Ο Τόμας Πέιν (Thomas Paine, 9 Φεβρουαρίου 1737 - 8 Ιουνίου 1809) ήταν Άγγλος πολιτικός ακτιβιστής, φιλόσοφος, πολιτικός θεωρητικός και υποστηρικτής της Αμερικανικής Επανάστασης. Ως συντάκτης των δύο πιο επιδραστικών φυλλαδίων κατά την έναρξη της Αμερικανικής Επανάστασης, ενέπνευσε τους αντάρτες το 1776 να κηρύξουν ανεξαρτησία από τη Βρετανία[1]. Οι ιδέες του αντικατοπτρίζουν την ρητορική για διακρατικά ανθρώπινα δικαιώματα της εποχής του Διαφωτισμού[2].Τον αποκάλεσαν «κατασκευαστή κορσέδων για εμπόριο, δημοσιογράφο για επάγγελμα, και προπαγανδιστή από κλίση[3]».
Γεννημένος στο Thetford της Αγγλίας, στην κομητεία του Νόρφολκ, ο Πέιν μετανάστευσε στις βρετανικές αποικίες της Αμερικής το 1774 με τη βοήθεια του Βενιαμίν Φραγκλίνου, φθάνοντας ακριβώς την στιγμή για να συμμετάσχουν στην Αμερικανική Επανάσταση. Σχεδόν κάθε επαναστάτης διάβασε (ή παρακολούθησε την ανάγνωση) του δυνατού φυλλαδίου του «Κοινή Λογική» (Common Sense, 1776), τηρουμένων των αναλογιών μπεστ-σέλερ[4][5]. Ο Αμερικάνικος τίτλος αποκρυστάλλωνε την επαναστατική απαίτηση για ανεξαρτησία από τη Μεγάλη Βρετανία. Το έργο του «Η Αμερικανική κρίση» (The American Crisis, 1776-1783) ήταν μια σειρά προεπαναστατικών φυλλαδίων. Η «Κοινή Λογική» ήταν τόσο επιδραστική ώστε ο Τζων Άνταμς είπε, «Χωρίς την πένα του συγγραφέα της Κοινής Λογικής, το ξίφος του Ουάσινγκτον θα είχε υψωθεί μάταια[6]
Ο Πέιν έζησε στη Γαλλία το μεγαλύτερο διάστημα της δεκαετίας του 1790, συμμετέχοντας ενεργά στην Γαλλική Επανάσταση. Έγραψε τα «Δικαιώματα του Ανθρώπου (Rights of Man, 1791), εν μέρει σαν υπεράσπιση της Γαλλικής Επανάστασης από τους επικριτές της.Οι επιθέσεις του ενάντια στον βρετανό συγγραφέα Έντμουντ Μπερκ τον οδήγησε σε δίκη και ερήμην καταδίκη το 1792 για το αδίκημα της συκοφαντικής δυσφήμισης. Το 1792, αν και δεν μιλούσε γαλλικά, εξελέγη στην Γαλλική Εθνοσυνέλευση. Οι Γιρονδίνοι τον θεωρούσαν σύμμαχο. Κατά συνέπεια, οι Ορεινοί, ειδικά ο Ροβεσπιέρος, τον θεωρούσαν εχθρό.
Τον Δεκέμβριο του 1793 συνελήφθη και φυλακίστηκε στο Παρίσι, και απελευθερώθηκε το 1794. Έγινε διαβόητος λόγω της μπροσούρας του «Η Εποχή της Λογικής» (The Age of Reason, 1793-1794), στην οποία υποστήριξε ότι ο Ντεϊσμός προωθεί την λογική και την ελεύθερη σκέψη, τασσόμενος κατά της θεσμοθετημένης θρησκείας γενικά και του Χριστιανικού δόγματος ειδικότερα. Έγραψε επίσης το φυλλάδιο «Αγροτική Δικαιοσύνη» (Agrarian Justice, 1795), συζητώντας την προέλευση της ιδιοκτησίας, και εισήγαγε την έννοια του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Το 1802 επέστρεψε στις ΗΠΑ όπου και πέθανε στις 8 Ιουνίου του 1809. Μόνο έξι άτομα παρακολούθησαν την κηδεία του, καθώς είχε εξοστρακιστεί για γελοιοποίηση του Χριστιανισμού[7].
Παραπομπές
Henretta, James A. (2011). America's History, Τόμος 1: Ως το 1877. Macmillan, σελ. 165. ISBN 9780312387914.
Jason D. Solinger. "Thomas Paine's Continental Mind". Early American Literature (2010) 45#3, Τόμ. 45 Τεύχος 3, σελ. 593-61.7
Saul K. Padover, Jefferson: A Great American's Life and Ideas, (1952), σελ. 32.
Hitchens, Christopher (2006). Thomas Paine's Rights of Man. Grove Press, σελ. 37. ISBN 0-8021-4383-0.
Ο Βιογράφος Harvey Kaye γράφει, "Within just a few months 150,000 copies of one or another edition were distributed in America alone. The equivalent sales today would be fifteen million, making it, proportionally, the nation's greatest best-seller ever." στο Kaye, Harvey J. (2005). Thomas Paine And The Promise of America. Hill & Wang, σελ. 43. ISBN 0-8090-9344-8.
The Sharpened Quill, The New Yorker. Ανακτήθηκε 6 Νοεμβρίου 2010.
Conway, Moncure D. (1892). The Life of Thomas Paine. Τόμ. 2, σελ. 417–418.
Εγκυκλοπαίδεια του Ηνωμένου Βασιλείου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
