Ο Ντέιβιντ Ρόμπερτ Τζόουνς (David Robert Jones, 8 Ιανουαρίου 1947 – 10 Ιανουαρίου 2016), γνωστός ως Ντέιβιντ Μπόουι (David Bowie), ήταν δημοφιλής Άγγλος τραγουδιστής, τραγουδοποιός και ηθοποιός. Το επώνυμο το έκανε Bowie για ν' αποφύγει την σύγχυση με τον Davy Jones των "The Monkees".
Υπήρξε σημαντικός εκπρόσωπος της μουσικής του 20ού αιώνα, κυρίως χάρη στο έργο του κατά τη δεκαετία του 1970. Έγινε αρχικά γνωστός το 1969, όταν το τραγούδι του Space Oddity έφτασε στο Βρετανικό τοπ 5. Εμφανίστηκε ξανά το 1972 με το τραγούδι Starman και το ανδρόγυνο alter ego Ζίγκι Στάρνταστ, με όχημα το οποίο αποτέλεσε έναν από τους σημαντικότερους μουσικούς του Γκλαμ Ροκ. Στη συνέχεια άλλαξε το μουσικό του στυλ και το 1975 έγινε διάσημος στην Αμερική με το το άλμπουμ Young Americans και το τραγούδι Fame, που έφτασε στο νούμερο 1. Η καριέρα του συνέχισε χωρίς σημαντικές επιτυχίες για την υπόλοιπη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, ωστόσο στις αρχές της επόμενης σημείωσε ξανά επιτυχία με το άλμπουμ Scary Monsters (And Super Creeps) από το οποίο ξεχώρισε το Ashes to Ashes και το αντίστοιχο βίντεο κλιπ. Το 1983 κυκλοφόρησε το άλμπουμ Let's dance, το οποίο περιλαμβάνει πολλά επιτυχημένα τραγούδια σε πιο έντονο ποπ και φανκ ύφος. Συνέχισε να πειραματίζεται τις δεκαετίες του 1990 και του 2000. Πέθανε στις 10 Ιανουαρίου 2016, 2 μέρες μετά τα 69α γενέθλιά του και την κυκλοφορία του τελευταίου του άλμπουμ Blackstar, που δημιούργησε ως "δώρο αποχωρισμού" για τους φίλους και τους θαυμαστές του. Η είδηση του θανάτου του συγκίνησε πολλούς καλλιτέχνες που αναφέρθηκαν με τα καλύτερα λόγια για αυτόν, τόσο σαν άνθρωπο, όσο και σαν μουσικό.[12]
Δισκογραφία
David Bowie (1967)
Space Oddity (1969)
The Man Who Sold the World (1970)
Hunky Dory (1971)
The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars (1972)
Aladdin Sane (1973)
Pin Ups (1973)
Diamond Dogs (1974)
Young Americans (1975)
Station to Station (1976)
Low (1977)
Heroes (1977)
Lodger (1979)
Scary Monsters (And Super Creeps) (1980)
Let's Dance (1983)
Tonight (1984)
Never Let Me Down (1987)
Tin Machine (1989)
Tin Machine II (1991)
Black Tie White Noise (1992)
The Buddha of Suburbia (1993)
Outside (1995)
Earthling (1997)
Hours... (1999)
Heathen (2002)
Reality (2003)
The Next Day (2013)
Blackstar (2016).
Επιλεγμένες δημιουργίες
Τραγούδια
Στην αρχική του έκδοση το 2004, όπως και κατόπιν της αναθεώρησης του 2010, ο κατάλογος από το αμερικάνικο ψυχαγωγικό περιοδικό Rolling Stone (RS) με τα "500 κορυφαία τραγούδια όλων των εποχών"[σ 1] (The RS 500 Greatest Songs of All Time) περιλαμβάνει 4 δικής του δημιουργίας και εκτέλεσης, τα οποία είχαν κυκλοφορήσει όλα ως "κομμάτι" άλμπουμ σε δίσκο βινυλίου 33 στροφών/λεπτό (LP) και επίσης, με εξαίρεση ένα, ως σινγκλ 45 στροφών (μικρός δίσκος):
# το
2010
[15] # το
2004
[16] Τίτλος Πρώτη
κυκλο-
φορία Στίχοι Σύνθεση Παραγωγή Θέση στα
UK Singles
Charts Θέση στο
US Billboard
Hot 100 Άλμπουμ
που συμπεριλήφθηκε
για πρώτη φορά
(Ντ.Μπ: Ντέιβιντ Μπόουι)
46 Heroes[17] Σεπτ 1977 Ντ.Μπ Μπράιαν Ίνο, Ντ.Μπ Τόνι Βισκόντι, Ντ.Μπ[18] 24 [19] — Heroes
128 (127) Changes[20] Δεκ 1971 Ντέιβιντ Μπόουι Κεν Σκοτ, Ντ.Μπ[σ 2] —[23] 41 (1975) Hunky Dory
282 (277) Ziggy Stardust[24] Ιούν 1972 Ντέιβιντ Μπόουι Κεν Σκοτ, Ντ. Μπόουι όχι σε σινγκλ The Rise and Fall of Ziggy Stardust
and the Spiders from Mars
486 (481) Young Americans[25] Φεβρ 1975 Ντέιβιντ Μπόουι Τόνι Βισκόντι 18 [26] 28 Young Americans
Ο καλλιτέχνης ανήκει στους 10 μεμονωμένους (σόλο) και γενικά τα 20 ονόματα (συνυπολογισμένων των συγκροτημάτων) με τα περισσότερα τραγούδια στο δεδομένο κατάλογο,[14] ενώ παρότι δεν τις ερμήνευσε, συνέβαλε με διαφορετικές ιδιότητες για ακόμα τρεις διαχρονικές επιτυχίες:
#149, "Lust for Life" του Ίγκι Ποπ (1977)[27] — μουσική δική του (γραμμένη αρχικά σε ουκουλέλε),[28] συνοδευτικά φωνητικά, πιάνο, συμπαραγωγή με τον τραγουδιστή ως μέλη των τριών Μπιούλι Μπρά(δερ)ς[29] (από τους ίδιους τομείς, συμβολή περίπου στο σύνολο του ομότιτλου LP)[30]
#223, "Walk on the Wild Side" του Λου Ριντ (1972)[31] — παραγωγή από κοινού με τον Μικ Ρόνσον,[32] κιθαρίστα στους Σπάιντερς φρομ Μαρς, το τότε συγκρότημα του Μπόουι και επί μακρόν συνεργάτη του (ίδια συνεισφορά, όπως και συνοδευτικά φωνητικά, στο δίσκο Transformer που το περιέχει)[33]
#256, "All the Young Dudes" των Μοτ δε Χιούπλ (1972)[34] — στίχοι, μουσική, παραγωγή (ενδεχομένως και κιθάρα, συνοδευτικά φωνητικά)[35] για τον, κατά το RS, απόλυτο ύμνο του γκλαμ ροκ (στα ίδια πεδία, αλλά και ως σαξοφωνίστας, συμβολή σε όλο σχεδόν το ομότιτλο LP).[36] [σ 3]
Νωρίτερα και συγκεκριμένα το 2002, στα 2.004 κομμάτια από κάθε είδος μουσικής που ξεχώρισαν κατά τον 20ο αιώνα με βάση την "έκταση της κοινωνικής, καλλιτεχνικής και εμπορικής επιτυχίας τους όταν κυκλοφόρησαν και τα επόμενα χρόνια",[38] οι μουσικοκριτικοί και ραδιοφωνικοί παραγωγοί Γιάννης Πετρίδης και Κώστας Ζουγρής επέλεξαν 6 του Μπόουι. Είναι τo προαναφερόμενo "Heroes" και τα εξής (χρονολογικά):[39]
Τίτλος Πρώτη
κυκλο-
φορία Στίχοι Σύνθεση Παραγωγή Θέση στα
UK Singles
Charts Θέση στο
US Billboard
Hot 100 Άλμπουμ
που συμπεριλήφθηκε
για πρώτη φορά
(Ντ.Μπ: Ντέιβιντ Μπόουι)
Space Oddity[40] Ιούλ 1969 Ντέιβιντ Μπόουι Γκας Ντάντζεν 1 15 David Bowie
Rebel Rebel[41] Φεβρ 1974 Ντέιβιντ Μπόουι Ντέιβιντ Μπόουι[42] 5 64 Diamond Dogs
Fame[43] Ιούλ 1975 Ντ.Μπ Ντ.Μπ, Κάρλος Αλομάρ, Τζον Λένον Ντ.Μπ, Χάρι Μάσλιν 17 1, χρυσό[σ 4] Young Americans
Ashes to Ashes[45] Αύγ 1980 Ντέιβιντ Μπόουι Ντ.Μπ, Τόνι Βισκόντι 1, αργυρό[σ 5] 101(;) Scary Monsters (and Super Creeps)
Let's Dance[47] Μάρτ 1983 Ντέιβιντ Μπόουι Νάιλ Ρότζερς, Ντ.Μπ 1, χρυσό[σ 6] 1, χρυσό[σ 7] Let's Dance
Σημειώσεις
ουσιαστικά –έπειτα και την τροποποίηση–, όλα του μεταπολεμικού διαστήματος ή έστω σε τότε εκτέλεση,[13] τα 499 με αγγλικό στίχο και τα 496 (497 το 2004) από Βορειοαμερικανούς ή Βρετανούς καλλιτέχνες[14]
βοηθός και αναφερόμενος στα credits ως The Actor,[21] ψευδώνυμο που χρησιμοποίησε συχνά για ανάλογες συνεισφορές στην παραγωγή και τεχνική υποστήριξη μετέπειτα ηχογραφήσεών του[22]
με το "Space Oddity" προ διετίας στο #5 των βρετανικών σινγκλ και έχοντας μόλις εισαγάγει πολύ επιτυχημένα την περσόνα του Ζίγκι Στάρνταστ στην αρχή 5μηνης ομώνυμης σειράς 44 εμφανίσεων στη χώρα για προώθηση της ήδη ηχογραφημένης πέμπτης του δουλειάς The Rise and Fall... (θα κυκλοφορήσει τον Ιούνιο), ο Μπάουι απολάμβανε στο α' εξάμηνο του 1972 τη μέγιστη έως τότε δημοσιότητά του. Παρόλα αυτά, ενδιαφέρθηκε προσωπικά όταν έμαθε για το συγκρότημα, την πορεία του οποίου παρακολουθούσε ήδη στενά, ότι με 4 LP χαμηλών πωλήσεων εντός διετίας το συμβόλαιό τους στην Island Records όδευε προς διακοπή και οι ίδιοι σε διάλυση. Δεν δέχτηκαν να τους παραχωρήσει το "Suffragette City" αλλά το "... Dudes", καθώς απέκρυψε ότι επίσης προοριζόταν αρχικά για το δίσκο του,[35] ενώ πέραν του σινγκλ ανέλαβε την παραγωγή του ομότιτλου άλμπουμ (πλέον στην Columbia), χρέη δε άτυπου συμβούλου τους περί μουσικών κατευθύνσεων και παρουσίας, σκηνικής και γενικότερης. Το τραγούδι κυκλοφόρησε τον Ιούλιο, για να αποδειχτεί η πρώτη και κορυφαία ποτέ επιτυχία των Μοτ στη χώρα τους (#3) και η μοναδική στις ΗΠΑ (#37),[37] το LP του Σεπτεμβρίου είχε σημαντικές πωλήσεις στις δύο μεγαλύτερες μουσικές αγορές του κόσμου (#21, #89 αντίστοιχα) και η καριέρα τους ουσιαστικά "διασώθηκε".
με πωλήσεις 500 χιλιάδες αντίτυπα πριν συμπληρώσει 3 μήνες κυκλοφορίας στις ΗΠΑ[44]
παραγγελίες 250 χιλιάδων αντιτύπων πριν ακόμα αρχίσει η διάθεσή του στο κοινό του ΗΒ[46]
με πωλήσεις 500 χιλιάδες αντίτυπα κατά τις τρεις πρώτες εβδομάδες κυκλοφορίας στο ΗΒ[46]
με πωλήσεις 500 χιλιάδες αντίτυπα σε 3 μήνες κυκλοφορίας στις ΗΠΑ[44]
Παραπομπές
www.hollywoodreporter.com/news/david-bowie-dead-legendary-artist-854364. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2016.
www.bbc.com/news/entertainment-arts-35278872. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2016.
www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/health-news/david-bowie-dead-what-is-liver-cancer-the-disease-which-claimed-the-singers-life-a6807191.html.
Adam Sweeting: «David Bowie obituary». (Βρετανικά αγγλικά) TheGuardian.com. The Guardian. 11 Ιανουαρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2017.
www.nndb.com/event/170/000087906/.
www.nndb.com/honors/085/000044950/.
www.nndb.com/music/559/000039442/.
www.nndb.com/event/126/000278289/.
www.nndb.com/honors/853/000052697/.
«David Bowie dies of cancer aged 69». BBC Online. 11 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2016.
«BBC - Magazine Monitor: How to say: Bowie». Ανακτήθηκε στις 2016-03-15.
«Πέθανε στα 69 του ο θρυλικός Ντέιβιντ Μπόουϊ | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 2016-01-11.
Rolling Stone's 500 Greatest Songs (2010 Edition) • The number of songs by year, last.fm (αρχειοθέτηση μέσω archive.org) (Αγγλικά)
Rolling Stone's 500 Greatest Songs (2010 Edition) • The number of songs by artist, last.fm (αρχειοθέτηση μέσω archive.org) (Αγγλικά)
500 Greatest Songs of All Time – αναθεώρηση 2010, περιοδ. Rolling Stone (Αγγλικά)
The RS 500 Greatest Songs of All Time – αρχική έκδοση στις 09.12.2004 (αρχειοθέτηση μέσω archive.org), περιοδ. Rolling Stone (Αγγλικά)
Heroes (single), rollingstone.com (Αγγλικά)
Heroes (single), βάση δεδομένων discogs.com (Αγγλικά)
Heroes (single), songfacts.com (Αγγλικά)
Changes, rollingstone.com (Αγγλικά)
Changes, βάση δεδομένων discogs.com (Αγγλικά)
The Actor (2), βάση δεδομένων discogs.com (Αγγλικά)
Changes, songfacts.com (Αγγλικά)
Ziggy Stardust (single), rollingstone.com (Αγγλικά)
Young Americans (single), rollingstone.com (Αγγλικά)
Young Americans (single), songfacts.com (Αγγλικά)
Lust for Life (single), rollingstone.com (Αγγλικά)
Lust for Life (single), songfacts.com (Αγγλικά)
Lust For Life (single), βάση δεδομένων discogs.com / The Bewlay Brothers, Wikipedia (Αγγλικά)
Lust For Life (album), βάση δεδομένων discogs.com (Αγγλικά)
Walk on the Wild Side, rollingstone.com (Αγγλικά)
Walk on the Wild Side, βάση δεδομένων discogs.com
Transformer, βάση δεδομένων discogs.com (Αγγλικά)
All the Young Dudes (single), rollingstone.com (Αγγλικά)
All the Young Dudes (single), songfacts.com (Αγγλικά)
All the Young Dudes (album) > Credits, allmusic.com (Αγγλικά)
List of songs by Mott the Hoople, songfacts.com (Αγγλικά)
Γιάννης Πετρίδης-Κώστας Ζουγρής, Τα τραγούδια του αιώνα • 2004 καλύτερα τραγούδια, Εκδόσεις Ανατολικός, Αθήνα 2004, ISBN 960-8429-38-2, σελ. 7
Πετρίδης-Ζουγρής, ό.π, σελ. 538
Πετρίδης-Ζουγρής, ό.π, σελ. 423
Πετρίδης-Ζουγρής, ό.π, σελ. 371
Rebel Rebel, βάση δεδομένων discogs.com (Αγγλικά)
Πετρίδης-Ζουγρής, ό.π, σελ. 130
Gold & platinum • David Bowie, ιστότοπος Ένωσης Μουσικής Βιομηχανίας της Αμερικής (Recording Industry Association of America, RIAA) (Αγγλικά)
Πετρίδης-Ζουγρής, ό.π, σελ. 33
Certified awards (> Keywords: David Bowie, Search by: Artist, By Format: Single), ιστότοπος Βρετανικής Φωνογραφικής Βιομηχανίας (British Phonographic Industry, BPI) (Αγγλικά)
Πετρίδης-Ζουγρής, ό.π, σελ. 266
Εγκυκλοπαίδεια του Ηνωμένου Βασιλείου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
