανάπτυξη του μοντέλου της (Ayres, 1979-2005), την ανάπτυξη της αξιολόγησής της (Ayres, 1989) και τις στρατηγικές παρέμβασης της (Ayres, 1972).[21]
Μια πρόσφατη ανασκόπηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Θεραπεία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης είναι "αναποτελεσματική και ότι το θεωρητικό υπόβαθρο και οι πρακτικές αξιολόγησης είναι μη έγκυρα." Επιπλέον, οι συγγραφείς προειδοποίησαν ότι οι τεχνικές της Θεραπείας Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης υπάρχουν "εκτός των ορίων της καθιερωμένης βασισμένης σε τεκμήρια πρακτικής" και ότι είναι "πολύ πιθανή η εσφαλμένη χρήση των περιορισμένων πόρων."[22]
Η θεωρία και πρακτική της Αισθητηριακής ολοκλήρωσης έχει βρει αντίσταση εντός του επαγγέλματος της Εργοθεραπείας καθώς και άλλων κλάδων.[23]
Βραβεία και αναγνώριση
Η Ayres έλαβε πολυάριθμες τιμητικές διακρίσεις από τον Αμερικανικό Σύλλογο Εργοθεραπείας (αγγλικά: American Occupational Therapy Association, συντ.: AOTA)--συμπεριλαμβανομένης της τιμητικής θέσης λέκτορα Eleanor Clark Slagle (αγγλικά: Eleanor Clark Slagle Lectureship), του Βραβείου Αξίας (αγγλικά: Award of Merit), και της ιδιότητας του τακτικού μέλους της Ακαδημία της Έρευνας του Αμερικανικού Συλλόγου Εργοθεραπείας (αγγλικά: AOTA Academy of Research). Έχει περιγραφεί από τους μαθητές και τους συναδέλφους της ως "μια πρωτοπόρος στην συναισθηματική νευροεπιστήμη (αγγλικά: affective neuroscience)" (Schneider, 2005), μια "αναπτυξιακή θεωρητικός" (Knox, 2005), "μία από τις αρχικές θεωρητικούς της αντιληπτικο-κινητικής" (Smith Roley, 2005), "μια πρωτοπόρος στην κατανόηση της αναπτυξιακής δυσπραξίας" (Cermak, 2005), και "μια έξυπνη παρατηρήτρια της ανθρώπινης συμπεριφοράς και νευρολογικής ανάπτυξης" (Bauman, 2005).
Αφιερώθηκε στην προώθηση του ότι οι καθοδηγούμενες από την επιστήμη στρατηγικές παρέμβασης οδηγούν σε μια καλύτερη ποιότητα ζωής για τα άτομα με αναπηρίες και τις οικογένειές τους. "Το έργο της σημείωσε σημαντική πρόοδο στην κατανόηση της κλινικής νευροεπιστήμης, της σημασίας της εμπειρίας στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, του ρόλου της απτικής αμυντικότητας και των διαταραχών αισθητηριακής ρύθμισης ως συντελεστές στις διαταραχές συμπεριφοράς, καθώς και του αντίκτυπου της αισθητηριακής καταγραφής στον αυτισμό, μεταξύ άλλων."
Η Ayres πέθανε από επιπλοκές του καρκίνου του μαστού στις 16 Δεκεμβρίου 1988.
Βιβλιογραφία
Ayres, A. Jean· Philip R. Erwin (2004). Love, Jean: Inspiration for Families Living With Dysfunction of Sensory Integration. Crestport Press. ISBN 0-9725098-1-X. (posthumous collection of correspondence)
Ayres, A. Jean (1970). Sensory Integration and the Child. Western Psychological Services. ISBN 0-87424-437-4.
Ayres, A. Jean (1973). Sensory Integration and Learning DisordersΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Western Psychological Services. ISBN 0-87424-303-3.
Ayres, A. Jean (1974). The Development of Sensory Integrative Theory and Practice: A Collection of the Works of A. Jean Ayres. Kendall/Hunt Pub Co. ISBN 0-8403-0971-6.
Ayres A. J. (1954). Ontogenetic principles in the development of arm and hand functions. Am. J. Occup. Ther. 8, 95–99, 121.
Ayres A. J. (1958). The visual-motor function. Am. J. Occup. Ther. 12, 130–138, 155.
Ayres A. J. (1961). Development of the body scheme in children. Am. J. Occup. Ther. 15, 99–102, 128.
Ayres A. J. (1963). The development of perceptual-motor abilities: a theoretical basis for treatment of dysfunction. Am. J. Occup. Ther. 27, 221–225.
Ayres A. J. (1965). Patterns of perceptual-motor dysfunction in children: a factor analytic study. Percept. Mot. Skills 20, 335–368.
Ayres A. J. (1966). Interrelation of perception, function, and treatment. J. Am. Phys. Ther. Assoc. 46, 741–744.
Ayres A. J. (1966). Interrelations among perceptual-motor abilities in a group of normal children. Am. J. Occup. Ther. 20, 288–292.
Ayres, A. J. (1968). Sensory integrative processes and neuropsychological learning disability. Learning Disorders, 3, 41–58.
Ayres, A. J. (1971). Characteristics of types of sensory integrative dysfunction. American Journal of Occupational Therapy, 25, 329–334.
Ayres A. J. (1972). Overview. In Sensory Integration and Learning Disorders, Ayres A. J., editor. , ed. (Los Angeles, CA, Western Psychological Services; ), pp. 1–12.
Ayres A. J. (1972). Sensory Integration and Learning Disorders. Los Angeles, CA, Western Psychological Services.
Ayres A. J. (1972). Some general principles of brain function. In Sensory Integration and Learning Disorders, Ayres A. J., editor. , ed. (Los Angeles, CA, Western Psychological Services; ), pp. 13–24
Ayres, A. J. (1972). Types of sensory integrative dysfunction among disabled learners. American Journal of Occupational Therapy, 26, 13–18.
Ayres, A. J. (1974). The development of sensory integrative theory and practice: A collection of the works of A. Jean Ayres. Dubuque, IA: Kendall/Hunt.
Ayres A. J. (1975). Sensorimotor foundations of academic ability. In Perceptual and Learning Disabilities in Children, Cruickshank W. M., Hallahan D. P., editors. , eds (Syracuse, NY, Syracuse University Press; ), pp. 301–358.
Ayres, A. J., & Tickle, L. S. (1980). Hyper-responsivity to touch and vestibular stimuli as a predictor of positive response to sensory integration procedures by autistic children. American Journal of Occupational Therapy, 34, 375–381.
Ayres, A. J. (1989). Sensory integration and praxis tests. Los Angeles, CA: Western Psychological Services.
Ayres, A. J. (2004). Sensory integration and praxis tests manual: Updated edition. Los Angeles, CA: Western Psychological Services.
Δείτε επίσης
Διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας
Εργοθεραπεία
Εργοθεραπευτής
Παραπομπές
Murray, Anita C.· Lane, Shelly J. (2001). Sensory integration (2. έκδοση). Philadelphia: F.A. Davis. ISBN 0-8036-0545-5.
Nancy A. Erwin "A. Jean Ayres; Notes on Her Life"
The Times Mirror Company; Los Angeles Times. (1989) "Dr. A. Jean Ayres; Led in Treating Neurological Disorder"
Crepeau, E. B.· Cohn, E. S. (2009). Willard & Spackman's occupational therapy (11th έκδοση). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. σελίδες 792–817. ISBN 978-0-7817-6004-1.
Mailloux, Zoe (1990). «An Overview of the Sensory Integration and Praxis Tests». American Journal of Occupational Therapy 44: 589–594. doi:10.5014/ajot.44.7.589.
Glennon, Tara (2013). «Sensory Integration and Praxis Test». Encyclopedia of Autism Disorders: 2791–2795. doi:10.1007/978-1-4419-1698-3_1200. ISBN 978-1-4419-1698-3.
Ayres, A. Jean (1971). «Characteristics of Types of Sensory Integration Dysfunction». American Journal of Occupational Therapy 25: 329–334.
Ayres, A. Jean (1989). Sensory integration and Praxis Tests. ManualΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Los Angeles, CA: WPS. ISBN 978-0874243031.
Mulligan, Shelley (1998). «Patterns of sensory integration dysfunction: A confirmatory factor analysis». American Journal of Occupational Therapy 52: 819–828. doi:10.5014/ajot.52.10.819.
Mailloux, Zoe; Mulligan, Shelley; Roley, Susanne S.; Blanche, Erna I.; Cermak, Sharon (2011). «Verification and clarification of patterns of sensory integrative dysfunction». American Journal of Occupational Therapy 65: 143–151. doi:10.5014/ajot.2011.000752.
Mulligan, Shelley (1996). «An Analysis of Score Patterns of Children With Attention Disorders on the Sensory Integration and Praxis Tests». American Journal of Occupational Therapy 50: 647–654. doi:10.5014/ajot.50.8.647.
Ayres, A. Jean (1972). Sensory integration and Learning DisordersΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Los Angeles, CA: WPS. ISBN 978-0874243031.
Ayres, A. Jean (2005). Sensory integration and the child : understanding hidden sensory challenges (25th anniversary ed., rev. and updated / by Pediatric Therapy Network έκδοση). Los Angeles, CA: WPS. ISBN 978-087424-437-3.
Ayres, A. Jean (1955). «Proprioceptive Facilitation Elicited Through the Upper Extremities». American Journal of Occupational Therapy 9: 1–9.
Ayres, A. Jean (1977). «Effects of sensory integrative therapy on the coordination of children with choreoathetoid movements». American Journal of Occupational Therapy 31: 291–293.
Ayres, A. Jean (1972). «Improving Academic Scores Through Sensory Integration». Journal of Learning Disabilities 5: 338–343. doi:10.1177/002221947200500605.
Ayres, A. Jean; Heskett, William (1972). «Sensory Integrative Dysfunction in a Schizophrenic Girl». Journal of Autism and Childhood Schizophrenia 2: 174–181. doi:10.1007/bf01537570.
Ayres, A. Jean; Mailloux, Zoe (1981). «Influence of Sensory Integration procedures on Language Development». American Journal of Occupational Therapy 35: 384–390. doi:10.5014/ajot.35.6.383.
Ayres, A. Jean (1978). «Learning Disabilities and the Vestibular System». American Journal of Occupational Therapy 11: 33–40.
Ayres, A. Jean; Tickle, Linda (1980). «Over-responsivity to Touch and Vestibular Stimuli as a Predictor of Positive Response to Sensory Integration Procedures by Autistic Children». American Journal of Occupational Therapy 34: 375–381. doi:10.5014/ajot.34.6.375.
Parham, D.; Smith Roley, S.; May-Benson, T. (2011). «Development of a fidelity measure for research on effectiveness of Ayres Sensory Integration intervention.». American Journal of Occupational Therapy (65): 133–142.
Smith, T., Mruzek, D. W., & Mozingo, D. (2015), «Sensory integration therapy.», στο: Richard M. Foxx, James A. Mulick, επιμ., Controversial therapies for autism and intellectual disabilities: Fad, fashion, and science in professional practice, σελ. 247-269
Parham, D. & Mailloux, Z. (2010). Sensory Integration. In Case-Smith, J. & O’Brien, J. (Eds.), Occupational Therapy For Children (6th ed.). (pp 325-372). Maryland Heights, Missouri: Mosby Elsevier.
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
