Η ταινία Ο Καθηγητής και η Γυμνή Χορεύτρια (Πρωτότυπος τίτλος Ball of Fire), γνωστή και ως Γιαμ-Γιαμ, είναι σοφιστικέ κωμωδία παραγωγής 1941 σε σκηνοθεσία Χάουαρντ Χοκς και πρωταγωνιστές τους Γκάρι Κούπερ και Μπάρμπαρα Στάνγουικ. Πρόκειται για μια από τις δυο ταινίες που το πρωταγωνιστικό ζευγάρι γύρισε κατά το 1941 (η άλλη ήταν το Ο Λαός Προστάζει (Meet John Doe) του Φρανκ Κάπρα. Το σενάριο της ταινίας έγραψε ο Μπίλι Γουάιλντερ με τον Τσαρλς Μπράκετ. Η ταινία πραγματεύεται την προσπάθεια μιας ομάδας καθηγητών να γράψουν μια εγκυκλοπαίδεια και η συνάντησή τους με μια τραγουδίστρια σε νάιτ κλαμπ προκαλεί κωμικές ανατροπές στη ζωή τους. Η υπόθεση της ταινίας χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία ταινίας μιούζικαλ του 1948 με τίτλο Ήρωας με το Στανιό (A Song is Born) και με πρωταγωνιστές τους Ντάνι Κέι και Βιρτζίνια Μάγιο.
Υπόθεση
Η σέξι χορεύτρια σε νάιτ κλαμπ Γλυκόφατσα "Σούγκαρπους" Ο' Σέι (Μπάρμπαρα Στάνγουικ), βρίσκεται σε δύσκολη θέση καθώς ο εραστής της Τζο Λάιλακ (Ντέινα Άντριους) κατηγορείται για φόνο και η κατάθεσή της θα μπορούσε να τον ενοχοποιήσει. Ο Λάιλακ κάνει πρόταση γάμου στην Ο' Σει προκειμένου να αποφύγει τους μπελάδες στους οποίους θα μπορούσε να τον βάλει η κατάθεσή της. Όταν όμως η Ο' Σέι ετοιμάζεται για το γάμο εμφανίζεται στο δρόμο της ο Μπέρτραμ Ποττς (Γκάρι Κούπερ), ένας αφελής καθηγητής, ο οποίος συμμετέχει στη διαδικασία συγγραφής μιας εγκυκλοπαίδειας, μαζί με άλλα 7 γεροντοπαλίκαρα . Ο Μπέρτραμ κάνει έρευνες πάνω στη γλώσσα της πιάτσας για την οποία τόσο αυτός, όσο και οι συνεργάτες του έχουν μαύρα μεσάνυχτα και θεωρεί ότι η χειραφετημένη Ο' Σέι μπορεί να τον βοηθήσει με τις έρευνές του. Προσπαθώντας να αποφύγει τον εισαγγελέα και την αστυνομία που θέλουν να της αποσπάσουν κατάθεση, η Ο' Σέι ακολουθεί τον Ποττς στο σπίτι στο οποίο μένει με τους συνεργάτες του και του εξηγεί την έννοια της λέξης "γιαμ, γιαμ" .
Πληροφορίες παραγωγής
Ο Μπίλι Γουάιλντερ έγραψε το σενάριο της ταινίας ενώ βρισκόταν ακόμη στην Ευρώπη. Όταν στις αρχές της δεκαετίας του '30 εγκαταστάθηκε στις Η.Π.Α. πούλησε τα δικαιώματα του σεναρίου στην Metro-Goldwyn-Mayer και με τη βοήθεια του συνεργάτη του Τσαρλς Μπράκετ έκανε τις κατάλληλες αλλαγές. Μια από αυτές ήταν η προσθήκη της αμερικάνικης σλανγκ στο τελικό αποτέλεσμα. Πηγή έμπνευσης για τη δημιουργία των 7 γεροντοπαλίκαρων αποτέλεσε ο μύθος της Χιονάτης. Ο Γουάιλντερ δεν είχε ακόμα κάνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο στο Χόλιγουντ (είχε όμως ήδη κάνει επιτυχία ως σεναριογράφος των ταινιών Νινότσκα (Ninotchka, 1939) και Αύριο δε θα ξημερώσει (Hold Back The Dawn, 1941) και η M-G-M ανέθεσε τη σκηνοθεσία της ταινίας στον Χάουαρντ Χοκς. Παρά το γεγονός ότι ο Χοκς ήταν ένας από τους καλύτερους σκηνοθέτες του Χόλιγουντ, ο Γουάιλντερ είχε ήδη αποφασίσει ότι πλέον να αναλαμβάνει ο ίδιος τη σκηνοθεσία των σεναρίων του για να τα προστατεύει αλλοιώσεις που ήταν δυνατόν να υποστούν από τις εταιρίες παραγωγής του Χόλιγουντ και από τους σκηνοθέτες. Ο Χοκς δέχτηκε να αφήσει τον Γουάιλντερ να έχει τον πρώτο λόγο πάνω στις σκηνοθετικές επιλογές που έκανε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων
Η Τζίντζερ Ρότζερς, που ήταν η πρώτη επιλογή για το ρόλο της Κάθριν Σούγκαρπους Ο' Σέι απέρριψε το ρόλο, ομοίως έπραξε και η Κάρολ Λόμπαρντ, ενώ η Λουσίλ Μπολ ενδιαφέρθηκε για εκείνον. Μετά από παρέμβαση του Γκάρι Κούπερ ο ρόλος δόθηκε τελικά στη Μπάρμπαρα Στάνγουικ, ο οποία τον απογείωσε με την άκρως ερωτική ερμηνεία της[1][2]. Η Μάρθα Τίλτον ντουμπλάρισε τη Στάνγουικ στην σκηνή της εισόδου της Ο'Σέι στην πίστα τραγουδώντας το τραγούδι Drum Boogie[3].
Ο παραγωγός της ταινίας Σάμιουελ Γκόλντγουιν υποσχέθηκε στο Γουάιλντερ μπόνους 10.000 δολαρίων σε περίπτωση που η ταινία έκανε επιτυχία. Η ταινία απογειώθηκε στο Box-Office και ο Γουάιλντερ ζήτησε από τον Γκόλντγουιν το μπόνους που του είχε υποσχεθεί. Ο Γκόλντγουιν τον πέταξε έξω από το γραφείο του αποκαλώντας τον "Ούγγρο κλέφτη". Όταν όμως επέστρεψε στο σπίτι του το βράδυ τον έπιασαν οι τύψεις και δε μπορούσε να κοιμηθεί και όταν η σύζυγός του τον ρώτησε τι συνέβη, εκείνος της απάντησε ότι θυμήθηκε ότι όντως είχε υποσχεθεί 10.000 δολάρια μπόνους στον Γουάιλντερ. Όταν η σύζυγός του τον ρώτησε τι επρόκειτο να κάνει για αυτό, εκείνος της απάντησε ότι τελικά θα του παραχωρούσε μπόνους 5.000 δολαρίων.
Υποδοχή
Η ταινία έλαβε γενικά ευνοϊκές κριτικές, ενώ Η ιστοσελίδα των κριτικών Rotten Tomatoes της δίνει βαθμολογία 100%[4].
Βραβεία
Η ταινία έλαβε 4 υποψηφιότητες για βραβείο Όσκαρ μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου για τη Μπάρμπαρα Στάνγουικ, το οποίο έχασε από την Τζόαν Φοντέιν για την ταινία του Άλφρεντ Χίτσκοκ Υποψίες (Suspicion, 1941)[5].
Βραβεία Ακαδημίας Κινηματογράφου (Όσκαρ)
Υποψηφιότητες:
Α' Γυναικείου Ρόλου – Μπάρμπαρα Στάνγουικ
Πρωτότυπου Σεναρίου – Μπίλι Γουάιλντερ & Τσαρλς Μπράκετ
Μουσικής Επιμέλειας - Άλφρεντ Νιούμαν
Ήχου – Τόμας Τ. Μούλτον
Διαχρονικότητα
Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου συμπεριέλαβε την ταινία σε μια λίστα με τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών με βάση διαφορετικά κινηματογραφικά είδη. Έλαβε την 92η θέση στη λίστα AFI 100 Χρόνια... 100 Γέλια (Λίστα με τις καλύτερες 100 κωμωδίες όλων των εποχών).
Παραπομπές
Wayne 2009, p. 106.
Thomson 2010, p. 80.
Smith 1985, p. 93.
"Ball of Fire." Rotten Tomatoes. Retrieved: November 17, 2011.
"The 14th Academy Awards (1942) Nominees and Winners." oscars.org. Retrieved: November 17, 2011.
Περαιτέρω ανάγνωση
Jewell, Richard B. RKO Radio Pictures: A Titan is Born. Berkeley, California: University of California Press, 2012. ISBN 978-0-52027-179-1.
Madsen, Axel. Stanwyck: A Biography. New York: HarperCollins, 1994. ISBN 0-06-017997-X.
Smith, Ella. Starring Miss Barbara Stanwyck. New York: Random House, 1985. ISBN 978-0-517-55695-5.
Thomson, David. Gary Cooper (Great Stars). New York: Faber & Faber, 2010. ISBN 978-0-86547-932-6.
Wayne, Jane. Life and Loves of Barbara Stanwyck. London: JR Books Ltd, 2009. ISBN 978-1-906217-94-5.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ο Καθηγητής και η Γυμνή Χορεύτρια στην IMDb
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
