Ο Ιντιάνα Τζόουνς και το Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου (αγγλικά: Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull) είναι αμερικανική περιπέτεια παραγωγής 2008. Είναι η τέταρτη ταινία της σειράς Ιντιάνα Τζόουνς σε σκηνοθεσία Στίβεν Σπίλμπεργκ και παραγωγή Τζορτζ Λούκας. 19 χρόνια μετά την κυκλοφορία της τελευταίας ταινίας Η Τελευταία Σταυροφορία η ταινία τοποθετείται στο 1957 με τον Ιντιάνα Τζόουνς να διώκεται από τους Ρώσους και την αρχηγό τους Ιρίνα Σπάλκο, ψάχνοντας το κρυστάλλινο κρανίο. Ο Χάρισον Φορντ επιστρέφει για τέταρτη φορά και η Κάρεν Άλλεν επαναλαμβάνει το ρόλο της από την πρώτη ταινία Οι Κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού ενώ συμμετέχουν οι Σάια ΛαΜπεφ, Τζον Χαρτ, Ρέι Γουίνστον και Τζιμ Μπρόντμπεντ.
Το σενάριο πέρασε από πολλούς σεναριογράφους πριν καταλήξει στον Ντέιβιντ Κόεπ. Η ταινία κυκλοφόρησε 22 Μαΐου 2008 και έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία της χρονιάς παγκοσμίως.
Πλοκή
Το 1957 ο Ιντιάνα Τζόουνς μαζί με τον φίλο του Τζορτζ "Μακ" Μακχέιλ απάγονται από μια ομάδα Σοβιετικών πρακτόρων με αρχηγό τη Συνταγματάρχη Δόκτωρ Ιρίνα Σπάλκο. Οι Σοβιετικοί διεισδύουν στην Περιοχή 51 στη Νεβάδα και αναγκάζουν τον Ιντιάνα να βρει ένα κιβώτιο που περιέχει το σώμα ενός εξωγήινου. Αφού βρίσκει το κιβώτιο, ο Μακ προδίδει τον Ιντιάνα καθώς εξαγοράστηκε από τους Σοβιετικούς. Ο Ιντιάνα καταφέρνει να αποδράσει μέσα στην έρημο όταν πέφτει πάνω σε μια δοκιμή πυρηνικών όπλων. Καταφέρνει να επιβιώσει επειδή κρύφτηκε μέσα σε ένα ψυγείο. Αργότερα κρατείται από το FBI εξαιτίας της συμμαχίας του Μακ με τους Σοβιετικούς. Λίγες μέρες αφού έχει επιστρέψει στο κολέγιο Μάρσαλ, του προσφέρεται άδεια ώστε να μην απολυθεί εξαιτίας του γεγονότος.
Στο σταθμό του τραίνου ο Ιντιάνα συναντά τον Ματ Γουίλιαμς, που του λέει ότι ο παλιός συνάδελφός του Χάρολντ Όξλεϊ έχει απαχθεί μετά την ανακάλυψη του κρυστάλλινου κρανίου στο Περού. Ο Ιντιάνα τότε λέει στον Ματ το θρύλο του κρυστάλλινου κρανίου που βρέθηκε στη πόλη Άκατορ και όποιος το επιστρέψει το κρανίο θα του δώσει τον πλήρη έλεγχο των υπερφυσικών δυνάμεών του. Ο Ματ δίνει στον Ιντιάνα ένα γράμμα από τη μητέρα του, που επίσης έχει απαχθεί, που περιέχει ένα γρίφο γραμμένο από τον Όξλεϊ σε μια αρχαία αμερικανική γλώσσα. Ο γρίφος τους οδηγεί στις Γραμμές της Νάσκα στο Περού. Εκεί ανακαλύπτουν ότι ο Όξλεϊ είχε εισαχθεί σε ψυχιατρική κλινική, έχοντας υποστεί νευρικό κλονισμό από τις δυνάμεις του κρανίου, μέχρι που τον απήγαγαν οι Σοβιετικοί. Στο κελί του Όξλεϊ, βρίσκουν στοιχεία που τους οδηγούν στον τάφο του Φρανσίσκο ντε Ορελάνα, έναν εξερευνητή που εξαφανίστηκε τον 16ο αιώνα ενώ εψαχνε την Άκατορ. Ανακαλύπτουν το κρανίο στον τάφο και ο Ιντιάνα καταλαβαίνει ότι το έκρυψε εκεί ο Όξλεϊ.
Λίγο αργότερα, οι Ιντιάνα και Ματ αιχμαλωτίζονται από τους Σοβιετικούς και τους πάνε στη Βραζιλία όπου βρίσκουν τον Όξλεϊ και τη μητέρα του Ματ, η οποία αποδεικνύεται ότι είναι η παλιά αγαπημένη του Ιντιάνα, Μάριον Ρέιβενγουντ. Η Μάριον του αποκαλύπτει ότι ο Ματ είναι γιος του. Η Σπάλκο πιστεύει ότι το κρανίο ανήκει σε ένα υπερδιάστατο ον που κρατά μεγάλη δύναμη και ότι αν το επιστρέψει στην Άκατορ θα δώσει στους Σοβιετικούς τεράστια δύναμη. Οι Ιντιάνα, Μάριον, Ματ και Όξλεϊ καταφέρνουν να αποδράσουν μέσα στον Αμαζόνιο. Ο Μακ τους ακολουθεί λέγοντας ότι είναι διπλός πράκτορας της CIA και δουλεύει εναντίον των Σοβιετικών.
Και οι πέντε οδεύουν προς την Άκατορ, αλλά δέχονται επίθεση από τους Σοβιετικούς. Καταφέρνουν να αποδράσουν για μία ακόμη φορά και μπαίνουν στο ναό. Ο Μακ που ακόμα δουλεύει για τους Σοβιετικούς αφήνει ίχνη για να τους βρουν. Μέσα στο ναό, βρίσκουν αντικείμενα από αρκετούς παγκόσμιους πολιτισμούς. Μπαίνουν τότε σε ένα δωμάτιο και βρίσκουν 13 υπερδιάστατα όντα να κάθονται στους θρόνους τους και από ένα να λείπει το κρυστάλλινο κρανίο. Αφού φτάσουν οι Σοβιετικοί, η Σπάλκο τοποθετεί το κρανίο στον ακέφαλο σκελετό. Τα υπερδιάστατα όντα αρχίζουν να επικοινωνούν μαζί τους μέσω του Όξλεϊ με μια αρχαία διάλεκτο των Μάγια, και ο Όξλεϊ τους υπόσχεται ότι θα τους ανταμείψουν με ένα μεγάλο δώρο. Η Σπάλκο προσεγγίζει τα όντα και απαιτεί να μάθει τα πάντα. Τα όντα εκπληρώνουν την επιθυμία της και της μεταφέρουν την συλλογική τους γνώση στο μυαλό της, ενεργοποιώντας ένα παράθυρο σε μια άλλη διάσταση. Οι Ιντιάνα, Μάριον, Ματ και Όξλεϊ φεύγουν από το ναό. Τα όντα, εν τω μεταξύ, σχηματίζονται σε ένα ον που κάνει την Σπάλκο να εκτοξευτεί από την πολύ γνώση που της μετέφερε. Ο ναός αρχίζει να γκρεμίζεται και ένας ιπτάμενος δίσκος σηκώνεται και εξαφανίζεται. Αφού επιστρέψουν σπίτι, οι Ιντιάνα και Μάριον παντρεύονται. Στο γάμο, ένας ξαφνικός άνεμος θα ρίξει το καπέλο του Ιντιάνα στο πάτωμα, στα πόδια του Ματ. Ο Ματ το σηκώνει και αρχίζει να το βάζει στο κεφάλι του όταν το αρπάζει ο Ιντιάνα και το βάζει στο δικό του το κεφάλι.
Ηθοποιοί και Χαρακτήρες
Χάρισον Φορντ στο ρόλο του Ιντιάνα Τζόουνς
Κάρεν Άλλεν στο ρόλο της Μάριον Ρέιβενγουντ
Σάια ΛαΜπεφ στο ρόλο του Ματ Γουίλιαμς
Κέιτ Μπλάνσετ στο ρόλο της Ιρίνα Σπάλκο
Ρέι Γουίνστον στο ρόλο του Τζορτζ "Μακ" Μακχέιλ
Τζον Χαρτ στο ρόλο του Χάρολντ "Οξ" Όξλεϊ
Τζιμ Μπρόαντμπεντ στο ρόλο του Τσαρλς Στάνφορθ
Παραγωγή
Πρώτα στάδια
Μετά την κυκλοφορία της ταινίας Η Τελευταία Σταυροφορία το 1989, ο Τζορτζ Λούκας άφησε τη σειρά ταινιών να τελειώσει καθώς δεν μπορούσε να σκεφτεί ένα καλό σενάριο και έτσι προτίμησε να ασχοληθεί με τη σειρά The Young Indiana Jones Chronicles που έδειχνε τον χαρακτήρα σε νεαρή ηλικία. Ο Χάρισον Φορντ εμφανίστηκε σε ένα επεισόδιο της σειράς το Δεκέμβριο του 1992 και έτσι ο Λούκας σκέφτηκε μια ταινία με έναν μεγαλύτερο σε ηλικία Ιντιάνα Τζόουνς που θα τοποθετείται στη δεκαετία του '50. Σαν κεντρική σεναριακή πλοκή σκέφτηκε τους εξωγήινους. Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ μετά την ολοκλήρωση της τριλογίας είχε αποφασίσει να μη συμμετέχει στη σκηνοθεσία στις όποιες πιθανές συνέχειες και θα παρέμενε ως παραγωγός.
Ο Λούκας σκέφτηκε μια ιστορία την οποία έκανε σενάριο ο Τζεμπ Στιούαρτ. Ο Λούκας ήθελε τον Ιντιάνα να παντρεύεται και τον πατέρα του να επιστρέφει. Σαν κεντρικούς κακούς είχε τους Ρώσους και τους εξωγήινους που θα είχαν ψυχικές δυνάμεις.[1] Μετά το επόμενο προσχέδιο του Στιούαρτ, ο Λούκας προσέλαβε τον Τζέφρεϊ Μπόεμ που έγραψε την τελευταία ταινία της σειράς, να αναλάβει το σενάριο. Το Μάρτιο του 1996 το ολοκλήρωσε. Τρεις μήνες αργότερα κυκλοφόρησε η ταινία Ημέρα Ανεξαρτησίας (Independance Day) και ο Σπίλμπεργκ είπε ότι δε θέλει να κάνει άλλη μια ταινία με εισβολή εξωγήινων και ο Λούκας αποφάσισε να ασχοληθεί με τον Πόλεμο των Άστρων.
Το 2000 ο γιος του Σπίλμπεργκ θα τον ρωτήσει πότε θα βγει το επόμενο Ιντιάνα Τζόουνς και έτσι ο Σπίλμπεργκ αποφάσισε να ασχοληθεί ξανά με το πρότζεκτ.[2] Την ίδια χρονιά, συναντήθηκε με τον Λούκας και τον Φορντ και όλοι συμφώνησαν να κάνουν άλλη μια ταινία. Οι Σπίλμπεργκ και Λούκας συζήτησαν την κεντρική ιδέα που θα περιλάμβανε εξωγήινους και ο Λούκας πρότεινε να χρησιμοποιήσουν τα κρυστάλλινα κρανία. Ο Λούκας έβρισκε πολύ ελκυστικά τα κρανία όσο και την Κιβωτό της Διαθήκης.[3] Προσέλαβαν το Μ. Νάιτ Σιάμαλαν να γράψει το σενάριο με πιθανή ημερομηνία γυρισμάτων το 2002, αλλά ο Σιάμαλαν δεν μπορούσε να γράψει τη συνέχεια μιας ταινίας που αγαπούσε όπως το Οι Κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού.[4]
Τότε, ο Φρανκ Ντάραμποντ που είχε γράψει πολλά επεισόδια της σειράς, προσελήφθη να γράψει το σενάριο το Μάιο του 2002.[5] Το σενάριό του με τίτλο "Ιντιάνα Τζόουνς και Η Πόλη των Θεών" ήθελε τον Ιντιάνα να καταδιώκεται από τους πρώην Ναζί τη δεκαετία του '50. Ο Ντάραμποντ ισχυρίστηκε ότι ο Σπίλμπεργκ λάτρεψε το σενάριό του, αλλά ο Λούκας όχι και τόσο και αποφάσισε να γράψει το σενάριο μόνος του. Μαζί με τον Σπίλμπεργκ κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι εφόσον η ταινία τοποθετείται τη δεκαετία του '50 δεν θα μπορούσαν να αγνοήσουν τον Ψυχρό Πόλεμο και έτσι οι Ρώσοι θα ήταν καλύτερο να είναι οι κακοί.
Ο Τζεφ Νέιθανσον συναντήθηκε με τους Σπίλμπεργκ και Λούκας τον Αύγουστο του 2004 και παρέδωσε τα επόμενα προσχέδια τον Οκτώβριο και Νοέμβριο του 2005. Από εκεί συνέχισε ο Ντέιβιντ Κόεπ που έδωσε τον υπότιτλο Destroyer of Worlds. Το άλλαξαν σε Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου καθώς ο Σπίλμπεργκ βρήκε τον τίτλο πιο ελκυστικό για το κοινό και χρησιμοποίησαν σαν κεντρική ιδέα τα κρυστάλλινα κρανία.[6]
Κάστινγκ
Ο Χάρισον Φορντ έκανε τρεις ώρες την ημέρα γυμναστική και ακολούθησε ειδική δίαιτα με ψάρια και λαχανικά ώστε να φτιάξει το κατάλληλο σώμα για να μπορεί να κάνει μόνος του τις επικίνδυνες σκηνές. Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ ήθελε τον Σον Κόνερι να κάνει ένα μικρό πέρασμα από την ταινία επαναλαμβάνοντας το ρόλο του Χένρι Τζόουνς, πατέρα του Ιντιάνα, αλλά ο Κόνερι αρνήθηκε καθώς είχε ήδη αποσυρθεί. Ο Λούκας αργότερα δήλωσε ότι τελικά βγήκε σε καλό που δεν συμμετείχε ο Κόνερι καθώς το κοινό θα απογοητευόταν όταν δεν θα ακολουθούσε τον Ιντιάνα στην περιπέτειά του. Ο Σάια ΛαΜπεφ υπέγρραψε τον Απρίλιο του 2007 και ήταν τόσο ενθουσιασμένος που θα έκανε μια ταινία Ιντιάνα Τζόουνς που δεν διάβασε καν το σενάριο. Οι Νάταλι Πόρτμαν, Σκάρλετ Τζοχάνσον και Βιρτζίνια Μάντσεν είχαν προταθεί να παίξουν ένα ρόλο στην ταινία ενώ ο Τζον Ρις-Ντέιβις δήλωσε ενδιαφέρον να επαναλάβει το ρόλο του ως Σάλλαχ. Η Κάρεν Άλλεν δεν ήξερε ότι ο χαρακτήρας θα επέστρεφε στην ταινία μέχρι το Σεπτέμβριο του 2007, όταν της τηλεφώνησε ο Σπίλμπεργκ και της είπε ότι "κάνουμε το τέταρτο Ιντιάνα Τζόουνς και μάντεψε, είσαι μέσα".[7]
Box οffice
Με προϋπολογισμό 185.000 δολάρια[8], η ταινία έκανε άνοιγμα τριημέρου στην 1η θέση με 100,1 εκατομμύρια δολάρια.[8] Οι συνολικές εισπράξεις στο αμερικανικό box office έφτασαν τα 317,1 εκατομμύρια δολάρια και στον υπόλοιπο κόσμο τα 473,5 εκατομμύρια δολάρια.[8] Παγκοσμίως απέφερε 790,6 εκατομμύρια δολάρια.[8] Ήταν η τρίτη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία στην Αμερική για το 2008 και η 2η παγκοσμίως.[8]
Βραβεία & Υποψηφιότητες
Οργάνωση Κατηγορία Υποψήφιος Αποτέλεσμα Παραπομπή
Screen Actors Guild Awards Καλύτερη Συνολική Ερμηνεία από Κασκαντέρ υποψηφιότητα [9]
BAFTA Ειδικά Εφέ Πάμπλο Χέλμαν, Μάρσαλ Ρίτσαρντ Κράσερ & Στιβ Ρόλινς υποψηφιότητα [10]
Συνέχεια
Κύριο λήμμα: Indiana Jones and the Dial of Destiny
Φήμες για πιθανή πέμπτη ταινία ξεκίνησαν αμέσως μετά την κυκλοφορία του Βασιλείου του Κρυστάλλινου Κρανίου. Τον Ιούνιο του 2009 φήμες έλεγαν ότι τα γυρίσματα του πέμπτου Ιντιάνα Τζόουνς θα αρχίσουν το 2011, με κεντρική πλοκή το Τρίγωνο των Βερμούδων.[11] Οι φήμες αυτές αποδείχτηκαν λανθασμένες από τον παραγωγό Φρανκ Μάρσαλ, ο οποίος ανακοίνωσε ότι δεν θα αρχίσουν γυρίσματα το 2011 και ότι είναι ακόμα στη φάση του ψαξίματος.[12] Την ίδια χρονιά ο Σία ΛαΜπέφ επιβεβαίωσε σε συνέντευξή του ότι ο Σπίλμπεργκ είναι στο στάδιο συζήτησης.[13] Ο Λούκας δήλωσε ότι είχε αρχίσει να δουλεύει πάνω στο πρότζεκτ από το Δεκέμβριο του 2009. Τον Δεκέμβριο του 2010, ο Φορντ είπε ότι περιμένει μαζί με τον Σπίλμπεργκ, τον Λούκας να τους παρουσιάσει την ιδέα του.[14] Στις 15 Μαρτίου του 2016, οι Walt Disney Studios ανακοίνωσαν πως και ο Σπίλμπεργκ και ο Φορντ θα επιστρέψουν στην πέμπτη Ιντιάνα Τζόουνς ταινία, προγραμματισμένη να κυκλοφορήσει στις 19 Ιουλίου του 2019. Μετά από πολλές αναβολές, η ταινία είναι προγραμματισμένη να κυκλοφορήσει στις 30 Ιουνίου του 2023.[15] Τον Φεβρουάριο του 2020, αποκαλύφθηκε πως ο Σπίλμπεργκ αποχώρησε από την ταινία ως σκηνοθέτης, με τον Τζέιμς Μάνγκολντ να παίρνει τον ρόλο του.[16] Τον Δεκέμβριο του 2022 ανακοινώθηκε πως ο τίτλος θα είναι Indiana Jones and the Dial of Destiny (ελληνική μετάφραση:Ο Ιντιάνα Τζόουνς και το Καντράν του Πεπρωμένου).
Παραπομπές
Rinzler, Bouzereau. "Script draft by David Koepp summary and commentary: April 23, 2007". σελίδες 248–255.
Ann Donahue (Ιανουάριος 2007). «Indiana Jones and the Curse of Development Hell». Premiere magazine.
Jim Windolf (Φεβρουάριος 2008). «Keys to the Kingdom». Vanity Fair. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2010.
Patrick Lee (5 Αυγούστου 2008). «M. Night Shyamalan had a sense that all Signs pointed to Mel Gibson». Science Fiction Weekly. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-10-11. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2010.
Ken Plume (17/05/2002). «IGN FilmForce Exclusive: Has Indy IV Found Its Writer?». IGN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-12-16. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2010.
Rinzler, Bouzereau. Chapter 12: "Mr. Jones's Wild Ride: June to December 2007". σελίδες 254–295.
«Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Το Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου στο IMDb». IMDb. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2010.
«Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Το Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2010.
«The 15th Annual Screen Actors Guild Awards». sagawards.org. 25 Ιανουαρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2012.
«BAFTA Awards». IMDb. 8 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2012.
Jordan Raup (7 Ιουνίου 2010). «Final Indiana Jones Film Involves The Bermuda Triangle, To Shoot Next Year». The Film Stage. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2010.
Frank Marshall (6 Δεκεμβρίου 2010). «Frank Marshall: The rumor about INDY 5 is...». Twitter. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2011.
«Shia LaBeouf talks Transformers». BBC (BBC News Online). 15 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2010.
Eric Ditzian; Josh Horowitz (8 Νοεμβρίου 2011). «Harrison Ford Is 'Looking Forward' To 'Indiana Jones 5'». MTV News (MTV). Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2011.
McClintock, Pamela· McClintock, Pamela (3 Απριλίου 2020). «'Black Widow,' 'Mulan' Land New 2020 Release Dates, 'Jungle Cruise' Delayed a Year». The Hollywood Reporter (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2022.
Lang, Adam B. Vary,Justin Kroll,Brent· Vary, Adam B.· Kroll, Justin· Lang, Brent (26 Φεβρουαρίου 2020). «Steven Spielberg Won't Direct 'Indiana Jones 5,' James Mangold in Talks to Replace (EXCLUSIVE)». Variety (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2022.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επίσημη ιστοσελίδα
Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Το Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου στο IMDb
Σειρά έργων Ιντιάνα Τζόουνς
Ταινίες
Οι Κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού Ο Ναός του Χαμένου Θησαυρού Η Τελευταία Σταυροφορία Το Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου Dial of Destiny
Σειρές
The Young Indiana Jones Chronicles
Χαρακτήρες
Ιντιάνα Τζόουνς
Δημιουργοί
Στίβεν Σπίλμπεργκ Τζορτζ Λούκας
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License