Η Τσέλσι (αγγλικά: Chelsea, προφέρεται: [ˈtʃɛlsiː]) είναι αγγλικός ποδοσφαιρικός σύλλογος που εδρεύει στο Λονδίνο. Ιδρύθηκε το 1905 .
Στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της έχει αγωνιστεί στην κορυφαία κατηγορία της Αγγλίας και κατά καιρούς είχε διακρίσεις και τίτλους τόσο στην Αγγλία όσο και στην Ευρώπη.
Έμβλημα του συλλόγου είναι το λιοντάρι και βασικό χρώμα της εμφάνισης είναι το μπλε. Αρχικά, η εμφάνιση ήταν γαλάζια φανέλα με λευκά σορτς, από τα χρώματα που χρησιμοποιούσε ο πρώτος πρόεδρος της ομάδας, ο Earl Cadogan, για τα άλογα κούρσας που συντηρούσε. Το 1912 η φανέλα έγινε σκούρα μπλε και τη δεκαετία του 1960 ο προπονητής Τόμι Ντόχερτι καθιέρωσε και μπλε παντελονάκια. Τότε καθιερώθηκε και το παρατσούκλι του συλλόγου, Οι Μπλε (The Blues).
Η Τσέλσι είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και οι οπαδοί της υπολογίζονται σε τέσσερα εκατομμύρια περίπου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Από το 2003 που ιδιοκτήτης του συλλόγου είναι ο Ρώσος μεγιστάνας του πετρελαίου Ρομάν Αμπράμοβιτς, η Τσέλσι διανύει την πιο επιτυχημένη περίοδο στην ιστορία της με σπουδαιότερες επιτυχίες τις 2 κατακτήσεις του Champions League το 2012 & το 2021.
Ιστορία
Ίδρυση – Πρώτα χρόνια
Η Τσέλσι ιδρύθηκε στις 14 Μαρτίου 1905 από μια παρέα ποδοσφαιρόφιλων στην παμπ "The Rising Sun", που βρισκόταν στη Fulham Road απέναντι από την κεντρική είσοδο του σημερινού γηπέδου της. Σήμερα στην ίδια θέση βρίσκεται η παμπ "The Butcher's Hook".
Λίγο αργότερα εντάχθηκε στη zFootball League αλλά τα πρώτα χρόνια δεν είχε αξιόλογες επιτυχίες. Η πιο σημαντική διάκριση των πρώτων χρόνων ήταν η παρουσία στον τελικό του Κυπέλλου Αγγλίας το 1915, στον οποίο ηττήθηκε από τη Σέφιλντ Γιουνάιτεντ. Στη διάρκεια του μεσοπολέμου αν και απέκτησε γνωστούς ποδοσφαιριστές δεν κατάφερε να διακριθεί.
Πορεία προς την επιτυχία
Το 1952 μάνατζερ της ομάδας ανέλαβε ο Τεντ Ντρέικ, ο πρώην διεθνής Άγγλος σέντερ φορ. Ο Ντρέικ ανανέωσε το σύλλογο τόσο σε διοικητικό όσο και σε αγωνιστικό επίπεδο. Με νεανική ενδεκάδα και νέες προπονητικές μεθόδους οδήγησε το σύλλογο στην κατάκτηση του πρωταθλήματος το 1954-55 αλλά την επόμενη σεζόν δεν συμμετείχε στο Κύπελλο Πρωταθλητριών.
Τη δεκαετία του '60 η Τσέλσι είχε μια νέα ομάδα με ταλαντούχους παίκτες και προπονητή τον Τόμι Ντόχερτι. Πρωταγωνίστησε στην Αγγλία και το 1965 πλησίασε στην κατάκτηση και των τριών σημαντικών διοργανώσεων. Τελικά, κατάφερε να κατακτήσει μόνο το Λιγκ Καπ.
Το 1970 κατέκτησε το Κύπελλο Αγγλίας νικώντας με 2-1 τη Λιντς Γιουνάιτεντ και την επόμενη σεζόν το Κύπελλο Κυπελλούχων. Στον τελικό που έγινε στο Στάδιο Καραϊσκάκη στην Αθήνα[2][3][4][5] νίκησε τη Ρεάλ Μαδρίτης με 2-1 στον επαναληπτικό αγώνα, αφού ο ο πρώτος αγώνας έληξε ισόπαλος 1-1.
Μετριότητα και ανάκαμψη
Ακολούθησε μια μακροχρόνια περίοδος μετριότητας για το σύλλογο με οικονομικά προβλήματα εκείνη την εποχή, που τον οδήγησαν στον υποβιβασμό. Ταυτόχρονα, είχε προβλήματα με την εμφάνιση χούλιγκαν μεταξύ των οπαδών του. Οι οικονομικές ανάγκες παραλίγο να κοστίσουν στο σύλλογο την απώλεια του γηπέδου και μοιραία να τον οδηγήσουν στη διάλυση. Το 1983 λίγο έλειψε να υποβιβαστεί στην τρίτη κατηγορία για πρώτη φορά στην ιστορία του. Τότε ανέλαβε μάνατζερ ο Τζον Νιλ και δημιούργησε μια νέα ομάδα, που κέρδισε τον τίτλο της Β΄ κατηγορίας το 1984 κι ανέβηκε πάλι στην Α΄. Το 1988 υποβιβάστηκε πάλι αλλά την επόμενη σεζόν κέρδισε τον τίτλο κι ανέβηκε ξανά.
Με τα χρόνια ανέκαμψε ανακτώντας την παλιά της δυναμική. Το 1994 έφτασε ως τον τελικό του Κυπέλλου και το 1996 ανέλαβε το σύλλογο ο διάσημος Ολλανδός Ρουντ Γκούλιτ ως παίκτης-προπονητής. Έφερε στο σύλλογο κορυφαίους παίκτες, όπως τον Τζιανφράνκο Τζόλα και το 1997 κατέκτησε το Κύπελλο.
Τον Γκούλιτ διαδέχθηκε ο Τζιανλούκα Βιάλι, ο οποίος οδήγησε το σύλλογο στην κατάκτηση του Λιγκ Καπ και του Κύπελλου Κυπελλούχων το 1998,όπου κέρδισε την Στουτγκάρδη με σκορ 1-0, του Κυπέλλου Αγγλίας το 2000, και στα προημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Με τον Βιάλι στο τιμόνι, η Τσέλσι κατόρθωσε επίσης να κερδίσει και το Σούπερ Κύπελλο Ευρώπης το 1998, νικώντας την αντίστοιχη τιτλούχο του Τσάμπιονς Λιγκ, Ρεάλ Μαδρίτης με 1-0.
Ένας άλλος Ιταλός, ο Κλαούντιο Ρανιέρι, έφτασε την Τσέλσι στον τελικό του Κυπέλλου το 2002 και στην έξοδο στο Τσάμπιονς Λίγκ στα ημιτελικά το 2003, από το Μονακό. Αξίζει να αναφέρουμε ότι στον τελικό θα αντιμετώπιζε την Πόρτο του Ζοσέ Μουρίνιο, του συμφωνημένου απο πριν προπονήτη του συλλόγου για την επόμενη ποδοσφαιρική χρονιά.
Η περίοδος Αμπράμοβιτς
Ο ιδιοκτήτης Ρομάν Αμπράμοβιτς
Τον Ιούνιο του 2003 ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος Ρομάν Αμπράμοβιτς αγόρασε το σύλλογο από τον παλιό ιδιοκτήτη, τον Μπέιτς, έναντι 140 εκατομμυρίων λιρών. Ήταν η μεγαλύτερη αγοραπωλησία όλων των εποχών για το αγγλικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Εξαιτίας της αγοράς αυτής η Τσέλσι άρχισε να αποκαλείται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και από τους αντιπάλους με ρωσική κατάληξη, "Τσέλσκι".
Ο Αμπράμοβιτς διέθεσε πάνω από 100 εκατομμύρια λίρες σε μεταγραφές νέων ποδοσφαιριστών αλλά ο Ρανιέρι δεν έδειξε ικανός να τους αξιοποιήσει κατακτώντας κάποιον τίτλο. Έτσι το 2004 αντικαταστάθηκε από τον Πορτογάλο Ζοζέ Μουρίνιο, ο οποίος είχε μόλις κατακτήσει το Τσάμπιονς Λιγκ με την Πόρτο. Με τον Μουρίνιο στον πάγκο σε κάθε σεζόν κέρδισε κάποιο τίτλο.
Το 2005, στην επέτειο της εκατονταετηρίδας της, η Τσέλσι κατέκτησε το πρωτάθλημα της Πρέμιερ Λιγκ σημειώνοντας ρεκόρ νικών, βαθμών και άμυνας. Το ίδιο έτος κέρδισε το Λιγκ Καπ νικώντας τη Λίβερπουλ με 3-2 κι έφτασε ως τα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ.
Το 2006 ξανακέρδισε το πρωτάθλημα ισοφαρίζοντας το ρεκόρ των 29 νικών της προηγούμενης περιόδου ενώ το 2007 κατέκτησε το Κύπελλο Αγγλίας νικώντας τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με 1-0, ξαναπήρε το Λιγκ Καπ Αγγλίας για δεύτερη φορά σε τρία χρόνια και τερμάτισε δεύτερη στο πρωτάθλημα.
Όμως, την τριετία αυτή δεν κατάφερε να φτάσει στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ κι έτσι το Σεπτέμβριο του 2007 ο Μουρίνιο αποχώρησε παραχωρώντας τη θέση του στον Αβραάμ Γκραντ. Η ομάδα έφτασε στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ το 2008 όπου ηττήθηκε στα πέναλτι από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με 6-5 (κανονική διάρκεια αγώνα 1-1).
Το καλοκαίρι του 2008, ο Αμπράμοβιτς έδιωξε τον Γκραντ και έφερε στην θέση του, τον Λουίς Φελίπε Σκολάρι.Το πείραμα απέτυχε και τα αποτελέσματα κάθε άλλο παρά επιτυχή ήταν. Ο Σκολάρι άντεξε 7 μήνες στον πάγκο της Τσέλσι πριν αντικατασταθεί από τον Ολλανδό Γκους Χίντιγκ. Η έλευση του Χίντινγκ έφερε άλλον αέρα στην ομάδα και μαζί ήρθαν και τα αποτελέσματα.Όσο έκατσε ο Χίντινγκ στην Τσέλσι, η ομάδα είχε μόνο μία ήττα από την Τότεναμ Χότσπερ. Πήρε το Κύπελλο Αγγλίας το 2009 νικώντας στον τελικό την Έβερτον με σκορ 2-1 ενώ παράλληλα έφτασε την ομάδα στα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ, όπου αποκλείστηκε από την Μπαρτσελόνα με ένα γκολ στις καθυστερήσεις, με γκολ του Ινιέστα. Το ματς έληξε 1-1 στο Λονδίνο ενώ στη Βαρκελώνη είχε λήξει 0-0. Κόσμος και παίκτες του ζήτησαν να μείνει, όμως εκείνος είχε αποφασίσει να συνεχίσει το προπονητικό του έργο στην εθνική ομάδα της Ρωσίας.
Επόμενος προπονητής, από το καλοκαίρι του 2009, είναι ο Κάρλο Αντσελότι. Ο Αντσελότι κατάφερε να κατακτήσει στην πρώτη του χρονιά με την ομάδα το πρωτάθλημα Αγγλίας, το 4ο στην ιστορία της, με διαφορά ενός βαθμού από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.Επισης κατέκτησε για έκτη φορά το κύπελλο Αγγλίας, αφού νίκησε στον τελικό του κυπέλλου την Πόρτσμουθ ΦΚ με 1-0 χάρη σε μία καταπληκτική εκτέλεση φάουλ του Ντιντιέ Ντρογκμπά,κανοντας το Νταμπλ.Το 2011 η Τσέλσι απέκτησε τον Φερνάντο Τόρρες απ' τη Λίβερπουλ, πληρώνοντας στην ομάδα του 50 εκατομμύρια στερλίνες, κάτι που έκανε τον παίκτη να είναι ο πέμπτος πιο ακριβός παίκτης στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Επίσης, την ίδια μέρα, στις 31 Ιανουρίου, ο Νταβίντ Λουίζ αποκτήθηκε απ' την Μπενφίκα για 21 εκατομμύρια στερλίνες.
Μετά απο μια χρονιά, που κατά τη διάρκεια της η ομάδα δεν είχε σταθερή απόδοση, η Τσέλσι δεν κατέκτησε ούτε μια απ' τις τέσσερις διοργανώσεις που έλαβε μέρος, ούτε καν την ασπίδα (έχασε απο την Μάντσεστερ Γιουνάιτετ με 3-1), με αποτέλεσμα η διοίκηση να αποδεσμεύσει τον Κάρλο Αντσελότι απο προπονητή της ομάδας και να προσλάβει στη θέση του τον νεαρό και ταλαντούχο, Άντρες Βίλας-Μπόας απ'την Πόρτο με το ποσό ρεκόρ στην ιστορία του ποδοσφαίρου 13 εκατομμύρια στερλίνες, που στην ηλικία των 33, αποτέλεσε τον τέταρτο νεαρότερο προπονητή όλων των εποχών της Τσέλσι ΦΚ. Ο Μπόας απέκτησε τους Οριόλ Ρομέου, Τιμπό Κουρτουά, Ουλισές Ντάβιλα, Ρομέλου Λουκάκου, Ραούλ Μεϊρέλες και τον Χουάν Μάτα, για την νέα σεζόν και τον διεθνή με την εθνική Αγγλίας Γκάρι Κέιχιλ τον Ιανουάριο. Όμως, όπως και με αρκετούς απ' τους προηγούμενους προπονητές επί περιόδου Ρομάν Αμπράμοβιτς, ο Άντρε Βίλας Μπόας δεν έμεινε για πολύ στον πάγκο της Τσέλσι και στις 4 Μαρτίου απολύθηκε. Άντεξε μόνο για εννέα μήνες και την θέση του πήρε ο πρώην βοηθός του όσο ήταν στην ομάδα, Ρομπέρτο Ντι Ματτέο, με στόχο να ανατρέψει τα αρνητικά αποτελέσματα και την κακή απόδοση της ομάδας, αλλά και να επαναφέρει ένα υγειές κλίμα στα αποδυτήρια, κάτι που δεν υπήρχε με τον Άντρε Βίλας Μπόας, και φυσικά να εξασφαλίσει μια θέση για το Τσάμπιονς Λιγκ της επόμενης σεζόν. Παρά την κρισιμότητα των επικείμενων αγώνων, η ομάδα έφτασε στον τελικό του κυπέλλου Αγγλίας, αλλά και στον τελικό της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης, αποκλείοντας την κάτοχο του τροπαίου, Μπαρτσελόνα. Στις 5 Μαΐου η ομάδα κατέκτησε το Κύπελλο Αγγλίας για τεταρτη φορα σε εξι χρονια,νικώντας με 2-1[6] τη Λίβερπουλ του Νταλγκλίς. Η σεζόν ολοκληρώθηκε με τον ιδανικότερο τρόπο: η ομάδα, παρά τις απουσίες της και το γεγονός ότι αντιμετώπιζε τον αντίπαλο στην έδρα του, κατέκτησε για πρώτη φορά το Τσάμπιονς Λιγκ εναντίον της Μπάγερν Μονάχου. Το ισόπαλο (1-1) παιχνίδι της κανονικής διάρκειας οδηγήθηκε σε παράταση και, στη συνέχεια, στα πέναλτι, όπου η Τσέλσι φάνηκε πιο ψύχραιμη (4-3).Την επόμενη χρονιά με προπονητή τον Ράφα Μπενίτεθ, τερμάτισε 3η στον όμιλο, στην χειρότερη υπεράσπιση του τροπαίου στην Ιστορία του Τσάμπιονς Λιγκ .Παρόλα αυτά ,κατέκτησε Ευρωπαϊκό τρόπαιο για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ,αυτή τη φορά το Γιουρόπα Λιγκ , έτσι ολοκλήρωσε την συλλογή της με τα τρία Ευρωπαϊκά κύπελλα .
Την σεζόν 2014-15 με την επιστροφή του Ζοζέ Μουρίνιο κατέκτησε το Πρωτάθλημα μαζί με το Λιγκ Καπ , όπως και στην πρώτη του σεζόν 10 χρόνια πριν .
Έγινε ξανά πρωταθλήτρια με τον Αντόνιο Κόντε την σεζόν 2016-17 ,σπάζοντας πολλά ρεκόρ. Η χρονιά σημαδεύτηκε από την αποχώρηση του θρύλου και αρχηγού της ομάδας επί σειρά ετών , Τζόν Τέρι ,που καθιερώθηκε ως ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες στην Ιστορία της Τσέλσι και του Αγγλικού πρωταθλήματος .
Την επόμενη σεζόν κατέκτησε το Κύπελλο , όγδοο στην Ιστορία της . Μετά την απόλυση του Κόντε , ήρθε ως προπονητής ο Μαυρίτσιο Σάρι .Το 2019 κατέκτησε ξανά το Γιουρόπα Λιγκ , νικώντας εύκολα την μισητή Λονδρέζικη αντίπαλο Άρσεναλ με το ευρύ σκορ 4-1 .Ο Σάρι έφυγε στο τέλος της σεζόν , έτσι συνεχίστηκε η παράδοση που θέλει την Τσέλσι να μην δίνει πολύ χρόνο στους προπονητές της.
Το 2019 ανέλαβε ο πρώην παίκτης και θρύλος της ομάδας ,Φρανκ Λάμπαρντ , μόλις στην δεύτερη του χρονιά επαγγελματικά ως προπονητής , σε μια μεταβατική περίοδο για το σύλλογο , αφού είχε υποστεί απαγόρευση μεταγραφών το καλοκαίρι. Στις 25 Ιανουαρίου 2021 απολύθηκε ο Λάμπαρντ αφού ο Αμπράμοβιτς δεν έβλεπε σε αυτόν το πρόσωπο που θα οδηγούσε τον σύλλογο ξανά στις επιτυχίες. Αυτό ακριβώς έβλεπε στον Γερμανό προπονητή Τόμας Τούχελ , τον οποίο προσέλαβε λίγους μήνες αργότερα την 18η Απριλίου 2021 . Ο Τούχελ γρήγορα αναμόρφωσε την εικόνα της ομάδας που έμοιαζε αρκετά κακή υπό την καθοδήγηση του Λάμπαρντ , φτάνοντας την σε 2 τελικούς . Αυτόν του Αγγλικού Κυπέλλου Αγγλίας και του ΟΥΕΦΑ Τσάμπιονς Λιγκ. Προς μεγάλη έκπληξη των περισσότερων, ηττήθηκε στον τελικό κυπέλλου από την Λέστερ με 0-1 που θεωρητικά ήταν το αουτσάιντερ , ενώ λίγες βδομάδες αργότερα , στις 29 Μαΐου 2021 κατέκτησε το Τσάμπιονς Λιγκ ως αουτσάιντερ απέναντι στην Μάντσεστερ Σίτυ του Πεπ Γκουαρντιόλα με 0-1 . Έχοντας στεφθεί πρωταθλήτρια Ευρώπης, έπαιξε στις 11 Αυγούστου 2021 για το ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ, το οποίο και κατέκτησε, νικώντας την κάτοχο του Γιουρόπα Λιγκ, Βιγιαρεάλ στα πέναλτι με 6-5 (1-1 κανονική διάρκεια και παράταση). Ήταν η πρώτη φορά που κατέκτησε το συγκεκριμένο τρόπαιο επί εποχής Αμπράμοβιτς, αφού η προηγούμενη νίκη της ήταν το 1998 κι έκτοτε μετρούσε τρεις σερί χαμένους τελικούς (2012, 2013, 2019). [7]
Στις 12 Φεβρουαρίου του 2022 η Τσέλσι κέρδισε με 2-1 την Παλμέιρας στην παράταση (1-1 κανονική διάρκεια) και κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων για πρώτη φορά στην ιστορία της. Λουκάκου (55’) και Χάβερτζ (117’) ήταν οι «χρυσοί» σκόρερ για τους «μπλε», που δέχτηκαν προσωρινά την ισοφάριση στο 64’ από πέναλτι του Βέιγκα. Η Τσέλσι έγινε η 3η διαφορετική αγγλική ομάδα που κερδίζει το συγκεκριμένο τρόπαιο μετά τις Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Λίβερπουλ, ενώ αυτός ήταν ο μοναδικός τίτλος που δεν είχε κερδίσει στην εποχή του Ρόμαν Αμπράμοβιτς.[8]
Το γήπεδο
Το Στάμφορντ Μπριτζ
Το Στάμφορντ Μπριτζ (Αγγλικά: Stamford Bridge) είναι το μοναδικό γήπεδο που χρησιμοποίησε η Τσέλσι στην ιστορία της. Το γήπεδο είναι παλιότερο από το σύλλογο και συνδέεται απόλυτα με την ίδρυσή του.
Το Στάμφορντ Μπριτζ εγκαινιάστηκε στις 28 Απριλίου 1877 στην περιοχή Φούλαμ του Λονδίνου και ως το 1905 το χρησιμοποιούσε ο Αθλητικός Σύλλογος Λονδίνου (Αγγλικά: London Athletics Club) κυρίως ως στάδιο αγώνων στίβου και λιγότερο ως γήπεδο ποδοσφαίρου.
Το 1904 αγοράστηκε από τα αδέρφια Gus και J.T. Mears, οι οποίοι αγοράζοντας μια επιπλέον γειτονική έκταση δημιούργησαν ένα καθαρά ποδοσφαιρικό γήπεδο. Το νέο στάδιο σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Archibald Leitch.
Αρχικά, οι αδερφοί Mears πρόσφεραν το Στάμφορντ Μπριτζ στην ομάδα της περιοχής, την Φούλαμ, αλλά δεν βρήκαν ανταπόκριση. Τότε αποφάσισαν να ιδρύσουν ένα νέο σωματείο, στο οποίο να ανήκει το γήπεδο. Έτσι η Τσέλσι ιδρύθηκε για να στεγαστεί στο νέο γήπεδο, σε αντίθεση με τις περισσότερες ομάδες που πρώτα ιδρύθηκαν κι αργότερα στεγάστηκαν σε δικό τους γήπεδο. Επειδή υπήρχε ήδη ομάδα με το όνομα της συνοικίας, η Φούλαμ, έδωσαν την ονομασία Τσέλσι στον σύλλογο, δηλαδή το όνομα της γειτονικής περιοχής, αφού απέρριψαν διάφορες ιδέες, όπως Kensington FC, Stamford Bridge FC και London FC.
Το αυθεντικό Στάμφορντ Μπριτζ είχε χωρητικότητα 100.000 θέσεων, κυρίως ορθίων και από τις αρχές της δεκαετίας του ’30 είχε μια σκεπαστή εξέδρα, την Shed End, που ήταν ο χώρος των φανατικών οπαδών. Το 1935 σημειώθηκε το επίσημο ρεκόρ προσέλευσης 82.905 θεατών σε αγώνα πρωταθλήματος εναντίον της Άρσεναλ. Όμως, στις 13 Νοεμβρίου 1945 πάνω από 100.000 συγκεντρώθηκαν για να παρακολουθήσουν το φιλικό αγώνα της Τσέλσι εναντίον της Ντιναμό Μόσχας, χωρίς να καταμετρηθούν ακριβώς.
Τη δεκαετία του ’70 το γήπεδο ανακαινίστηκε και η χωρητικότητά του περιορίστηκε σε 50.000 θέσεις καθήμενων θεατών. Η δαπάνη της ανακαίνισης ήταν μεγάλη και ο σύλλογος κόντεψε να χάσει το γήπεδο που ήταν ενέχυρο στους δανειστές. Μόλις τη δεκαετία του ’90 η ομάδα συνήλθε από τα χρέη της ανακαίνισης.
Για να αποφευχθούν στο μέλλον τα οικονομικά προβλήματα που προέκυψαν από την περιπέτεια αυτή, τα δικαιώματα του γηπέδου έχουν παραχωρηθεί στον μη κερδοσκοπικό οργανισμό "Chelsea Pitch Owners", ο οποίος κατέχει και την ιδιοκτησία του ονόματος. Έτσι αν κάποιος θελήσει να μετακινήσει το σύλλογο σε άλλο στάδιο, δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το όνομα "Τσέλσι".
Ο μέσος όρος θεατών που παρακολουθεί την ομάδα είναι σήμερα πάνω από 40.000, τοποθετώντας το σύλλογο στην πέμπτη θέση στην Αγγλία.
Εμβλήματα
Από την ίδρυση του συλλόγου, η Τσέλσι είχε χρησιμοποιήσει τέσσερις διαφορετικές βασικές μορφές εμβλημάτων, τα οποία παρουσιάζονταν με μερικές ήσσονος σημασίας αλλαγές στον σχηματισμό τους κατά την περίοδο της χρήσης καθενός από αυτά.
Το 1905, η Τσέλσι εξέδωσε την πρώτη εκδοχή του εμβλήματός της, στο οποίο παρουσιαζόταν η εικόνα ενός συνταξιούχου Τσέλσι, που προφανώς συνέβαλε και στο να δοθεί το ψευδώνυμο «συνταξιούχοι» στην ομάδα. Το σήμα παρέμεινε για τα επόμενα 50 χρόνια, αλλά δεν εμφανίστηκε ποτέ στις φανέλες των ποδοσφαιριστών. Ως μέρος του εκσυγχρονισμού από τον Τεντ Ντρέικ, από το 1952 και μετά, το σήμα με τον συνταξιούχο αφαιρέθηκε από το έντυπο πρόγραμμα της αγωνιστικής, προκειμένου να αλλάξει την εικόνα του συλλόγου, ενώ αντικαταστάθηκε προσωρινά από τα αρχικά της ομάδας (C.F.C.) μέχρι να εγκριθεί ένα νέο έμβλημα.[9]
Το 1953, παρουσιάστηκε ένα νέο έμβλημα της ομάδας το οποίο παρουσίαζε ένα όρθιο μπλε λιοντάρι που κοιτά προς τα πίσω και κρατά μια ράβδο. Το σύμβολο αυτό βασίστηκε στο αντίστοιχο έμβλημα της Μητροπολιτικής Περιφέρειας του Τσέλσι.[10] Στο πάνω μέρος υπήρχαν, επίσης, τρία κόκκινα τριαντάφυλλα, για να εκπροσωπήσουν την Αγγλία, και δύο κόκκινες μπάλες ποδοσφαίρου. Αυτό ήταν το πρώτο έμβλημα της ομάδας που έκανε την εμφάνισή του στις φανέλες των παικτών, κάτι που εγκρίθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960.[9] Το συγκεκριμένο έμβλημα παρέμεινε μέχρι το 1986.
Το 1986, με τον Ken Bates ιδιοκτήτη του συλλόγου, το έμβλημα της Τσέλσι άλλαξε και πάλι, ως μέρος μια νέας προσπάθειας για τον εκσυγχρονισμό και την αξιοποίηση των νέων ευκαιριών στην αγορά.[9] Ο νέος σχεδιασμός περιελάμβανε ένα πιο νατουραλιστικό λιοντάρι (και όχι εραλδικό όπως το προηγούμενο), σε κίτρινο και όχι μπλε χρώμα, που στεκόταν πάνω από τα αρχικά CFC. Το έμβλημα αυτό χρησιμοποιήθηκε για τα επόμενα 19 χρόνια, με ορισμένες τροποποιήσεις όπως η χρήση των διαφορετικών χρωμάτων.
Με νέα ιδιοκτησία, και με αφορμή την συμπλήρωση των 100 χρόνων που πλησίαζαν αλλά και τις απαιτήσεις από τους οπαδούς ένα πιο παραδοσιακό έμβλημα, αποφασίστηκε ότι το έμβλημα πρέπει να αλλάξει και πάλι το 2004.[9] Το νέο έμβλημα υιοθετήθηκε επίσημα με την έναρξη της σεζόν 2005-06 και σηματοδοτούσε την επιστροφή στον παλαιότερο σχεδιασμό του μπλε εραλδικού λέοντα με τη ράβδο. Όπως και σε προηγούμενα εμβλήματα, έχει εμφανιστεί σε διάφορα χρώματα, συμπεριλαμβανομένου του λευκού και του χρυσού.
Τα εμβλήματα του συλλόγου μέσα στο χρόνο
1905–1952
1905–1952
1952–1953
1952–1953
1953–1986
1953–1986
Δεκαετία 1990
Δεκαετία 1990
1986–2005
1986–2005
2005–2006 (επετειακό)
2005–2006 (επετειακό)
2006–σήμερα
2006–σήμερα
Οπαδοί και αντιπαλότητες
Η Τσέλσι έχει τον πέμπτο[11] μεγαλύτερο μέσο όρο θεατών στην ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου. Ο παραδοσιακός πυρήνας των οπαδών της προέρχεται από την εργατική τάξη του δυτικού Λονδίνου, στις περιοχές Χάμερσμιθ και Μπάτερσι, και από τις πιο πλούσιες περιοχές όπως το Τσέλσι και το Κένσινγκτον. Οι οπαδοί της υπολογίζονται σε τέσσερα εκατομμύρια εντός του Ηνωμένου Βασιλείου. Κατά τη δεκαετία του '70 και του '80 οι οπαδοί της Τσέλσι συνδέονταν με τον χουλιγκανισμό, προκαλώντας πολλά επεισόδια με χούλιγκανς από άλλες ομάδες, ενώ συνδέονταν και με ναζιστικές οργανώσεις. Την δεκαετία του 1990 τα φαινόμενα αυτά που μάστιζαν γενικότερα το αγγλικό ποδόσφαιρο καταπολεμήθηκαν επιτυχώς.
Αν και η Τσέλσι δεν έχει κάποια ιδιαίτερη αντιπαλότητα, η Φούλαμ κατά κύριο λόγο αποτελούσε λόγω γειτνίασης το αντίπαλο δέος, κάτι το οποίο δεν υφίσταται πλέον αφού οι ομάδες στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας τους αγωνίζονταν σε διαφορετικές κατηγορίες. Παρόλα αυτά οι οπαδοί της Φούλαμ, αλλά και της ΚΠΡ, συνεχίζουν να θεωρούν την Τσέλσι ως την μεγάλη τους αντίπαλο.[12] Παραδοσιακά λονδρέζικα ντέρμπι αποτελούν οι αγώνες της Τσέλσι με τις άλλες δύο μεγάλες ομάδες της αγγλικής πρωτεύουσας, την Άρσεναλ και την Τότεναμ Χότσπερ, τις οποίες οι οπαδοί της αναγνωρίζουν ως τους δύο βασικούς αντιπάλους της ομάδας τους, ενώ έντονη αντιπαλότητα υπάρχει με τη Λιντς εξαιτίας κυρίως του τελικού του Κυπέλλου Αγγλίας το 1970. Τρίτος κατά σειρά αντίπαλος, θεωρείται από τους οπαδούς των μπλε η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ενώ πρόσφατα δημιουργήθηκε ιδιαίτερη αντιπαλότητα με την Λίβερπουλ λόγω των πολλών αναμετρήσεων των δύο ομάδων σε Αγγλία και Ευρώπη, αλλά και με την Μπαρτσελόνα εξαιτίας των συνεχόμενων αναμετρήσεων στο Τσάμπιονς Λιγκ.
Παίκτες
Τρέχουσα σύνθεση
Μέχρι τις 27 Μαρτίου 2021.[13][14]
Σημείωση: Οι σημαίες αφορούν την εθνική ομάδα, σύμφωνα με τους κανόνες επιλεξιμότητας της FIFA. Οι παίκτες μπορεί να κατέχουν περισσότερες ιθαγένειες εκτός FIFA.
Αρ. | Χώρα | Θέση | Παίκτης |
---|---|---|---|
1 | GK | Κέπα Αριθαμπαλάγα | |
2 | DF | Αντόνιο Ρούντιγκερ | |
3 | DF | Μάρκος Αλόνσο | |
4 | DF | Αντρέας Κρίστενσεν | |
5 | MF | Ζορζίνιο | |
6 | DF | Τιάγκο Σίλβα | |
7 | MF | Ν'Γκολό Καντέ | |
9 | FW | Τάμι Έιμπραχαμ | |
10 | MF | Κρίστιαν Πούλισικ | |
11 | MF | Τίμο Βέρνερ | |
14 | MF | Τιεμουέ Μπακαγιοκό | |
15 | DF | Κουρτ Ζουμά | |
16 | GK | Εντουάρ Μεντί | |
17 | MF | Ματέο Κόβασιτς | |
19 | MF | Μέισον Μάουντ | |
20 | MF | Κάλουμ Χάντσον-Οντόι | |
21 | DF | Μπεν Τσίλγουελ | |
22 | MF | Χακίμ Ζιγέχ | |
23 | MF | Μπιλ Γκίλμουρ | |
24 | DF | Ρις Τζέιμς | |
28 | DF | Θέσαρ Αθπιλικουέτα | |
29 | MF | Κάι Χάβερτς | |
31 | GK | Τζέιμι Κάμινγκ | |
33 | DF | Έμερσον |
Ρεκόρ-Πρωτιές
Περισσότερες συμμετοχές: Ron Harris, 795 αγώνες (1961-80).
Περισσότερες συμμετοχές τερματοφύλακα: Peter Bonetti, 729 (1959-79).
Περισσότερες φορές διεθνής: Marcel Desailly (Γαλλία), 116 (67 ως παίκτης της Τσέλσι).
Καλύτερος σκόρερ: Lampard 203 γκολ Bobby Tambling, 202 γκολ σε 370 ματς (1959-70).
Σκόρερ με πάνω από 100 γκολ: George Hilsdon (1906–12), George Mills (1929–39), Roy Bentley (1948–56), Jimmy Greaves (1957–61), Peter Osgood (1964–74 & 1978–79), Kerry Dixon (1983–92, Frank Lampard (2001-2014), Didier Drogba (2004-2012/2014-2015). Ο Lampard είναι ο μόνος που έχει φτάσει το σκορ του Tambling με 200 γκολ.
Καλύτερος σκόρερ μιας περιόδου: Jimmy Greaves, 43 γκολ (1960-61).
Ρεκόρ θεατών: 82.905, σε αγώνα Α΄ κατηγορίας εναντίον της Άρσεναλ (12/10/1935). Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 1945 πάνω από 100.000 θεατές προσήλθαν σε φιλικό αγώνα της Τσέλσι εναντίον της Ντιναμό Μόσχας, χωρίς να καταμετρηθούν με ακρίβεια.
Στο αγγλικό πρωτάθλημα η Τσέλσι κατέχει το εξής ρεκόρ όλων των εποχών:
Καλύτερης άμυνας σε μια σεζόν: 15 γκολ παθητικο.
Αήττητη εντός έδρας: 86 ματς.
Άλλα ρεκόρ
Ευρύτερης διαφοράς γκολ σε δυο ματς πρόκρισης στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις: 21-0 (συνολικά) επί της Jeunesse Hautcharage, Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης (1970-71).
Ακριβότερης μεταγραφής στη Βρετανία: Φερνάντο Τόρρες, 58 εκ. ευρώ.
Πρωτιές
Μαζί με την Άρσεναλ ήταν οι πρώτες ομάδες που έπαιξαν με αριθμημένες φανέλες, στις 25 Αυγούστου 1928.
Ήταν η πρώτη ομάδα που ταξίδεψε αεροπορικώς για αγώνα εντός της Αγγλίας, στις 19 Απριλίου 1957 στο Νιούκαστλ.
Ήταν η πρώτη ομάδα Α΄ κατηγορίας που έδωσε αγώνα Κυριακή, στις 27 Ιανουαρίου 1974 εναντίον της Στόουκ Σίτι.
Ήταν η πρώτη βρετανική ομάδα που αγωνίστηκε με ενδεκάδα χωρίς ούτε ένα Βρετανό παίκτη, στις 26 Δεκεμβρίου 1999 εναντίον της Σαουθάμπτον.
Έμεινε στην ιστορία ως η τελευταία ομάδα που κέρδισε το Κύπελλο Αγγλίας στο παλιό Στάδιο Γουέμπλεϊ το 2000 και η πρώτη που το κέρδισε στο καινούριο στάδιο το 2007.
Τίτλοι
Εγχώριοι
6 Πρωταθλήματα Αγγλίας: 1954-55/ 2004-05, 2005-06, 2009-10, 2014-15, 2016-17
8 Κύπελλα Αγγλίας: 1970, 1997, 2000, 2007, 2009, 2010, 2012, 2018
5 Λιγκ Καπ Αγγλίας: 1965, 1998, 2005, 2007, 2015
4 Σούπερ Καπ Αγγλίας: 1955, 2000, 2005, 2009
Διεθνείς
2 Πρωταθλήματα Ευρώπης: 2012, 2021
2 Γιουρόπα Λιγκ: 2013, 2019
2 Κύπελλα Κυπελλούχων: 1971, 1998
2 Σούπερ Καπ Ευρώπης: 1998, 2021
1 Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων: 2021
Νταμπλ
1997/98 Λιγκ Καπ Αγγλίας και Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης
2004/05 Πρωτάθλημα Αγγλίας και Λιγκ Καπ Αγγλίας
2006/07 Κύπελλο Αγγλίας και Λιγκ Καπ Αγγλίας
2009/10 Πρωτάθλημα Αγγλίας και Κύπελλο Αγγλίας
2011/12 Τσάμπιονς Λιγκ και Κύπελλο Αγγλίας
2014/15 Πρωτάθλημα Αγγλίας και Λιγκ Καπ Αγγλίας
Παραπομπές
https://www.newsit.gr/athlitika/oloklirothike-i-polisi-tis-tselsi-ston-tont-mpoli/3534784/
«UEFA Cup Winners' Cup: 1970/71 | Official Site | Chelsea Football Club». ChelseaFC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2019.
«The emperors of Athens: how Chelsea won the Cup Winners' Cup in 1971». These Football Times (στα Αγγλικά). 14 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2019.
«CHELSEA V REAL MADRID 1971 (ECWC FINAL) FOOTBALL PROGRAMME - European Football Programmes: Sportspages.com» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2019.
«uefa.com - UEFA Cup Winners' Cup». web.archive.org. 1 Μαΐου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2019.CS1 maint: Unfit url (link)
Sport24 η εξέλιξη του τελικού
«Ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ: Το σήκωσε στα πέναλτι η Τσέλσι (video)». agones.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2021.
«Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων: Στην κορυφή του κόσμου η Τσέλσι». agones.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2022.
«Club Badges». chelseafc.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2011.
«CHELSEA METROPOLITAN BOROUGH COUNCIL». Civic Heraldry of England and Wales. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2007.
«Μέσος όρος προσέλευσης θεατών στην ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2007.
Ποδοσφαιρικές αντιπαλότητες
«Teams: Men». Chelsea F.C. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2019.
«Chelsea 2019/20 squad numbers announced». Chelsea F.C. 2 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2019.
Εγκυκλοπαίδεια του Ηνωμένου Βασιλείου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License