.
Η Ηχοβολιστική συσκευή (αγγλικά: echo sounder), γνωστή και ως βυθόμετρο, είναι το ηλεκτρονικό ναυτικό όργανο μέσω του οποίου ο ναυτικός ενημερώνεται για το βάθος της θάλασσας κάτω από την τρόπιδα του πλοίου. Η λειτουργία της συσκευής βασίζεται στην εκπομπή ηχητικών κυμάτων κάτω από την τρόπιδα, κατακόρυφα προς το βυθό. Τα εκπεμπόμενα ηχητικά κύματα ταξιδεύουν προς τον πυθμένα, προσπίπτουν σε αυτόν και ακολούθως είτε απορροφώνται, είτε διαχέονται, είτε ανακλώνται προς διάφορες κατευθύνσεις. Αρκετή από την ανακλώμενη ηχητική ενέργεια θα επιστρέψει με τη μορφή ηχούς προς την πηγή από όπου εκπέμφθηκε. Με κατάλληλα προγραμματισμένο κύκλο λειτουργίας η ηχοβολιστική συσκευή εναλλάσσει τη λειτουργία της από πομπό ηχητικών κυμάτων σε δέκτη. Η συσκευή, μετρώντας με ακρίβεια το μεσολαβήσαντα χρόνο από την έναρξη εκπομπής του ηχητικού κύματος μέχρι τη λήψη της ανακλάσεώς του, βρίσκει, μέσω του υπολογισμού της σχέσης ταχύτητας-διαστήματος-χρόνου, το βάθος της θάλασσας.[1][2][3]
Οι περισσότερες ηχοβολιστικές συσκευές εντάσσονται στην κατηγορία της μίας ηχητικής δέσμης. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες κατηγορίες ηχοβολιστικών συσκευών και συστημάτων, οι οποίες χρησιμοποιούνται σε άλλες πλην της ναυσιπλοΐας εξειδικευμένες εφαρμογές, όπως οι ηχοβολιστικές συσκευές διπλής ηχητικής δέσμης, πλάγιας ηχητικής δέσμης και πολλαπλής ηχητικής δέσμης.[3]
Τα κύρια μέρη της συσκευής είναι ο πομπός, ο μεταγωγικός διακόπτης εκπομπής-λήψεως, ο μορφοτροπέας, ο δέκτης και ο καταγραφέας. Στις παλαιότερες ηχοβολιστικές συσκευές, το ηχόγραμμα με την απεικόνιση της μορφολογίας του βυθού, αλλά και των ηχητικών ανακλάσεων σε ψάρια, πλαγκτόν κλπ, απεικονιζόταν σε θερμικό καταγραφικό χαρτί. Ωστόσο, στις σύγχρονες συσκευές δεν χρησιμοποιείται πλέον το καταγραφικό χαρτί, καθώς το ηχόγραμμα απεικονίζεται σε μονόχρωμη ή έγχρωμη ψηφιακή οθόνη.[3]
Τα μετρούμενα με τις ηχοβολιστικές συσκευές βάθη περιέχουν αρκετά σφάλματα, για τα οποία πρέπει να γίνονται κατάλληλες διορθώσεις. Τα κυριότερα από αυτά τα σφάλματα είναι τα εξής:[3]
Σφάλμα βυθίσματος μορφοτροπέα
Σφάλμα λόγω επιδράσεως κυματισμού
Σφάλμα καθιζήσεως και δυναμικής διαγωγής
Σφάλμα ταχύτητας του ήχου
Σφάλματα οργάνων
Παραπομπές
http://noc.ac.uk/research-at-sea/ships/onboard-equipment/echo-sounders
http://www.mhshydro.com/All-About-Echo-Sounding-bgp2581.html
http://www.eugenfound.edu.gr/appdata/documents/books_pdf/e_j00086.pdf
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
