To Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου (Academy Award for Best Actor) είναι ένα από τα βραβεία Όσκαρ που απονέμονται ετησίως από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών. Το βραβείο απονέμεται προς αναγνώριση της εξαιρετικής ερμηνείας ενός ηθοποιού στο χώρο του κινηματογράφου. Μέχρι και το 1976 το βραβείο αποκαλούταν από την ακαδημία Βραβείο Αξίας για Ανδρική Ερμηνεία, αν κι από τη γέννηση του θεσμού το 1929 χρησιμοποιόταν ευρέως ο όρος Όσκαρ Καλύτερου Ηθοποιού και κατ' επέκταση Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου. Οι υποψηφιότητες γι' αυτό το βραβείο καθορίζονται αποκλειστικά από ηθοποιούς που είναι μέλη της Ακαδημίας, ενώ οι νικητές εκλέγονται από όλα τα μέλη της Ακαδημίας.
Η χρωματισμένη περιοχή υποδεικνύει τον νικητή
Δεκαετία 1990
| Έτος | Ηθοποιός | Ταινία |
|---|---|---|
| 1990 (63η) |
||
| Τζέρεμι Άιρονς | Το Γύρισμα της Τύχης (Reversal of Fortune) | |
| Κέβιν Κόστνερ | Χορεύοντας με τους Λύκους (Dances with Wolves) | |
| Ρόμπερτ Ντε Νίρο | Ξυπνηματα (Awakenings) | |
| Ζεράρ Ντεπαρντιέ | Συρανό ντε Μπερζεράκ (Cyrano de Bergerac) | |
| Ρίτσαρντ Χάρις | Το Χωράφι (The Field) | |
| 1991 (64η) |
||
| Άντονι Χόπκινς | Η Σιωπή των Αμνών (The Silence of the Lambs | |
| Γουόρεν Μπίτι | Bugsy | |
| Ρόμπερτ Ντε Νίρο | Το Ακρωτήρι του Φόβου (Cape Fear) | |
| Νικ Νόλτε | Ο Πρίγκηπας της Παλίροιας (The Prince of Tides) | |
| Ρόμπιν Ουίλιαμς | Ο Βασιλιάς της Μοναξιάς (The Fisher King) | |
| 1992 (65η) |
||
| Αλ Πατσίνο | Άρωμα Γυναίκας (Scent of a Woman) | |
| Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ | Τσάρλυ (Chaplin) | |
| Κλιντ Ίστγουντ | Οι Ασυγχώρητοι (Unforgiven) | |
| Στίβεν Ρία | Το Παιχνίδι των Λυγμών (Τhe Crying Game) | |
| Ντένζελ Ουάσινγκτον | Malcolm X | |
| 1993 (66η) |
||
| Τομ Χανκς | Φιλαδέλφεια (Philadelphia) | |
| Ντάνιελ Ντέι Λιούις | Εις το Όνομα του Πατρός (In the Name of the Father) | |
| Λόρενς Φίσμπερν | Τίνα (What's Love Got to Do with It) | |
| Άντονι Χόπκινς | Τα Απομεινάρια μιας Μέρας (The Remains of the Day) | |
| Λίαμ Νίσον | Η Λίστα του Σίντλερ (Schindler's List) | |
| 1994 (67η) |
||
| Τομ Χανκς | Φόρεστ Γκαμπ (Forrest Gump) | |
| Μόργκαν Φρίμαν | Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ (The Shawshank Redemption) | |
| Νάιτζελ Χόθορν | Η Τρέλα του Γεωργίου του 3ου (The Madness of King George) | |
| Πολ Νιούμαν | Δεν Είμαι Κορόιδο Κανενός (Nobody's Fool) | |
| Τζον Τραβόλτα | Pulp Fiction | |
| 1995 (68η) |
||
| Νίκολας Κέιτζ | Αφήνοντας το Λας Βέγκας (Leaving Las Vegas) | |
| Ρίτσαρντ Ντρέιφους | Το Έπος του Κυρίου Χόλαντ (Mr. Holland's Opus) | |
| Άντονι Χόπκινς | Νίξον (Nixon) | |
| Σον Πεν | Θα Ζήσω (Dead Man Walking) | |
| Μάσιμο Τροΐζι | Ο Ταχυδρόμος (Il Postino) | |
| 1996 (69η) |
||
| Τζέφρεϊ Ρας | Ο Σολίστας (Shine) | |
| Τομ Κρουζ | Τζέρι Μαγκουάιρ (Jerry Maguire) | |
| Ρέιφ Φάινς | Ο Άγγλος Ασθενής (The English Patient) | |
| Γούντι Χάρελσον | Υπόθεση Λάρι Φλιντ (The People vs. Larry Flynt) | |
| Μπίλι Μπομπ Θόρντον | Κοφτερό Λεπίδι (Sling Blade) | |
| 1997 (70η) |
||
| Τζακ Νίκολσον | Καλύτερα δε Γίνεται (As Good as It Gets) | |
| Ματ Ντέιμον | Ο Ξεχωριστός Γουίλ Χάντινγκ (Good Will Hunting) | |
| Ρόμπερτ Ντυβάλ | Ο Απόστολος (The Apostle) | |
| Πίτερ Φοντα | Το Χρυσάφι του Οδυσσέα (Ulee's Gold) | |
| Ντάστιν Χόφμαν | Ο Πρόεδρος, ένα Ροζ Σκάνδαλο κι ένας Πόλεμος (Wag the Dog) | |
| 1998 (71η) |
||
| Ρομπέρτο Μπενίνι | Η Ζωή Είναι Ωραία (Life Is Beautiful) | |
| Τομ Χανκς | Η Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν (Saving Private Ryan) | |
| Ίαν ΜακΚέλεν | Θεοί και Δαίμονες (Gods and Monsters) | |
| Νικ Νόλτε | Οδύνη (Affliction) | |
| Έντουαρντ Νόρτον | Μαθήματα Αμερικανικής Ιστορίας (American History X) | |
| 1999 (72η) |
||
| Κέβιν Σπέισι | American Beauty | |
| Ράσελ Κρόου | The Insider | |
| Ρίτσαρντ Φάρνσγουορθ | The Straight Story | |
| Σον Πεν | Συμφωνίες και Ασυμφωνίες (Sweet and Lowdown) | |
| Ντένζελ Ουάσινγκτον | Τυφώνας: Η Αληθινή Ιστορία (The Hurricane) |
Δεκαετία 2000
| Έτος | Ηθοποιός | Ταινία |
|---|---|---|
| 2000 (73η) |
||
| Ράσελ Κρόου | Ο Μονομάχος (Gladiator) | |
| Χαβιέρ Μπαρδέμ | Πριν Πέσει η Νύχτα (Before Night Falls) | |
| Τομ Χανκς | Ο Ναυαγός (Cast Away) | |
| Εντ Χάρις | Pollock | |
| Τζέφρεϊ Ρας | Quills, Η Πένα της Αμαρτίας (Quills) | |
| 2001 (74η) |
||
| Ντένζελ Ουάσινγκτον | Ημέρα Εκπαίδευσης (Training Day) | |
| Ράσελ Κρόου | Ένας Υπέροχος Άνθρωπος (A Beautiful Mind) | |
| Σον Πεν | Τ' Όνομά μου Είναι Σαμ (I Am Sam) | |
| Γουίλ Σμιθ | Ali | |
| Τομ Γουίλκινσον | Μυστικά της Κρεβατοκάμαρας (In the Bedroom) | |
| 2002 (75η) |
||
| Άντριεν Μπρόντι | Ο Πιανίστας (The Pianist) | |
| Νίκολας Κέιτζ | Adaptation | |
| Μάικλ Κέιν | Ο Ησυχος Αμερικανός (The Quiet American) | |
| Ντάνιελ Ντέι Λιούις | Οι Συμμορίες της Νέας Υόρκης (Gangs of New York) | |
| Τζακ Νίκολσον | Σχετικά με τον Σμιντ (About Schmidt) | |
| 2003 (76η) |
||
| Σον Πεν | Σκοτεινό Ποτάμι (Mystic River) | |
| Τζόνι Ντεπ | Οι Πειρατές της Καραϊβικής: Η Κατάρα του Μαύρου Μαργαριταριού (Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearlg) | |
| Μπεν Κίνγκσλεϊ | Σπίτι από Άμμο και Ομίχλη (House of Sand and Fog) | |
| Τζουντ Λο | Επιστροφή στο Cold Mountain (Cold Mountain) | |
| Μπιλ Μάρεϊ | Χαμένοι στη Μετάφραση (Lost in Translation) | |
| 2004 (77η) |
||
| Τζέιμι Φοξ | Ρέι (Ray) | |
| Ντον Τσιντλ | Ξενοδοχείο Ρουάντα (Hotel Rwanda) | |
| Τζόνι Ντεπ | Ψάχνοντας τη Χώρα του Ποτέ (Finding Neverland) | |
| Λεονάρντο Ντι Κάπριο | Ιπτάμενος Κροίσος (The Aviator) | |
| Κλιντ Ίστγουντ | Million Dollar Baby | |
| 2005 (78η) |
||
| Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν | Truman Capote (Capote) | |
| Τέρενς Χάουαρντ | Hustle & Flow | |
| Χιθ Λέτζερ | Το μυστικό του Brokeback Mountain (Brokeback Mountain) | |
| Χοακίν Φίνιξ | Walk the Line | |
| Ντέιβιντ Στράθερν | Καληνύχτα και Καλή Τύχη (Good Night, and Good Luck) | |
| 2006 (79η) |
||
| Φόρεστ Γουίτακερ | Ο Τελευταίος Βασιλιάς της Σκοτίας (The Last King of Scotland) | |
| Λεονάρντο Ντι Κάπριο | Ματωμένο Διαμάντι (Blood Diamond) | |
| Ράιαν Γκόσλινγκ | Χαφ Νέλσον (Half Nelson) | |
| Πήτερ Ο' Τουλ | Venus | |
| Γουίλ Σμιθ | Το Κυνήγι της Ευτυχίας (The Pursuit of Happyness) | |
| 2007 (80η) |
||
| Ντάνιελ Ντέι Λιούις | Θα Χυθεί Αίμα (There Will Be Blood) | |
| Τζορτζ Κλούνεϊ | Μάικλ Κλέιτον (Michael Clayton) | |
| Τζόνι Ντεπ | Sweeney Todd: Ο Φονικός Κουρέας της Οδού Φλιτ (Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street) | |
| Τόμμυ Λη Τζόουνς | Στην Κοιλάδα του Ηλά (In the Valley of Elah) | |
| Βίγκο Μόρτενσεν | Επικίνδυνες Υποσχέσεις (Eastern Promises) | |
| 2008 (81η) |
||
| Σον Πεν | Milk | |
| Ρίτσαρντ Τζένκινς | The Visitor | |
| Φρανκ Λαντζέλα | Frost/Nixon: Η Αναμέτρηση (Frost/Nixon) | |
| Μπραντ Πιτ | Η Απίστευτη Ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον (The Curious Case of Benjamin Button) | |
| Μίκι Ρουρκ | Ο Παλαιστής (The Wrestler) | |
| 2009 (82η) |
||
| Τζεφ Μπρίτζες | Crazy Heart | |
| Τζορτζ Κλούνεϊ | Ραντεβού στον Αέρα (Up in the Air) | |
| Κόλιν Φερθ | Ένας Άνδρας Μόνος (A Single Man) | |
| Μόργκαν Φρίμαν | Ανίκητος (Invictus) | |
| Τζέρεμι Ρένερ | The Hurt Locker |
Δεκαετία 2010
| Έτος | Ηθοποιός | Ταινία |
|---|---|---|
| 2010 (83η) |
||
| Κόλιν Φερθ | Ο Λόγος του Βασιλιά (The King's Speech) | |
| Χαβιέρ Μπαρδέμ | Biutiful | |
| Τζεφ Μπρίτζες | Αληθινό Θράσος (True Grit) | |
| Τζέσι Άιζενμπεργκ | The Social Network | |
| Τζέιμς Φράνκο | 127 Ώρες (127 Hours) | |
| 2011 (84η) |
||
| Ζαν Ντιζαρντέν | The Artist | |
| Ντεμιάν Μπιτσίρ | Μια Καλύτερη Ζωή (A Better Life). | |
| Τζορτζ Κλούνεϊ | Οι Απόγονοι (The Descendants) | |
| Γκάρι Όλντμαν | Κι ο Κλήρος Έπεσε στον Σμάιλι (Tinker Tailor Soldier Spy) | |
| Μπραντ Πιτ | Moneyball | |
| 2012 (85η) |
||
| Ντάνιελ Ντέι-Λιούις | Λίνκολν (Lincoln) | |
| Μπράντλεϊ Κούπερ | Οδηγός Αισιοδοξίας (Silver Linings Playbook) | |
| Χιου Τζάκμαν | Οι Άθλιοι (Les Misérables) | |
| Χοακίν Φίνιξ | The Master | |
| Ντένζελ Γουάσινγκτον | Η Πτήση (Flight) | |
| 2013 (86η) |
||
| Μάθιου Μακόναχι | Dallas Buyers Club | |
| Κρίστιαν Μπέιλ | Οδηγός Διαπλοκής (American Hustle) | |
| Μπρους Ντερν | Nebraska | |
| Λεονάρντο Ντι Κάπριο | Ο Λύκος της Wall Street (The Wolf of Wall Street) | |
| Τσιούετελ Έτζιοφορ | 12 Χρόνια Σκλάβος (12 Years a Slave) | |
| 2014 (87η) |
||
| Έντι Ρέντμεϊν | Η Θεωρία των Πάντων (The Theory of Everything) | |
| Στιβ Καρέλ | Foxcatcher | |
| Μπράντλεϊ Κούπερ | Ελεύθερος Σκοπευτής (American Sniper) | |
| Μπένεντικτ Κάμπερμπατς | Το Παιχνίδι της Μίμησης (The Imitation Game) | |
| Μάικλ Κίτον | Birdman ή Η Απρόσμενη Αρετή της Αφέλειας (Birdman) | |
| 2015 (88η) |
||
| Λεονάρντο Ντι Κάπριο | Η Επιστροφή (The Revenant) | |
| Μπράιαν Κράνστον | Trumbo | |
| Ματ Ντέιμον | Η διάσωση (The Martian) | |
| Μάικλ Φασμπέντερ | Steve Jobs | |
| Έντι Ρέντμεϊν | Το Κορίτσι Από τη Δανία (The Danish Girl) | |
| 2016 (89η) |
||
| Κέισι Άφλεκ | Μια πόλη δίπλα στη θάλασσα (Manchester by the sea) | |
| Άντριου Γκάρφιλντ | Αντιρρησίας συνείδησης (Hacksaw Ridge) | |
| Ράιαν Γκόσλινγκ | La La Land | |
| Βίγκο Μόρτενσεν | Captain Fantastic | |
| Ντένζελ Ουάσινγκτον | Fences |
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Oscars.org (επίσημη ιστοσελίδα της Ακαδημίας)
Oscar.com (επίσημη ιστοσελίδα προώθησης των βραβείων)
The Academy Awards Database (επίσημη ιστοσελίδα)
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
