STS-105

.

STS-105 (αγγλ. Space Transportation System, διαστημικό σύστημα μεταφορών) είναι ο κωδικός που χαρακτηρίζει μια αποστολή του Διαστημικού Λεωφορείου Ντισκάβερι της NASA στον διεθνή διαστημικό σταθμό (ISS). Ήταν προσωρινά η τελευταία πτήση του Ντισκάβερι, αφού μετά την STS-105 το Ντισκάβερι αρχικά έμεινε στο έδαφος για επισκευή, ενώ αμέσως μετά την τραγική απώλεια του Κολούμπια όλες οι πτήσεις των διαστημικών λεωφορείων αναβλήθηκαν και μέχρι που επανήλθαν με τις πτήσεις STS-114 και STS-121. Η επισκευή περιέλαβε μια αναπροσαρμογή της γέφυρας πτήσης στο σχεδιάγραμμα με τα χαρακτηριστικά του γυάλινου πιλοτηρίου, το οποίο ήταν ήδη σε χρήση στο διαστημικό λεωφορείο Ατλαντίς.

Πλήρωμα

Το πλήρωμα που επάνδρωσε την πτήση:

Ειδικότητα	Όνοματεπώνυμο	Εμβλήματα αποστολών
Κυβερνήτης	Scott J. Horowitz	(4)
Πιλότος	Frederick W. Sturckow	(2)
Πρώτος Ειδικός αποστολής	Daniel T. Barry	(3)
Δεύτερος Ειδικός αποστολής	Patrick G. Forrester	(1)

Ελλιμενισμός στον διαστημικό σταθμό

Ελλιμενισμός: 12 Αυγούστου, 2001, 18:41:46 UTC
Απόπλευση: 20 Αυγούστου, 2001, 14:51:30 UTC
Διαμονή: 9 ημέρες, 20 ώρες, 9', 44"

Διαστημικοί περίπατοι

Barry και Forrester - EVA 1
EVA 1 Αρχή: 16 Αυγούστου, 2001 - 13:58 UTC
EVA 1 Τέλος: 16 Αυγούστου, - 20:14 UTC
Διάρκεια: 6 ώρες, 16'
Barry και Forrester - EVA 2
EVA 2 Αρχή: 18 Αυγούστου, 2001 - 13:42 UTC
EVA 2 Τέλος: 18 Αυγούστου, - 19:11 UTC
Διάρκεια: 5 ώρες, 29'

Κύρια σημεία της αποστολής

Κύριος στόχος της πτήσης ήταν η μεταφορά αστροναυτών για να γίνει αλλαγή του πληρώματος του διεθνούς διαστημικού σταθμού. Επίσης η συμπληρωματική μεταφορά υλικού προμήθειας για την Ιταλική πολυμορφική μονάδα εφοδιασμού Leonardo (αγγλ. Multi-Purpose Logistics Module, MPLM) σε συνδυασμό με την πτήση STS-102. Το πλήρωμα εκτέλεσε επίσης δύο διαστημικούς περιπάτους και έκανε επιστημονικά πειράματα.

Η πολυμορφική μονάδα εφοδιασμού (MLPM) που μεταφέρθηκε με την πτήση STS-105 περιείχε εξοπλισμό, προμήθειες και ντουλάπια για επιστημονικό εξοπλισμό. Είχε μήκος 6,4 μέτρα και πλάτος 4,6 μέτρα και ζύγιζε πάνω από τέσσερις τόνους (4.082 κιλά). Μια παρόμοια μονάδα που ονομάζεται Raffaello έχει κάνει είδη δύο αποστολές (STS-100 και STS-108).

Η μονάδα Leonardo περιείχε έξι ράφια και τέσσερις πλατφόρμες εναποθήκευσης ανατροφοδότησης και δύο νέα επιστημονικά ράφια πειραμάτων για την μονάδα εργαστηρίων Ντέστινυ. Τα δύο νέα ράφια επιστημονικών εφαρμογών με την ονομασία EXPRESS 4 και 5 παρείχαν πρόσθετες ευκολίες για τους επιστήμονες του σταθμού. Η ονομασία EXPRESS προέρχεται από τον αγγλικό ορισμό Expedite the Processing of Experiments to the Space Station και που σημαίνει Διευκολύνετε την Επεξεργασία των Πειραμάτων στον Διαστημικό Σταθμό. Τα δυο ράφια EXPRESS 4 και 5 ζυγίζουν 533 και 544 κιλά αντίστοιχα. Το κενό βάρος τους είναι 356 κιλά το καθένα. Τα αντίστοιχα ράφια EXPRESS 1 και 2A είχανε μεταφερθεί με την μονάδα μεταφοράς φορτίου Raffaello με την πτήση STS-100/6A τον Απρίλιο του 2001. Το ράφι EXPRESS 3 έφτασε στο σταθμό με την πτήση STS-111 το 2002.

Τα ράφια και οι πλατφόρμες εναποθήκευσης ανατροφοδότησης ήταν αρχικά γεμάτα με εξοπλισμό και άλλες προμήθειες που ήταν συσκευασμένες μέσα σε τσάντες μεταφοράς φορτίου. Τα έξι ράφια περιείχαν σχεδόν ενάμιση τόνο φορτίο (1.451 κιλά), ενώ οι τέσσερις πλατφόρμες εναποθήκευσης ανατροφοδότησης περιείχαν περίπου μισό τόνο (544 κιλά) φορτίο, συν το βάρος των τσαντών και της υπόλοιπης συσκευασίας (πχ προστατευτικό αφρό, λουριά κλπ). Το συνολικό βάρος του φορτίου, των ραφιών και του υλικού συσκευασίας στο Leonardo ήταν κάπου πέντε τόνοι (4.990 κιλά), ενώ το συνολικό καθαρό βάρος φορτίου ήταν περίπου τρις τόνοι (3.073 κιλά).

Ένα άλλο ωφέλιμο φορτίο είναι τα υλικά για πειράματα στον διεθνή διαστημικό σταθμό (αγγλ. Materials International Space Station Experiments, MISSE). Το πρόγραμμα αυτό ήταν κοινή προσπάθεια της NASA με το κέντρο ερευνών Langley για μεταφορά υλικών και άλλων τύπων διαστημικών πειραμάτων έκθεσης στο διαστημικό σταθμό. Στόχος της προσπάθειας ήταν να αναπτυχθούν νωρίς διάφορες χαμηλού κόστους μέθοδοι μεταφοράς διαστημικών υλικών και άλλων συστατικών για χρήση σε μελλοντικά διαστημικά σκάφη. Άλλα εργαστήρια που πήραν μέρος στο πρόγραμμα αυτό ήταν το διαστημικό κέντρο Johnson, το κέντρο διαστημικής πτήσης Marshall, το ερευνητικό κέντρο Glenn, το εργαστήριο υλικών στο ερευνητικό εργαστήριο Πολεμικής Αεροπορίας και τα εργοστάσια Phantom της Boeing.

Τα πειράματα MISSE ήταν τα πρώτα πειράματα που τοποθετήθηκαν έξω από το σκάφος και πραγματοποιήθηκαν στον διαστημικό σταθμό. Τα πειράματα ήταν σε τέσσερα ουδέτερα εμπορευματοκιβώτια πειράματος (αγγλ. Passive Experiment Containers, PEC) που αναπτύχθηκαν αρχικά και χρησιμοποιήθηκαν για ένα πείραμα στο διαστημικό σταθμό Μιρ το 1996 κατά τη διάρκεια του κοινού προγράμματος των διαστημικών λεωφορείων και του Μιρ. Τα κιβώτια PEC μεταφέρθηκαν στο Μιρ με την αποστολή STS-76, και μετά από διαμονή δεκαοκτώ μηνών στο διάστημα, επιστράφηκαν στη γη με την πτήση STS-86. Τα κοιβώτια PEC μοιάζουν σαν βαλίτσα ή μπαούλο και χρησιμεύουν για τη μεταφορά των πειραμάτων με το διαστημικό λεωφορείο. Αφού μπει το σκάφος σε τροχιά, τα κιβώτια PEC ανοίγουν και χρησιμεύουν ως ράφια που περιέχουν τα πειράματα,τα οποία τώρα είναι εκτεθειμένα στο διαστημικό περιβάλλον.

Άλλα ωφέλιμα φορτία της πτήσης ήταν το σύστημα μικρών ωφέλιμων φορτίων Wallops του κέντρου διαστημικών πτήσεων Goddard. Το σύστημα αυτό, (αγγλ. Shuttle Small Payloads Project, SSPP) χρησιμοποιεί έτοιμα συστήματα μεταφορέων ωφέλιμων φορτίων όπως Hitchhiker, Getaway Specials και Space Experiment Modules για να παρέχει το απαραίτητο επιστημονικό ερευνητικό περιβάλλον με χαμηλότερο κόστος. Μερικά παραδείγματα των φορτίων SSPP της πτήσης STS-105 ήταν το ωφέλιμο φορτίο Simplesat, το μεταλλικό κουτί GAS με το πείραμα προσαύξησης κυττάρων στο διάστημα (G-708) και το πείραμα MSC αργής καύσης σε περιβάλλον μικροβαρύτητας (αγγλ. Microgravity Smoldering Combustion experimet MSC).
Παραπομπές

περιληπτική περιγραφή (Αγγλικά)

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License