Ο Τόμας Τάλις (αγγλ. Thomas Tallis ή Thomas Tallys, 10 Ιουλίου 1505 – 3 Δεκεμβρίου 1585) ήταν Άγγλος συνθέτης. Έζησε την εποχή της Αναγέννησης, επί βασιλείας των Τυδώρ. Είναι γνωστός για τα έργα θρησκευτικής μουσικής, που περιλαμβάνουν μοτέτα, λειτουργίες, ανθέμια και άλλα είδη· το γνωστότερό του έργο είναι πιθανότατα το μοτέτο "Spem in Alium", το οποίο γράφτηκε για οκτώ πεντάφωνες χορωδίες (40 φωνές σε σύνολο). Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους Άγγλους συνθέτες της εποχής του και τα έργα του καταλαμβάνουν θέση περιωπής σε ανθολογίες αγγλικής θρησκευτικής μουσικής.
Βιογραφικά στοιχεία
Ελάχιστα είναι γνωστά για τη ζωή του Τάλις· από αναφορές της εποχής είναι γνωστό ότι γύρω στα 1530 έπαιζε όργανο στη Μονή του Ντόβερ. Αργότερα βρίσκεται στο Λονδίνο, όπου αναλαμβάνει οργανίστας του Αβαείου του Ιερού Σταυρού στο Ουόλθαμ (Waltham) (περ. 1538), ενώ το 1543 διορίζεται μουσικός του Βασιλικού Παρρεκλησίου (Chapel Royal). Έχοντας αυτή τη θέση παίζει όργανο και συνθέτει για μια σειρά μοναρχών — Ερρίκος Η΄, Εδουάρδος ΣΤ΄, Μαρία Α΄ της Αγγλίας και Ελισάβετ Α΄. Κατά τη διάρκεια της βασιλικής του θητείας, το θρήσκευμα εναλλάσσεται μεταξύ Ρωμαιοκαθολικισμού και Προτεσταντισμού· ο Τάλις καταφέρνει να αποφύγει τις διενέξεις και τους διωγμούς, συνθέτοντας μουσική κατάλληλη για κάθε δόγμα. Αν και Ρωμαιοκαθολικός ο ίδιος, γίνεται προστατευόμενος της Βασίλισσας Ελισάβετ, η οποία του δίνει το προνόμιο να γράφει και να εκδίδει τη μουσική του.
Πέραν της ιδιότητας του συνθέτη και οργανίστα, ο Τάλις διετέλεσε και δάσκαλος μουσικής, τόσο σε νεαρούς συναδέλφους του στο Βασιλικό Παρεκκλήσιο, όσο και σε μετέπειτα γνωστούς συνθέτες, όπως ο Ουίλιαμ Μπερντ· ο τελευταίος μάλιστα, έγραψε μια επιθανάτια ελεγεία για τον μεγάλο του διδάσκαλο, εμφαινόμενη παρακάτω.
Ye sacred Muses, race of Jove,
whom Music's lore delighteth,
Come down from crystal heav'ns above
to earth where sorrow dwelleth,
In mourning weeds, with tears in eyes:
Tallis is dead, and Music dies.
Ω Μούσες ιερές, του Δία κορασίδες,
που μουσική με τέρψι δημιουργείτε,
έλθετε από τους ουρανούς τους κρυσταλλένιους
'δω κάτω, που η λύπη βασιλεύει,
μέσ' απ' τα πέπλα των λυγμών, με δάκρυα στα μάτια:
νεκρός πια ο Τάλις, νεκρή και η μουσική μας.
Ενδεικτική εργογραφία
Λειτουργίες
Mass for four voices
Missa Salve Intemerata
Missa Puer Natus Est Nobis
Μοτέτα
Te Lucis Ante Terminum
Salvator Mundi I
O Sacrum Convivium
In Manus Tuas
O Nata Lux De Lumine
In Ieiunio Et Fletu
Spem in Alium
Ανθέμια κλπ
Θρήνοι του Προφήτη Ιερεμία (δύο μέρη) (Lamentations of Jeremiah the Prophet)
If Ye Love Me
Εννέα Ψαλμοί για τον Αρχιεπίσκοπο Πάρκερ
Remember Not, O Lord God
Purge Me, O Lord
Πηγές
Doe P., Allinson D. The New Grove Dictionary of Music and Musicians London, 1995
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
http://www2.cpdl.org/wiki/index.php/Thomas_Tallis
http://imslp.org/wiki/Category:Tallis,_Thomas
Εγκυκλοπαίδεια του Ηνωμένου Βασιλείου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License