Ο Άλφρεντ Τζόζεφ Χίτσκοκ (αγγλικά: Alfred Joseph Hitchcock, 13 Αυγούστου 1899 - 29 Απριλίου 1980)[1] ήταν Άγγλος σκηνοθέτης και παραγωγός.[2] Συχνά αναφέρεται και ως «Άρχοντας του Σασπένς»,[3] καθώς ήταν πρωτοπόρος σε διάφορες τεχνικές, σχετικά με τα θρίλερ περιπέτειας και τα ψυχολογικά θρίλερ. Κατόπιν επιτυχημένης καριέρας στον Βρετανικό Κινηματογράφο, σε βουβές και μη ταινίες, όπου είχε τη φήμη του καλύτερου σκηνοθέτη, το 1939, δοκίμασε να γυρίσει ταινίες στο Χόλυγουντ.[4] Ακολούθως, το 1955, έγινε Αμερικανός πολίτης.
Βιογραφία
Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ γεννήθηκε στις 13 Αυγούστου 1899 στο Ιστ Εντ του Λονδίνου και πέθανε στις 29 Απριλίου 1980 στο Λος Άντζελες. Φοίτησε αρχικά σε μία τεχνική σχολή, την School of Engineering and Navigation διδασκόμενος μηχανική, ηλεκτρολογία, ακουστική και ναυπηγική. Προκειμένου να καλύψει τις βιοτικές ανάγκες του εργάσθηκε σε μία τηλεγραφική εταιρεία, ενώ παρακολουθούσε και μαθήματα στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου.[5] Ο Χίτσκοκ έπιασε σε δουλειά σε κινηματογραφικό στούντιο του Λονδίνου το 1920. Επρόκειτο για παράρτημα στην Αγγλική πρωτεύουσα της αμερικανικής Famous Players-Lasky της Paramount Pictures Η δουλειά του ήταν να σχεδιάζει τους τίτλους αρχής για όλες τις ταινίες του στούντιο.[6] Μετά από δύο χρόνια του δόθηκε η ευκαιρία να καθήσει στην καρέκλα του σκηνοθέτη. Ο σκηνοθέτης της ταινίας Always Tell Your Wife αρρώστησε και ζητήθηκε από τον Χίτσκοκ να τον αντικαταστήσει για να ολοκληρωθεί η ταινία. Οι παραγωγοί εντυπωσιάστηκαν από το αποτέλεσμα και του αναθέσαν να γυρίσει την πρώτη του, ουσιαστικά, ταινία, που ήταν ο Αριθμός 13. Μετά από λίγο καιρό όμως το στούντιο έκλεισε. Ο Χίτσκοκ σττη συνέχεια προσλήφθηκε στην Gainsborough Pictures ως σεναριογράφος και σχεδιαστής τίτλων. Το 1925 κατάφερε να σκηνοθετήσει το Pleasure Garden κι αυτό σηματοδοτεί ουσιαστικά την αρχή της καριέρας του ως σκηνοθέτη.
Μετά από μια επιτυχημένη δεκαετία του '30, με ταινίες όπως τα 39 σκαλοπάτια, Ο άνθρωπος που ήξερε πολλά, Σαμποτάζ, με το ξεκίνημα του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου αποφάσισε να μετακομίσει μόνιμα στις ΗΠΑ. Όταν επισκέφθηκε το Χόλυγουντ το 1940, όλοι οι παραγωγοί των μεγάλων στούντιο του έκλεισαν την πόρτα γιατί πίστευαν ότι δε θα μπορούσε να κάνει καριέρα στο χώρο. Τελικά, ο μεγαλο-παραγωγός Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ του πρόσφερε ένα επταετές συμβόλαιο. Του ανέθεσε αρχικά μια ταινία για τον Τιτανικό, αλλά το σχέδιο τελικά απορρίφθηκε και του ανέθεσε τη Ρεβέκκα. Η ταινία κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ταινίας του 1940, αλλά φυσικά το Όσκαρ πήγε στον παραγωγό και όχι στον Χίτσκοκ. Για τα επόμενα 20 χρόνια, μέχρι το Ψυχώ, γύριζε τη μια ταινία πίσω από την άλλη. Το 1955 συμφώνησε να προλογίζει μια τηλεοπτική σειρά με τίτλο Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ παρουσιάζει, η οποία διήρκεσε δέκα χρόνια.
Μετά την καλλιτεχνική και εμπορική επιτυχία του Ψυχώ άρχισε να σκηνοθετεί ταινίες όλο και πιο αραιά. Από το 1977 μέχρι και το θάνατό του, δούλευε πάνω στη δημιουργία ενός φιλμ με τίτλο The Short Night. Μετά το θάνατό του, ο σεναριογράφος Ντέιβιντ Φρίμαν εξέδωσε την τελική εκδοχή του σεναρίου.
Προτάθηκε πέντε φορές για Όσκαρ σκηνοθεσίας, το 1941 (Ρεβέκκα), το 1945 (Στον ίσκιο του θανάτου/Ναυαγοί) το 1946 (Νύχτα Αγωνίας), το 1955 (Σιωπηλός Μάρτυς) και το 1961 (Ψυχώ), αλλά δεν το κέρδισε ποτέ.
Hitchcock walk of fame.jpg
Διάφορα Στοιχεία
Προτιμούσε πάντα τις ξανθές πρωταγωνίστριες. Οι πιο διάσημες ηθοποιοί που σκηνοθέτησε ήταν η Τζόαν Φοντέιν, η Ίνγκριντ Μπέργκμαν, η Μάρλεν Ντίτριχ, η Γκρέις Κέλι, η Κιμ Νόβακ, η Τζάνετ Λι, η Ντόρις Ντέι, η Εύα Μαρί Σεντ, η Βέρα Μάιλς και η Τίπι Χέντρεν. Στις περισσότερες ταινίες του πάντως έχουν συμμετάσχει και οι διασημότεροι άρρενες ηθοποιοί της εποχής: Τσαρλς Λότον, Λόρενς Ολίβιε, Τζέιμς Στιούαρτ, Κάρι Γκραντ, Κλοντ Ρέινς, Γκρέγκορι Πεκ, Χένρι Φόντα, Σον Κόνερι, Μοντγκόμερι Κλιφτ και Πολ Νιούμαν.
Όταν ο Χίτσκοκ δεν πρόλαβε να αγοράσει τα δικαιώματα του βιβλίου Οι Διαβολογυναίκες, που μετέφερε στον κινηματογράφο ο Ανρί-Ζωρζ Κλουζό το 1955, ζήτησε από τους συγγραφείς, τον Πιερ Μπουαλό και τον Τομά Ναρσεζεράκ, να του γράψουν ένα διήγημα αποκλειστικά για αυτόν. Το αποτέλεσμα ήταν το βιβλίο From Among the Dead, το οποίο γυρίστηκε με τον τίτλο Vertigo (Δεσμώτης του Ιλίγγου).
Ο Χίτσκοκ συχνά δήλωνε ότι η αγαπημένη του ταινία ήταν Το Χέρι που Σκοτώνει (Shadow of a Doubt) και ότι ο Λουίς Μπουνιουέλ ήταν ο καλύτερος σκηνοθέτης όλων των εποχών. Επίσης, ο ίδιος θεωρούσε ότι η πρώτη του ταινία αληθινά ήταν ο Ένοικος.
Ο διάσημος ζωγράφος Σαλβαδόρ Νταλί συμμετείχε στους σχεδιασμούς της σεκάνς του ονείρου που βλέπει ο Γκρέγκορι Πεκ στην ταινία Νύχτα Αγωνίας.
Η πρώτη έγχρωμη ταινία του ήταν Ο Βρόχος (Rope) το 1948, η οποία επίσης θεωρείται πειραματική και πρωτοποριακή επειδή είναι γυρισμένη εξ ολοκλήρου με μία κάμερα και χωρίς κανένα μοντάζ.
Φιλμογραφία
Είναι χαρακτηριστικό σε όλες σχεδόν τις ταινίες του Χίτσκοκ, η εμφάνιση που κάνει ο ίδιος ο Χίτσκοκ σε ρόλους κομπάρσου. Ο όρος στα αγγλικά είναι cameo appearence (=σύντομο πέρασμα). Παρακάτω, παρουσιάζεται η φιλμογραφία του Χίτσκοκ, η cameo εμφάνισή του, όπου υπάρχει, και το χρονικό σημείο αυτής.
Αγγλική περίοδος:
Αριθμός 13 (Number 13, 1922)[7]
O κήπος των ηδονών(The Pleasure Garden) (1925)
Ο αετός του βουνού (The Mountain Eagle) (1926)
Ο Ενοικιαστής (The Lodger )(1927), σε γραφείο εφημερίδας (3') και στον όχλο σε μια σύλληψη (92')
Το Ρίνγκ (The Ring) (1927)
Κατήφορος (Downhill)(1927)
Η Πριγκίπισσα της Σαμπάνιας (Champagne) (1928)
Εύκολη αρετή (Easy Virtue) (1928), διασχίζοντας ένα γήπεδο τένις (15')
Η γυναίκα του αγρότη (The Farmer's Wife) (1928)
Σκότωσα για την Τιμή μου (Blackmail, 1929), στον υπόγειο (11')
Εξιλέωσις Δικαίου (The Manxman) (1929)
Elstree Calling (1930)
Η Ήρα και το παγόνι (Juno and the Paycock) (1930)
Έγκλημα (Murder!) (1930), στον χώρο του εγκλήματος (60')
Το παιχνίδι της σάρκας ( The Skin Game ) (1931)
Mary (1931)
Περιπέτειες Νεόπλουτων (Rich and Strange) (1931)
Νούμερο δεκαεπτά (Number Seventeen) (1932)
Βιεννέζικα βαλς (Waltzes from Vienna) (1933)
Ο άνθρωπος που ήξερε πολλά (The Man who Knew too Much, 1934)
Τα 39 σκαλοπάτια (The 39 Steps, 1935), έξω από ένα θέατρο (7')
Σαμποτάζ (Sabotage, 1936)
Μυστικός πράκτωρ (Secret Agent) (1936)
Νέος και αθώος (Young and Innocent, 1937), ως φωτογράφος στο δικαστήριο (15')
Η Κυρία Εξαφανίζεται / Η Εξαφάνιση της Κυρίας (The Lady Vanishes, 1938), στην πλατφόρμα του σιδηροδρομικού σταθμού Victoria (90')
Η Ταβέρνα της Τζαμάικα (Jamaica Inn, 1939)
Αμερικάνικη περίοδος:
Ρεβέκκα (Rebecca, 1940), περνώντας δίπλα από έναν τηλεφωνικό θάλαμο (123')
Πριν από τη Θύελλα / Ξένος Ανταποκριτής (Foreign Correspondent, 1940), δίπλα από ένα κουτί εφημερίδων (11')
Δε σε Θέλω πια / Ο κύριος και η κυρία Σμιθ (Mr. and Mrs. Smith, 1941), περνώντας έξω από το κτίριο του κ. Σμιθ (41')
Υποψίες (Suspicion, 1941), στο ταχυδρομικό κουτί του χωριού (45')
Σαμποτέρ (Saboteur, 1942), δίπλα από ένα κουτί εφημερίδων (60')
Το Χέρι που Σκοτώνει / Στη Σκιά της Αμφιβολίας (Shadow Of A Doubt, 1943), στο τραίνο προς Σάντα Ρόζα (17')
Περιπέτεια στη Μαδαγασκάρη (Aventure Malgache) (1944) - μικρού μήκους
Καλό ταξίδι (Bon Voyage) (1944) - μικρού μήκους
Στον ίσκιο του θανάτου/Ναυαγοί (Lifeboat, 1944), στην εφημερίδα ως διαφήμιση (25')
Νύχτα Αγωνίας (Spellbound, 1945), στον ουρανοξύστη Empire State Building (36')
Υπόθεση Νοτόριους (Notorious, 1946), στο πάρτι του Άλεξ Σεμπάστιαν (64')
Υπόθεση Παραντάιν (The Paradine Case, 1947), στον σταθμό του τρένου (36')
Ο Βρόχος / Η Θηλιά (Rope, 1948), διασχίζοντας το δρόμο (1') και η σιλουέτα από νέον-φως (52')
Στον Αστερισμό του Αιγόκερω (Under Capricorn, 1949), στην παρέλαση Σίδνεϊ (3') και στα σκαλιά του κυβερνητικού κτιρίου (14')
Πονεμένο Ρομάντζο / Ο Δολοφόνος Έρχεται Κάθε Βράδυ (Stage Fright, 1950) στο δρόμο (38')
Ο Άγνωστος του Εξπρές (Strangers on a Train, 1951), όταν επιβιβάζεται στο τρένο (10')
Η Εξομολόγηση (I Confess, 1953), στην κορυφή της σκάλας στο Κεμπέκ (1')
Τηλεφωνήσατε Ασφάλεια Αμέσου Δράσεως (Dial M for Murder, 1954), σε μια αναμνηστική φωτογραφία (13')
Σιωπηλός Μάρτυς (Rear Window, 1954), διορθώνοντας ένα ρολόι (25')
Το Κυνήγι του Κλέφτη (To Catch a Thief, 1955), επιβάτης σε ένα λεωφορείο (10')
Ποιος σκότωσε το Χάρι; (The Trouble with Harry, 1956), περνώντας έξω από μια έκθεση (21')
Ο Άνθρωπος που Γνώριζε Πολλά (The Man Who Knew Too Much, 1956), στην αγορά του Μαρόκου (25')
13 Εγκλήματα Ζητούν Ένοχο / Ο Λάθος Άνθρωπος (The Wrong Man, 1956)
Δεσμώτης του Ιλίγγου (Vertigo, 1958), διασχίζοντας ένα ναυπηγείο (10')
Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων (North by Northwest, 1959), χάνοντας το λεωφορείο (2')
Ψυχώ (Psycho, 1960), περνώντας έξω από το γραφείο της Μάριον Κρέιν (7')
Τα Πουλιά (The Birds, 1963), φεύγοντας από ένα κατάστημα ζώων (2')
Μάρνι (Marnie, 1964), βγαίνοντας από ένα δωμάτιο ξενοδοχείου (5')
Το σχισμένο παραπέτασμα (Torn Curtain, 1966), καθήμενος στο λόμπυ ενός ξενοδοχείου (8')
Τοπάζ (Topaz, 1969), στο αεροδρόμιο Λα Γκουάρντια της Νέας Υόρκης (28')
Φρενίτις (Frenzy, 1972), σε μια πολιτική διαδήλωση (3')
Οικογενειακή συνωμοσία (Family Plot, 1976), εμφάνιση της σιλουέτας του έξω από ένα γραφείο (40')[8]
Παραπομπές
Mogg, Ken. «Alfred Hitchcock». Senses of Cinema. Sensesofcinema.com. Ανακτήθηκε στις 18 July 2010.
«Obituary». Variety (Variety). 7 May 1980.
Moerbeek, Kees (2006). Alfred Hitchcock: The Master of Suspense. Simon & Schuster. ISBN 978-1-4169-0467-0.
Life, 19 June 1939, p. 66: Alfred Hitchcock: England's Best Director starts work in Hollywood. Retrieved 4 October 2012
Φρανσουά Τρυφώ, Χίτσκοκ, μτφρ. Γιάννης Ιωαννίδης, εκδ. ύψιλον, Αθήνα, 1986 σελ.22
Φρανσουά Τρυφώ, Χίτσκοκ, μτφρ. Γιάννης Ιωαννίδης, εκδ. ύψιλον, Αθήνα, 1986 σελ.23
Η πρώτη σκηνοθετική δουλειά του. Ημιτελής ταινία. Φρανσουά Τρυφώ, Χίτσκοκ, μτφρ. Γιάννης Ιωαννίδης, εκδ. ύψιλον, Αθήνα, 1986 σελ.24
Στάθης Βαλούκος, Φιλμογραφικό λεξικό σκηνοθετών, εκδ.Αιγόκερως, Αθήνα, 1989, σελ.333-335
Βιβλιογραφία
Pierre Lherminier, Χίτσκοκ, μτφρ.Γιώργος Σπανός,εκδ. Πλέθρον, Αθήνα, 1985
Φρανσουά Τρυφώ, Χίτσκοκ, μτφρ. Γιάννης Ιωαννίδης, εκδ. ύψιλον, Αθήνα, 1986
Μπάμπης Ακτσόγλου, Χίτσκοκ, εκδ.Αιγόκερως, Αθήνα, 1985
Στάθης Βαλούκος, Φιλμογραφικό λεξικό σκηνοθετών, εκδ.Αιγόκερως, Αθήνα, 1989, σελ.333-335
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Άλφρεντ Χίτσκοκ στην IMDb
Άλφρεντ Χίτσκοκ, σελίδα στον ιστότοπο Cine.gr (Ελληνικά).
Άλφρεντ Χίτσκοκ (Alfred Hitchcock (1899 - 1980). Filosofia.gr, 27 Νοεμβρίου 2006 (ανακτήθηκε 8 Μαΐου 2011)
Άλφρεντ Χίτσκοκ
Φιλμογραφία Cameos Βραβεύσεις και υποψηφιότητες
Ταινίες
Βωβές ταινίες
Ο Κήπος των Ηδονών (1925) Ο Αετός του Βουνού (1927) Ο Ενοικιαστής (1927) Το Ρινγκ (1927) Κατήφορος (1927) Η γυναίκα του αγρότη (1928) Εύκολη αρετή (1928) Η Πριγκίπισσα της Σαμπάνιας (1928) Εξιλέωσις Δικαίου (1929)
Βρετανικές ομιλούσες ταινίες
Σκότωσα για την Τιμή μου (1929) Η Ήρα και το παγόνι (1930) Έγκλημα (1930) Elstree Calling (1930, συν-σκηνοθεσία) Το παιχνίδι της σάρκας (1931) Mary (1931) Περιπέτειες Νεόπλουτων (1931) Νούμερο δεκαεπτά (1932) Lord Camber's Ladies (1932, μόνο παραγωγή) Βιεννέζικα βαλς (1934) Ο άνθρωπος που ήξερε πολλά (1934) Τα 39 σκαλοπάτια (1935) Μυστικός πράκτωρ (1936) Σαμποτάζ (1936) Νέος και αθώος (1937) Η Κυρία Εξαφανίζεται (1938) Η Ταβέρνα της Τζαμάικα (1939)
Χόλλυγουντ και κατοπινές
Ρεβέκκα (1940) Πριν από τη Θύελλα (1940) Δε σε Θέλω πια (1941) Υποψίες (1941) Σαμποτέρ (1942) Η Σκιά της Αμφιβολίας (1943) Στον ίσκιο του θανάτου (1944) Νύχτα Αγωνίας (1945) Υπόθεση Νοτόριους (1946) Υπόθεση Παραντάιν (1947) Ο Βρόχος (1948) Στον Αστερισμό του Αιγόκερω (1949) Πονεμένο Ρομάντζο (1950) Ο Άγνωστος του Εξπρές (1951) Η Εξομολόγηση (1953) Τηλεφωνήσατε Ασφάλεια Αμέσου Δράσεως (1954) Σιωπηλός Μάρτυς (1954) Το Κυνήγι του Κλέφτη (1955) Ποιος σκότωσε το Χάρι; (1955) Ο Άνθρωπος που Γνώριζε Πολλά (1956) 13 Εγκλήματα Ζητούν Ένοχο (1956) Δεσμώτης του Ιλίγγου (1958) Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων (1959) Ψυχώ (1960) Τα Πουλιά (1963) Μάρνι (1964) Το σχισμένο παραπέτασμα (1966) Τοπάζ (1969) Φρενίτις (1972) Οικογενειακή συνωμοσία (1976)
Μικρού Μήκους
Always Tell Your Wife An Elastic Affair Περιπέτεια στη Μαδαγασκάρη Καλό ταξίδι The Fighting Generation
Ντοκιμαντέρ
German Concentration Camps Factual Survey
Σχετικά με τον Χίτσκοκ
Hitchcockian Alfred Hitchcock Presents
1985 αναβίωση
Alfred Hitchcock Edition Clue Alfred Hitchcock's Mystery Magazine Alfred Hitchcock's Anthology Transatlantic Pictures High Anxiety Αριθμός 13 The Blackguard Alfred Hitchcock and the Making of Psycho Χίτσκοκ The Girl
Βραβείο Σέσιλ Ντε Μιλ (Cecil B. DeMille)
Σέσιλ Ντε Μιλ (1952) Ουώλτ Ντίσνεϊ (1953) Ντάριλ Ζάνουκ (1954) Τζιν Χέρσολτ (1955) Τζακ Γουόρνερ (1956) Μέρβιν Λι Ρόϊ (1957) Μπάντι Άντλερ (1958) Μορίς Σεβαλιέ (1959) Μπινγκ Κρόσμπυ (1960) Φρεντ Ασταίρ (1961) Τζούντι Γκάρλαντ (1962) Μπομπ Χόουπ (1963) Τζόσεφ Ε. Λιβάιν (1964) Τζέιμς Στιούαρτ (1965) Τζον Γουέιν (1966) Τσάρλτον Ίστον (1967) Κερκ Ντάγκλας (1968) Γκρέγκορι Πεκ (1969) Τζόαν Κρόφορντ (1970) Φρανκ Σινάτρα (1971) Άλφρεντ Χίτσκοκ (1972) Σάμιουελ Γκόλντουιν (1973) Μπέτι Ντέιβις (1974) Χαλ Μπ. Ουόλις (1975) Ουόλτερ Μίρις (1977) Ρεντ Σκέλτον (1978) Λουσίλ Μπολ (1979) Χένρι Φόντα (1980) Τζιν Κέλλυ (1981) Σίντνεϊ Πουατιέ (1982) Λόρενς Ολίβιε (1983) Πολ Νιούμαν (1984) Ελίζαμπεθ Τέιλορ (1985) Μπάρμπαρα Στάνγουικ (1986) Άντονι Κουίν (1987) Κλιντ Ίστγουντ (1988) Ντόρις Ντέι (1989) Όντρεϊ Χέπμπορν (1990) Τζακ Λέμμον (1991) Ρόμπερτ Μίτσαμ (1992) Λορίν Μπακόλ (1993) Ρόμπερτ Ρέντφορντ (1994) Σοφία Λόρεν (1995) Σον Κόνερι (1996) Ντάστιν Χόφμαν (1997) Σίρλεϊ Μακ Λέιν (1998) Τζακ Νίκολσον (1999) Μπάρμπαρα Στρέιζαντ (2000) Αλ Πατσίνο (2001) Χάρισον Φορντ (2002) Τζιν Χάκμαν (2003) Μάικλ Ντάγκλας (2004) Ρόμπιν Ουίλιαμς (2005) Άντονι Χόπκινς (2006) Γουόρεν Μπίτι (2007) Στίβεν Σπίλμπεργκ (2009) Μάρτιν Σκορτσέζε (2010) Ρόμπερτ Ντε Νίρο (2011) Μόργκαν Φρίμαν (2012) Τζόντι Φόστερ (2013) Γούντι Άλεν (2014) Τζορτζ Κλούνεϊ (2015) Ντένζελ Ουάσινγκτον (2016) Μέριλ Στριπ (2017) Όπρα Γουίνφρεϊ (2018)
Εγκυκλοπαίδεια του Ηνωμένου Βασιλείου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
