Η Θέλμα & Λουίζ (αγγλικά: Thelma & Louise) είναι αμερικανική δραματική περιπετειώδης ταινία παραγωγής 1991 σε σκηνοθεσία Ρίντλεϊ Σκοτ και σε σενάριο της Κάλι Κούρι. Η ταινία αφηγείται τη ζωή της Θέλμα και της Λουίζ και της απόδρασής τους από τη φυλακισμένη και γεμάτη προβλήματα ζωή τους.
Πρωταγωνιστούν οι Τζίνα Ντέιβις στο ρόλο της Θέλμα και Σούζαν Σαράντον στο ρόλο της Λουίζ. Συμπρωταγωνιστούν οι Χάρβεϊ Καϊτέλ στο ρόλο του αστυνομικού και Μπραντ Πιτ στον πρώτο του ρόλο σε μεγάλη ταινία του Χόλυγουντ.
Η ταινία έγινε αμέσως μεγάλη καλλιτεχνική και εισπρακτική επιτυχία, καταφέρνοντας να είναι μία από τις μεγαλύτερες σε εισπράξεις ταινίες του 1991 και έλαβε 6 υποψηφιότητες για Όσκαρ κερδίζοντας εκείνο του Πρωτότυπου Σεναρίου. Και οι δύο πρωταγωνίστριες ήταν υποψήφιες στην κατηγορία Α' Γυναικείου Ρόλου αλλά έχασαν από την Τζόντι Φόστερ για το ρόλο της στην ταινία Η Σιωπή των Αμνών (The Silence of the Lambs, 1991).
Το 2016 η ταινία χαρακτηρίστηκε από την Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου ως «πολιτιστικά, αισθητικά και ιστορικά σημαντική» και επιλέχθηκε να ενταχθεί στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Ηνωμένων Πολιτειών.[1]
Πλοκή
Η Thelma είναι μια ήσυχη νοικοκυρά, παντρεμένη με έναν αυταρχικό σύζυγο τον Ντάριλ. Η Louise είναι ελεύθερη, εργάζεται ως σερβιτόρα και είναι μία δυνατή γυναίκα, οργανωμένη με ένα τραυματικό μυστικό από το παρελθόν της. Η ταινία ακολουθεί τις δύο γυναίκες, στη διήμερη απόδρασή τους που καταλήγει σε εφιάλτη.
Σε μία στάση τους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, η Thelma γνωρίζει έναν άντρα σε ένα μπαρ και προσπαθεί να τη βιάσει. Η Louise τους βρίσκει και απειλεί να σκοτώσει τον άγνωστο άντρα με πιστόλι. Ο άγνωστος σταματά να παρενοχλεί τη Thelma, λέγοντας ότι απλά διασκεδάζανε. Καθώς οι γυναίκες απομακρύνονται, ο άνδρας αρχίζει να τις φωνάζει βρίζοντάς τες. Τότε η Louise χάνει την ψυχραιμία της και τον πυροβολεί. Στη αρχή η Thelma θέλει να πάει στην αστυνομία αλλά η Louise φοβάται ότι επειδή η Thelma είναι μεθυσμένη δε θα πιστέψουν ότι ο άντρας προσπάθησε να τη βιάσει. Φοβούμενη ότι θα πάει φυλακή, η Louise αποφασίζει να το σκάσει και η Thelma την ακολουθεί.
Η Louise είναι αποφασισμένη να πάει στο Μεξικό, αλλά δε θέλει να περάσει μέσα από το Τέξας, παρ' ότι το γεγονός ότι βρίσκονται στην Οκλαχόμα και η γρηγορότερη οδός είναι μέσω του Τέξας. Αποκαλύπτεται αργότερα ότι κάτι κακό είχει συμβεί στη Louise στο Τέξας χρόνια πριν, αλλά η ίδια δεν θέλει να πει τι ακριβώς της συνέβη. Στην πορεία συναντούν ένα όμορφο νεαρό άντρα, τον Τζέι Ντι, ο οποίος αρέσει πολύ στη Thelma. Πείθει τη Louise να τον πάρουν μαζί τους στο αυτοκίνητο. Σταματούν σε ένα ξενοδοχείο να περάσουν τη νύχτα. Η Louise τηλεφωνεί στο αγόρι της, Τζίμι, και του ζητάει να της στείλει τις οικονομίες της. Όταν πάει να τις παραλάβει, ανακαλύπτει ότι ο ίδιος ο Τζίμι έχει έρθει να τη δει. Πηγαίνουν μαζί στο δωμάτιο αφού πρώτα έδωσε τα χρήματα στη Thelma να τα φυλάει. Η Thelma προσκαλεί τον Τζέι Ντι στο δωμάτιο. Της λέει ότι είναι ληστής και ότι είναι έξω με αναστολή. Καταλήγουν να κάνουν έρωτα. Το επόμενο πρωί πηγαίνει η Louise στο δωμάτιο και βρίσκει τη Thelma να της λέει για τη νύχτα της με τον Τζέι Ντι. Η Louise αναρωτιέται που είναι ο Τζέι Ντι και ανακαλύπτει ότι τους έκλεψε τα λεφτά.
Ταυτόχρονα η αστυνομία είναι όλο και περισσότερο στα ίχνη τους. Ο ντετέκτιβ που έχει αναλάβει την υπόθεση ανακαλύπτει ότι η Louise είχε πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης στο Τέξας, γι' αυτό και κρατάει μία ευγενική συμπεριφορά απέναντι στις δύο γυναίκες.
Η συμπεριφορά των δύο γυναικών συνεχίζει να είναι εκτός ελέγχου. Διαπράττουν ληστεία, ανατινάζουν φορτηγό, απειλούν με όπλο αστυνομικό. Κοντά στο Γκραν Κάνιον η αστυνομία καταφέρνει να τις εντοπίσει. Περιπολικά τις έχουν περικυκλώσει. Οι δύο γυναίκες, από το να τις πιάσουν και να περάσουν την υπόλοιπη ζωή τους στη φυλακή, αποφασίζουν να βάλουν μπρος το αμάξι και να το οδηγήσουν στον γκρεμό, διαπράττοντας έτσι αυτοκτονία.
Ηθοποιοί και Χαρακτήρες
Τζίνα Ντέιβις στο ρόλο της Θέλμα
Σούζαν Σαράντον στο ρόλο της Λουίζ
Χάρβεϊ Καϊτέλ στο ρόλο του Ντετέκτιβ Χαλ Σλοκαμπ
Μάικλ Μάντσεν στο ρόλο του Τζίμι
Κρίστοφερ ΜακΝτόναλντ στο ρόλο του Ντάριλ
Στίβεν Τομπολόφσκι στο ρόλο του Μαξ
Μπραντ Πιτ στο ρόλο του Τζέι Ντι
Παραγωγή
Όταν η Κάλι Κούρι έγραψε το σενάριο, σκοπό είχε να δημιουργήσει μια ανεξάρτητη χαμηλού προϋπολογισμού ταινία, με τις Χόλι Χάντερ και Φράνσις ΜακΝτόρμαντ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.[2] Όταν στο πρότζεκτ πήρε μέρος ο Ρίντλεϊ Σκοτ, ως παραγωγός αρχικά, οι Μισέλ Φάιφερ και Τζόντι Φόστερ είχαν δεσμευτεί στους ρόλους και ο Σκοτ ξεκίνησε να βρει σκηνοθέτη.[2] Ανάμεσα στους υποψήφιους σκηνοθέτες ήταν οι Μπομπ Ράφελσον, Κέβιν Ρέινολντς και Ρίτσαρντ Ντόνερ. Αφού δεν βρήκε ανταπόκριση, ο Σκοτ αποφάσισε να σκηνοθετήσει ο ίδιος την ταινία.[2]
Οι Φάιφερ και Φόστερ όμως προχώρησαν σε άλλα πρότζεκτ. Τότε οι Μέριλ Στριπ και Γκόλντι Χόουν τηλεφώνησαν στην παραγωγή. Είχαν διαβάσει το σενάριο και θεώρησαν ότι οι ρόλοι είναι υπέροχοι. Η Στριπ είχε την ιδέα ότι μία από τις δύο -η Θέλμα ή η Λουίζ- να ζει στο τέλος. Η ιδέα της όμως δεν υλοποιήθηκε. Η Στριπ δεν μπόρεσε να συμμετάσχει στην ταινία λόγω άλλων επαγγελματικών υποχρεώσεων και η Χόουν δεν θεωρήθηκε σωστή για το ρόλο.[2]
Οι ρόλοι τελικά κατέληξαν στις Τζίνα Ντέιβις, η οποία αρχικά έδωσε μάχη για να πάρει το ρόλο της Λουίζ και στη Σούζαν Σαράντον.[2]
Box office
Το Θέλμα & Λουίζ με προϋπολογισμό 16,5 εκατομμύρια δολάρια[3], έκανε άνοιγμα τριημέρου στην 4η θέση με 6,1 εκατομμύρια δολάρια.[3] Συνολικά απέφερε 45,4 εκατομμύρια δολάρια στο αμερικανικό box office.[3]
Βραβεία & Υποψηφιότητες
Οργάνωση Κατηγορία Υποψήφιος Αποτέλεσμα Παραπομπή
Όσκαρ Σκηνοθεσία Ρίντλεϊ Σκοτ Υποψηφιότητα [4]
Α' Γυναικείου Ρόλου Τζίνα Ντέιβις Υποψηφιότητα [4]
Α' Γυναικείου Ρόλου Σούζαν Σαράντον Υποψηφιότητα [4]
Πρωτότυπο Σενάριο Κάλι Κούρι Νίκη [4]
Μοντάζ Τομ Νόμπλ Υποψηφιότητα [4]
Φωτογραφία Άντριαν Μπιντλ Υποψηφιότητα [4]
Χρυσές Σφαίρες Καλύτερη Ταινία - Δράμα Υποψηφιότητα [5]
Α' Γυναικείου Ρόλου - Δράμα Τζίνα Ντέιβις Υποψηφιότητα [5]
Α' Γυναικείου Ρόλου - Δράμα Σούζαν Σαράντον Υποψηφιότητα [5]
Σενάριο Κάλι Κούρι Νίκη [5]
BAFTA Καλύτερη Ταινία Υποψηφιότητα [6]
Σκηνοθεσία Ρίντλεϊ Σκοτ Υποψηφιότητα [6]
Α' Γυναικείου Ρόλου Τζίνα Ντέιβις Υποψηφιότητα [6]
Α' Γυναικείου Ρόλου Σούζαν Σαράντον Υποψηφιότητα [6]
Πρωτότυπο Σενάριο Κάλι Κούρι Υποψηφιότητα [6]
Μουσική Χανς Ζίμερ Υποψηφιότητα [6]
Μοντάζ Τομ Νόμπλ Υποψηφιότητα [6]
Φωτογραφία Άντριαν Μπιντλ Υποψηφιότητα [6]
Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου έχει συμπεριλάβει το Θέλμα & Λουίζ σε τρεις λίστες:
Καταλαμβάνει την 76η θέση στην κατηγορία AFI 100 Χρόνια... 100 Τρόμοι.[7]
Καταλαμβάνει την 24η θέση στην κατηγορία ΑFI 100 Χρόνια... 100 Ήρωες και Κακοί (Θέλμα Ντίκινσον και Λουίζ Σόγιερ - Ήρωες).[8]
Καταλαμβάνει την 78η θέση στην κατηγορία AFI 100 Χρόνια... 100 Επευφημίες.[9]
Ήταν επίσης υποψήφιο να συμπεριληφθεί στη λίστα AFI 100 Χρόνια... 100 Ταινίες.[10]
Παραπομπές
«Ο πλήρης κατάλογος ταινιών του Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Η.Π.Α» (στα Αγγλικά). loc.gov. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2021.
«Thelma & Louise 20 Years Later». Vanity Fair. 9 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2011.
«Θέλαμ & Λουίζ στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2010.
«The 64th Academy Awards (1992) Nominees and Winners». oscars.org. 30 Μαρτίου 1992. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2011.
«Golden Globes, USA». goldenglobes.org. imdb.com. 18 Ιανουαρίου 1992. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2011.
«BAFTA Awards». bafta.org. imdb.com. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2011.
«AFI's 100 Years...100 Thrills». Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. afi.com. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2011.
«AFI's 100 YEARS...100 Heroes & Villains». Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. afi.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2011.
«AFI's 100 YEARS...100 Cheers». Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. afi.com. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2011.
«AFI 100 Years...100 Movies» (PDF). Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. afi.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2011.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Θέλμα & Λουίζ στο IMDb
Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου ΗΠΑ
Δεκαετία 1910
Η Γέννηση ενός Έθνους (1915)
Δεκαετία 1920
Ο Χρυσοθήρας (1925) Ο Στρατηγός (1926) Το Λυκόφως της Δόξας (1928)
Δεκαετία 1930
Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο (1930) Ο Άρχων του Εγκλήματος (1931) Δράκουλας (1931) Τα Φώτα της Πόλης (1931) Σκάρφεϊς (1932) Φασαρία στον Παράδεισο (1932) Κινγκ Κονγκ (1933) Τρία Γουρουνάκια (1933) Master Hands (1936) Ο Αιχμάλωτος της Ζέντα (1937) Ζέζεμπελ (1938) Γκάνγκα Ντιν (1939) Γυναίκες (1939) Ο Πύργος των Καταιγίδων (1939)
Δεκαετία 1940
Ο Μεγάλος Δικτάτωρ (1940) Ρεβέκκα (1940) Τα σταφύλια της οργής (1940) Η γυναίκα πειρασμός (1941) Ο Λοχίας Γιορκ (1941) Πολίτης Κέιν (1941) Το Γεράκι της Μάλτας (1941) Η Γυναίκα της Χρονιάς (1942) Καζαμπλάνκα (1942) Να ζει κανείς ή να μη ζει (1942) Οι Υπέροχοι Άμπερσον (1942) Ο ουρανός της δόξας (1942) Τα ταξίδια του Σάλιβαν (1942) Το ξέσπασμα μιας ψυχής (1942) Η Πόλη του Μίσους (1943) Η Σκιά της Αμφιβολίας (1943) Κολασμένη Αγάπη (1944) Λάουρα (1944) Ας την κρίνει ο Θεός (1945) Θύελλα σε μητρική καρδιά (1945) Το Χαμένο Σαββατοκύριακο (1945) Οι Δολοφόνοι (1946) Πάθος και αίμα (1946) Παράκαμψη (1945) Τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας (1946) Τζίλντα (1946) Υπόθεση Νοτόριους (1946) Αμάρτημα του παρελθόντος (1947) Συμφωνία Κυρίων (1947) Το Θαύμα της 34ης Οδού (1947) Ο θησαυρός της Σιέρα Μάντρε (1948) Ο Νόμος των Γκάνγκστερς (1948) Ο μεγάλος αμαρτωλός (1949) Από το Πλευρό του Αδάμ (1949) Όλοι οι Άνθρωποι του Βασιλιά (1949)
Δεκαετία 1950
Γεννημένη Χθες (1950) Η Ζούγκλα της Ασφάλτου (1950) Η Λεωφόρος της Δύσης (1950) Κυνηγώντας τον δολοφόνο μου (1950) Σταχτοπούτα (1950) Ένας Αμερικανός στο Παρίσι (1951) Η βασίλισσα της Αφρικής (1951) Λεωφορείον ο Πόθος (1951) Το Τελευταίο Ατού (1951) Η Ωραία και το Κτήνος (1952) Το τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές (1952) Τραγουδώντας στη βροχή (1952) Άρπαγες της γης (1953) Η μεγάλη κάψα (1953) Ο Δολοφόνος της Λεωφόρου (1953) Ο πορτοφολάς (1953) Σιωπηλός Μάρτυς (1954) Το λιμάνι της αγωνίας (1954) Ανατολικά της Εδέμ (1955) Άσχημη μέρα στο μαύρο βράχο (1955) Επαναστάτης Χωρίς Αιτία (1955) Η Νύχτα του Κυνηγού (1955) Ο άνθρωπος με το χρυσό χέρι (1955) Η Αιχμάλωτος της Ερήμου (1956) Ο Γίγας (1956) Η Γέφυρα του Ποταμού Κβάι (1957) Οι 12 ένορκοι (1957) Σκοτεινοί Δολοφόνοι (1957) Ανατομία ενός Εγκλήματος (1959) Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων (1959) Δεσμώτης του Ιλίγγου (1958) Μπεν Χουρ (1959)
Δεκαετία 1960
Σπάρτακος (1960) Ψυχώ (1960) Γουέστ Σάιντ Στόρι (1961) Η εκδίκηση είναι δική μου (1961) Ο κόσμος είναι δικός μου (1961) Πρόγευμα στο Τίφανις (1961) Τα απόρρητα της Νυρεμβέργης (1961) Και οι επτά ήταν υπέροχοι (1962) Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας (1962) Ο Λόρενς της Αραβίας (1962) Σκιές και Σιωπή (1962) Αμέρικα, Αμέρικα (1963) Τα Πουλιά (1963) Φιλμ Ζαπρούντερ (1963) S.O.S Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα (1964) Μαίρη Πόππινς (1964) Ποιος Φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ; (1966) Αυτοί οι τρελοί τρελοί παραγωγοί (1967) Ιστορία ενός Εγκλήματος (1967) Μάντεψε ποιος θα 'ρθει το βράδυ (1967) Μπόνι και Κλάιντ (1967) Ο Επαναστάτης του Αλκατράζ (1967) Ο Πρωτάρης (1967) Το Μωρό της Ρόζμαρι (1967) 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος (1968) Η νύχτα των ζωντανών νεκρών (1968) Κάποτε στη Δύση (1968) Μπούλιτ (1968) Ο Πλανήτης των Πιθήκων (1968) Άγρια συμμορία (1969) Ξένοιαστος Καβαλάρης (1969) Οι Δύο Ληστές (1969) Ο Καουμπόι του Μεσονυχτίου (1969) Τοπάζ (1969)
Δεκαετία 1970
MASH (1970) Πάττον, ο θρύλος της Νορμανδίας (1970) Η Τελευταία Παράσταση (1971) Ο Άνθρωπος από τη Γαλλία (1971) Ο επιθεωρητής Κάλαχαν (1971) Το Κουρδιστό Πορτοκάλι (1971) Καμπαρέ (1972) Ο Νονός (1972) Όταν Ξέσπασε η Βία (1972) Κακόφημοι δρόμοι (1973) Ο Κίτρινος Πράκτωρ του Χονγκ Κονγκ (1973) Ο Εξορκιστής (1973) Το Κεντρί (1973) Chinatown (1974) Η Συνομιλία (1974) Μια γυναίκα εξομολογείται (1974) Ο Νονός ΙΙ (1974) Σκυλίσια μέρα (1975) Στη Φωλιά του Κούκου (1975) Τα σαγόνια του καρχαρία (1975) Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου (1976) Ο Ταξιτζής (1976) Ρόκυ: Τα Χρυσά Γάντια (1976) Ο Πόλεμος των Άστρων (1977) Στενές επαφές τρίτου τύπου (1977) Η Νύχτα με τις Μάσκες (1978) Ο Ελαφοκυνηγός (1978) Σούπερμαν (1978) Αποκάλυψη, Τώρα! (1979) Νόρμα Ρέι (1979)
Δεκαετία 1980
Ατλάντικ Σίτι (1980) Οι ατσίδες με τα μπλε (1980) Μια Απίθανη... Απίθανη Πτήση (1980) Οργισμένο Είδωλο (1980) Ο Ιντιάνα Τζόουνς και οι κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού (1981) Τούτσι (1982) Ghostbusters (1984) Αμαντέους (1984) Ο Εξολοθρευτής (1984) Breakfast Club (1985) Επιστροφή στο Μέλλον (1985) Γκούνις: Το Κυνήγι της Μεγάλης Περιπέτειας (1985) Πλατούν (1986) Top Gun (1986)
Δεκαετία 1990
Τα Καλά Παιδιά (1990) Χορεύοντας με τους Λύκους (1990) Η Πεντάμορφη και το Τέρας (1991) Η Σιωπή των Αμνών (1991) Θέλμα & Λουίζ (1991) Το Δικό Τους Παιχνίδι (1992) Οι Ασυγχώρητοι (1992) Η Μέρα της Μαρμότας (1993) Η Λίστα του Σίντλερ (1993) Pulp Fiction (1994) Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ (1994) Toy Story (1995) Λος Άντζελες: Εμπιστευτικό (1997) Τιτανικός (1997) Η Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν (1998) Ο Αρχάριος (1998) Ο Μεγάλος Λεμπόφσκι (1998) The Matrix (1999)
Δεκαετία 2000
The Hurt Locker (2008) Ο Σκοτεινός Ιππότης (2008)
(Οι ημερομηνίες αναφέρονται στο έτος κυκλοφορίας των ταινιών και όχι στο έτος ένταξης τους στο μητρώο)
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
