Η Ανθρώπινη Δουλεία (αγγλ. Of Human Bondage) είναι δραματική ταινία παραγωγής 1934 σε σκηνοθεσία Τζον Κρόμγουελ. Η ταινία που είναι γνωστή και με τον τίτλο είναι Ανθρώπινες Αδυναμίες αποτελεί κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος του Ουίλιαμ Σόμερσετ Μομ και θεωρείται από τους κριτικούς ως η ταινία που έκανε αστέρα πρώτου μεγέθους τη Μπέτι Ντέιβις.
Υπόθεση
Ο Φίλιπ Κάρεϊ (Λέσλι Χάουαρντ) ένας πολλά υποσχόμενος φοιτητής ιατρικής (και ερασιτέχνης ζωγράφος), με μερική αναπηρία στο αριστερό του πόδι, μαγεύεται από το χαρακτήρα και την εμφάνιση μιας δολοπλόκου και σκληρής σερβιτόρας της Μίλντρεντ Ρότζερς (Μπέτι Ντέιβις). Η απελευθερωμένη Μίλντρεντ η οποία δεν κάνει τίποτα άλλο από το να προσβάλει συνεχώς τον Φίλιπ θίγοντάς του τον ανδρισμό και πληγώνοντας τον συνεχώς με τον ένα η τον άλλο τρόπο έχει μάθει μόνο να παίρνει. Εμφανίζεται κάθε φορά στη ζωή του Φίλιπ για να πάρει και μετά από λίγο εξαφανίζεται με κάποιον εραστή οδηγώντας το Φίλιπ, που ακριβώς επειδή την αγαπά είναι πάντα πρόθυμος να βοηθήσει, στο χείλος της καταστροφής.
Πληροφορίες Παραγωγής
Η ταινία βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Γουίλιαμ Σόμερσετ Μομ και αναφέρεται στην αρνητική επιρροή που ασκεί μια δαιμόνια σερβιτόρα σε έναν παράλυτο ζωγράφο. Ο ρόλος της Μίλντρεντ Ρότζερς, της πρώτης κινηματογραφικής κακιάς στην ιστορία του κινηματογράφου, απορρίφθηκε πρώτα από τις Κάθριν Χέπμπορν, Άιριν Νταν και Ανν Χάρντινγκ για να περάσει στη συνέχεια στη Μπέτι Ντέιβις, η οποία μετά την αναγνώριση που έλαβε η ερμηνεία της καλλιέργησε την εικόνα της ελκυστικής κακιάς[1]. Ο Κρόμγουελ ήθελε να προσλάβει την εικοσιεξάχρονη ηθοποιό από τη στιγμή που την είδε στην ταινία The Cabin In The Cotton. Συζήτησε με τον παραγωγό της ταινίας Σάντρο Μπέρμαν κι εκείνος συμφώνησε για την πρόσληψη της ηθοποιού[2]. Ο Σόμερσετ Μομ υποστήριξε επίσης την πρόσληψη της Ντέιβις[3] . Το πρόβλημα ήταν όμως ότι η Ντέιβις είχε συμβόλαιο με την εταιρία Warner.
Το σενάριο της Ανθρώπινης Δουλείας έφτασε στα χέρια της Ντέιβις όταν η R.K.O. τη ζήτησε για να πρωταγωνιστήσει στην ταινία, αμέσως μετά την άρνηση του Τζακ Γουόρνερ να τη δανείσει στην Columbia για να παίξει στο Συνέβη μια νύχτα (It happened one night) του Φρανκ Κάπρα. Ο ρόλος ήταν εκείνος μιας αντιπαθητικής κι αδίστακτης γυναίκας, τόσο που καμιά απ' τις σταρ της εποχής εκείνης δεν ήθελε να τον παίξει. Ο Γουόρνερ ήταν αρχικά διστακτικός να τη δανείσει, αλλά η Ντέιβις τον έπεισε γυρίζοντας σαν αντάλλαγμα μια ακόμη ταινία που δεν ήταν της αρεσκείας της για τη Warner. Επίσης η R.K.O. δάνεισε στην Warner την Άιριν Νταν για να πρωταγωνιστήσει στο μιούζικαλ Sweet Adeline[1] .
Η Ντέιβις προσέλαβε μιαν Αγγλίδα οικονόμο, η οποία μιλούσε με προφορά cockney, προκειμένου να την μιμηθεί και να μπορέσει να υποδυθεί πειστικά το ρόλο της[4]. Τα γυρίσματα υπήρξαν προβληματικά καθώς ο Λέσλι Χάουαρντ και το υπόλοιπο επιτελείο Άγγλων ηθοποιών δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι, η εικοσιεξάχρονη τότε, Αμερικανίδα συμπρωταγωνίστριά τους μπορούσε να αποδώσει μια λαϊκή Βρετανίδα με cockney προφορά. Η συμπεριφορά του Χάουαρντ άλλαξε όταν αντελήφθη ότι η νεαρή Ντέιβις, με την ερμηνεία της, του έκλεβε την ταινία μπροστά από τα μάτια του[4].
Η Ντέιβις ήταν υπεύθυνη επίσης για το μακιγιάζ της Μίλντρεντ, η οποία παρουσιάζεται άρρωστη από φυματίωση με ρεαλιστικό τρόπο στις τελευταίες σκηνές της ταινίας. Στο μυθιστόρημα του Μομ, η Μίλντρεντ αρρωσταίνει από σύφιλη, αλλά ο σεναριογράφος Λέστερ Κόεν αναγκάστηκε να αλλάξει την ασθένειά της σε φυματίωση για να ξεφύγει από τη λογοκρισία που θα ασκούνταν από τον κώδικα Χέιζ[5].
Διανομή Ρόλων
Λέσλι Χάουαρντ ..... Φίλιπ Κάρεϊ
Μπέτι Ντέιβις ..... Μίλντρεντ Ρότζερς
Φράνσις Ντι ..... Σάλι Αθέλνι
Κέι Τζόνσον ..... Νόρα
Ρέτζιναλντ Ντένι ..... Χάρι Γκρίφιθ
Άλαν Χέιλ ..... Έμιλ Μίλερ
Ρέτζιναλντ Σέφιλντ ..... Σίριλ Ντάνσφορντ
Ρέτζιναλντ Όοουεν ..... Θορπ Αθέλνι
Τεμπ Πίγκοτ ..... Άγκνες
Επιτυχία και Κριτικές
Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Radio City Music Hall τον Ιούνιο του 1934. Οι διθυραμβικές κριτικές που έλαβε τόσο η ταινία όσο και η ερμηνεία της Ντέιβις ενόχλησε τους ανθρώπους της εταιρίας Warner, καθώς η ηθοποιός είχε συμβόλαιο με την εταιρία κι έκανε τεράστια επιτυχία για άλλη εταιρία[2]. Ο κριτικός την αποθέωσε αναφέροντας ότι επρόκειτο για την καλύτερη ερμηνεία που έχει ποτέ γίνει από Αμερικανίδα ηθοποιό. Όλοι πίστευαν ότι επρόκειτο να προταθεί για όσκαρ.
Υποψηφιότητα Write-In
Παρά τις ευνοϊκές κριτικές όμως, η Ντέιβις δεν προτάθηκε για βραβείο όσκαρ, κάτι που προκάλεσε την οργή του τύπου και του κόσμου του θεάματος. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η ακαδημία να επιτρέψει στους ψηφοφόρους να διαλέξουν, άσχετα με τους προκαθορισμένους υποψήφιους[2]. Στην ψηφοφορία η Ντέιβις ήρθε τρίτη χάνοντας απ' την Κλοντέτ Κολμπέρ, που κερδίζει το Όσκαρ για το Συνέβη μια νύχτα αλλά κατάφερε να ξεπεράσει τη Γκρέις Μουρ που ήταν αρχικά υποψήφια.΄
Βραβεία Ακαδημίας Κινηματογράφου (Όσκαρ)
Υποψηφιότητα Write-In:
Α’ Γυναικείου Ρόλου - Μπέτι Ντέιβις
Επανεκτελέσεις
Το μυθιστόρημα του Μομ μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη άλλες δυο φορές:
Το 1946 με πρωταγωνιστές τους Έλινορ Πάρκερ και Πολ Χένριντ και
Το 1964 με τους Κιμ Νόβακ και Λόρενς Χάρβεϊ.
Χάρη στον ηλεκτρισμό που εκπέμπει το ζεύγος Μπέτι Ντέιβις και Λέσλι Χάουαρντ η πρώτη βερσιόν υπερέχει κατά πολύ των επομένων.
Παραπομπές
Of Human Bondage at Turner Classic Movies
Stine, Whitney, and Davis, Bette, Mother Goddam: The Story of the Career of Bette Davis. New York: Hawthorn Books 1974. ISBN 0-8015-5184-6, pp. 41-42, 50-51, 57-63, 68
Higham, Charles, The Life of Bette Davis. New York: Macmillan Publishing Company 1981. ISBN 0-025-51500-4, pp. 66-72
Davis, Bette, A Lonely Life. New York: G.P. Putnam's Sons 1962. ISBN 0-425-12350-2, pp. 173-176, 179-180
Vieira, Mark A., Sin in Soft Focus: Pre-Code Hollywood. New York: Harry N. Abrams, Inc. 1999. ISBN 0-810-94475-8, p. 175
Εξωτερικοί Σύνδεσμοι
Ανθρώπινη Δουλεία στο imdb
Ανθρώπινη Δουλεία στο cine.gr (αγγλ. Of Human Bondage) είναι δραματική ταινία παραγωγής 1934 σε σκηνοθεσία Τζον Κρόμγουελ. Η ταινία που είναι γνωστή και με τον τίτλο είναι Ανθρώπινες Αδυναμίες αποτελεί κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος του Ουίλιαμ Σόμερσετ Μομ και θεωρείται από τους κριτικούς ως η ταινία που έκανε αστέρα πρώτου μεγέθους τη Μπέτι Ντέιβις.
Υπόθεση
Ο Φίλιπ Κάρεϊ (Λέσλι Χάουαρντ) ένας πολλά υποσχόμενος φοιτητής ιατρικής (και ερασιτέχνης ζωγράφος), με μερική αναπηρία στο αριστερό του πόδι, μαγεύεται από το χαρακτήρα και την εμφάνιση μιας δολοπλόκου και σκληρής σερβιτόρας της Μίλντρεντ Ρότζερς (Μπέτι Ντέιβις). Η απελευθερωμένη Μίλντρεντ η οποία δεν κάνει τίποτα άλλο από το να προσβάλει συνεχώς τον Φίλιπ θίγοντάς του τον ανδρισμό και πληγώνοντας τον συνεχώς με τον ένα η τον άλλο τρόπο έχει μάθει μόνο να παίρνει. Εμφανίζεται κάθε φορά στη ζωή του Φίλιπ για να πάρει και μετά από λίγο εξαφανίζεται με κάποιον εραστή οδηγώντας το Φίλιπ, που ακριβώς επειδή την αγαπά είναι πάντα πρόθυμος να βοηθήσει, στο χείλος της καταστροφής.
Πληροφορίες Παραγωγής
Η ταινία βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Γουίλιαμ Σόμερσετ Μομ και αναφέρεται στην αρνητική επιρροή που ασκεί μια δαιμόνια σερβιτόρα σε έναν παράλυτο ζωγράφο. Ο ρόλος της Μίλντρεντ Ρότζερς, της πρώτης κινηματογραφικής κακιάς στην ιστορία του κινηματογράφου, απορρίφθηκε πρώτα από τις Κάθριν Χέπμπορν, Άιριν Νταν και Ανν Χάρντινγκ για να περάσει στη συνέχεια στη Μπέτι Ντέιβις, η οποία μετά την αναγνώριση που έλαβε η ερμηνεία της καλλιέργησε την εικόνα της ελκυστικής κακιάς[1]. Ο Κρόμγουελ ήθελε να προσλάβει την εικοσιεξάχρονη ηθοποιό από τη στιγμή που την είδε στην ταινία The Cabin In The Cotton. Συζήτησε με τον παραγωγό της ταινίας Σάντρο Μπέρμαν κι εκείνος συμφώνησε για την πρόσληψη της ηθοποιού[2]. Ο Σόμερσετ Μομ υποστήριξε επίσης την πρόσληψη της Ντέιβις[3] . Το πρόβλημα ήταν όμως ότι η Ντέιβις είχε συμβόλαιο με την εταιρία Warner.
Το σενάριο της Ανθρώπινης Δουλείας έφτασε στα χέρια της Ντέιβις όταν η R.K.O. τη ζήτησε για να πρωταγωνιστήσει στην ταινία, αμέσως μετά την άρνηση του Τζακ Γουόρνερ να τη δανείσει στην Columbia για να παίξει στο Συνέβη μια νύχτα (It happened one night) του Φρανκ Κάπρα. Ο ρόλος ήταν εκείνος μιας αντιπαθητικής κι αδίστακτης γυναίκας, τόσο που καμιά απ' τις σταρ της εποχής εκείνης δεν ήθελε να τον παίξει. Ο Γουόρνερ ήταν αρχικά διστακτικός να τη δανείσει, αλλά η Ντέιβις τον έπεισε γυρίζοντας σαν αντάλλαγμα μια ακόμη ταινία που δεν ήταν της αρεσκείας της για τη Warner. Επίσης η R.K.O. δάνεισε στην Warner την Άιριν Νταν για να πρωταγωνιστήσει στο μιούζικαλ Sweet Adeline[1] .
Η Ντέιβις προσέλαβε μιαν Αγγλίδα οικονόμο, η οποία μιλούσε με προφορά cockney, προκειμένου να την μιμηθεί και να μπορέσει να υποδυθεί πειστικά το ρόλο της[4]. Τα γυρίσματα υπήρξαν προβληματικά καθώς ο Λέσλι Χάουαρντ και το υπόλοιπο επιτελείο Άγγλων ηθοποιών δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι, η εικοσιεξάχρονη τότε, Αμερικανίδα συμπρωταγωνίστριά τους μπορούσε να αποδώσει μια λαϊκή Βρετανίδα με cockney προφορά. Η συμπεριφορά του Χάουαρντ άλλαξε όταν αντελήφθη ότι η νεαρή Ντέιβις, με την ερμηνεία της, του έκλεβε την ταινία μπροστά από τα μάτια του[4].
Η Ντέιβις ήταν υπεύθυνη επίσης για το μακιγιάζ της Μίλντρεντ, η οποία παρουσιάζεται άρρωστη από φυματίωση με ρεαλιστικό τρόπο στις τελευταίες σκηνές της ταινίας. Στο μυθιστόρημα του Μομ, η Μίλντρεντ αρρωσταίνει από σύφιλη, αλλά ο σεναριογράφος Λέστερ Κόεν αναγκάστηκε να αλλάξει την ασθένειά της σε φυματίωση για να ξεφύγει από τη λογοκρισία που θα ασκούνταν από τον κώδικα Χέιζ[5].
Διανομή Ρόλων
Λέσλι Χάουαρντ ..... Φίλιπ Κάρεϊ
Μπέτι Ντέιβις ..... Μίλντρεντ Ρότζερς
Φράνσις Ντι ..... Σάλι Αθέλνι
Κέι Τζόνσον ..... Νόρα
Ρέτζιναλντ Ντένι ..... Χάρι Γκρίφιθ
Άλαν Χέιλ ..... Έμιλ Μίλερ
Ρέτζιναλντ Σέφιλντ ..... Σίριλ Ντάνσφορντ
Ρέτζιναλντ Όοουεν ..... Θορπ Αθέλνι
Τεμπ Πίγκοτ ..... Άγκνες
Επιτυχία και Κριτικές
Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Radio City Music Hall τον Ιούνιο του 1934. Οι διθυραμβικές κριτικές που έλαβε τόσο η ταινία όσο και η ερμηνεία της Ντέιβις ενόχλησε τους ανθρώπους της εταιρίας Warner, καθώς η ηθοποιός είχε συμβόλαιο με την εταιρία κι έκανε τεράστια επιτυχία για άλλη εταιρία[2]. Ο κριτικός την αποθέωσε αναφέροντας ότι επρόκειτο για την καλύτερη ερμηνεία που έχει ποτέ γίνει από Αμερικανίδα ηθοποιό. Όλοι πίστευαν ότι επρόκειτο να προταθεί για όσκαρ.
Υποψηφιότητα Write-In
Παρά τις ευνοϊκές κριτικές όμως, η Ντέιβις δεν προτάθηκε για βραβείο όσκαρ, κάτι που προκάλεσε την οργή του τύπου και του κόσμου του θεάματος. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η ακαδημία να επιτρέψει στους ψηφοφόρους να διαλέξουν, άσχετα με τους προκαθορισμένους υποψήφιους[2]. Στην ψηφοφορία η Ντέιβις ήρθε τρίτη χάνοντας απ' την Κλοντέτ Κολμπέρ, που κερδίζει το Όσκαρ για το Συνέβη μια νύχτα αλλά κατάφερε να ξεπεράσει τη Γκρέις Μουρ που ήταν αρχικά υποψήφια.΄
Βραβεία Ακαδημίας Κινηματογράφου (Όσκαρ)
Υποψηφιότητα Write-In:
Α’ Γυναικείου Ρόλου - Μπέτι Ντέιβις
Επανεκτελέσεις
Το μυθιστόρημα του Μομ μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη άλλες δυο φορές:
Το 1946 με πρωταγωνιστές τους Έλινορ Πάρκερ και Πολ Χένριντ και
Το 1964 με τους Κιμ Νόβακ και Λόρενς Χάρβεϊ.
Χάρη στον ηλεκτρισμό που εκπέμπει το ζεύγος Μπέτι Ντέιβις και Λέσλι Χάουαρντ η πρώτη βερσιόν υπερέχει κατά πολύ των επομένων.
Παραπομπές
Of Human Bondage at Turner Classic Movies
Stine, Whitney, and Davis, Bette, Mother Goddam: The Story of the Career of Bette Davis. New York: Hawthorn Books 1974. ISBN 0-8015-5184-6, pp. 41-42, 50-51, 57-63, 68
Higham, Charles, The Life of Bette Davis. New York: Macmillan Publishing Company 1981. ISBN 0-025-51500-4, pp. 66-72
Davis, Bette, A Lonely Life. New York: G.P. Putnam's Sons 1962. ISBN 0-425-12350-2, pp. 173-176, 179-180
Vieira, Mark A., Sin in Soft Focus: Pre-Code Hollywood. New York: Harry N. Abrams, Inc. 1999. ISBN 0-810-94475-8, p. 175
Εξωτερικοί Σύνδεσμοι
Ανθρώπινη Δουλεία στο imdb
Ανθρώπινη Δουλεία στο cine.gr
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
