Τόμμυ (Πρωτότυπος τίτλος Tommy), είναι μουσική ταινία παραγωγής 1975 σε σενάριο και σκηνοθεσία Κεν Ράσελ. Πρωταγωνιστές της ταινίας είναι οι Αν Μάργκρετ, Όλιβερ Ριντ, Ρότζερ Ντάλτρι, Ρόμπερτ Πάουελ, Έρικ Κλάπτον, Έλτον Τζον, Τίνα Τέρνερ και Τζακ Νίκολσον. Η ταινία αναφέρεται στη ζωή ενός κωφάλαλου και τυφλού παιδιού που γίνεται θρησκευτικός ηγέτης και πρωταθλητής του pinball[1].
Η Αν Μάργκρετ βραβεύτηκε με τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας σε μιούζικαλ ή κωμωδία για την ερμηνεία της και προτάθηκε για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου.
Πλοκή
Κατά την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η Νόρα (Αν Μάργκρετ) και ο σμηναγός Γουόκερ (Ρόμπερτ Πάουελ) απολαμβάνουν την αρχή του έγγαμου βίου τους, όταν ο Γουόκερ καλείται στο μέτωπο. Η Νόρα πληροφορείται ότι ο σύζυγός της πέθανε στη μάχη κι έπειτα, την ημέρα της απελευθέρωσης της Ευρώπης από τους Γερμανούς, γεννάει ένα αγόρι. Το αγοράκι ονομάζεται Τόμμυ (Ρότζερ Ντάλτρι) και μετά από μερικά χρόνια η Νόρα γνωρίζεται με το Φρανκ Χομπς (Όλιβερ Ριντ), έναν παράξενο σύμβουλο σε κατασκήνωση. Παράλληλα ο Τόμμυ που διανύει την παιδική του ηλικία υπόκειται ψυχολογικό τραύμα όταν εμφανίζεται ενώπιον του το όραμα του νεκρού του πατέρα που επιστρέφει και βλέπει τον πατριό του να τον σκοτώνει. Ως αποτέλεσμα ο Τόμμυ χάνει τη μιλιά, την ακοή και την όρασή του. Ο Τόμμυ ενηλικιώνεται και πολλοί προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την κατάστασή του, ενώ παράλληλα η Νόρα κάνει όσα περνούν από το χέρι της προκειμένου να γίνει καλά (τον πηγαίνει σε ψυχοθεραπευτή (Τζακ Νίκολσον) και προσπαθεί να του παρέχει τα πάντα προκειμένου να τον κάνει ευτυχισμένο). Ο Τόμμυ αντιδρά παίζοντας φλιπεράκι, μέσω διαίσθησης και καταφέρνει να γίνει ο μάστερ του παιχνιδιού. Η φήμη του τον κάνει πλούσιο και κατά συνέπεια τη Νόρα και το Φρανκ. Ο Τόμμυ ξαφνικά βγαίνει από τον λήθαργο στο οποίο ζούσε τα χρόνια που πέρασαν και η μητέρα του του θρυμματίζει την καρδιά με τη συμπεριφορά της. Ο νεαρός άνδρας πρόκειται να βρει πολλούς υποστηρικτές που θέλουν να ακολουθήσουν τον δρόμο του, αλλά η άνοδός του πρόκειται να φέρει γρήγορα την πτώση και συνάμα και την πτώση της οικογένειάς του.
Υποδοχή
Πρόκειται για βρετανική παραγωγή σε σκηνοθεσία Κεν Ράσελ βασισμένη στον ομώνυμο δίσκο του συγκροτήματος The Who που κυκλοφόρησε το 1969. Το σενάριο γράφτηκε από τον κιθαρίστα του συγκροτήματος Πιτ Τάουνσεντ σε συνεργασία με τον Κεν Ράσελ, ενώ στην ταινία εμφανίζονται όλα τα μέλη των The Who, όπου τον πρωταγωνιστικό και ομότιτλο ρόλο κρατά ο frontman τους, Ρότζερ Ντάλτρι. Στην ταινία εμφανίζονται επίσης η Αν Μάργκρετ, η οποία εκτός από ηθοποιός ήταν και επιτυχημένη τραγουδίστρια κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, ο Όλιβερ Ριντ και ο Τζακ Νίκολσον. Σύντομες εμφανίσεις κάνουν επίσης μεγάλα ονόματα της ροκ μουσικής σκηνής της δεκαετίας του 1960-1970, όπως ο Έρικ Κλάπτον, η Τίνα Τέρνερ και ο Έλτον Τζον.
Ο Κέν Ράσελ, ένας από τους πιο αμφιλεγόμενους σκηνοθέτες της γενιάς του, έξι χρόνια μετά τη σκηνοθεσία της ταινίας Ερωτευμένες γυναίκες (Women in Love, 1969), βασισμένης στο μυθιστόρημα του Ντ. Χ. Λόρενς, μέσω της οποίας έγινε γνωστός αναλύοντας ανθρώπινες συμπεριφορές και σεξουαλικές διαστροφές (προβάλλοντας μια από τις πρώτες σκηνές ανδρικού γυμνού στην ιστορία του mainstream κινηματογράφου με τον Άλαν Μπέιτς και τον Όλιβερ Ριντ να παλεύουν γυμνοί μπροστά στο τζάκι), συνέχισε να εκπλήσσει με τις ταινίες: Οι δαιμονισμένες (The Devils), Αιώνιοι εραστές (The Music Lovers), Όταν η φλόγα καίει (Savage Messiah), Έκσταση (Mahler) και καταλήγοντας στο Τόμμυ του 1975, ένα ιδιαίτερο μιούζικαλ που περιέγραφε το κλίμα της εποχής και που έμελλε να είναι προφητικό για τα χρόνια που ακολούθησαν. Ο Κεν Ράσελ έγραψε επίσης το σενάριο της ταινίας κι αποφάσισε να αναλάβει το εγχείρημα, παρά το γεγονός ότι δεν του άρεσε η ροκ μουσική, επειδή η ταινία αναφερόταν σε έναν νέο Μεσσία και θρησκευτικό ηγέτη[2]. Η ταινία που επρόκειτο αρχικά να σκηνοθετηθεί από τον Τζορτζ Λούκας, ο οποίος την απέρριψε για να σκηνοθετήσει το Νεανικά συνθήματα (American Graffitti), σηματοδότησε την τρίτη συνεργασία του Όλιβερ Ριντ με το σκηνοθέτη μετά τις εμφανίσεις του στο Ερωτευμένες γυναίκες και στο ακόμη πιο σοκαριστικό Οι δαιμονισμένες, όπου υποδύθηκε έναν ιερέα που προκαλεί ερωτική έξαψη σε μια ομάδα μοναχών. Ο Ριντ συνάντησε προβλήματα με τον ρόλο του κυρίως λόγω του γεγονότος ότι δεν μπορούσε να τραγουδήσει. Κατάφερε να ολοκληρώσει το μέρος της ταινίας στο οποίο εμφανιζόταν τραγουδώντας κάθε φορά ένα μέρος του κάθε τραγουδιού. Η Αν Μάργκρετ, μια από τις μεγαλύτερες σεξοβόμβες της δεκαετίας του 1960, διάσημη κυρίως για τη συμμετοχή της σε ταινίες όπου υποδυόταν το αντικείμενο του πόθου του Έλβις Πρίσλεϊ, όπως το Νύχτες στο Λας Βέγκας (Viva Las Vegas), είχε πλέον καθιερωθεί ως σοβαρή δραματική ηθοποιός μετά τη συμμετοχή της στην ταινία του Μάικ Νίκολς Η γνωριμία της σάρκας (Carnal Knowledge, 1971) και επελέγη για το ρόλο της μητέρας λόγω της υπέροχής της φωνής[3]. Η σκηνή στην οποία κάνει μπάνιο στη φασολάδα αυτοσχεδιάστηκε από την ίδια την ηθοποιό, ενώ η μοναδική οδηγία που της έδωσε ο Ράσελ ήταν ότι ο χαρακτήρας της είχε απλά νευρική κρίση, οπότε μπορούσε να κάνει ό,τι ήθελε. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων όμως σκόνταψε πάνω στο ραγισμένο γυαλί και ο σκηνοθέτης την πήγε στο νοσοκομείο για ράμματα[4]. Πρώτη επιλογή για το ρόλο του ψυχοθεραπευτή ήταν ο Κρίστοφερ Λι, αλλά βρισκόταν στην Ταϊλάνδη όπου γύριζε την ταινία Ο άνθρωπος με το χρυσό πιστόλι (The Man with the Golden Gun). Ο Τζακ Νίκολσον βρισκόταν στην Αγγλία εκείνη την περίοδο και αντικατέστησε τον Λι την τελευταία στιγμή ηχογραφώντας τα τραγούδια του ρόλου του σε 18 ώρες. Ο Νίκολσον ήθελε να συνεργαστεί με τον Ράσελ παρά το γεγονός ότι ο ρόλος ήταν μικρός γιατί του άρεσε η ιδιαιτερότητα με την οποία ο σκηνοθέτης χειριζόταν τα θέματά του[5]. Ο Τάουνσεντ των The who, πίστευε ότι ο Νίκολσον δεν είχε φωνητικές δυνατότητες όπως και ο Ριντ, αλλά άλλαξε γνώμη όταν άρχισε να τραγουδά. Ο Ρότζερ Ντάλτρι είναι τρία χρόνια μικρότερος από την κινατογραφική του μητέρα Αν Μάργκρετ και τρεις μήνες μεγαλύτερος από τον κινηματογραφικό του πατέρα Ρόμπερτ Πάουελ (που είχε συνεργαστεί με τον Ράσελ στην ταινία Έκσταση κι έγινε ευρύτερα γνωστός δυο χρόνια αργότερα ερμηνεύοντας τον Ιησού στην σειρά του Φράνκο Τζεφιρέλι Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ. Ο ρόλος που ανέλαβε η Τίνα Τέρνερ προοριζόταν αρχικά για τον Μικ Τζάγκερ[6], ενώ ο Ροντ Στιούαρτ είχε ενδιαφερθεί για το ρόλο που ανέλαβε τελικά ο Έλτον Τζον. Το τραγούδι Pinball Wizard που τραγουδά ο Έλτον Τζον στην ταινία κατέλαβε μια από τις πρώτες 10 θέσεις στη λίστα των επιτυχιών στις Η.Π.Α. Φημολογείται ότι ο Κεν Ράσελ κρατούσε μαστίγιο κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Ο σκηνοθέτης έκανε σύντομο πέρασμα στην τελική σκηνή της ταινίας.
Box office
Έχοντας προϋπολογισμό της τάξης των 3 εκατομμυρίων δολαρίων, η ταινία έκανε εισπράξεις 34,3 εκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως, εκ των οποίων 27.000.000 στις Ηνωμένες Πολιτείες[7].
Ο Ράσελ χρόνια αργότερα είπε ότι η ταινία Τόμμυ ήταν η εμπορικότερη που γύρισε ποτέ[8].
Βραβεία
Η ταινία έλαβε δυο υποψηφιότητες για βραβείο Όσκαρ. Η Αν Μάργκρετ υποψήφια για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της έχασε το βραβείο από τη Λουίζ Φλέτσερ για την ταινία Στη φωλιά του κούκου (One Flew Over the Cuckoo's Nest). Η Αν Μάργκρετ είχε ήδη κερδίσει τη δεύτερή της Χρυσή Σφαίρα για την ερμηνεία της στην ταινία.
Βραβεία Ακαδημίας Κινηματογράφου (Όσκαρ)
Υποψηφιότητες:
Α' Γυναικείου Ρόλου - Αν Μάργκρετ
Μουσικής επένδυσης - The Who
Παραπομπές
«The Who Official Band Website – Roger Daltrey, Pete Townshend, John Entwistle, and Keith Moon | Movies». Thewho.com. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2011.
Sterritt, David (2 June 1975). «Whole film is 'one flash' in his mind: That's how 'Mahler's' famed director starts--then comes the hard work From Debussy to rock Tackling musical riddles Musical and cinematic themes». The Christian Science Monitor: σελ. 30.
Standing Ovation for Ann-Margret Haber, Joyce. Los Angeles Times 20 Dec 1973: e19.
Ken Russell commentary from Tommy DVD. Umbrella Entertainment. 2004.
Profession: Actor: an interview with Jack Nicholson Taylor, John Russell. Sight and Sound; London Vol. 43, Iss. 3, (Summer 1974): 149.
Tower Ticker Gold, Aaron. Chicago Tribune 12 Feb 1974: b2.
Orchestrating Columbia's Forward March Haber, Joyce. Los Angeles Times 17 Aug 1975: t27.
Robert Stigwood: Super Producer on the Move Warga, Wayne. Los Angeles Times 25 Dec 1977: o40.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Τόμμυ (ταινία) στην IMDb
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια του Ηνωμένου Βασιλείου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
