Στάνλεϊ Μάθιους

Ο Σερ Στάνλεϊ Μάθιους (Stanley Matthews, 1 Φεβρουαρίου 1915 - 23 Φεβρουαρίου 2000) ήταν Άγγλος και υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών. Ήταν ο πρώτος ποδοσφαιριστής που αξιώθηκε τον τίτλο του «Σερ» και μέχρι τώρα είναι ο μοναδικός εν ενεργεία ποδοσφαιριστής που του έγινε αυτή η τιμή.

Στάνλεϊ Μάθιους

Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης	1 Φεβρουαρίου 1915
Τόπος γέννησης	Στόουκ ον Τρεντ, Αγγλία
Ημερ. θανάτου	23 Φεβρουαρίου 2000 (85 ετών)
Τόπος θανάτου	Στόουκ ον Τρεντ, Αγγλία
Ύψος	1,74 m
Θέση	Επιθετικός
Ομάδες νέων
1930-1932	Στόουκ Σίτι Φ.Κ.
Επαγγελματική καριέρα*
Περίοδος	Ομάδα	Συμμ.†	(Γκ.)†
1932-1947	Στόουκ Σίτι Φ.Κ.	259	(51)
1947-1961	Μπλάκπουλ ΦΚ	379	(17)
1961-1965	Στόουκ Σίτι Φ.Κ.	59	(3)
Σύνολο		697	(71)
Εθνική ομάδα
Περίοδος	Ομάδα	Συμμ.†	(Γκ.)†
1934-1957	Αγγλία	54	(11)
1947-1955	Ηνωμένο Βασίλειο	2	(0)
Προπονητική καριέρα
Περίοδος	Ομάδα
1967-1968	Πορτ Βέιλ ΦΚ
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ).

Ήταν ο πρώτος στον οποίο απονεμήθηκε η διάκριση της Χρυσής Μπάλας για τον καλύτερο Ευρωπαίο ποδοσφαιριστή της χρονιάς. Επίσης, υπήρξε ο πρώτος που έλαβε το ετήσιο βραβείο της Ένωσης Δημοσιογράφων Ποδοσφαίρου (Αγγ.:Football Writers' Association Footballer of the Year).

Τον αποκαλούσαν «Μάγο της Ντρίμπλας», διότι ήταν ένας από τους πιο αριστοτεχνικούς ντριμπλέρ στην ποδοσφαιρική ιστορία. Φορούσε τη φανέλα με το νούμερο 7, είχε άριστη φυσική κατάσταση και ήταν φυτοφάγος. Κατόρθωσε να αγωνίζεται σε κορυφαίο επίπεδο ως τα 50 του χρόνια. Είναι ο πιο ηλικιωμένος παίκτης που αγωνίστηκε στην πρώτη κατηγορία της Αγγλίας.
Βιογραφικά

Ο Στάνλεϊ Μάθιους γεννήθηκε την 1η Φεβρουαρίου 1915 στο Hanley, στην περιοχή Στόουκ ον Τρεντ και ήταν ο τρίτος από τέσσερις αδελφούς. Ο πατέρας του, ο Τζακ Μάθιους ήταν τοπικός πυγμάχος και μετέδωσε στο γιο του το αθλητικό ταμπεραμέντο. Φοίτησε στο St Luke's School.

Από μικρός έδειξε το ποδοσφαιρικό του ταλέντο στη θέση του δεξιού εξτρέμ και έπαιξε με τη σχολική ομάδα της Αγγλίας εναντίον της Ουαλίας. Το 1932 υπέγραψε επαγγελματικό συμβόλαιο στη Στόουκ Σίτι Φ.Κ, σε ηλικία 17 ετών. Στο πρώτο διεθνές παιχνίδι του, το 1934, σκόραρε εναντίον της Ουαλίας σε έναν αγώνα τον οποίο η Αγγλία κέρδισε με 4-0. Το 1937 σκόραρε το πρώτο χατ-τρικ σε αγώνα της Αγγλίας επί της Τσεχοσλοβακίας.

Το 1938 ζήτησε μεταγραφή προκαλώντας την παλλαϊκή αντίδραση των οπαδών της Στόουκ Σίτι Φ.Κ. Περισσότεροι από 3.000 οπαδοί συγκεντρώθηκαν με πλακάτ διαμαρτυρίας. Τελικά έμεινε στην ομάδα άλλα δέκα χρόνια, ως το 1947.

Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος διέκοψε την καριέρα του στην καλύτερη περίοδο αφού ήταν ακόμα 24 ετών. Υπηρέτησε στην αεροπορία κοντά στο Μπλάκπουλ. Την περίοδο του πολέμου αγωνίστηκε ως γκεστ-σταρ σε φιλικά ματς με τα χρώματα διάφορων ομάδων, όπως προκύπτει από σωζόμενα προγράμματα αγώνων. Ήταν οι αγγλικές: Μπλάκπουλ ΦΚ, Κριου Αλεξάντρα, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Άρσεναλ, η ουαλική Ρέξαμ και οι σκοτσέζικες: Ρέιντζερς Γλασκώβης, Γκρίνοκ Μόρτον και Στενχάουζμιρ. Επίσης, συμμετείχε σε έναν αγώνα της Μικτής Σκωτίας (Scots XI), αν και δεν ήταν Σκοτσέζος.

Μετά τον πόλεμο, το Μάιο του 1947, υπέγραψε στην Μπλάκπουλ ΦΚ αν και ήταν 32 ετών έναντι 11.500 λιρών. Το 1948 αναδείχθηκε "Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς" από την Ένωση Δημοσιογράφων Ποδοσφαίρου.

Στην Μπλάκπουλ είχε άριστη συνεργασία με τον Σταν Μόρτενσεν. Το 1953 κατέκτησαν το Κύπελλο Αγγλίας νικώντας την Μπόλτον με 4-3, σε έναν τελικό που έμεινε στην ιστορία ως ο Τελικός του Στάνλεϊ Μάθιους. Σε αυτόν ο Μόρτενσεν πέτυχε χατ-τρικ αλλά οι εκπληκτικές ντρίμπλες του Μάθιους οδήγησαν την Μπλάκπουλ να ανατρέψει το εις βάρος της 1-3 στα τελευταία 30΄ του ματς. Έτσι σε ηλικία 38 ετών κατέκτησε το Κύπελλο για πρώτη και μοναδική φορά στην καριέρα του, αφού είχε ήδη ηττηθεί σε δυο τελικούς το 1948 και το 1951.

Το 1950 αγωνίστηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο σε ένα μόνο ματς, στο οποίο η Αγγλία ηττήθηκε από την Ισπανία με 1-0. Αγωνίστηκε επίσης στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1954 εναντίον του Βελγίου. Ο αγώνας φαινόταν χαμένος για την Αγγλία, όταν ο Μάθιους μετακινήθηκε σε θέση μέσα δεξιά και οδήγησε την ομάδα στην ισοπαλία με 4-4.

Συνολικά ο Μάθιους έπαιξε σε 54 επίσημα ματς με την εθνική ομάδα από το 1934 ως το 1957. Σκόραρε 11 γκολ. Επίσης, στη διάρκεια του πολέμου είχε άλλες 29 ανεπίσημες εμφανίσεις και 2 γκολ. Η διεθνής καριέρα του είναι η πιο μακροχρόνια όλων των εποχών για Άγγλο παίκτη αφού διάρκεσε 23 χρόνια. Στις 15 Μαΐου 1957 αγωνίστηκε για τελευταία φορά σε ηλικία 42 ετών. Μέχρι σήμερα είναι ο πιο ηλικιωμένος διεθνής Άγγλος παίκτης.

Συχνά ταξίδευε κι έδινε αγώνες επίδειξης ή συμμετείχε σε τιμητικά ματς, διότι είχε παγκόσμια φήμη. Π.χ. το 1956 στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής ένα τεράστιο πλήθος συγκεντρώθηκε για να τον δει. Το έτος αυτό του απονεμήθηκε η πρώτη Χρυσή Μπάλα της ιστορίας, το ετήσιο βραβείο για τον καλύτερο Ευρωπαίο ποδοσφαιριστή που απένεμε από τότε και ως το 2009 το γαλλικό περιοδικό Φρανς Φουτμπόλ.

Το 1961 ξαναγύρισε στην πρώτη του ομάδα, τη Στόουκ Σίτι αν και ήταν 46 ετών και το επόμενο έτος κέρδισε μαζί της τον τίτλο της Β΄ κατηγορίας. Ταυτόχρονα, ανακηρύχτηκε για δεύτερη φορά στην καριέρα του "Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς" για το αγγλικό πρωτάθλημα. Έμεινε στη Στόουκ ως τις 6 Φεβρουαρίου 1965, που έδωσε το τελευταίο ματς της σταδιοδρομίας του, σε ηλικία 50 ετών. Μάλιστα, τότε επανήλθε από έναν τραυματισμό στο γόνατο που τον είχε αφήσει έξω από τα γήπεδα για ένα σχεδόν χρόνο. Διαμαρτυρόταν πάντα ότι εξαιτίας του γόνατου αναγκάστηκε να σταματήσει τόσο νωρίς.

Τον Απρίλιο το 1965 η Στόουκ διοργάνωσε έναν αγώνα προς τιμή του Σερ Στάνλεϊ Μάθιους στο γήπεδό της, το Βικτόρια Γκράουντ, στο οποίο 35.000 φίλαθλοι απόλαυσαν τη Μικτή Κόσμου να σημειώνει 10 γκολ, με παίκτες, όπως ο Λεβ Γιασίν, ο Γιόζεφ Μάζοπουστ, ο Φέρεντς Πούσκας και ο Αλφρέντο Ντι Στέφανο. Στο τέλος του αγώνα ο Μάθιους μεταφέρθηκε στους ώμους από τον κόσμο που παραληρούσε.

Το 1965 έγινε ο πρώτος ποδοσφαιριστής που πήρε τον τίτλο του «Σερ» για τις υπηρεσίες που προσέφερε στον αθλητισμό. Επίσης, το 1992 η FIFA του απένειμε Χρυσό Μετάλλιο Τιμής.

Αφού είχε παίξει σε 700 παιχνίδια πρωταθλήματος, ο Μάθιους έγινε μάνατζερ της Πορτ Βέιλ ΦΚ από το 1965 ως το 1968. Ο ομάδα κατηγορήθηκε ότι έδινε στους παίκτες αδήλωτες αμοιβές και εκδιώχθηκε από τη Football League. Στη συνέχεια ο ομάδα επανήλθε αλλά ο Μάθιους έφυγε και εγκαταστάθηκε στην Μάλτα ως παίκτης-προπονητής της τοπικής Χιμπέρνιανς. Αγωνίστηκε στην ομάδα μέχρι την ηλικία των 55 ετών!

Στη συνέχεια έπαιξε σε διάφορες τοπικές ομάδες ως τα 60 του! Επίσης, διετέλεσε προπονητής των "Stan's Men" στο Σοβέτο της Νότιας Αφρικής και στον Καναδά. Τέλος, το 1981 αγωνίστηκε σε ένα φιλανθρωπικό ματς στο Grangemouth σε ηλικία 66 ετών.

Στη διάρκεια της καριέρας του ο Στάνλεϊ Μάθιους κέρδισε το σεβασμό, όχι μόνο διότι υπήρξε σπουδαίος ποδοσφαιριστής αλλά και ως τζέντλεμαν. Αξίζει να αναφερθεί ότι ποτέ δεν τιμωρήθηκε στα 700 παιχνίδια της σταδιοδρομίας του. Σε αναγνώριση του ταλέντου και της προσφοράς του από το 2002 έχει τοποθετηθεί στο Hall of Fame του αγγλικού ποδοσφαίρου.

Ο Στάνλεϊ Μάθιους πέθανε στις 23 Φεβρουαρίου 2000 σε ηλικία 85 ετών, στο Στόουκ ον Τρεντ. Πάνω από 100.000 άνθρωποι παραβρέθηκαν στην κηδεία του. Έξω από το νέο γήπεδο της Στόουκ Σίτι, το Britannia Stadium, έχει τοποθετηθεί ο ανδριάντας του. Άλλος ένας υπάρχει στη γενέτειρά του, το Hanley. Στη βάση τους αναγράφεται:

"Το όνομά του συμβολίζει την ομορφιά του παιχνιδιού, η φήμη του διαχρονική και διεθνής, το αθλητικό πνεύμα και η κοσμιότητά του αναγνωρισμένα παγκοσμίως. Ένας μαγικός παίκτης από την ανθρωπότητα, για την ανθρωπότητα."

Η 1η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί ανεπισήμως ως "Ημέρα Σερ Στάνλεϊ Μάθιους". Τη μέρα αυτή ενθαρρύνονται οι εργαζόμενοι σε γραφεία να φορούν ποδοσφαιρικές στολές. Το σύνθημα είναι: "Φόρεσέ τη με υπερηφάνεια για τον Σερ Σταν", ώστε να μαζευτούν χρήματα για το "Ίδρυμα Στάνλεϊ Μάθιους" (αγγ.:The Stanley Matthews Foundation), το οποίο προσφέρει ευκαιρίες αθλητικής προώθησης σε μη προνομιούχους νέους της περιφέρειας Στόουκ ον Τρεντ. Το 2007 αποφασίστηκε οι υποστηρικτές της κίνησης αντί να φορούν αθλητικές στολές να φέρουν στα ρούχα τους το νούμερο 7, που φορούσε πάντα ο Μάθιους.
Τίτλοι

Κύπελλο Αγγλίας: 1953 (Μπλάκπουλ)
Lancashire Cup: 1954 (Μπλάκπουλ)
Χρυσή Μπάλα: 1956
Πρωτάθλημα Β΄ κατηγορίας: 1963 (Στόουκ Σίτι)
Χρυσό Μετάλλιο FIFA: 1992

Καριέρα

Έτη	Σύλλογος (παίκτης)	Συμμετοχές	Γκολ
1932-47	Στόουκ Σίτι	262	51
1947-61	Μπλάκπουλ	380	17
1961-65	Στόουκ Σίτι	59	3
1968-70	Χιμπέρνιανς Μάλτας
1970-75	Ομάδες στη Μάλτα
Έτη	Εθνική ομάδα	Συμμετοχές	Γκολ
1934-57	Αγγλία	54 (+29 ανεπίσημες)*	11 (+2 ανεπίσημα)*
Έτη	Σύλλογος (προπονητής)
1965-68	Πορτ Βέιλ ΦΚ
1968-70	Χιμπέρνιανς Μάλτας
1970-75	Ομάδες στη Μάλτα
1975-;	Stan's Men Σοβέτο, Νότια Αφρική
;	Καναδάς

Ως ανεπίσημα θεωρούνται τα ματς που έπαιξε με την Εθνική στα χρόνια του πολέμου.

Εγκυκλοπαίδεια Αθλητισμού

Βρετανοί

Εγκυκλοπαίδεια του Ηνωμένου Βασιλείου

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License